prawo cywilne - wykłady(1).doc

(168 KB) Pobierz
PRAWO CYWILNE

PRAWO CYWILNE

 

WYKŁAD 1

18-02-2000
 

PRZEDMIOTY PRAWA CYWILNEGO:

-osoby fizyczne;

-osoby prawne;

 

Podmiot gospodarczy- osoba fizyczna, bądź grupa osób fizycznych, która działa gospodarczo na podstawie wpisu do ewidencji.

(art.33 k.c.-wyjaśnia istotę osoby prawnej)

Osoby prawne (pewne podstawowe ich grupy):

-przedsiębiorstwa państwowe;

-spółdzielnie;
-niektóre spółki prawa handlowego, tzw. spółki kapitałowe: s. z. o. o., spółka cywilna;

-fundacje;

-partie polityczne;

-związki zawodowe;

-gmina, powiat...;

-szkoły wyższe;

-PAN;

-Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa.

 

pełnomocnictwa:

(Art.95k.c.)

Pełnomocnik działa samodzielnie ale w imieniu i na rzecz osoby reprezentowanej.

Osobiście musimy:

-sporządzić testament;

-uznać dziecko.

 

Rodzaje pełnomocnictw:

1.      Ogólne;

2.      Rodzajowe

3.      Do poszczególnej czynności prawnej

4.      Prokura

5.      Procesowe / domniemane

 

Ad. 1 pełnomocnictwo ogólne

(Art. 98 k. c.)

-czynności zwykłego zarządu;

-nie upoważnia do wszystkiego

 

Ad. 2 pełnomocnictwo rodzajowe

-w treści pełnomocnictwa są wymienione poszczególne rodzaje umów, które pełnomocnik może zawierać.

-bardzo często pełnomocnictwo jest ograniczone maksymalną kwotą, której pełnomocnik nie może przekroczyć

(sprawdzamy treść pełnomocnictwa- czy umowa nam proponowana umieszczona jest w jego treści, czy ktoś jest nadal pełnomocnikiem[jeśli posiada oryginał pełnomocnictwa to prawdopodobnie wciąż jest pełnomocnikiem -art. 102 k.c.- po wygaśnięciu pełnomocnictwa musi zwrócić oryginał ,gdy osoba posiada odpis- wtedy trzeba sprawdzić pełnomocnictwo])

Odróżnienie stosunku pracy od stosunku pełnomocnictwa:

Pracownik może zawierać umowy dopiero gdy dostanie pełnomocnictwo.

Rozwiązanie umowy o pracę nie oznacza odwołania pełnomocnictwa

Chyba, że w treści pełnomocnictwa jest napisane, że pełnomocnictwo wygasa  w chwili rozwiązania stosunków pracy.

Księga pełnomocnictw- praktyka firm (komu, w jakim zakresie, kiedy udzielono pełnomocnictwa)

 

Ad. 3 pełnomocnictwo do poszczególnej czynności prawnej

-pełnomocnictwo jednostkowe do zawarcia jednej umowy;

-umowa jest dokładnie popisana.

 

Ad. 4 prokura

-osoba, której udzielono prokury to prokurent;

-może być ustanowiona wyłącznie w spółkach prawa handlowego: s. jawna, s. komandytowa;

s.       z .o.o.,  s. akcyjna;

-nie regulowana k.c. lecz k.h. (art. 60-65k.h.)

-najszersze z możliwych pełnomocnictw, a jego treść uregulowana jest art.61k.h. (nie ma możliwości do modyfikowania treści);

-upoważnia do zawierania wszelkiego rodzaju umów jakie są związane z prowadzeniem spółki za wyjątkiem (art.61$2k.h.):

¨      umowy sprzedaży przedsiębiorstwa;

¨      umowy wydzierżawienia całości spółki;

¨      ustanawiania na nim prawa użytkowania;

¨      zbycie nieruchomości spółki;

¨      obciążenie nieruchomości spółki;

-uwidocznianie prokury jest w rejestrze handlowym.

 

WYKŁAD 2

25-02-2000

 

Ad. 5 pełnomocnictwo procesowe / domniemane

(Art.97k.c.)

Osoba, w danym przedsiębiorstwie, obsługuje klientów uważana jest za osobę upoważnioną do podejmowania decyzji, które zazwyczaj podejmuje się w danym przedsiębiorstwie. 

(Art.99k.c.)

W jakiej formie prawnej zawarta jest umowa- w takiej formie musi być zawarte pełnomocnictwo.

(Art.106k.c.)

Pełnomocnictwo możemy przekazać jeśli jego treść na to zezwala.

(Art.,63k.h.)

Prokurent może ustanawiać dla spółki innych pełnomocników, ale nie może ustanowić innego prokurenta.(Art.108k.c.)

Pełnomocnik nie może być drugą stroną transakcji  (chyba, że tak mówi pełnomocnictwo)-

Zakaz zawierania umów z samym sobą ma na celu ochronę interesów mocodawcy.  

 

Instytucja tzw. rzekomego pełnomocnika

-osoba, która działa jak pełnomocnik pełnomocnikiem nie będąc lub przekracza zakres swego pełnomocnictwa lub działa po wygaśnięciu pełnomocnictwa.

Skutki: (art.103k.c.) jeżeli zawrzemy umowę z rzekomym pełnomocnikiem to jej ważność zależy od potwierdzenia mocodawcy.

(art.103k.c.$2)mamy prawo wyznaczyć osobie, w której imieniu umowa została zawarta, termin do potwierdzenia umowy –nie ma sztywnych dat- np. 14dni umowa handlowa, umowa niestandardowa, skomplikowana- ok. miesiąca.

Jeśli umowa nie jest potwierdzona to:

-nie możemy żądać odszkodowania od firmy;

-(Art.103k.c.$3) rzekomy pełnomocnik jest zobowiązany do wypłaty wszelkich zaliczek, odszkodowań itp.

 

Sposoby zawierania umów

 

W k.c. są trzy tryby zawierania umów:

1.      Tryb ofertowy

2.      Negocjacje / rokowania

3.      Przetarg

 

Zasada swobody umów
swoboda w wyborze trybu zawarcia umowy

(swoboda w prawie nigdy nie jest absolutna, wyjątki: -ustawa o zamówieniach publicznych [ organ, który zawiera taką umowę nie ma swobody wyboru kontrahenta] ; -podobnie jest podczas przetargu) 

 

Ad. 1 tryb ofertowy

Oferta + oświadczenie o przyjęciu oferty = umowa

(Art.66k.c.)oferta- jest to takie oświadczenie, które wyraża wolę zawarcia umowy i jednocześnie określa istotne postanowienia umowy, która ma być zawarta.

Istotne postanowienia- to takie, które muszą być określone w danej umowie, takie bez określenia których nie dojdzie do zawarcia danej umowy, np.:

Umowa sprzedaży musi określać: -strony umowy; -przedmiot umowy; -cenę.

Umowa o dzieło musi określać: -strony; -przedmiot dzieła; -cenę, (termin może być istotny z subiektywnego punktu widzenia- gdy nie ma wyznaczonego terminu wykonania dzieła to (Art.455k.c.) osoba zlecająca dzieło wyznacza termin wykonania).

Umowa najmu musi określać: -strony najmu; -przedmiot najmu; -wysokość najmu; (terminu nie musimy określać- gdy go nie określimy wtedy oferta jest nieograniczona).

 

Podmiot A złożył podmiotowi B ofertę sprzedaży 10 ton stali po 450zł./t

-czy podmiot B ma obowiązek udzielenia odpowiedzi?

Nie

 

Zasada autonomii woli stron

Jeśli ja nie chcę działać w sferze prawa cywilnego to nie muszę

(oczywiście jeśli wcześniej się do tego nie zobowiązaliśmy)

 

(Art. 386k.c.)

wyjątek od zasady:

¨      Ofertę ma otrzymać podmiot gospodarczy

¨      Oferta  musi dotyczyć działalności gospodarczej prowadzonej przez ten podmiot

¨      Oferta ma pochodzić od sta lego kontrahenta

Jeśli te trzy warunki są spełnione to wtedy brak odpowiedzi oznacza przyjęcie oferty, jeśli nie chcemy zawierać umowy- należy odpisać.

Podmiot B odpowiada podmiotowi A: kupię 8 ton stali po określonej cenie.

-umowa jest nie ważna(Art.68k.c.)przyjęcie oferty z zastrzeżeniem zmiany lub uzupełnienia jej treści poczytuje się za nową ofertę.(A nie musi odpowiadać).

A odpowiada: 8 ton, ale po 540zł./t.

Dopóki podmiot B nie oświadczy zgody przyjęcia oferty w całości, dopóty nie dojdzie do zawarcia umowy.   

Złożenie oferty zawsze rodzi skutki prawne.

(Art.66k.c.)Jeśli termin nie był oznaczony, a oferta zostanie zawarta w obecności drugiej strony albo za pomocą środka bezpośredniego porozumiewania się na odległość przestaje wiązać, jeżeli nie jest przyjęta niezwłocznie; złożona w inny sposób przestaje wiązać z upływem z upływem czasu, w którym oferta może być odesłana- bez nieuzasadnionego opóźnienia. Orientacyjny czas oczekiwania to ok. 4 tygodnie. 

 

WYKŁAD 3

03-03-2000

 

A czekał ok. miesiąca, nie doczekał się odpowiedzi od podmiotu B i złożył tę samą ofertę podmiotowi C- podmiot C przyjmuje od razu ofertę. Tego samego dnia przychodzi wiadomość od podmiotu B o przyjęciu oferty- oferta była przyjęta we właściwym czasie, ale poczta nie dostarczyła na czas korespondencji.(Art.67k.c.) Dochodzi do zawarcia umowy między A i B, chyba że podmiot A zawiadomi niezwłocznie B, iż w skutek opóźnienia odpowiedzi poczytuje umowę za nie zawartą.

 

(Art.71k.c.) ogłoszenia, reklamy skierowane do ogółu i jednostek w razie wątpliwości poczytuje się jako zaproszenia do rokowań, a nie jako ofertę.(brakuje słowa każdy) . 

 

Ad. 2 rokowania / negocjacje

(Art.72k.c.) jeśli strony prowadzą rokowania w celu zawarcia konkretnej umowy, umowa zostaje zawarta, gdy strony dojdą do porozumienia co do wszystkich jej postanowień, które były przedmiotem rokowań.

Co należy zrobić?

-wykaz postanowień, które będą ustalane (przedmiot i cena, kraj pochodzenia towaru, jakość, kolor, rodzaj opakowania, warunki i termin dostawy, termin płatności, zaliczka, kary umowne, prawo właściwe – jeśli zawieramy umowę z zagranicą to w razie konfliktu prawo właściwe jest prawem, które będzie stosowane [jeśli tego nie ustalimy szukamy odpowiedzi w ustawie- prawo prywatne międzynarodowe- dotyczy ona stosunków międzyprawnych pomiędzy podmiotem polskim a zagranicznym- stosowane prawo siedziby wykonawcy pracy]).

-następnie bardzo często są sporządzane tzw. protokoły uzgodnień  - spisane oświadczenia stron-co zostało już między nimi ustalone i do czego nie będą już wracać- jeśli to nie będzie konieczne; porządkuje przebieg rokowań. Może być kilka protokołów, jeśli w protokołach wszystko jest już ustalone to umowa została zawarta .

Czy i na jakim etapie można się wycofać z negocjacji?

¨      Jeśli odstępuje się od negocjacji bez powodu to trzeba liczyć się z poniesieniem kosztów odszkodowań, które poniosła druga strona.

¨      Istotna wiadomość o kondycji finansowej partnera (lub zmiana naszej kondycji finansowej) może być przyczynę odstąpienia od rokowań (bez konsekwencji)

Bardzo często strony podpisują list intencyjny-instytucja, która jest uregulowana w ustawodawstwie innych państw (nie w Polsce). W takim przypadku mamy do czynienia z umową, bądź z deklaracją- zależy od treści listu intencyjnego. Podstawą naszej interpretacji listu jest art.65k.c.

Umowa- oświadczenie co najmniej dwóch stron, nie ważny jest nagłówek –ważne co strony chciały osiągnąć, bierzemy pod uwagę całość umowy, nie części.

 

Ad. 3 przetarg

-przepisy o przetargu pojawiły się w naszym k.c. w grudniu’96

(Art.701-704k.c.)-przepisy o przetargach

Przetarg może być ustny (aukcja, licytacja) albo pisemny-strona (tylko wtedy gdy jest     podmiotem prywatnym) wybiera jaki chce.

(Art.701$2k.c.) informuje, że ogłoszenie przetargu obejmuje co najmniej:

¨      Czas- przetarg ustny-którego dnia, o której godzinie; -przetarg pisemny- do którego dnia, do której godziny trzeba złożyć ofertę;

¨      Miejsce;

¨      Przedmiot przetargu;

¨      Warunki przetargu;

 

Warunki przetargu- nie ma rygorów, które wskazują co musi być w nim zawarte (warunki muszą być zgodne z prawem).

Wadium- określona kwota pieniężna, wpłacana razem ze złożeniem oferty. Jest to praktyka obrotu, nie jest to niczym regulowane. Jedyne gdzie jest ustalone cokolwiek na temat wadium

to umowy publiczne.

 

Nie ma kodeksowego terminu do rozstrzygnięcia przetargu.

Jeśli termin nie był określony to za ok. 2 tygodnie dowiadujemy się o wynik przetargu, nic się

nie dowiedzieliśmy, po jakimś czasie dowiadujemy się znowu i słyszymy, że nasza oferta nie

została wybrana- wadium musi być zwrócone (jeśli nasza oferta została wybrana- wadium zostaje przeznaczone na poczet umowy). Nie jest określone kiedy wadium na być zwrócone –gdy czekamy jakiś czas na zwrot pieniędzy nie otrzymujemy ich- żądamy natychmiastowego zwrotu wadium i jeszcze odsetek- nie otrzymamy odsetek bo odsetki są naliczane wtedy, gdy termin spłaty był ustalony i został przekroczony. W takim przypadku nie powinniśmy w ogóle  czekać na zwrot pieniędzy tylko od razu, po wpłynięciu do nas informacji o tym, że nasza oferta nie została wybrana, zwracamy się do firmy o natychmiastowe zwrócenie wadium w czasie możliwym do wykonania-my wyznaczamy termin zwrotu wadium-(Art.455k.c.)-jeśli wadium nie zostanie wpłacone w terminie to wtedy naliczane są odsetki.

Osoba, która zgłasza się do przetargu musi mieć:

¨      określone doświadczenie na rynku polskim;

¨      zaświadczenie o tym, że podmiot nie ma zadłużeń;

¨      bilans / rachunek wyników za ostatni rok;

 

Czy można zamknąć przetarg nie wybierając żadnej oferty?

(Art.702;703k.c.)tak- ten co ogłasza przetarg ma swobodę decyzji czy wybierze jakąś ofertę czy też nie (chyba że wcześniej się zobowiązał do czegoś innego).

Przetargi nie cieszą się dobrą renomą w Polsce. Firmy często składają fałszywe dokumenty (kserokopie nie są nigdy wiarygodnym dokumentem).

Gdy firma złoży fałszywe dokumenty podczas przetargu publicznego jest to wg k.k. przestępstwo, podanie fałszywych danych podczas przetargu prywatnego nie jest wg k.k. przestępstwem, ale w takim przypadku można unieważnić umowę przetargu.

(Art.704k.c.)gdy okaże się, że wybraliśmy ofertę, w której były fałszywe dane dzięki, którym ta oferta wydała nam się najlepsza- to mamy prawo złożyć oświadczenie (nie później niż rok od daty umowy przetargu), że żądamy oświadczenia umowy za nieważną.

To są tylko modelowe tryby i mogą się ze sobą mieszać.

 

WYKŁAD 4

10-03-2000

 

forma czynności prawnych

 

(Art.60k.c.) oświadczenie / wyrażenie woli – złożone może być w dowolny sposób, taki który ujawni co chcemy zrobić.

Zachowanie niekoniecznie werbalne jest niekiedy szczególnym oświadczeniem woli.

 

Formy szczególne czynności prawnych:

1.      Forma pisemna.

2.      Forma pisemna (notarialna) z poświadczeniem podpisu.

3.      Forma pisemna z poświadczeniem daty / forma pisemna z datą pewną.

4.      Forma aktu notarialnego.

 

Ad. 1 forma pisemna

Jest zachowana jeśli strona, pod oświadczeniem woli, podpisze się własnoręcznie (oświadczenie może być napisane na komputerze, przez inną osobę).Wyjątek dotyczy testamentu- własnoręcznego / holograficznego, który w całości musi być sporządzony własnoręcznie .

 

Forma pisemna dzieli się na:

¨      Formę pisemną pod rygorem nieważności –zawsze przypis musi określać czy niniejsza umowa musi być w tej formie, np. (Art.99$2k.c.) pełnomocnictwo ogólne powinno być udzielone pod rygorem nieważności na piśmie.

¨      Formę pisemną dla celów dowodowych.(Art.74k.c.) jeśli powstanie spór pomiędzy stronami to wtedy sędzia żąda dowodu pisemnego, jeśli go nie ma i jeśli jest prośba o przepytanie świadków to sąd musi spytać pozwanego o zgodę- jeśli odpowiedz jest negatywna to sąd oddala pozew.

(Art.75k.c.)wszystkie umowy i inne czynności gdzie rozporządzamy majątkiem powyżej 2000zł. wymagają formy pisemnej do dowodu.(W sklepie –jeśli zakup jest powyżej 2000zł. to wtedy wystawiony rachunek = umowie formy pisemnej.

(Art.77k.c.) jeśli nie mieliśmy obowiązku stworzenia formy pisemnej, ale ją stworzyliśmy ją to każda zmiana albo rozwiązanie za zgodą obu stron, jak również odstąpienie od niej powinno być stwierdzone na piśmie.

 

Ad. 2 forma pisemna z poświadczeniem podpisu

Poświadczenie podpisu sporządza notariusz- osoby w obecności notariusza składają podpisy pod oświadczen...

Zgłoś jeśli naruszono regulamin