William L. Anderson - Przekleństwo dobrego rządu.pdf - Artykuly - Rynki_Finansowe

Przekleństwo dobrego rządu

Autor: William L. Anderson

Źródło: mises.org

Tłumaczenie: Marcin Pasikowski

Można by pomyśleć, że jako ktoś, kto zrobił karierę krytykując rząd

i wyciągając na światło dzienne różne jego grabieże, jestem na tyle inteligentny

i mądry by nie spodziewać się, że istnieje coś

takiego jak tzw. „dobry rząd”. W rzeczy

samej, z uwagi na fakt, że jestem całkiem

dobrze zaznajomiony z całą debatą na temat

rachunku ekonomicznego w socjalizmie

i przydzieliłem moim studentom MBA

mnóstwo prac na ten temat, już dawno

powinno do mnie dotrzeć, że „dobry rząd” to

w najlepszym wypadku oksymoron,

a w najgorszym złudzenie.

Jednak muszę przyznać, że ilekroć widzę jak rząd robi coś

skandalicznego, albo jest rozrzutny, lub pozornie głupi, moje ideały „dobrego

rządu” najwyraźniej dają o sobie znać i wkrótce zdaję sobie sprawę, że myślę, iż

władze można nauczyć jak robić rzeczy właściwie. Na tym etapie nigdy do mnie

nie dociera, że być może istnieje taka możliwość, że mechanizm działania, który

znamy jako rząd, nie może w ogóle być obsługiwany we „właściwy” sposób,

ponieważ nie istnieje takie intelektualne narzędzie które pozwoliłoby nam na

samo właściwe określenie czym jest „dobry” lub „zły” rząd.

Nie, żeby brakowało mu zagorzałych wiernych. Zeszłego roku Paul

Krugman elokwentnie rozprawiał o dobrodziejstwach państwa (o ile jest

zarządzane przez „dobrych” ludzi), pisząc:

Jednak zanim Obama będzie mógł rząd uczynić „cool”, musi uczynić

go dobrym. W samej rzeczy musi być „goo-goo”. „Goo-goo”, jeśli

zastanawiacie się co to, to stuletni, stary termin określający ludzi

Fundacja Instytut Ludwiga von Misesa, 00-241 Warszawa ul. Długa 44/50, p. 214

KRS 0000174572 ▪ NIP 894 277 56 04 ▪ Regon 932949234 Bank account: PL 19 2130 0004 2001 0253 7975 0001

www.mises.pl ▪ mises@mises.pl ▪ +48 22 6352438

„dobrego rządu” (ang. good government – przyp. tłum.),

reformatorów przeciwstawiających się korupcji i protekcji. Franklin

Roosevelt był nadzwyczajnym „goo-goo”. Uczynił rząd dużo

większym jednocześnie go oczyszczając. Obama musi zrobić to

samo.

Jednak zanim ktoś może się stać prawdziwym „goo-goo”, musi uwierzyć

w państwo. Zobaczmy jak Krugman opisuje porażki administracji Busha:

Nie trzeba mówić, że administracja Busha to spektakularny przykład

„nie-goo-gizmu”. Administracja Busha jednak nie musiała się

przejmować dobrym i uczciwym rządzeniem. Nawet jeśli doznali

porażki (co często miało miejsce), mogli twierdzić, że porażka ta

jest potwierdzeniem ich antyrządowej ideologii, dowodem na to, że

sektor publiczny nie może niczego zrobić dobrze.

Ciekawy sposób opisywania porażek rządu: obwinianie jego złego

funkcjonowania oparte na twierdzeniu, że ludzie sprawujący władzę nie wierzyli,

że ich władza miała legitymację i dlatego zawiedli. Przypominam sobie wiele

rzeczy, które robili Bush i jego podwładni podczas jego kadencji, ale nie mogę

sobie przypomnieć ani jednego razu, żeby ktokolwiek w tamtej administracji był

przeciwnikiem użycia władzy. Wręcz przeciwnie, administrację Busha

charakteryzowały niezwykłe nadużycia podczas ośmiu lat rządów i nie wierzę, że

administracja działała w ten sposób, ponieważ jej przełożeni to leseferystyczni

libertarianie. Nie przypominam sobie również Busha przypisującego winę za

porażki żałosnych i nietrafionych reakcji służb państwowych na katastrofy takie

jak huragan Katrina nieposiadaniu przez rząd legitymacji.

(Zauważmy, że używam tutaj logiki, czegoś czego generalnie brak

artykułom Krugmana. Zamiast tego widzimy stronniczość i osobiste wycieczki w

połączeniu z religią etatyzmu, czyli rzeczy których nie spodziewalibyśmy się po

człowieku, który dostąpił podczas swej kariery takich akademickich zaszczytów.

