integrowana produkcja wiśni.pdf

Metodyka

INTEGROWANEJ PRODUKCJI

WIŚNI

Zatwierdził

na podstawie art. 5 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin

(Dz.U. z 2004 r. Nr 11, poz. 94 z późn. zmianami)

Adam Zych

Główny Inspektor Ochrony Roślin i Nasiennictwa

Warszawa, czerwiec 2005 r.

Zatwierdzam

Opracowanie zbiorowe pod kierunkiem

prof. dr hab. Remigiusza Olszaka

Zespół autorów:

doc. dr hab. Anna Bielenin

mgr Krystyna Jaworska

dr Jerzy Lisek,

dr Alicja Maciesiak

prof. dr hab. Augustyn Mika

mgr Jerzy Mochecki,

prof. dr hab.Remigiusz Olszak

doc.dr hab. Waldemar Treder

dr Ryszard Zając

SPIS TREŚCI

WSTĘP ....................................................................................................................................5

I. PRZYGOTOWANIE GLEBY ORAZ ZAKŁADANIE SADU ..................................................6

1. Stanowisko .......................................................................................................................6

2. Sadzenie drzew ................................................................................................................6

II. NAWOŻENIE I WAPNOWANIE .........................................................................................7

1. Pobieranie próbek gleby i liści do analiz ..........................................................................7

2. Wapnowanie.....................................................................................................................9

3. Nawożenie mineralne .......................................................................................................9

4. Nawożenie organiczne ...................................................................................................11

5. Nawożenie sadu w poszczególnych latach ....................................................................12

III. ZWALCZANIE CHWASTÓW ...........................................................................................13

1. Mechaniczne metody zwalczania chwastów ..................................................................13

2. Chemiczne metody zwalczania chwastów .....................................................................14

IV. Pielęgnacja sadu.............................................................................................................15

1. Pielęgnacja gleby po założeniu sadu .............................................................................15

2. Formowanie i cięcie drzew .............................................................................................15

3. Nawadnianie...................................................................................................................15

V. OCHRONA PRZED CHOROBAMI ...................................................................................17

1. Wykaz najważniejszych chorób i ich charakterystyka ....................................................17

2. Progi zagrożenia oraz sposoby i terminy prowadzenia lustracji .....................................19

3. Sposoby zapobiegania chorobom ..................................................................................20

4. Niechemiczne metody ochrony wiśni przed chorobami..................................................20

5. Chemiczne zwalczanie chorób .......................................................................................21

VI. OCHRONA PRZED SZKODNIKAMI................................................................................21

1. Wykaz najczęściej występujących szkodników i ich charakterystyka.............................21

2. Progi zagrożenia oraz sposoby i terminy prowadzenia lustracji .....................................23

3. Niechemiczne metody ochrony roślin przed szkodnikami ..............................................23

4. Ochrona chemiczna przed szkodnikami.........................................................................24

5. Ochrona pożytecznych stawonogów i ich introdukcja ....................................................24

6. Rola drapieżnych (owadożernych) kręgowców ..............................................................24

7. Ochrona przed gryzoniami .............................................................................................24

8. Ochrona wiśni przed ptakami .........................................................................................25

VII. OGÓLNE ZASADY WYKONYWANIA ANALIZ NA POTRZEBY KONTROLI JAKOŚCI

OWOCÓW W INTEGROWANEJ PRODUKCJI ...............................................................26

ZAŁĄCZNIKI..........................................................................................................................28

Załącznik 1. Podstawowe cechy pomologiczne wybranych, przykładowych odmian wiśni

przydatnych do IP. ........................................................................................28

Załącznik 2. Podatność odmian wiśni na choroby.............................................................28

Załącznik 3. Zwalczanie chwastów przed założeniem sadu wiśniowego i w trakcie jego

prowadzenia..................................................................................................29

Załącznik 4. Wykaz herbicydów dopuszczonych do stosowania w IP Wiśni.....................30

Załącznik 5. Program ochrony wiśni przed najważniejszymi chorobami ...........................31

Załącznik 6. Wykaz fungicydów i bakteriocydów dopuszczonych do stosowania w

Integrowanej Produkcji Wiśni........................................................................32

Załącznik 7. Sposoby lustracji ważniejszych szkodników .................................................33

Załącznik 8. Zwalczanie szkodników w sadach wiśniowych .............................................34

Załącznik 9. Wykaz zoocydów dopuszczonych do zastosowania w Integrowanej Produkcji

Wiśni .............................................................................................................35

WSTĘP

Powszechne stosowanie chemicznych środków ochrony roślin i nawozów sztucznych

jest jedną z przyczyn degradacji środowiska naturalnego w postaci zanieczyszczenia gleb,

wód i powietrza. Wynikające z tego zagrożenia to:

− wzrostzachorowalności ludzi na choroby nowotworowe i uczuleniowe,

− rozwój ras odpornych szkodników, patogenów i chwastów,

− wyniszczanie organizmów pożytecznych,

− pojaw wielu gatunków szkodników wtórnych.

Problemy te spowodowały, że w wielu rozwiniętych krajach podjęto działania mające

na celu minimalizowanie lub zapobieganie tym ujemnym skutkom nadmiernej i często

nieracjonalnej chemizacji produkcji rolniczej. Znalazło to wyraz w opracowaniu i intensywnym

wprowadzaniu zasad najpierw integrowanej ochrony, a następnie Integrowanej Produkcji

(IP). Głównym celem Integrowanej Produkcji jest maksymalne ograniczanie stosowania

syntetycznych środków ochrony roślin, nawozów sztucznych czy regulatorów wzrostu roślin.

Chemiczna ochrona roślin przed chorobami, szkodnikami czy chwastami, gdy jest to

możliwe, powinna być zastępowana metodami alternatywnymi takimi jak: biologiczne,

fizyczne i agrotechniczne.

Integrowana Produkcja jest to zatem opłacalna produkcja wysokiej jakości

między innymi owoców, dająca pierwszeństwo bezpiecznym metodom

niechemicznym, minimalizująca niepożądane efekty uboczne stosowanych

agrochemikaliów ze szczególnym uwzględnieniem ochrony środowiska i zdrowia

ludzi.

W celu uzyskiwania wysokich i wysokiej jakości plonów, w IP dopuszczalne jest

stosowanie selektywnych lub wybranych częściowo selektywnych środków ochrony roślin.

Niezwykle ważne jest również, aby chemiczne zwalczanie szkodników stosować tylko

wówczas, gdy ich liczebność przekracza przyjęty próg szkodliwości. Aby to jednak

stwierdzić, konieczne jest systematyczne prowadzenie lustracji pod kątem występowania

szkodników, chorób i chwastów – jest to podstawowy element racjonalnej ochrony roślin.

Owoce pochodzące z Integrowanej Produkcji są systematycznie kontrolowane na

obecność substancji szkodliwych, głównie pozostałości środków ochrony, azotanów oraz

metali ciężkich. Każde gospodarstwo winno spełniać również wszelkie zasady Kodeksu

Dobrej Praktyki Rolniczej.

Ważnym elementem IP jest możliwość identyfikacji miejsca pochodzenia

certyfikowanego produktu, gdyż każdy z producentów już w trakcie zgłoszenia się do

systemu IP otrzymuje swój niepowtarzalny numer ewidencyjny.

Przepisy prawne dotyczące Integrowanej Produkcji reguluje ustawa o ochronie roślin

z dnia 18 grudnia 2003 (Dz. U. 2004 r. Nr 11, poz. 94 z późn. zm.) oraz rozporządzenie

Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 26 lipca 2004 (Dz. U. 2004 r. Nr 178, poz.1834).

Jednostką koordynującą całość systemu Integrowanej Produkcji w Polsce oraz kontrolującą

prawidłowość prowadzenia upraw i wydawania certyfikatów jest Państwowa Inspekcja

Ochrony Roślin i Nasiennictwa.

Producent chcąc uzyskać certyfikat IP musi spełnić następujące wymagania:

− ukończyć 16-godzinne szkolenie IP,

− zgłosić chęć prowadzenia upraw zgodnie z zasadami IP, w najbliższej jednostce

Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa,

− prowadzić produkcję zgodnie z niniejszą metodyką szczegółową (dla określonego

gatunku),

− prowadzić na bieżąco Notatnik Integrowanej Produkcji,

− przejść pozytywne kontrole: Notatnika, gospodarstwa w okresie wegetacji i jakości

płodów,

− złożyć przed lub w trakcie zbiorów wniosek o wydanie certyfikatu IP.

Producenci po otrzymaniu certyfikatu mają prawo oznaczać swoje produkty, zastrzeżonym

znakiem (logo) Integrowanej Produkcji. Owoce wytwarzane wg zasad Integrowanej Produkcji

cieszą się na rynku większym popytem i gwarantują wyższe dochody. W najbliższych latach

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: