4
INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO
SPIS TREŚCI
1. Podstawy prawne opracowania.
2. Charakterystyka ogólna obiektu.
3. Charakterystyczne potencjalne źródła powstania pożaru i drogi jego rozprzestrzeniania.
4. Zasady zapobiegania możliwości powstania pożaru.
5. Zasady zabezpieczenia prac niebezpiecznych pożarowo.
6. Wyposażenie i rozmieszczenie podręcznego sprzętu gaśniczego.
7. Ogólne zasady wyposażenia obiektu w podręczny sprzęt gaśniczy.
8. Stałe urządzenia gaśnicze, instalacja sygnalizacji pożaru oraz sposób zachowania się ludzi na wypadek ich uruchomienia.
9. Organizacja i warunki ewakuacji w kontekście funkcji obiektu oraz warunków technicznych.
10. Zasady postępowania na wypadek powstania pożaru.
11. Organizacja i zasady zaznajamiania pracowników z przepisami przeciwpożarowymi.
12. Wskazania w zakresie bezpieczeństwa pożarowego.
13. Wykaz telefonów alarmowych.
14. Lista pracowników zaznajomionych z instrukcją bezpieczeństwa pożarowego.
15. Oświadczenie pracownika o odbytym przeszkoleniu.
WSTĘP
Ustawa o ochronie przeciwpożarowej z dnia 11 września 1991r. (Dz. U. z 1991r. nr 81, poz. 351) definiuje zasady organizacji ochrony przeciwpożarowej, jako kompleks zadań mających na celu ochronę życia, zdrowia i mienia przed pożarem, klęską żywiołową lub innym miejscowym zagrożeniem. Właściciel, zarządca lub użytkownik budynku, obiektu lub terenu zobowiązany jest w szczególności do:
1. Przestrzegania przeciwpożarowych wymagań budowlanych, instalacyjnych i technologicznych.
2. Wyposażenia budynków w sprzęt gaśniczy, środki gaśnicze i w sprzęt ratowniczy.
3. Zapewnienia osobom przebywającym w budynku bezpieczeństwa i możliwości ewakuacji.
4. Przygotowania budynku, obiektu i terenu do prowadzenia akcji ratowniczej,
5. Ustalenia sposobów postępowania na wypadek powstania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia.
Niniejszą instrukcję opracowano na podstawie §6.1. Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów oraz ramowych wytycznych Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej w sprawie zakresu tematycznego instrukcji bezpieczeństwa pożarowego i instrukcji technologiczno-ruchowych.
1. Celem opracowania jest ustalenie wymagań ochrony przeciwpożarowej w zakresie eksploatacji obiektu.
2. Do zapoznania się z instrukcją przestrzegania zawartych w niej ustaleń zobowiązani są wszyscy pracownicy bez względu na stanowisko i rodzaj wykonywanej pracy.
3. Postanowienia instrukcji obowiązują również wszystkich pracowników innych przedsiębiorstw, prowadzących działalność na terenie obiektu, a także inne osoby czasowo przebywające na terenie obiektu.
4. Postanowienia zawarte w niniejszej Instrukcji nie naruszają przepisów szczegółowych dotyczących ochrony przeciwpożarowej oraz innych przepisów i aktów normatywnych.
5. Przyjęcie do wiadomości postanowień Instrukcji pracownicy potwierdzają własnoręcznym podpisem.
I. PODSTAWY PRAWNE OPRACOWANIA
1. Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. nr 81, poz. 351).
2. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. nr 89, poz. 414).
3. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. nr 121, poz. 1138).
4. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 16 czerwca 2003r. w sprawie szczegółowych zasad przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych, ratownictwa technicznego (Dz. U. z 2003 r. nr 121, poz. 1139).
5. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. nr 75, poz. 690).
6. Polskie Normy:
a. PN-92/N-01256/01 Znaki bezpieczeństwa. Ochrona przeciwpożarowa.
b. PN-92/N-01256/02 Znaki bezpieczeństwa. Ewakuacja.
c. PN-71/B-02864 Zasady obliczania zapotrzebowania wody do celów przeciwpożarowych do zewnętrznego gaszenia pożaru.
7. Ramowe wytyczne Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej w sprawie zakresu tematycznego instrukcji bezpieczeństwa pożarowego.
II. CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA OBIEKTU
Lokalizacja
Budynek jest obiektem wolno stojącym usytuowanym na ogrodzonym terenie o powierzchni 3,5ha zlokalizowanym w północno-wschodniej części miasta XXX przy ul. XXX, sąsiadujący z obiektem XXX oraz obiektami zamieszkania indywidualnego.
Warunki budowlane
Obiekt jest budynkiem 3-kondygnacyjnym z podpiwniczeniem. Konstrukcja budynku mieszana. W części łóżkowej elementami nośnymi są mury z cegły na układzie poprzecznym, w części ogólnej wykonana jako szkielet żelbetowy. Stropy w części łóżkowej wykonane z pustaków i belek DZ-3, w części ogólnej systemu Ackermana.
Klatki schodowe wykonano jako żelbetowe wylewane na mokro. Ściany działowe wykonano z cegły o grubości 6cm i 12cm, a ściany wypełniające zewnętrzne wykonano z betonu gazowanego.
Nad obiektem wykonano dach z lekkich elementów prefabrykowanych żelbetowych na belkach DZ-3.
W obiekcie funkcjonuje dźwig łączący piwnice z poszczególnymi kondygnacjami użytkowymi obiektu.
Budynek wyposażony jest w następujące instalacje techniczne:
a. Elektroenergetyczną z głównym wyłącznikiem prądu usytuowanym w piwnicy
b. budynku w rozdzielni prądu elektrycznego.
c. Wodno-kanalizacyjną.
d. Centralnego ogrzewania zasilana z własnej kotłowni opalanej gazem. Główny
e. zawór gazu usytuowany na zewnątrz budynku.
f. Odgromową.
g. Sygnalizacji pożarowej.
h. Sieć teletechniczną.
i. Sieć hydrantów wewnętrznych.
Na poszczególnych kondygnacjach obiektu usytuowane są:
a. Piwnice: kuchnia, pralnia, rozdzielnia prądu i akumulatory oświetlenia awaryjnego, warsztaty rzemieślnicze, magazyny.
b. Parter: część administracyjna, patio, świetlica, pokoje mieszkańców, centralka sygnalizacji pożaru.
c. I piętro: pokoje mieszkańców, część administracyjno-socjalna.
d. II piętro: pokoje mieszkańców, część administracyjno-socjalna.
Budynek o trzech kondygnacjach powinien być wykonany w "B" klasie odporności ogniowej. Oznacza to następujące wymagania dla poszczególnych elementów konstrukcyjnych:
a. Główne elementy konstrukcyjne (ściany, słupy) – odporność ogniowa 120min.
b. Stropy – odporność ogniowa 60min.
c. Ściany działowe i osłonowe – odporność ogniowa 30min.
d. Schody – odporność ogniowa 60min.
Wszystkie elementy budynku powinny być wykonane z materiałów nierozprzestrzeniających ognia.
Obiekt wyposażony jest w oświetlenie awaryjne zasilane z sieci akumulatorów oraz agregatu prądotwórczego załączanego ręcznie w chwili zaniku zasilania podstawowego. Agregat prądotwórczy i baterie akumulatorów zlokalizowane są w podpiwniczeniu budynku w rozdzielni prądu elektrycznego.
Obciążenie ogniowe (gęstość ogniowa) wynikające z ilości i rodzaju składowanych materiałów nie przekracza 500MJ/m2. W magazynach zlokalizowanych w podpiwniczeniu obciążenie ogniowe może przekraczać 500MJ/m2.
Właściciel lub zarządca obiektu budowlanego jest zobowiązany przechowywać przez okres istnienia obiektu budowlanego dokumenty takie jak:
a. Dokumentację budowy i dokumentację powykonawczą.
b. Inne dokumenty i decyzje dotyczące obiektu.
c. Instrukcje obsługi i eksploatacji obiektu, instalacji i urządzeń związanych z obiektem.
Właściciel lub zarządca jest zobowiązany prowadzić dla każdego budynku oraz obiektu budowlanego „Książkę obiektu budowlanego” stanowiący dokument przeznaczony do zapisów dotyczących przeprowadzonych badań i kontroli stanu technicznego, remontów i przebudowy w okresie użytkowania obiektu budowlanego.
Przygotowanie obiektu do działań ratowniczo-gaśniczych
W budynku przebywa średnio 200 mieszkańców. Odpowiedzialny za nich jest personel medyczno-administracyjny w ilości 120 osób złożony z pielęgniarek i opiekunów o zmiennej ilości w zależności od zmiany. Największa liczba personelu zatrudniona jest na zmianie dziennej.
Liczba mieszkańców na poszczególnych kondygnacjach wynosi:
a. parter 60 osoby
b. I piętro 70 osób
c. II piętro 70 osób.
W oparciu o rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 15 czerwca 2003 roku w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia wodnego oraz dróg pożarowych, do budynku prowadzi droga pożarowa o utwardzonej i odpowiednio wytrzymałej nawierzchni (asfalt) od strony ulicy Projektowanej.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami zapotrzebowanie wody do zewnętrznego gaszenia pożaru wynosi 10l/s. Zaopatrzenie wodne do zewnętrznego gaszenia pożaru stanowi sieć hydrantowa. Najbliższy hydrant znajduje się na terenie budynku XXX i znajduje się w odległości około 40m od budynku. Ponadto sieć hydrantowa zlokalizowana jest przy ulicy XXX
Budynek wyposażony jest w instalację hydrantów wewnętrznych o średnicy 52mm po dwa na każdej kondygnacji usytuowane przy klatkach schodowych. Na parterze obiektu zlokalizowane są trzy hydranty.
Odległość od jednostki ratowniczo-gaśniczej Państwowej Straży Pożarnej w XXX, zlokalizowanej przy ul. XXX wynosi około 3km, co powoduje, że straż pożarna dotrze do budynku od momentu zaalarmowania w ciągu 5min.
Przygotowanie obiektu do działań ratowniczo-gaśniczych wymaga stałego szkolenia personelu na okoliczność prowadzenia ewakuacji i akcji gaśniczej.
III. CHARAKTERYSTYCZNE POTENCJALNE ŹRÓDŁA POWSTANIA POŻARU I DROGI JEGO ROZPRZESTRZENIANIA
Biorąc pod uwagę konstrukcję budynku, jego uzbrojenie techniczne, tj. instalację elektryczną, gazową, ogrzewczą oraz urządzenia techniczne obsługiwane przez pracowników, istnieją następujące potencjalne źródła powstania pożaru:
1. Niewłaściwie wykonana instalacja elektryczna lub niewłaściwa jej eksploatacja.
2. Niewłaściwie wykonana instalacja gazowa lub niewłaściwa jej eksploatacja.
3. Brak okresowej konserwacji instalacji i urządzeń.
4. Nadmierne obciążenie instalacji elektrycznej przez włączenie niedopuszczalnej liczby odbiorników w poszczególnych pomieszczeniach.
5. Używanie przenośnych odbiorników prądu elektrycznego bez dozoru.
6. Użytkowanie uszkodzonych urządzeń grzewczych lub ustawionych zbyt blisko materiałów palnych.
7. Reperowanie bezpieczników topikowych (zalecane stosowanie bezpieczników automatycznych).
8. Używanie palnych osłon na żarówki i lampy elektryczne (szczególnie w pomieszczeniach bez stałego dozoru).
9. Nieostrożne obchodzenie się z ogniem otwartym (zapałki, świeczki, lampy) szczególnie przy zaniku energii elektrycznej,
10. Palenie tytoniu w miejscach zabronionych,
11. Zaprószenie ognia (niedopałki, zapałki wrzucone do śmieci).
12. Umieszczanie różnego rodzaju źródeł ognia otwartego zbyt blisko materiałów palnych.
13. Przelewanie cieczy palnych bez stosownej ostrożności.
14. Prowadzenie prac niebezpiecznych pożarowo bez odpowiednich zabezpieczeń.
15. Podpalenia z różnych powodów.
16. Brak ogólnego porządku i czystości.
17. Składowanie materiałów w sposób powodujący ich samozapalenie.
Głównymi przyczynami rozprzestrzeniania się pożaru są:
1. Brak okresowej konserwacji i badań instalacji znajdujących się w budynku zgodnie z terminami określonymi w odrębnych przepisach.
2. Niewłaściwe składowanie materiałów.
3. Brak nadzoru przeciwpożarowego nad budynkiem.
4. Brak sprzętu i środków gaśniczych (lub ich niesprawność).
5. Brak umiejętności posługiwania się sprzętem gaśniczym.
6. Brak środków alarmowania i łączności.
7. Nieumiejętność postępowania w przypadku powstania pożaru.
8. Nieprzestrzeganie podstawowych przepisów przeciwpożarowych obowiązujących w budynku.
9. Niewłaściwe prowadzenie akcji gaśniczej.
10. Brak odpowiednich, zgodnych z warunkami technicznymi wydzieleń pożarowych, stosowanie palnych elementów konstrukcji oraz wystroju wnętrz.
11. Utrudnienia w dojeździe i dostępie do obiektu (szczególnie poprzez niezgodne z przepisami parkowanie pojazdów wokół obiektu).
12. Niedostateczne zaopatrzenie wodne dla celów gaśniczych (brak właściwego oznakowania, niesprawność hydrantów zewnętrznych).
13. Brak odpowiedniego współdziałania pomiędzy dowodzącym jednostkami straży pożarnych a kierownikiem obiektu lub osoby przez niego upoważnionej.
IV. ZASADY ZAPOBIEGANIA MOŻLIWOŚCI POWSTANIA POŻARU
Aby nie dopuścić do powstania pożaru, należy przestrzegać następujących zasad i wskazań eksploatacyjno-porządkowych:
1. Pomieszczenia służące jako magazyny podręczne, zaplecza techniczne, inne pomieszczenia nie przeznaczone na stały pobyt ludzi, powinny być utrzymywane w ...
bhp.KarolKa