Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl
Julian Auletyner ,,polityka społeczna teoria a praktyka” 1997r.
Katarzyna Głębicka i Auletyren ,,Pomiędzy opiekuńczością a pomocniczością polit.społecz. Warszawa 2000”
1)Stanisława Golinowska Polit-Społ. 1994-96
,,Procesy reglacyjne i ich potencjalne skutki” 96 r.
2) Golinowska ,,Dekada polskiej polityki społecznej od przełomu do końca wieku Warszawa 2000 r”
3)Mieczysław Kabaj Strategia i programy przeciwdziałania bezrobocia-studium porównawcze W-wa 98”
4)Golinowska Polit-społ. Państwa w gosp.rynkowej.Studium ekonom. W-wa 94r”
5)Kurzynowski Adam –redakcja Polit-społ.Globalna i lokalna W-wa 99”
6)Zofia Wysokińska i Janina Witkowska ,,Integracja Europejska – rozwój rynku W-wa Łódź 2000 (243-248 str.)- polit.socjalna.
patologie społeczne-
7)Stanisław Zakrzewski-wybrane problemy patologii społecznej W-wa 94”
8)Głombicka –rynek pracy Unii Europejskiej , 99.
9)Kabaj ,,Efektywność programu przeciwdziałania bezrobociu i skuteczność polityki rynku pracy” Tom pt.,,Rynek pracy w wybranych krajach –metody przeciwdziałania bezrobociu „ W-wa 99.
10)Golinowska ,,Polska bieda.Kryteria ocena przeciwdziałanie” W-wa 96.
11)Rajkiewicz ,,Dochody i wyczątki ludności-minimum socjalne” Książka Społecz. Polskie 89-95/96r W-wa 97.
12)Kurzynowski – Rodzina w okresie transformacji systemowej W-wa 95r.
13)raport o sytuacji polskich rodzin –pełnomocnik rządu ds. rodziny W-wa 98r.
TEMATY EGZAMINACYJNE:
1)Kwestie socjalne w polityce społecznej:
a/ cechy charakterystyczne kwestii socjalnych,
b/ wymiar globalny, narodowy,regionalny,
c/ pojęcie kwestii socjalnych- miejsce w polity. Społecz.
2) Kwestia społeczna w pojęciu doktryny:
a/ liberalnej
b/ konserwatywnej
c/ agrarnej
d/ narodowej
3)Doktryny socjalist. I społecz. Kościoła katolickiego i ich rozumienie funkcji polit.społecz. współczes. świata.
4)Ekokwestia- związek ekologii z polt. Społeczną w Polsce i na świecie( Zieloni w Niemczech)
5)Problem państwa opiekuńczego w świetle dotychczasowych doświadczeń państw zachodnich- uwarunkowania polskie.
6)Państwo i problem biedy w Polsce- proces paperyzacji – ubożenia, przyczyny, następstwa remedia.Rola państwa instyt. poza rządowych
W rozw. Biedy w Polsce.
7)Obecność polityki społecznej w modelach gospodarczych współczesnego świata.
- Amerykański , zach-Europa, Japonia.
8)Polityka globalna – opisz zjawiska społeczne i ekonomiczne,charakteryzujace przemianę w dzisiejszym świecie:
a/ omówienie problemów pracy, bezrobocia, strukturalne zatrudnienia , nowymi pomysłami na infrastrukturę.
9)Praca- rynki pracy – problemy płacy i zatrudnienia
- zjawisko bezrobocia i jego miejsce w strukturze ekonom. społecz. Polski.
- Scharakteryzuj polski rynek(lokalny, czarny, centryczny)
- Zachodnie rynki pracy.
10)Polityka wobec rodziny- położenie polskiej rodziny w dobie transformacji.
- refleksje na temat funkcji i miejsca rodziny w wmiarze ogólnoświatowym i polskim.
11)Rola samorządów lokalnych w rozw. problemów socjalnych
-zasada pomocniczności czyli substydialności w samorządach.
12)Problematyka patologii społecznych.
13)Kwestie migracji i ich rola w polityce globalnej:
-emigracje polityczne
-reemigracje
-azylanci
-uchodźcy
14)Polityka społ.wspólcz. państw a zagadnienie edukacji społeczeństw,
-brytyjski, niemiecki , polski, amerykański i szwedzki
15)Wspólnoty europejskie i ich znaczenie w rozw. probl. Socjalnych- regulacje prawne i ich przesłanie (Rada Europy, Unia Europejska) – kontekst polski.
16)Org.Nar.Zjedn.- wizja polityki globalnej i sposoby roz3wiązywania konfliktów społecznych doby współczesnej.
17)Instrumenty polityki społecznej w Polsce.
a/ instr.finansowe- fundusze,
b/instr.prawne (konstytucja , kodeks pracy, ustawod.socjal.
18)Bezrobocie programy przeciwdziałania.
Strategie rządowe i org. poza rządowych.
19)Wyjaśnij pojęcia związane z polit.społecz:
-konserwatyzm,
-liberalizm,
-marginalizacja,
-aksjologia społecz. Wartości,
-etos kulturalny,
-egalitaryzm- równości
-elitaryzm- elity
-pateunaryzm-stosunek państwa jak w socjaliźmie,
-świadomość społeczna,korporacjonizm,
-anarchaizm(nienawiść do państwa)
-rudymentarny (rodz.państ.)
-rezytuarny (rodz. państ.
-welifere stote
-substydialność
20)Etos pracy w Polsce w dobie transformacji ustrojowej(wzorzec)
21)Reformy w Polsce oświatowa, zdrowotna,ubezp.społ., administracyjna,fakt rozw., kwestie społeczne.
22)Zaprezentuj poza państwowe org. podmioty polityki społecznej czyli org. nonprofit.
Polityka społeczna:
I.Polityka – odnosi się do państwa i org.poza rządowych oraz org. charytatywne i inicjatywy społeczne.
Społeczeństwa tyle ile możliwe, państwa tyle ile konieczne –substytua.
Państwo typu minimum – org. polit. Chroni podst.prawa wolności obywateli ale nie pomaga obywatelom- rynek i ludzie dobrej woli powinni rozw.problemy społeczne:
-rezydualny oddaje spr. socjalne w ręce org. pozarząd.( W.Brytania)
-radymentalne panstwo wąskie pojecie obowiązków socjalnych( Portugalia, Irlandia, Grecja, Hiszpania).
Państwo opiekuńcze-(welfare state) otacza opieką socjalną poprzez szereg instytucji :
- model korporacyjny – układ , porozumienie między pracownikami i pracodawcami – ubezp. od straty pracy(Niemcy)
- skandynawski: dużo pieniędzy na cele socjalne- społeczne z podatków
Świadomość społeczna- czlowiek , który działa racjonalnie
1)wytyczenie racjonalnego celu działania,
2)praktyczna wiedza o warunkach działania,
3)preferencje wartości kulturowych
Stereotyp- uproszczenie i powielenie czegoś co było wcześniej(model).
MIT-część stereotypu na zasadzie jakiegoś sfałszowanego modelu.
Polityka społecz:(państwo-społeczeństwo) jest to działalność państwa i organizacji poza rządowych których celem jest polepszanie i wyrównanie szans ekonomicznych grupom najsłabszym ekonomicznie.Nośniki poli-społ. – animatorzy działań.
Przedmiotem polit. społ. Są kwestie socjalne.Cechy charakteryzujące:kwestii socjal.
1)Asymetria – w gosp.rynki są różne grupy interesów gdzie zderzają się interesy tych grup .Grupy słabsze są poszkodowane (nierównomierność nacisku na rząd i realizacji rządań socjalnych)
2)Nierównośc –odchylenia ozn. w relacji pracodawca i pracownik ozn.również publicznie bogatym a prywatnie biednym lub odwrotnie.
Grupy zorganizowane (np.organizacje)mają lepszą siłę przebicia niż jednostka.Głos zbiorczy jest bardziej dostrzegalny
Grupy patalogiczne nie mają organizacji.
3)Sprzeczność – między wzrostem-dobrobytem państwa a zabezpieczeniami socjalnymi dla społeczeństwa. Oraz porzucenie kwestii socjalnych starych i dążenie do innych nowych celów związanych z rozwojem.
-Rozdźwięk między strumieniem pieniądza na opiekę społeczną a zadowoleniem z tej opieki.
4)Enducjonizm-(zw. z postępem cywilizacyjnym) jest to cecha- etapy w rozwoju obrazujące dokonania socjalne(ubezpieczenia, zasiłki pogrzebowe,itp.)
5)wymiary-szacowanie sytuacji społecznej
-wymiar lokalny –regionalny analiza potrzeb z pkt widzenia samorządu(rozp. bezrobocia)gminy,powiatu
-wymiar narodowy polit-społ. i kwestie socjalne rozstrzygane na stopniu rządowym (pewne kwestie należą do rządu)
-wym. globalny –światowy np. ONZ –org. globalna o zasięgu światowym zajmująca się sprawami dotyczącymi całego świata. Charakteryzuje je jednak asymetria czyli lepsze państwa i gorsze np. .Afryka i USA lub Ameryka Łacińska.
6)Doktryny – teorie budujące wizerunek polityki społecznej:
-ujęcie humanistyczne – oparte na ideologiach :
różne systemy wartości i normy czyli wzorce obowiązujące w społeczeństwie.
-ujęcie techniczne – koncentruje się na poszukiwaniu środków finansowych organizacji aby te wartości wprowadzać w życie.
Doktryny dominujące.
1)Liberalizm – państwa skandynawskie.
2)Konserwatyzm – trzymanie się bardzo mocno tradycji
3)Społecz.doktryna Kościoła: encykliki papieskie
4)Społecz.doktryna socjalistyczna: marksistowska,socjal.utopia, anarchiści, komunizm ZSRR
5)Doktryna narodowa – Leppert i Liga Rodzin .Promowanie wszystkiego co nasze.nasza produkcja,nasze towary.
6)Doktryna agrarna – problemy wsi i jej mieszkańców.
Doktryna to ideologia w wysokim stopniu uporządkowana którą podajemy w postaci teorii lub uogólnienia teoretycznego. W skład doktryny wchodzą- sądy wartościujące , które wynikają z analizy zagrożeń socjalnych,
-elementy światopoglądu: wiedza o świecie i prawach rządzących nim.
-pewne przekonania i wnioski służące programom naprawy.
-konkretne i szczegółowe programy partii:
Doktryna polit.społecz. to zespół teorii i norm-wzorców zawierających określone koncepcje rozw.społecznego w oparciu o przyjęte systemy wartości.
Funkcje doktryny:
1)Analityczna- diagnostyczna – badanie przyczynowe ,analiza zagrożeń, kwestii socjalnych np. stopień bezrobocia.
2)korygowanie błędów i ostrzeganie przed zagrożeniami społecznymi.
3)Formatowanie programów naprawczych dla partii, rządzących
4),,promieniotwórczą”- sprawiedliwość, wolność , równośc-nadajniki
5)mistyfikacja – zafałszowanie wprowadzenie elementów irracjonalnych-preferowanie jakiegoś odcinka rzeczywistości.lepszej jako siła promocyjna.
6)Utopia – marzenie nierealne jako program na przyszlość,dążenie, pragnienie szczęśliwości i równości , sprawiedliwości społecznej –cele dalekosiężne w doktrynie.
7)Kierowanie pewnego modelu życia jednostki – stymulator zachowania danej jednostki np.katolik powinien..........
8)Doktryna jako funkcja łącząca-integracyjna:
wspólne wartości i założenia
Doktryny empiryczne- analizują doświadczenia a potem formułują wnioski (empiria-doświadczenie). Np. doktryna agrarna-narodowa,
Doktryny amprioryczne-(a prion- z gory założone)socjalist. I kościoła katolickiego.
Coś zakładamy a potem patrzymy co się dzieje.
Liberalizm –(liber-wolność) zrodził się w kapitaliźmie (Adam Smith) wolność gospodarcza
Feudalizm Liberalizm
FEUDAŁOWIE KAPITALIZM
agrarizm WARSTWY ŚREDNIE BURŻUAZJA
CHŁOPI INTELIGENCJA
PROLETARIAT-KLASA ROBOTNICZA
1776 r ,,Bogactwo narodów” Adam Smith
-wolność jednostki
leseferyzm- ręce precz dot. Ingerencji państwa. Państwo ma spełniać podstawowe funkcje i nie wtrącać się do gospodarki. Należało zmienić mentalność ludzi.
-święta własność prywatna-respektowanie własności prywatnej
-człowiek działa zawsze egoistycznie-
maksymalizować zyski, minimalizować straty – hasło te indywidualistycznej doktryny
-utylitaryzm – zaspokojenie wszystkich potrzeb
-elastyczność ról życiowych – dostosowanie się do rynku
-MALTHUS – nazwisko zw. z teorią demografii uważał ,że wraz z dobrobytem będzie rosła demografia i nie miał racji.
-kontynuator Smitha-Ricardo napisał zasady ekonomii politycznej i opodatkowania 1817r: analiza praw podziału dochodów w gosp. kapitalistycznej:
a/płace dla robotników
b/zyski dla kapitalistów PN
c/renta dla właścicieli ziemskich
Kapitaliści uważali ,że związki zawodowe nie wiele mogą zrobić dla rynku pracy.
Socjaliści – uważali, że dodatkowa praca jest uciemiężeniem dla robotnika.
Liberałowie uważają, że państwo nie powinno zbyt szczodrze zabezpieczać socjalnie, bo okrada tych którzy dobrze zarabiają
Warunki powstania gospodarki liberalnej od 1945 r.
- zniszczenia wojenne
- inflacja, braki warunków do życia,
- brak ludzi
- wszyscy alianci chcieli aby Niemcy się podniosły
- plan Marshala 1948r 13 mld dod. Z tego 10% dla Niemcow
- Afred Muller Armack –pomysł socjalnej gospodarki rynkowej
a/strategia celów gospodarki społecznej,
b/rozbudowa ubezpieczeń społecznych,
c/stymulacja wzrostu zatrudnienia przez państwo
d/ustalenie płacy minimalnej
e/uznanie współdecydowania pracobiorców i pracodawców
f/uznanie pozytywnej roli związków zawodowych
Zasady socjalnej gospodarki rynkowej:
1) zasada państwa demokratycznego
Konrad Adenałer – I konstytucji państwa niemieckiego-naród o wszystkim decyduje.
2) państwa Federalnego - 16 landów – główny parcomem dla tych 16 jednostek samorządowych.
3) Państwa prawnego- konstytucja ,samorządy
4) Państwa socjalne- szeroka oferta świadczeń socjalnych,
5) Substydialności – państwo pomocnicze, opiekuńcze ,społeczeństwa tyle ile możliwe, państwa tyle ile konieczne” – idea.
6) Zasada solidaryzmu społecznego.
07.10.01 Niedziela.
Brytyjski model polityki społecznej( segment edukacyjny)
1802 –wydanie ustawy fabrycznie chroni kobiety i dzieci skracając czas pracy,
-reformy socjalne zabezpieczenie ludzi chorych ,starych,robotników
1908r – renty – zabezpieczenie ludzi starych
1940-1948 r – pakiet działań
-zasiłki dla biednych,
-zabezpieczenie przy wypadkach przy pracy
lata 60,70,80 przynależność W. Brytanii do Unii Europejskiej podpisuje dokumenty mówiące o opiece społecznej tylko wybiórczo.
IDEA EDUKACJI : szkolnictwo socjalne – bezpłatne utrzymywane przez budżet i sponsorów.
1. College dla obcokrajowców- przysposabia do rynku pracy.
2. ,,Idea Uniwersytetu Otwartego” – idea permanentnego (bez granic wieku) kształcenia:
- otwartość dla ludzi (różne narodowości)
- otwartość na idee (pluralizm – tolerancja system wartości)
- otwartość na miejsca (w wielu miejscach Europy)
- otwartość na metody( współpraca z TV ,BBC)-niekonwencjonalne metody nadawania.
Edukacja jest pkt wyjścia w Unii Europejskiej .
Hay – teoria umowy społecznej złączoną z liberalizmem , istotą tej teorii jest legitymizacja istnienia i działania państwa w wyniku zgody indywidualnych członków społeczeństwa, uświadomiona w procesie historycznym i doświadczeniu społecznym.
HASŁO LIBERALNE:
Szczęśliwe jednostki dają szczęśliwe państwo (społeczeństwo).
Indywidualną wolność każdego człowieka jest najważniejsza.
Hayek wyprowadza instytucje społeczne państwa z ewolucji kulturowej.
Ograniczenie wolności jeżeli następuje w procesie ewolucji to jest pożądaną. Gospodarka rynkowa jako najdoskonalszy model jako bezosobowy model- najlepsze rozwiązanie. Liberałowie przeciwnicy państwa totalitarnego natomiast są za konsusem społecznym i są za pakietem opiekuńczym państwa i tak są za przymusem ubezp. społecznych ale przeciw zdrowotnym.
Zabezpieczenia emerytalne – kontrakt generacyjny – pokoleniowy .
W POLSCE :(liberalizm)
-reformy ( w duchu liberalnym) niedoskonale wprowadz.
-dobre zmiany w gosp. Rynkowej,
-wprowadzenie kapitału obcego.
Doktryna konserwatyzmu (zachowywać) dążenie do utrwalenia istniejącej sytuacji gospodarczej, politycznej i społecznej ,bez względu na kierunki światowych przemian. Przeciw wstawienie się każdej zmianie i innowacji. Trzymanie się starych zasad i korzystanie z doświadczeń poprzedników, to co było jest sprawdzone.
Konserwatyzm to tradycjonalizm – wspieranie się na tradycji.
Konserwatyzm – reakcjonizm:( wsteczny)pielęgnująca PRZESZLOŚCI ALE RACZEJ W ZNACZENIU NEGATYWNYM.
Konserwatyzm jednak uwzględnia pewne zmiany natomiast reakcjonizm nie uwzględnia żadnych zmian.
Twórcą konserwatyzmu BURKE(Birk)- opierała się na negacji krytyków.
1) przeciw teorii:
-politycy nie powinni z góry przyjmować doktryn do zarządzania państwa ,ponieważ doktryny wprowadzają niepokój, chaos .Aby skutecznie zarządzać państwem należy kierować się zdrowym rozsądkiem i doświadczeniem własnym i poprzedników.
2)przeciw indywidualizmowi:
osobowość człowieka kształtuje społeczeństwo i decyduje o sposobie jednostkowego rozwoju i o zasadach moralnych. Społeczeństwo a nie jednostka jest twórcą wartości materialnych i duchowych –kulturowych
3)przeciwko racjonalizmowi (ratio-rozum) racjonalna wiedza(naukowa) człowieka o społeczeństwie jest ułomna w porównaniu z mądrością zawartą w religii i obyczajach.
Siła społeczeństwa wynika z poczucia wspólnoty, więzi religijnych a nie z rozumu. Racjonalizm eksponuje prawa jednostki a przemilcza obowiązki. Prowadzi to do ateizmu i utalitaryzmu (korzyst. z jak najw.ilości przyjemności)
4)przeciw prawom podmiotowym:
Społeczeństwo realizuje w sposób niedoskonały porządek boski. Religia jest dla konserwatystów naturalnym źródłem ładu społecznego i ochrony własności prywatnej.
Konserwatyzm odrzuca idee równości w społeczeństwie .Różnice majątkowe w sposób naturalny różnicują społeczeństwo-pilnowanie swojego. Miejsca zasiedzenia i tu styka się to z liberalizmem .
5) przeciw postępowi :(zmiany jakościowe) burzenie spokoju ,rewolucjonizm, zamieszanie w społeczeństwie,
kapitalizm rodzi kryzys moralny i jest to cywilizacja ruchu i zmian , pogoni za pieniądzem.
Podstawą ładu społecznego jest religia porządkująca wartości.
Kapitalizm odrywa ludzi od wartości ,burzy ład społeczny , bo promuje indywidualizm.Idea dobra wspólnego zastąpiona konkurencyjnością interesów jednostkowych.
Kapitalizm wg konserwatystów ozn. atomizację (rozproszenie)społeczeństwa i natężenie konfliktom społecznym sprzyja niezadowoleniu ludzi mało posiadających .Efektem frustracji grup ubogich jest dezintegracja więzi społecznych i i ubożenie pauperyzacja. Robotnicy nie stanowili klasy zwartej i są zróżnicowani pod względem dążeń, majątku i wyróżniają arystokracją robotniczą.Należy drążyć dążenie do własności prywatnej robotników poprzez oszczędność i pracowitość a nie rewolucję.Krytyka podziału na pracowników fizycznych i umysłowych bo następuje połączenie tego w każdej pracy.
Konserwatyści uważają, że ubóstwo to zagrożenie społeczne i lekarstwem na to miało być
1.ideal ograniczenia konsumpcji-dobrowolnego ubóstwa: rezygnacja zakupów luksusowych
2.budowanie hierarchicznego modelu społeczeństwa, rowność jest nierealna i szkodliwa , każdy obywatel ma swoje miejsce społeczne wynikające z wykształcenia posiadanego majątku między ludźmi istnieją naturalne różnice uzdolnień. Więc ten model hierarchiczny to każdy ma w nim swój udział i przyczynia się do budowy ładu społecznego. Równość jest zaprzeczeniem wolności społeczeństwa.Nierówność jest podstawą rozwoju społecznego: wartość w naturalny sposób selekcjonuje społeczeństwo. Społeczeństwo traktuje nierówność jako sposób wyłaniania elit działających na korzyść społeczeństwa.
3.tworzenie stanu średniego: zredukowanie warstw nieposiadających:każdy powinien coś posiadać, bo ten kto nic nie ma jest skłonny do rewolucji, bo niczym nie ryzykuje.
4.postulat tworzenia spółdzielczości antidotum na niedostatki:wspólny majątek, odpowiedzialność itp..Pomoc biednym przez państwo nie powinna być zbyt duża. Krytykuje przymus ubezpieczeń społecznych.
Doktryna narodowa :
Stanisław Głombiński
Roman Dmowski
1) ...
stary_hipis