Podczas gdy Krugman zaciekle atakuje Austriaków w swoich pracach, nie mogę

sobie przypomnieć nic autorstwa jakiegokolwiek przedstawiciela Szkoły

Austriackiej, żywego bądź martwego, który czyniłby takie same stronnicze

Fundacja Instytut Ludwiga von Misesa, 00-241 Warszawa ul. Długa 44/50, p. 214

KRS 0000174572 ▪ NIP 894 277 56 04 ▪ Regon 932949234 Bank account: PL 19 2130 0004 2001 0253 7975 0001

www.mises.pl ▪ mises@mises.pl ▪ +48 22 6352438

politycznie komentarze, jakie pojawiają się w artykułach i stałych rubrykach

Krugmana).

Niestety, Krugman przechodzi do twierdzenia, że poprzez Nowy Ład

Roosevelt stworzył aparat rządowy, który mądrze i uczciwie uporał się

z gospodarczą zapaścią:

Rooseveltowi udało się nawigować bezpiecznie poprzez zdradzieckie

polityczne wody, znacznie poprawiając reputację rządu, pomimo że

przyczynił się do jego rozrostu. Jak ujmuje to opracowanie

opublikowane ostatnio przez Narodowe Biuro Badań Ekonomicznych

(National Bureau of Economic Research), „przed 1932 administracja

pomocy publicznej była szeroko postrzegana jako politycznie

skorumpowana”, a wielkie programy pomocowe Nowego Ładu

„stanowiły unikatową w historii narodu okazję dla korupcji”. Ale

„do1940 zarzuty o korupcję i manipulację polityczną znacznie

ucichły”.

Dane historyczne mówią coś innego. James F. Couch i William Shughart

w książce The Political Economy of the New Deal ( Ekonomia polityczna Nowego

Ładu – przyp. tłum. ) wyłożyli przykład po przykładzie metodę politycznej

kalkulacji, jaka została użyta w decydowaniu gdzie wydawać pieniądze

pomocowe w ramach Nowego Ładu. Po zbadaniu reguł wydatkowania tych

pieniędzy stwierdzili, że względy polityczne decydowały, które projekty będą

finansowane i ile pieniędzy na nie zostanie przeznaczone.

W mojej recenzji tej książki 10 lat temu napisałem o uwagach autorów na

temat wypłat dodatków do pensji w różnych stanach przez Works Progress

Administration (WPA - agencja rządowa powołana do realizacji programu robót

publicznych w okresie Nowego Ładu - przyp. tłum.):

Jednym z przykładów jakie podają [Couch i Shughart], jest

rozmieszczenie projektów Work Progress Administration (WPA).

Mając na uwadze „litościwą” naturę administracji Roosevelta, można

pomyśleć, że najbardziej potrzebujący otrzymywali najwięcej

pomocy. Jednak pod przywództwem Harry'ego Hopkinsa, zastępcy

Fundacja Instytut Ludwiga von Misesa, 00-241 Warszawa ul. Długa 44/50, p. 214

KRS 0000174572 ▪ NIP 894 277 56 04 ▪ Regon 932949234 Bank account: PL 19 2130 0004 2001 0253 7975 0001

www.mises.pl ▪ mises@mises.pl ▪ +48 22 6352438

Roosevelta, WPA dyskryminowała stany kierując się politycznymi

potrzebami Partii Demokratycznej, a rządowe pieniądze były

rozdzielanie według ich krańcowego zysku politycznego.

Wysokość rekompensat była powiązana z dochodem na danym

obszarze. Na przykład „pośredni” pracownik WPA w Tennessee

zarabiał 23 centy na godzinę, podczas gdy jego odpowiednik w

Nowym Yorku otrzymywał 1,57 dolara. Robotnicy wykwalifikowani,

przy projektach WPA zarabiali 31 centów w Tennessee i Alabamie,

a 2,25 dolara w Nowym Yorku. Płaca dla profesjonalisty wynosiła 34

centy za godzinę w Alabamie i 3,03 dolara w Pensylwanii.

Porównajmy opracowanie Coucha i Shugharta na temat WPA do pochwał

Krugmana:

Wokrs Progress Administration miała szczególnie silny i niezależny

„dział badania postępu”, który zajmował się dochodzeniem

w sprawach skarg o oszustwa. Dział ten pracował tak pilnie, że w

roku 1940, kiedy podkomitet Kongresu badał WPA, nie był w stanie

znaleźć ani jednej poważnej nieprawidłowości pominiętej przez

Dział. Roosevelt upewnił się także, żeby Kongres nie upiekł sobie

kiełbasek wyborczych przy okazji uchwalania ustaw zapewniających

finansowanie dla WPA. Nie było w nich żadnych zapisów

obchodzących normalne reguły przydzielania funduszy, ani żadnych

innych awaryjnych środków.

Według bardzo stronniczego Krugmana rząd Roosevelta działał ze

współczuciem i pracował by zaspokajać istniejące potrzeby. Według Coucha

i Shugharta rząd działał.... no cóż, jak to rząd. Pieniądze Nowego Ładu były

wykorzystywane do kupna głosów i poszerzenia wpływów politycznych.

Krugman nie wspomina nic o tym, że w wielu przypadkach pracownicy

WPA byli zmuszani do rejestracji jako demokraci, a niektóre projekty wymagały

od pracowników finansowego wsparcia Partii Demokratycznej. Lecz skoro jest on

stronniczym demokratą, podejrzewam, że uważa, iż takie wymogi były częścią

wdrażania „dobrego rządu”.

Fundacja Instytut Ludwiga von Misesa, 00-241 Warszawa ul. Długa 44/50, p. 214

KRS 0000174572 ▪ NIP 894 277 56 04 ▪ Regon 932949234 Bank account: PL 19 2130 0004 2001 0253 7975 0001

www.mises.pl ▪ mises@mises.pl ▪ +48 22 6352438

Innymi słowy, jeśli tylko czytamy dane historyczne ze zrozumieniem,

dochodzimy do wniosku, że Nowy Ład nie był wcale ucieleśnieniem „goo-

gooizmu”, czy jak tam Krugman życzy sobie to nazywać. Zamiast tego

dowiadujemy się, że rząd działał wedle politycznych kalkulacji, na które zarówno

Austriacy jak i ekonomiści ze szkoły wyboru publicznego wskazują od lat.

Co można na to poradzić? Szczerze mówiąc - nic. Niemożliwym jest

stworzenie rządu, który będzie nakładał podatki i wydawał zgodnie

z wyimaginowaną formułą, która „maksymalizuje dobro publiczne”. To są tylko

pojęcia, stworzone by ukryć fakt, że jedyna kalkulacja, jaką posługują się

politycy, jest oparta o polityczne koszty i zyski.

Oczywiście mówienie, że politycy dokonują politycznych wyborów, nie

jest żadnym odkryciem. Nawet ludzie tacy jak Krugman są świadomi korupcji

politycznej. Niemniej tak zwani postępowcy uważają, że znają sposób na

stworzenie i utrzymanie „dobrego rządu”: więcej prerogatyw dla władzy

wykonawczej Stanów Zjednoczonych, która byłaby zdominowana przez

„bezinteresownych” biurokratów i „ekspertów”, zapewniłaby „właściwe”

kierowanie zasobów, odebrawszy możliwość podejmowania decyzji z rąk

wybieralnych polityków, którzy są podatni na korupcję i pozwoliłaby ludziom

o najlepszych intencjach podejmować ważne decyzje.

Jednak jeśli stuletni eksperyment oddawania „niezależnym” biurokratom

więcej władzy, jaki toczy się w naszym kraju, czegokolwiek nas nauczył, to

właśnie tego, że biurokraci stworzyli swe własne polityczne udzielne księstwa.

Problemy i błędne alokacje kapitału, jakie narzucili naszemu społeczeństwu, są

gorsze niż cokolwiek, co zrobili nawet najbardziej skorumpowani politycy.

Mamy do czynienia z naturą ludzką i wdzianie szat bezinteresownego

biurokraty nie zwiększy czyichkolwiek kwalifikacji do zarządzania cudzymi

sprawami. Co więcej, pomysł, jakoby eksperci umiejscowieni w rządzie mieliby

zarządzać właściwie, jest w najlepszym razie iluzoryczny, w najgorszym zaś

niebezpieczny.

Weźmy jako przykład Bank Rezerw Federalnych (FED). FED jest tworem

postępowej ery, wraz ze swą chwalebną „niezależnością” od zachcianek

polityków. Jego przewodniczący, Ben Bernanke , jest zaprawdę osobą

inteligentną, z obyciem w najznamienitszych kręgach akademickich. Był

prymusem w szkole średniej, studiował na Harwardzie, a doktorat zdobył w MIT

Fundacja Instytut Ludwiga von Misesa, 00-241 Warszawa ul. Długa 44/50, p. 214

KRS 0000174572 ▪ NIP 894 277 56 04 ▪ Regon 932949234 Bank account: PL 19 2130 0004 2001 0253 7975 0001

www.mises.pl ▪ mises@mises.pl ▪ +48 22 6352438

William L. Anderson - Przekleństwo dobrego rządu.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: