biuletyn 6_06.pdf

(7725 KB) Pobierz
9664471 UNPDF
NR 6 (65)
czerwiec 2006
BIULETYN
Benedykt XVI
w Polsce
Czerwiec ’56
numer indeksu 374431
nakład 3400 egz.
cena 6,50 zł (w tym 0% VAT)
cena 6,50 zł (w tym 0% VAT)
INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ
INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ
numer indeksu 374431
nakład 3400 egz.
9664471.051.png 9664471.060.png 9664471.061.png 9664471.062.png 9664471.001.png 9664471.002.png 9664471.003.png 9664471.004.png 9664471.005.png 9664471.006.png 9664471.007.png 9664471.008.png 9664471.009.png 9664471.010.png 9664471.011.png 9664471.012.png 9664471.013.png 9664471.014.png 9664471.015.png 9664471.016.png 9664471.017.png 9664471.018.png 9664471.019.png 9664471.020.png 9664471.021.png 9664471.022.png 9664471.023.png 9664471.024.png 9664471.025.png 9664471.026.png
NOWOŚCI IPN
Album „Czerwiec 1976” upamiętnia wystąpienia robotnicze w Radomiu, Ursusie i Płocku
w 1976 r. Tom otwiera syntetyczne przedstawienie podłoża wybuchu robotniczego niezado-
wolenia, przebiegu protestów w trzech ośrodkach przemysłowych i następstw tych wydarzeń,
w tym represji, jakie spadły na uczestników. W albumie zamieszczono także wybór doku-
mentów archiwalnych oraz liczne zdjęcia pozwalające poczuć atmosferę tamtych dni.
9664471.027.png 9664471.028.png 9664471.029.png 9664471.030.png 9664471.031.png 9664471.032.png 9664471.033.png 9664471.034.png 9664471.035.png 9664471.036.png 9664471.037.png 9664471.038.png 9664471.039.png 9664471.040.png 9664471.041.png 9664471.042.png 9664471.043.png 9664471.044.png 9664471.045.png 9664471.046.png 9664471.047.png 9664471.048.png 9664471.049.png 9664471.050.png 9664471.052.png 9664471.053.png 9664471.054.png
BIULETYN
NR 6 (65)
CZERWIEC
2006
SPIS TREŚCI
WYDARZENIA ..................................................................................... 2
BENEDYKT XVI W POLSCE
Papież w Auschwitz-Birkenau ............................................................ 9
Przemówienie Ojca Świętego Benedykta XVI podczas wizyty
w Auschwitz-Birkenau 28 maja 2006 r. .......................................... 15
Czas na zgodę ........................................................................................ 20
ROZMOWY BIULETYNU
Między Czerwcami – z Jerzym Eislerem, Stanisławem Jankowiakiem
– z Jerzym Eislerem, Stanisławem Jankowiakiem
i Pawłem Sasanką rozmawia Barbara Polak
– z Jerzym Eislerem, Stanisławem Jankowiakiem
i Pawłem Sasanką rozmawia Barbara Polak ........................................... 23
Waldemar Handke – 28 czerwca 1956 r. w notatkach ubowców .... 41
Arkadiusz Małyszka –
Arkadiusz Małyszka – Agentura w Czerwcu ‘56 .................................... 56
Rafał Leśkiewicz –
Rafał Leśkiewicz – Głos jego przenikał mury ....................................... 59
RELACJE I WSPOMNIENIA
Anna Skupień, Konrad Białecki –
Anna Skupień, Konrad Białecki – Szpital Raszei ...................................... 65
Jan Żaryn
Jan Żaryn –
– Zmarł Bożysław Kurowski (1911–2006) ...................... 72
DOKUMENTY
Piotr Gontarczyk –
Piotr Gontarczyk – Towarzysz „Semjon”.
Nieznany życiorys Zygmunta Baumana ...................................... 74
Krzysztof Łoniewski –
Krzysztof Łoniewski – Mundial – Meksyk ‘86. Polscy piłkarze
w otoczeniu esbeków .......................................................................... 84
POLEMIKI
Dariusz Libionka –
Dariusz Libionka – Damy i Huzary ......................................................... 96
Andrzej Żbikowski –
Andrzej Żbikowski – Nazywajmy rzeczy po imieniu ............................ 100
Kazimierz Krajewski, Tomasz Łabuszewski –
Kazimierz Krajewski, Tomasz Łabuszewski – W odpowiedzi „damom” .. 102
RECENZJE
Modna galicyjskość .............................................................................. 108
Na okładce: str. I – Benedykt XVI w Auschwitz-Birkenau, fot. Piotr Życieński;
str. IV – Poznań – Czerwiec ’56, fot. z arch. IPN Poznań
1
INSTYTUTU PAMIĘCI NARODOWEJ
i Pawłem Sasanką rozmawia Barbara Polak
Waldemar Handke –
KOMENTARZE HISTORYCZNE
Waldemar Handke –
Arkadiusz Małyszka –
Rafał Leśkiewicz –
Anna Skupień, Konrad Białecki –
Jan Żaryn
Piotr Gontarczyk –
Krzysztof Łoniewski –
Dariusz Libionka –
Andrzej Żbikowski –
Kazimierz Krajewski, Tomasz Łabuszewski –
Na okładce:
9664471.055.png
NAGRODA KUSTOSZ PAMIĘCI
NARODOWEJ – 2006
Tegorocznymi laureatami Nagrody Kustosza Pamięci
Narodowej im. Grzegorza Jakubowskiego zostali:
Czesława i Eugeniusz Cydzikowie, dr Andrzej Krzysztof
Kunert, Zofia i Zbigniew Romaszewscy oraz Zakon oo.
Paulinów. Prezes IPN prof. Janusz Kurtyka 2 czerwca br.
wręczył laureatom statuetki Kustosza Pamięci Narodowej
w Muzeum Kolekcji im. Jana Pawła II w Warszawie.
Patronat honorowy nad Nagrodą objął Prezydent RP Lech Kaczyński. Honoro-
wym gościem uroczystości był prof. Janusz Kazimierz Zawodny, jeden z laureatów
Nagrody w 2003 roku.
Nagrodę przyznaje corocznie, od 2002 r., kapituła pod przewodnictwem Prezesa
IPN. Laureaci są honorowani za przypominanie postaci narodowych bohaterów oraz
dokumentowanie i odkłamywanie polskiej historii. Są wśród nich m.in. gen. Elżbieta
Zawacka „Zo”, prof. Barbara Otwinowska, Władysław Bartoszewski i śp. prof. To-
masz Strzembosz.
Państwo Cydzikowie, skazani za
udział w AK łagiernicy z Workuty,
zostali nagrodzeni za opiekę nad
polskimi grobami wojskowymi we
Lwowie, na ziemi lwowskiej i na te-
renach kresowych. Działalność tę
podjęli po powrocie z łagrów w 1957
roku do Lwowa. Z inicjatywy Euge-
niusza Cydzika powstało tam Pol-
skie Towarzystwo Opieki nad Gro-
bami Wojskowymi, jak również
zaczęła się praca nad odbudową
Cmentarza Orląt we Lwowie. Pani
Czesława Cydzikowa nie mogła
uczestniczyć w uroczystości, repre-
zentował ją mąż.
Prezes IPN Janusz Kurtyka wręcza Nagrodę
Eugeniuszowi Cydzikowi
Dr. Andrzeja Krzysztofa Kunerta
uhonorowano za upamiętnianie
dziejów Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej. Chodzi zarówno o je-
go pracę społeczną w tej dziedzinie, jak i prowadzenie badań naukowych, wyda-
nie wielu prac o charakterze popularnym, a także przygotowanie scenariuszy licz-
nych wystaw i filmów dokumentalnych. Kunert jest znany jako autor, współautor,
2
9664471.056.png 9664471.057.png 9664471.058.png
Laureaci z J.K. Zawodnym (drugi z prawej)
redaktor i edytor ponad 600 publikacji (w polskich i zagranicznych periodykach
naukowych i popularnonaukowych) oraz ponad 100 książek.
Państwo Zofia i Zbigniew Romaszewscy zostali nagrodzeni jako jedni z najbar-
dziej zasłużonych działaczy opozycji demokratycznej w PRL, także przed Sierp-
niem. Prowadzili Biuro Interwencyjne KSS „KOR” i redagowali jego „Biuletyn
Informacyjny”. W czasie „karnawału” 1980–1981 r. działacze NSZZ „Solidar-
ność”, zdołali uniknąć internowania, od lutego 1982 r. organizowali podziemne
Radio „Solidarność”, które w kwietniu tego roku nadało swą pierwszą audycję.
W lutym 1983 r. oboje zostali skazani w procesie organizatorów Radia „Solidar-
ność”. W 1985 r. powołali Fundusz Praworządności i zorganizowali obchody Ty-
godnia Więźnia Politycznego. Ich działalność obrońców praw człowieka została
po raz pierwszy uhonorowana w 1987 r., kiedy to otrzymali Nagrodę Praw Czło-
wieka Fundacji „Aurora” przy amerykańskim Uniwersytecie Stanforda.
Zakon oo. Paulinów uhonorowano za troskę, z jaką – zwłaszcza na Jasnej Górze
– opiekował się powierzonymi mu zbiorami archiwalnymi. Z przedwojennego za-
sobu Archiwum Akt Nowych ocalały tylko te zespoły, które wywieziono do jasnogór-
skiego klasztoru. Dzięki oo. Paulinom II wojnę światową przetrwały m.in. Archiwum
Londyńskie PPS, akta Kancelarii Cywilnej Naczelnika Państwa i przedwojennego
Prezydium Rady Ministrów. Ze względu na regulamin nagrody na szczególne pod-
kreślenie zasługuje działalność o. Janusza Zbudniewka (historyka, profesora
UKSW, dzięki wysiłkom którego wychodzi periodyk „Studia Claromontana”),
o. dr. hab. Eustachego Rakoczego (historyka sztuki, współzałożyciela i prorektora
Akademii Polonijnej, kapelana środowisk kombatanckich w okresie komunizmu)
i o. ppłk. Jana Golonki (kuratora sztuki wotywnej, który odpowiada za stan i bezpie-
czeństwo całości zbiorów jasnogórskich). Rok jubileuszu 350-lecia obrony Jasnej
Góry oraz Jubileuszu Ślubów Narodu: lwowskich (1656) i jasnogórskich (w 1956
i ślubów młodzieży akademickiej w 1936 roku) jest, zdaniem Kapituły Nagrody,
dobrym momentem do powiedzenia tym trzem ojcom „Bóg zapłać”.
MK
3
MMK
9664471.059.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin