związki fosforu.pdf

Nawozy

• Wbogacają gleb w kładniki mineralne niebdne dla rowoju

rolin,

• Poprawiają truktur gleby i mieniają jej kwaowod

W nawoach awarte ą kładniki odżywce rolin wytpujące w

potaci wiąków chemicnych prywajalnych dla rolin

Trzy główne kładniki to wiąki aotu, ooru i potau, a także

wytpujące w mniejych ilociach wapo, iarka i magne

Przy intenywnej uprawie roli ważne ą też mikroelementy do

najważniejych alica i bor, mangan, żelao, cynk, mied i

molibden.

Podiał nawoów

• Nawozy organiczne :

 Nawozy o małej zawartoci kładników pokarmowych.

 Poprawiają one właciwoci gleby, jej trukturę, a więc tym

samym stosunki wodne i powietrzne.

• Nawozy mineralne ( sztuczne) :

 substancje wydobywane z ziemi i przetworzone lub

produkowane chemicznie,

 wzbogacające glebę wkładniki mineralne niezbędne dla

rozwoju rolin,

 poprawiające trukturę gleby lub zmieniające jej

kwaowod.

Nawozy sztuczne, związki fosforu

Strona 1

W ramach nawozów sztucznych można wyróżnić:

1. Nawozy azotowe - zawierają aktywny anion azotowy; głównymi półproduktami służącymi do ich

wytworzenia jest amoniak (NH 3 ) i kwas azotowy (HNO 3 ),

amonowe : siarczan (21% N), chlorek amonu (25% N), węglan amonu , ortofosforan(V) amonu, woda

amoniakalna



saletrzane (azotanowe(V)): saletra wapniowa (14% N), saletra sodowa (15% N), saletra potasowa

(14% N)



saletrzano-amonowe : mieszaniny soli amonu i saletr oraz saletra amonowa (34% N), saletrzak



amidowe n p. mocznik (46% N).



Do nawozów azotowych zaliczyć można ponadto niektóre mączki nawozowe , takie jak mączka rybna

(mączka mięsna) - 9-10% N, mączka rogowa, z kopyt, racic - 12-14% N, mączka z suszonej krwi - 12-15%

N itp.

2. Nawozy fosforowe - np. superfosfat, supertomasyna, tomasyna; zawierają przyswajalny przez

rośliny fosfor; produkowane są z takich surowców mineralnych, jak apatyty pochodzenia

magmowego i fosforyty pochodzenia wtórnego, osadowego.

Do najważniejszych należą:

superfosfaty, precypitat, supertomasyna, termofosfaty, metafosforany, mączki fosforytowe,

polifosforany.

3.Nawozy potasowe - np. sole potasowe, siarczan potasowy, kainit; zawierają przyswajalny przez

rośliny potas otrzymywany z minerałów zawierających sole potasowe,

chlorkowe , stosowane dla roślin niewrażliwych na nadmiar chloru, gdzie potas występuje w postaci

chlorku potasu (KCl), np. kainit (8-10% K 2 O), sole potasowe ;



siarczanowe , tu potas występuje w postaci siarczanu potasu, może je stosować dla wszystkich roślin,

np. kalimagnezja (26-30% K 2 O nawóz potasowo-magnezowy);



4.Nawozy mieszane - zawierające równocześnie kilka ważnych dla roślin pierwiastków w postaci

przyswajalnej, zmieszane z kredą, gipsem lub z innymi organicznymi substancjami, np. nitrofoska, chlorek

amonowy. Nawozy wieloskładnikowe to mieszanka starannie wyselekcjonowanych i dobranych w

odpowiednich proporcjach składników. Zazwyczaj powstają one przez mechaniczne połączenie dwóch, albo

trzech komponentów takich jak fosfor, azot czy potas. Innym sposobem na ich uzyskanie jest wywołanie

reakcji chemiczna.

Nawóz wieloskładnikowy dzięki zawartości więcej niż jednej substancji posiada duże walory odżywcze

(mikro i makroelementy), a co za tym idzie zapewnia odpowiednią ochronę i wzmocnienie. Na rynku

dostępnych jest mnóstwo odmian nawozów wieloskładnikowych, dzięki czemu mają one bardzo szerokie

zastosowanie. Do najpopularniejszych należą:

Nawozy sztuczne, związki fosforu

Strona 2

Amofosy - dwu-składnikowe nawozy, składające się z azotu i fosforu, znane również pod nazwą

fosforan amonowy. Zalecane stosowanie: przed siewem;



Azofoska – w ich skład wchodzi azot, potas, magnez, fosfor, cynk, miedź, mangan, molibden i bor.

Zalecane stosowanie: nawożenie pogłówne i przedsiewne w uprawach ogrodniczych, polowych;



Polifoska – nawóz, w którego skład wchodzi potas, fosfor i azot, niektóre odmiany zawierają

również magnez oraz siarkę;



Nitrofoska – nawóz składający się z fosforu, azotu oraz w niektórych przypadkach z wapnia.



5.Mikronawozy :

dostarczają niezbędnych mikroelementów jak Cu, B, Zn, Cr, Co, Mn, i innych, wywierając stymulujące

działanie na wzrost roślin wymagane jest stosowanie niewielkich ilości takich nawozów w zależności od

rodzaju gleby i uprawy.

Fosfory • Skały oadowe o chemicnym lub

organicnym pochodeniu Złożone

głównie ooranów (awierają do

12 do 40 % P 2 O 5 ), reprezentowanych

przez apatyt i kwarc, kalcyt, glaukonit,

kaolinit i substancje organiczne.

• Fooryty tworą i w wyniku

wytrącania ooranu wapnia wody

morkiej, także w caie proceów

diagenetycznych oraz poprzez

nagromadenie i cątków różnych

odchodów w klimacie uchym .

Fosforyt

Apatyt

• Skała magmowa

awierający ok. 90%

ooranu trójwapniowego,

nierozpuszczalnego w

wodzie oraz domieszki

fluorku wapnia, krzemiany

gliny i żelaa

• Wór chemicny apatytu

predtawiany jet w różny

poób Najbardiej typowy

to apatyt fluorowy - Ca 5 /F,

(PO 4 ) 3 .

• Typowy apatyt lub apatyt

fluorowy zawiera

teoretycznie 42,26% P 2 O 5 ,

3,78% F i 50,3-55,9% CaO.

Apatyt

Nawozy sztuczne, związki fosforu

Strona 3

Otrzymywanie fosforu

Otrzymywanie fosforu białego.

Redukcja fosforanu wapnia do fosforku wapnia węglem w obecności krzemionki:

Ca 8

(

)







Następnie fosforek wapnia reaguje z fosforanem

(3 P

)





CaO



Wiązanie tlenku wapniowego przez krzemionkę przesuwa równowagę reakcji w kierunku tworzenia się

fosforu.

Sumarycznie

2Ca 3 (PO 4 ) 2 + 10C + 6SiO 2 = P 4 + 10CO + 6CaSiO 3

Temperatura - 1550 0 C, reakcja silnie endotermiczna.

Następuje oddestylowanie fosforu.

20% fluoru zawartego we fluoroapatycie ulatnia się w postacie SiF 4 , na skutek reakcji:

2CaF 2 + SiO 2 = SiF 4 + 2CaO

Większość CaF 2 zostaje w żużlu do którego przechodzą również takie zanieczyszczenia pochodzące z

surowca jak MgO i Al 2 O 3 .

H 3 PO 4 metoda termiczna

Charakterystyka stosowanej metody

P 4 + 5O 2 = P 4 O 10

P 4 O 10 + 6H 2 O = 4H 3 PO 4

Metoda produkcji kwasu fosforowego polega na spalaniu fosforu białego oraz absorpcji wytworzonego

P 4 O 10 w cyrkulującym kwasie fosforowym. Proces produkcji kwasu ortofosforowego przebiega według

powyższych reakcji.

Ze względu na zawartość w surowcu arsenu, powstający kwas fosforowy jest zanieczyszczony tym

pierwiastkiem.

Proces odarseniania kwasu przebiega według reakcji:

H 3 PO 4 + Na 2 S = 2NaH 2 PO 4 +H 2 S

As 2 O 3 + 3 H 2 S = As 2 S 3 + 3 H 2 O

Operacje i procesy jednostkowe:

Nawozy sztuczne, związki fosforu

Strona 4

1) Rozładunek fosforu z cystern do magazynu;

2) Ujednorodnianie surowca w zbiornikach magazynowych (utylizacja szlamu);

3) Pompowanie płynnego fosforu z magazynu do przetłocznika;

4) Transport płynnego fosforu do palnika;

5) Spalanie fosforu;

6) Absorpcja wytworzonego P 4 O 10 w kwasie fosforowym;

7) Oddzielenie mgły kwasu fosforowego z gazów odlotowych w demistrze włóknistym;

8) Odbieranie kwasu technicznego jako gotowego produktu;

9) Oczyszczanie kwasu technicznego od związków arsenu i metali ciężkich;

10) Desorpcja siarkowodoru z odarsenionego kwasu fosforowego;

11) Odbieranie czystego kwasu fosforowego.

na ciśnieniowych filtrach typu „Niagara”.

Sposób przetwarzania naturalnych apatytów i fosforytów polega na poddawaniu surowca

działaniu silnego kwasu, na ogół siarkowego, niekiedy azotowego, tak aby uzyskać kwas fosforowy

albo wodorofosforany. Nawóz fosforowy zwany superfosfatem był pierwszym masowo otrzymywanym

produktem, pochodzącym z takiego procesu. Jego główne składniki to dwuwodorootrofosforan

wapnia i siarczan wapnia, produkty reakcji :

3Ca 3 (PO 4 ) 2 + 2H 2 SO 4 = Ca(H 2 PO 4 ) 2 + CaSO 4 ΔH o 298 = -202,71 kJ

Otrzymywany w taki sposób superfosfat zwyczajny zawiera do 20 % P 2 O 5 przyswajalnego przez rośliny.

Nawozy sztuczne, związki fosforu

Strona 5

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: