2002r - Żółw Błotny - Emys Orbicularis.pdf - Opisy monet okolicznościowych w PDF - rybaza

Monety kolekcjonerskie

Narodowy Bank Polski

Monety

kolekcjonerskie

nomina∏

2 z∏

metal

stop CuAl5Zn5Sn1

stempel

zwyk∏y

Êrednica

27,00 mm

masa

8,15 g

wielkoÊç emisji (nak∏ad)

750.000 szt.

Awers: Wizerunek or∏a ustalony dla god∏a Rzeczypospolitej

Polskiej. Pod or∏em oznaczenie roku emisji: 2002, poni˝ej napis:

Z¸ 2 Z¸. Po bokach ∏ap or∏a wizerunki flagi paƒstwowej. U góry

pó∏kolem napis: RZECZPOSPOLITA POLSKA. Pod lewà ∏apà or∏a

znak mennicy: .

Rewers: Wizerunki dwóch p∏ywajàcych ˝ó∏wi b∏otnych. Z lewej

i z prawej strony stylizowane roÊliny. U góry pó∏kolem napis:

˚Ó¸W B¸OTNY - Emys orbicularis.

Na boku oÊmiokrotnie powtórzony napis: NBP, co drugi

odwrócony o 180 stopni, rozdzielony gwiazdkami.

W dniu 6 lutego 2002 r. Narodowy

Bank Polski wprowadza do obiegu

monety kolekcjonerskie z serii

„Zwierz´ta Êwiata”. Sà to monety,

przedstawiajàce ˝ó∏wia b∏otnego,

o nomina∏ach:

(Skandynawii i obszarów na pó∏nocny

zachód od zatoki Ryskiej) i Wielkiej

Brytanii. Poza Europà ˝yje w zachodniej

Azji i w pó∏nocno-zachodniej Afryce.

Nale˝y do rodziny ˝ó∏wi b∏otnych

(Emydidae).

Projektant awersu: Ewa Tyc-Karpiƒska

Projektant rewersu: Andrzej Nowakowski

• 20 z∏ - wykonana stemplem lustrza-

nym w srebrze,

•2 z∏ - wykonana stemplem zwy-

k∏ym w stopie CuAl5Zn5Sn1,

tzw. Nordic Gold.

˚ó∏w b∏otny jest gatunkiem g∏ównie

nizinnym. Niekiedy zamieszkuje tak˝e

wy˝yny i góry, do wysokoÊci 800 m

n.p.m. Mo˝na go spotkaç w stojà-

cych zbiornikach wodnych obficie

zaroÊni´tych szuwarem oraz w wolno

p∏ynàcych ciekach wodnych. Jedynie

na Krymie wyst´puje w górskich

rzekach o rwàcym nurcie. W trakcie

w´drówek od jednego zbiornika do

drugiego bywa spotykany z dala (do

4 km) od wody. W Polsce najwi´ksza

populacja ˝ó∏wia b∏otnego wyst´puje

na Pojezierzu ¸´czycko-W∏odawskim.

Jest to jednoczeÊnie najliczniejsze

stanowisko tego ˝ó∏wia w Europie

Ârodkowej. Poza tym ˝ó∏w b∏otny

Celem serii jest zaprezentowanie

powszechnie znanych gatunków

zwierzàt zagro˝onych przez rozwija-

jàcà si´ cywilizacj´.

Monety zosta∏y wyprodukowane w Mennicy Paƒstwowej SA

w Warszawie.

˚ó∏w b∏otny jest jedynym gatunkiem

˝ó∏wia wyst´pujàcym w Polsce. Jest

to równoczeÊnie jedno z najrzadszych

zwierzàt w naszym kraju. Gatunek ten

wyst´puje w wi´kszoÊci Europy

z wyjàtkiem jej pó∏nocnej cz´Êci

Sk∏ad i druk: Drukarnia NBP

èó∏w b∏otny

– Zwierz´ta Âwiata –

– w

Monety kolekcjonerskie

wyst´puje w naszym kraju nielicznie, w kilkunastu odizolowanych

od siebie stanowiskach. Ich dok∏adna lokalizacja nie jest

podawana do wiadomoÊci publicznej w obawie przed wy∏apa-

niem ˝ó∏wi.

Aktywna ochrona ˝ó∏wia b∏otnego prowadzona jest przez

organizacje pozarzàdowe od lat 80-tych ubieg∏ego wieku.

Obecnie istnieje jeden ogólnopolski program ochrony, majàcy

za zadanie zmniejszenie ÊmiertelnoÊci najm∏odszych ˝ó∏wi.

Równie wa˝nym zadaniem jest obj´cie szczególnà ochronà

miejsc, gdzie ˝ó∏wie b∏otne jeszcze wyst´pujà.

Pancerz dojrza∏ych osobników zwykle osiàga d∏ugoÊç do 20 cm.

Górna cz´Êç pancerza ˝ó∏wia b∏otnego ma kolor czarny,

czarniawy lub bràzowawy (cz´sto oliwkowo-bràzowy). Na tym

tle widoczne sà najcz´Êciej cienkie, krótsze i d∏u˝sze ˝ó∏tawe

kreski, rozchodzàce si´ promieniÊcie z jednego miejsca na ka˝dej

tarczy. Spodnia cz´Êç pancerza samców jest zwykle czarna,

u samic zaÊ bràzowa, ˝ó∏tawa lub ciemna z jasnymi plamkami.

Jasne plamki widoczne sà tak˝e na g∏owie, koƒczynach i ogonie

u obu p∏ci. Ogon mierzy oko∏o 1/3 d∏ugoÊci górnego pancerza.

Dzi´ki swojemu ubarwieniu ˝ó∏w idealnie stapia si´ z otocze-

niem - ciemnà wodà i fragmentami roÊlin.

Joanna i Tomasz Mazgajscy

Muzeum i Instytut Zoologii PAN, Warszawa

Wszystkie monety kolekcjonerskie sà prawnym Êrodkiem

p∏atniczym w Polsce.

˚ó∏w b∏otny to gatunek ziemno-wodny: wi´kszà cz´Êç ˝ycia sp´-

dza w wodzie, wychodzàc na làd g∏ównie po to, aby si´ wygrze-

waç, w´drowaç do innego zbiornika i - w przypadku samic - z∏o˝yç

jaja. Wykazuje terytorializm, przy czym wa˝nà rol´ na terytorium

danego osobnika odgrywa miejsce do wygrzewania si´ na s∏oƒcu.

˚ó∏w b∏otny jest gatunkiem drapie˝nym. Zjada d˝d˝ownice,

wodne owady i ich larwy, Êlimaki, ryby, traszki i ˝aby.

Wobec siebie samce ˝ó∏wi b∏otnych sà bardzo agresywne,

natomiast wobec ludzi ˝ó∏wie sà bardzo p∏ochliwe.

Gody ˝ó∏wia b∏otnego w Polsce przypadajà na prze∏om

kwietnia i maja.

˚ó∏w b∏otny zapada w sen zimowy na dnie zbiornika wodnego,

schowany w pancerzu. W Europie Ârodkowej sen tego gatunku

przypada na okres od paêdziernika do marca - poczàtku kwietnia.

nomina∏

20 z∏

metal

925/1000 Ag

stempel

lustrzany

Êrednica

38,61 mm

W Polsce ˝ó∏w b∏otny wyst´powa∏ kiedyÊ doÊç pospolicie.

Jeszcze w latach dwudziestych ubieg∏ego wieku mo˝na go

by∏o obserwowaç w warszawskim Ogrodzie Saskim. Ca∏kowità

ochronà prawnà w naszym kraju zosta∏ obj´ty w 1935 r. Niestety,

mimo to obszar jego wyst´powania systematycznie mala∏.

Najwi´kszym zagro˝eniem dla tego ˝ó∏wia jest niszczenie jego

naturalnych siedlisk: osuszanie terenów podmok∏ych, regulacja

ma∏ych rzek oraz zalesianie i przeznaczanie pod uprawy okolic

zbiorników wodnych, przez co ˝ó∏wie tracà odpowiednie

miejsca, w których mog∏yby sk∏adaç jaja. Poza tym jaja ˝ó∏wi

i m∏ode osobniki sà zjadane przez ptaki krukowate i inne

drapie˝niki (np. lisy, psy, jenoty). Czasami ˝ó∏wie ginà w czasie

sezonowych w´drówek pod ko∏ami przeje˝d˝ajàcych samocho-

dów. Zdarza si´ te˝, ˝e nieodpowiedzialni ludzie zabierajà je

do domów, gdzie ginà z powodu z∏ej piel´gnacji i braku

w∏aÊciwego po˝ywienia.

masa

28,28 g

wielkoÊç emisji (nak∏ad)

35.000 szt.

Awers: Wizerunek or∏a ustalony dla god∏a Rzeczypospolitej

Polskiej. Pod or∏em oznaczenie roku emisji: 2002, poni˝ej napis:

Z¸ 20 Z¸. Po bokach ∏ap or∏a wizerunki flagi paƒstwowej.

U góry pó∏kolem napis: RZECZPOSPOLITA POLSKA. Pod lewà

∏apà or∏a znak mennicy: .

Rewers: Wizerunki dwóch p∏ywajàcych ˝ó∏wi b∏otnych. Z lewej

i z prawej strony stylizowane roÊliny. U góry pó∏kolem napis:

˚Ó¸W B¸OTNY - Emys orbicularis.

Projektant awersu: Ewa Tyc-Karpiƒska

Projektant rewersu: Andrzej Nowakowski

– w

2002r - Żółw Błotny - Emys Orbicularis.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: