Benzyna 95 kontra 98.pdf

TECHNIKA

Okta (nowe)

fakty i mity

Jeśli Twój samochód może jeździć na benzynie PB 95,

nie ma sensu tankować do niego paliwa o wyższej

liczbie oktanowej. Mocy od tego nie przybędzie,

a wręcz odwrotnie. No chyba że jest to paliwo

o zwiększonej wartości energetycznej lub zawierające

większe ilości związków tlenu.

Teoria

Zacznijmy od teorii. Każda benzyna dostępna na

stacjach charakteryzuje się dwoma podstawowymi

cechami. Pierwsza to wartość opałowa (energetycz-

na), a więc ilość energii, jaką uzyskuje się w procesie

spalenia określonej masy paliwa. Druga cecha to

oktanowość - czyli zawartość oktanów, odpowiada-

jących za prędkość spalania i odporność mieszanki

na spalanie stukowe. Im oktanów więcej, tym paliwo

spala się wolniej i łagodniej.

Benzyna zaraz po procesie raﬁnacjicharakteryzuje

się niską liczbą oktanową - w granicach 70. Dopiero

później, w trakcie uszlachetniania, oktanowość

jest podnoszona przez zastosowanie specjalnych

dodatków paliwowych, którymi są najczęściej

węglowodory o wysokiej oktanowości. W zależności

od proporcji mieszanki otrzymuje się ﬁnalnyprodukt

o zadanej liczbie oktanów, który następnie traﬁa na

stacje benzynowe.

W udowodnieniu tezy, że paliwo PB 95 daje

więcej mocy niż PB 98, przychodzi z pomocą prosta

zależność ﬁzyczna. Jak wspomnieliśmy, paliwo o

wyższej liczbie oktanowej spala się z zasady wolniej

od paliwa, które ma tę liczbę mniejszą. Idąc dalej,

paliwo, które spala się wolniej, zdąży dostarczyć

mniejszą ilość energii, a więc silnik naszego auta

rozwinie mniejszą moc.

Na hamowni

Teoria teorią, ale jak to wygląda w praktyce? Mając

przez lata zakodowaną w głowie prawdę o tym, że

paliwo o wyższej liczbie oktanowej (droższe) jest

lepsze od zwykłej „95”, jakoś nie mogliśmy uwierzyć,

że test pokaże co innego. Postanowiliśmy poddać

badaniu Cinquecento Sporting na hamowni w

krakowskim V-tech Tuning.

Najczęściej stosowane przez polskich kierowców

paliwo PB 95 stanowiło bazę naszych testów. Prze-

prowadzone badanie dało rezultat 59,2 KM na silniku

oraz 40,9 KM na kołach. Po zużyciu

całego baku udaliśmy się na stację

benzynową, by zatankować zwykłą

benzynę „98”. Wynik kolejnego po-

miaru na hamowni potwierdził teorię!

Auto osiągnęło wyraźnie niższą moc

niż na teoretycznie gorszej benzynie

PB 95. Wyniosła ona 54,5 KM na silni-

ku i 39,1 KM na kołach. - Prawa ﬁzyki

nie kłamią - z uśmiechem potwierdził

nasze spostrzeżenia Tomasz Pirowski,

szef V-tech. A więc test udowodnił,

że tankując paliwo o wyższej liczbie

oktanowej, powodujemy, że mniej

chętnie się ono spala w silniku, a co za

tym idzie, traci on na mocy. - Nie jest

to żadna rewolucyjna teoria. Potwierdzi

wam ją każdy chemik - dodał Pirowski, gdy z

niedowierzaniem kręciliśmy głowami. Subiektywne

wrażenie, że nasz silnik pracuje lepiej na paliwie 98

wynika z faktu, że spalając paliwo łagodniej, pracuje

on niejako z większą kulturą, a więc ciszej. Na „ucho”

jest lepiej, mocy jednak ubywa. Teraz już wiemy, że

w myśl znanego sloganu reklamowego „Jeśli nie

widać różnicy, to po co przepłacać” nie będziemy

już robić sobie „prezentów”, tankując do zwykłego

auta droższe paliwo 98.

Wyjątek od reguły?

Zaintrygowani wynikami pomiarów posta-

nowiliśmy pójść za ciosem i sprawdzić, czy setki

amatorów sportowych wrażeń, tankujących szeroko

reklamowane paliwa 99+, po prostu dają się nabierać

na marketingowe sztuczki. Do paliw 99+ możemy

zaliczyć wprowadzony ostatnio na rynek BP Ultimate

oraz dobrze znany Shell V-Power 99. Oba te paliwa

posiadają oktanowość zbliżoną do 100. Według

teorii, moc samochodu wraz ze wzrostem liczby

oktanowej paliwa powinna dalej spadać. Tymczasem

znów zostaliśmy zaskoczeni. Odczyt z hamowni po

zatankowaniu benzyny typu 99+ przyniósł wzrost

mocy. Osiągnęliśmy wynik 59,8 KM na silniku i aż

42,1 na kołach. To rezultat lepszy niż na paliwie PB

95 i znacznie lepszy niż na zwykłym PB 98. Prawdę

mówiąc, byliśmy w tym momencie lekko zdezorien-

towani. O co tu chodzi?

Po raz kolejny z wyjaśnieniem przyszedł Tomasz

Pirowski. - To proste. Dzieje się tak dlatego, że w

paliwach 99+ stosuje się innego

rodzaju dodatki niż w przypadku

zwykłych benzyn PB 98 - wyjaśnił

nasz rozmówca. Dowiedzieliśmy się

od niego, że do nowych „mocnych”

paliw dodawane są specjalne związki

eteryczne, zawierające duże ilości

tlenu. I to właśnie zwiększona jego

ilość jest odpowiedzialna za wzrost

Test na hamowni V-tech Tuning (Cinquecento Sporting)

 paliwo PB 95  paliwo PB 98 różnica

moc na silniku 59,2 KM

54,5 KM - 7,90%

moc na kołach 40,9 KM

39,1 KM - 4,40%

wykresy z badań zobacz na www.wrc.net.pl

Oktan, C 8 H 18 , alkan, ciecz trudno

miesza się z etanolem, miesza się

z eterem dietylowym. Związek

mało aktywny chemicznie ulega

reakcji spalania. Otrzymywany

głównie z ropy naftowej. Używa-

ny jako umowny wzorzec służący

do oznaczania liczby oktanowej

paliwa (LO) - przyjmuje się, że

oktan ma LO=100.

osiągów. Wysoka oktanowość jest niejako efektem

ubocznym, gdyż akurat zastosowane tu etery

charakteryzują się bardzo wysoką liczbą oktanową.

Zmieszane z benzyną bazową podnoszą oktanowość

ﬁnalnej mieszanki. W ostatecznym rozrachunku

zwycięża jednak zwiększona wydajność paliwa (za

sprawą tlenu) nad jego „niechęcią” do szybkiego

spalania się (wysoka oktanowość). Tak uzyskujemy

większą moc.

Sport

Ktoś powie, że skoro paliwa o niższej liczbie okta-

nowej dają wyższą moc, to dlaczego w sporcie używa

się benzyn o bardzo wysokiej liczbie oktanowej?

Przecież doskonale znany rajdowcom Elf Turbo Max

ma liczbę oktanową 101,7.

Spieszymy z wyjaśnieniem. Wspomnieliśmy na

początku o zjawisku spalania stukowego. Pojawia

się ono w momencie, gdy odporność mieszanki

paliwowo-powietrznej na samozapłon jest zbyt mała,

przez co spalanie przebiega bardzo gwałtownie,

powodując destrukcyjne detonacje w silniku. Na

zjawisko to zdecydowanie bardziej narażone są

wysilone jednostki wyczynowych samochodów niż

silniki aut seryjnych. To dlatego w tych pierwszych

należy stosować wysokooktanowe paliwa - po to,

aby spowolnić proces spalania. Jest to nieuchronny

kompromis powodowany troską o żywotność

sportowych silników.

Co ciekawe, gdyby zjawisko spalania stukowego

w ogóle nie występowało, można być pewnym, że

każda z rajdówek jeździłaby na paliwie o bardzo

niskiej oktanowości, w myśl zasady, że do silnika

należy stosować benzynę o najmniejszej możliwie

liczbie oktanowej, przy której działa on poprawnie.

Spalanie stukowe jednak istnieje, przyprawiając o

ból głowy konstruktorów silników. Może to i lepiej,

bo czy ktokolwiek potraﬁsobiewyobrazićsamochód

WRC na 70-oktanowej benzynie?

Michał Niezbecki

WRC 47

Paliwo PB 95 jest mocniejsze od PB 98!

Udowadniamy tę ryzykowną tezę

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: