współczynik oddawania światła.pdf

(79 KB) Pobierz
swp0000.dvi
Współczynnik oddawania barwy
Wra zenie barwy zalezy od oswietlenia i np.: zółty przedmiot staje si e
czerwonym po oswietleniu go swiatłem czerwonym, a zółte swiatłooswiet-
laj ace zielony przedmiot wywoławrazenie, ze jest on zółty.
Dwa zródła swiatłaokrslamy jako metameryczne,jesli charakteryzuj a
si etakasama chromatycznosci aprzyróznym rozkładzie spektralnym. Mimo,
ze ichswiatło posiadaj atesamatemperaturebarwna, to rózne barwy skład-
owe mog ˛ainaogół s ˛awrózny sposób odbijane i absorbowane przez oswi-
etlany obiekt. Zatem barwa obiektu b edzie zalezała od jakosci zródła, a
dokładniej od zawartosci składowych.
Współczynnik oddawania barwy (ang. Color -Rendering Index − CRI )
jest parametrem okreslaj acym zdolnosc zródłaswiatładooswietlenia obiektu
wsposóbnajlepiejoddajacy barwy 1 . Zagadnienie jest wazne tam, gdzie
barwa jest istotna. Liczbowo współczynnik mozemy okreslic porównuj ac
zródłobadanezmozliwosciami oddania barwy przez zródłoodniesienia,
którym jest ciało doskonale czarne o temperaturze barwnej równej tem-
peraturze barwnej zródła badanego (norma CIE, 1995). Przyjmuje si e, ze
zródło odniesienia posiada CRI = 100.Wpraktycejakozródłaodniesienia
wykorzystuje si e zarówki halogenowe maj ace najwy zszy CRI sposród sztu-
cznych zródełswiatła.
Wart os´cCRIliczbowowyraza si e nast epuj aco
CRI = 1
8
X
CRI i ,
i=1
gdzie: CRI i jest specyficznym CRI dla osmiu okreslonych obiektów 2 .Dla
róznych długosci fal te wielkosci s a stabelaryzowne i dane s a przez
CRI i = 100−4.6∆E
i ,
i jest róznic a w barwie w przypadku, gdy obiekt jest oswietlony
zródłem odniesienia i badanym .
1 G.Wyszecki,W.S.Stiles,Color science, John Wiley & Sons, New York 1982.
2 W normie CIE 1974 Method of Measuring and Specifying Colour Rendering Proper-
ties of Light Sources (CIE 1974) CRI okresla si e na podstawie 14 testowych próbek.
8
gdzie: ∆E
METROLOGIA
Wielkosc ∆E
i wyznacza si e nast epuj aco (za [1])
q
∆E
i =
(∆L
) 2 +(∆u
) 2 (∆v
) 2 ,
gdzie:
∆L
= L
s
−L
r =
Ã
!
Ã
!
Y s,od
Y r,0
1/3
Y r,od
Y r,0
1/3
116
−16
116
−16
,
³
´
³
´
s
s
s,od
r,0
r
s,od
r,0
∆u
= u
−u
r =13L
u
−u
−13L
u
−u
,
³
´
³
´
s
s
s,od
r,0
r
s,od
r,0
∆u
= v
−v
r =13L
v
−v
−13L
v
−v
,
a
X +15Y +3Z , v= 9Y
4X
X +15Y +3Z .
Indeks s dotyczy próbki, a r − zródła odniesienia, od oznacza promienio-
wanie odbite, a 0 − współrz edne chromatycznosci zródła odniesienia.
W tabeli podane s ˛awartosci CRI dla kilku zródeł.
u =
Nat ezenia oswietlenia w wybranych warunkach (za [1])
Zródło swiatła CRI
Słonce 100
Lampa halogenowa 100
Lampa fluorescencyjna 60 - 85
Lampa Hg z pokryciem fosforem „jarzeniówka” 50
Lampa Hg
33
Lampa sodowa: wysoko (niskocisnieniowa)
10 (20)
Zielone swiatło monochromatyczne
-50
Literatura
1. E. F. Schubert, Light −Emitting Diodes, Cambridge University Press,
Cambridge 2003.
2. Ch. C. Davis, Lasers and electro − optics, Cambridge University
Press, Cambridge 1996.
3. F.Grum,R.J.Becherer,Optical Radiation Measurement, Academic-
Press, New York− San Francisco−London 1979.
2
60726164.001.png 60726164.002.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin