Ostatnie chwile czlowieka.pdf

Ostatnie chwile czowieka na ziemi,

Jeo los w wiecznoci

Najtzsze umysy wszystlrich narodw i wszystkich czasw prz-

cigaj si w gbokich rozwaaniach o ostatnich chwilach czlo-

wielra na ziemi, i o losach duszy jego po mierci. I zaiste, straszna

jest wallra, jak stacza i dusza i ciao, gdy nadchodzi kres piel-

grzymki ziemskiej. oby Bg, w dobroci nieprzebrany, udzieli

wszystkim ' co otaczaj oekonajcego, tej aski, eby zy rzsiste

nie dozwalay im patrzy na ten niewymownie ciki bj, ktrego

nie potrafi zagodzi adna ludzka Pomoc. Jedynie Kocil wity

w bolesnej tej chwili moe wla pociech i otuch w zatrwoone

serca. I czyni to te hojn a agodn doni; udziela bowiem umie-

rajcym ostatnich sakramentw witych i niemae niesie ukojenie

w smutku pogronym rodzicom, polecajc szczeglnej pamiciwier-

nych dusze, ktre same Pomc sobie ju nie mog. \flierzcy chrze-

cijanindobrze wie, e przyjdzie czas, kiedy zmartwychwstaniemy

i wiekuisty przybytek w niebie, gdy gospoda pielgrzymki naszej

ziemskiej w proch si rozpadnie. Lecz nie wiele jest dusz, ktre zaraz

po oPuszczeniu ciaa bd miay wstp do przybytku bogosawio-

nych. Zazwyczaj bd musiay wpierw oczycisi i udoslronali

w czycu,zanim doznajodpoczynku w chwale niebieslriej. Czyciec

jest miejscem srogich upale, \ecz niepozbawionem pociechy.

\7 sposb prawdziwie proroczy wiellri wieszcz Dante Alighieri

w tej czciwspaniaego Poematu swego p. t. ,,Boslra Komedja",

lrtra nosi napis ,,I1 Purgatorio" (Czyciec)przedstawia barwny

obraz czyca,gdzie dusze w cikiem utrapieniu wprawdzie, lecz

pene otuchy i ufnoci oczekuj chwili, kiedy posacy Boy oznaj-

mi im; e godne ju s szczcia,oglda Boga t:watz w twarz.

Poeta wprowadza wietlancgocheruba, ktry chyym zjasvia si

lotem, by dusze, slrazane na pokut czyaw, naznaczy znakiem

zbawienia, i przygotowa do doskonaej ekspiacji skaz i wad, ktre

je szpec jeszcze.

Towarzysz 'wieszcza, Vergilju sz, przydany mu jako opiekun

w wdrwce pozawiatowej i nazwany przez niego ,,mistrzem* lub

,,usodzem", objaniazjawiska, lrtre si poecie ukaznj:

,,Tak' mi si zjawi - bodaj jeszcze zjasri _')

Blask, co po wodnej ciece, w szybkim gonie

Lecial, jak aden lot ziemskich ravi.

A ledwo, e si ku T7odzowi skoni,

By pyta, co to - ju on na topieli

Ronie i coraz ogromniejszy plonic.

1) Przeklad E. Porbowicza.

i zobaczymy si wszyscy, e ycie nie koczy si z mierci, lecz

ulega tylko przeksztaceniu; wie on take, e znajdziemy trway

\ftem po dwu bokach zjawienia wystrzeli

Jakowa biao, a dolem dokoa

Drugi si jaki plat nienyzabieli.

Mistrz jeszcze slowa nie wymwil zgola,

Gdy bysaskrzyde para biaopiana,

A wtem eg|arza Pozna i zawoa:

,,Prdzej, o prdzej, padaj na kolana!

Aniol to Boy; z rce, sko lice,

\flnet ujrzysz wicej takich rabw Pana.

Patrz, jak on sztuki ludzkie ma za nice,

o eglach nie dba, ani dba o sterze'

Na skrzydach mierzc tak wielkie granice.

Patrz, jak powietrze niemi pod si bierze,

Par wieczystych agli strzygc z gry,

Co nie padaj, jak to ziemskie pietze,"

Potem, gdy bliej ptak z boskiemi piry

Podlecia, takim poarem zapon,

e znie nie mogc, mj ziemskiej natury

Vzrok szuka ziemi; on za dalej wion

Do brzegu czlnem tak lekkiem, e w wodzie

Nawet rbeczek jego dna nie ton.

Sternik na tyach stal w talriej urodzie,

e mi wyglda jak osoba wita.

\ficej sta duchw siado w gbi odzie.

,,Egipskie lzrael kiedy ruv'ca Pta"...

I to co dalej stoi w ksidze, spolem

piewaly zgodnie duchy niebota.

Aniol krzy kreli,wic padaj czoem,

A na wybrzenym piasku si pokad,

A on jak przyby, tak i pierzch sokoem."

\fl przeciwiestwie do zatraconych' ktrzy ziej nlenawici,

miotajc blunierstwa i obelgi Przeciw Bogu, dusze czycowe ser_

deczn]miloci s Przejte i pie nadziei w Bogu w tak cudownych

wypiewuj harmonjach, e PorYwaj zachwyconego Poet do

wyznaniaz

,,Rozpoczl glosem tak sodkiego'brzmienia'

e echo jego dotd mi nie kona'

Ja, mistrz i duchy, peni upojenia_'

Tak chciwie jemu dalimy posuchy'

e w nas pamici nie zostao cienia"'

Aeby Przedstawi nam w sPosb dosadny i plastyczny :ku:

pieni Poematu o czycv los. Manfreda' By on_ za ycia klem

."poi.' z rodu Hohenstaufw. Gonic za blaskiem i uciechami

l*iii"'by niejednokrotnie w rozterce i wani zKocioem. \[bitwie

pod Bcnewentem przeciw Karolowi andegawe*i'P" utracil zwy-

irr*o i ycie. Poniewa umarl w kltwie kocielnej, pochow.ano

go ,r" niewiconem miejscu. Nawet u przyjaci swych uchodzil za

iotpion.go.bante jednak umieszc-,a dusz jego w czycu i akiemi

o*ami kae si jej odezsa do siebie:

,,Zbyt cikie byy me grzechy, nie przecz;

Lecz aska Boa, przestronna ogromnie'

Garnie, kto tylko si do niej uciecze'

Prawda, e czyje w kltwie kona ciao'

cho opamita si w grzechach nareszcic'

Musi zostawa z czycow ska'

Ilc w uporze trwa - tyle trzydziecie'

Podobnie jak Manfred, wszystkie inne dusze, ktre Poeta'sPo-

ryka na drodz'*.;, p"ar'.t"1i'i1nie potg wstawiennictwa

ludzi

yjcych jeszcze rr'*i..i. u qprawiedliwego,

'|'cz ^zarazem najlito-

i*r".go Boga. Jak bardzo imza1ey na modlitwie, okazujprzez

czste Powtarzani. ""r.ri""n i bagalnych prob; ,,wspomnij na mnie,

gdy skoczyszwdrwk..

- ,,, pamiitaj o mnie" - ,,gdy wr_

iv n^ ziemi, **"* si za mn"' Czy jedna dusza. spotykl P_!etg'

""y J*i", lob "J gro-"d", n'gdy orr.- ni. omieszkaj poleci si

*dli.oro- braci, {rrry jeszcze na ziemi przebywaj. 1gieszcz

teczno moalitwy za dusze pokutujce, Dante przytacza w szstej

Chyba modlami waszemi skrcicie

Tcrmin katuszy' wy' co tam jestecic"'

wskazuje na to' e im gortsza i serdeczniejsza jest modlitwa' tem

rychlej bywa wysuchana. V pieni dwudziestej trzeciej Dante opi-

suje spotkanie swoje z dusz s'zwagra, ktry za marnotrawstwo

i dogadzanie smakowi swemu skazany jest na pokut w czycu.

Dusza jego zostaa przeniesiona do innego, mniej dokuczliwego

krgu gry oczyszczenia, i przypisuje to szczcie swoje yjcej

jeszcze na ziemi siostrze poety:

,,Przywiodla mnie, gdym zesze dL z ziemi,

Aby pi sodki pioun oczyszczenia,

Ta moja Nella zami rzsistemi.

Przez korne mody, gorce westchnienia

\fydobya mi z czekania ostoi

I uwolnia od reszty cierpienia."

Poniewa Boski Zbawiciel wysuchuje z szcze1ln askawoci

modlitwy niewinnych dzieci, ktryz pokumikw czycowych b|aga

Poet o przemwienie za sob do creczki, aby pobona modlitwa

dziecka skrcia cikie cierpienia ojca. Przemon poredniczk

u Boga jest dla dusz czycowych NajwitszaMarja Panna. o niej

te Dante czsto wspomina. Lecz wielki wieszcz zna te wybornie

nauk Kocioa,wedle ktrej dusze w czycu odwdziczaj si

dobrodziejom swym na ziemi za wszystko dobre, ktrego od nich

doznay. Szczeglnie Przernasviaj do serca zapewnienia ich, e

ostatnia proba w pacierzu: ,,I nie wd nas na pokuszenie, ale nas

zba,w ode zego" ju nie do nieba si odnosi, leczdo ludzi na ziemi.

,,Ostatnia, Panie, proba Ci potyka,

Ju nie nam gwoli, bo meta przed nami,

Lecz tym, co jeszcze nosz ziemskie yka...

Poeta, wdziczny duszom za ten dowd pamici o ludziach,

powiada pilrnie: Tak modlc si za siebie i za nas, cienie pokutni-

kw powoli snuj si cikiem obarczone brzemieniem. Vypacajc

si sprawiedliwoci Boej zabdy ziemskie, dwigajznaoie ciir

swj, bez chwili wytchnienia. Skoro one w kani swej o ,,as dobro-

tliwie. pami?taia, pomagajmy im chtnie, by spaciwszy dag,lekko

i swobodnie do niebiaskich wzniosy si sfer!-

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: