St.Egipt-kanon, arch. sepulkralna.pdf

Kanon w przedstawieniach malarskich i rzeźbiarskich Egiptu

- Malarstwo i relief:

-przedstawianie postaci w najszerszych rozmiarach: tułów zbliżony do trójkąta, oba ramiona

uwidocznione, nogi w profilu i głowa (oko frontalnie), stopy od strony wewnętrznej

-w rzeźbie posługiwano się modelami z gipsu lub kamienia – dostosowanych do kratek

-przewaga postaci kroczących w prawo

-jeśli postać miała wyciągać rękę – to była to lewa ręka

-strój i ozdoby zależne od okresu historycznego, tylko dzieci występowały nago

-anonimowość artystów, praca zespołowa, nie było jednego artysty który wykonywał całość

od początku do końca, a multum specjalistów, każdy od poszczególnej czynności

-malarze i rzeźbiarze byli rzemieślnikami, w odróżnieniu od architektów, którzy należeli do

klasy urzędniczej.

-kanon przedstawianie królów i dostojników: pozycja hieratyczna: krocząc (Triada króla

Mykerynosa) lub siedząc (posąg króla Cheferna), gdy siedzi – ręce na udach, gdy kroczy ręce

zaciśnięte w pięści wzdłuż ciała, w bezczasowej młodości, (lud znał rysy faraona tylko z

portretów dostępnych w świątyniach) – portret oficjalny – rysy, bez uczuć, syntetyczny

-posągi księcia Rahotepa i jego żony Nofret, wapień polichromowany, on ciemno-ceglasty,

ona żółta

-kanon przedstawiania drugiej klasy społecznej: pozy te same co faraoni, lecz już bez

wiecznej młodości (tych ludzi, każdy mógł już znać z bliska, ze szczegółami), realistycznie

przy pracy, siedzący po turecku np. skryba, z czasem rodzi się nowy sposób przedstawiania

pisarzy – z sześcianu pokrytego inskrypcjami wyrasta tylko głowa (od VI dynastia) –

(posążek pisarza Ib)

-trzecia grupa społeczna- ludzie pracy i tylko prze jej pryzmat postrzegani, więc

przedstawiani przy swoim zajęciu, w malarstwie i reliefie –schemat profilu pozostaje nie

ruszony,

-im ważniejsza osobistość, tym większa, względem innych (dostojnik Ti na polowaniu w

gąszczach papirusów)

-realistyczne przedstawienia zwierząt (malowidło gęsi z grobowca w Meidum)

o kanonie jeszcze słów kilka

-kanon uwarunkowany historycznie, ściśle rodzimy

-wynik dłuższej obserwacji, ujmuje najbardziej charakterystyczne elementy

- dąży do czytelności i zrozumiałości przedstawienia

-na usługach klasy rządzącej - narzędzie ideologii

-ważny element warsztatowej pracy zespołowej

Architektura sepulkralna starożytnego Egiptu –czyli arch. Zwazana z

pochówkiem; grobowce

STARE PAŃSTWO (III , IV i V DYNASTIE)

-zespół budowli sepulkralnych (grobowych) w Sakkara, wzniesiony przez kanclerza Imhotepa

dla króla Dżesera – z piramidą schodkową w centrum, elementy architektury pałacowej,

mury. Przeniesienie elementów architektury ceglano-trzcinowej na kamień, bez

uwzględnienia tworzywa.

-motyw liści papirusu

-uwzględnienie kamienia jako tworzywa za czasów IV dynastii – piramida w Meidum,

piramida Cheopsa

-Piramida Cheopsa: główny akcent zespołu grobowego w Gizie, podstawa wytoczona według

stron świata, proporcje wyliczone zostały przez doskonałych matematyków, kilka pustych

pomieszczeń nad komorą królewską, by zmniejszyć ciśnienie wielkiej masy kamieni, od

głównej komory królewskiej (z pustym sarkofagiem) ukośne kanały wentylacyjne, pod ową

komorą (na osi) komora grobowa królowej, całość pokryta okładziną z polerowanych

kamieni. Budowla wymagała ścisłego harmonogramu pracy, pracowało nad nią 100 tyś,

robotników, przez 30 lat, po 3 miesiące w roku (budowę rozpoczęto, tuż po wstąpieniu

faraona na tron). (Podejrzewa się, że komnata królewska nie jest idealnie na osi, ponieważ nie

dotrzymano terminu dostawy okładziny komnaty (czerwony granit), a nie chciano wywołać

przestoju pracy całej ekipy, więc podnieto konstrukcję wielkiego korytarza bardziej w górę.

Mimo wybudowania nad nią nowych pomieszczeń odciążających, na wskutek naporu

ogromnej masy, delikatny granitowy plafon popękał). Obok piramidy – trzy małe – modele w

skali 1: 5, pomocne przy budowie. Wokół piramidy ukryte w wydrążeniach skały znajdowały

się barki, do podróży faraona po zaświatach.

-wokół piramidy zespół budowli sepulkralnych przystosowany do ceremonii pogrzebowej,

mniejsze piramidy, świątynie, mastaby dostojników.

-robotnicy nie byli niewolnikami, pracowali z dobrej woli – by się przysłużyć bogowi, w

okresie pracy mieszkali w specjalnie wybudowanych wioskach.

-sfinks jest pozostałością po kamieniołomie – 57m długości i 20 szerokości – ciało lwa o

głowie króla Cheferna. Przez długo był przysypany piaskami i widoczna była tylko głowa

(taki obraz zastała armia Bonapartego)

-świątynie grobowe: (dolna świątynia Cheferna), olbrzymie bloki czerwonego granitu,

alabastrowa posadzka, 23 wielkie posągi króla wzdłuż ścian,, surowy „styl kamienny” –

wypolerowany kamień

-mastaby: zmonumentalizowane prostokątne kopce z ziemi lub piasku wydobytego podczas

kopania grobu. Mastaba składa się z podziemnej komory grobowej, biegnącego od niej

pionowego szybu aż do części nadziemnej oraz budowli na planie prostokąta (w przekroju

trapez) z cegły suszonej lub kamienia. Nadziemna budowla zawierała: ślepe wrota, nad nimi

stela z inskrypcjami i reliefem przedstawiającym zmarłego. Przed ślepymi wrotami stół

ofiarny. Po pogrzebie szyb zasypywano. Dodatkowo zdarzały się kaplice grobowe, górne

komory dla członków rodziny.

[PIERWSZY OKRES PRZEJŚCIOWY]

-katakumby, po obu stronach krętego korytarza, we wnękach chowano najbiedniejszych, przy

każdym ciele konkubiny – małe, prymitywne figurki z terakoty – miały pomagać zmarłemu

po śmierci

-kolumbaria - wkopane w ziemię, piętrowe grobowce z suszonej cegły – fasada przedstawiała

dwukondygnacyjny szereg założonych cegłami łukowatych okien – tak chowani bili ludzie

średnio zamożni (rodziny), niżsi kapłani

-groby sklepione z cegły, na powierzchni ziemi, w każdym sklepieniu trzy drewniane

sarkofagi (2 na dole i 1 wsparty na nich)- warstwy zamożne

[ŚREDNIE PAŃSTWO (DYNASTIE TEBAŃSKIE XI i XII)]

-grobowce kute w skale, prowadziły do nich wąskie i bardzo strome rampy, przedsionek

portykiem wspartym na kolumnach (wykutych w skale o licu wąskich stykających się

listewek – „protodoryckie”), następnie pomieszczenie z niszą na posąg zmarłego, w ścianie

skalnej wymodelowane ślepe wrota, w ich pobliżu zamaskowany szyb prowadzący do

właściwej komory grobowej, takie grobowce były przeznaczane urzędnikom

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: