Kolokwium za tydzień:
Układ powłokowy
Anatomia ogólna
1 temat
Anatomia ogólna:
- Anatomia systematyczna
- Topograficzna
- Kliniczna
- Powierzchni ciała
Pozycja anatomiczna:
Pozycja ciała w pozycji pionowej, głowa uniesiona, ręce wzdłuż tułowia kończyny dolne złączone.
Określenie stron ciała odnosi się zawsze do pac jęta po prawej stronie pacjenta, niezależnie od tego czy ten jest do nas obrócony twarzą czy grzbietem, góra jest zawsze w stronę głowy
Osie ciała:
Oś poziomą czyli poprzeczną – biegnąca z lewo na prawo (ruchy zginania, prostowanie)
Y – oś pionowa czyli długa biegnąca z dołu do góry (ruchy obrotowe)
Z – oś strzałkowa biegnąca od przodu ku tyłowi (ruchy odwodzenia i przywodzenia)
Osie te wyznaczają główne płaszczyzny:
Płaszczyzny czołowe – wyznaczone przez osie pionowe i poziome: płaszczyzna szwu wieńcowego
Płaszczyzny strzałkowe - wyznaczone przez osie pionowe o strzałkowe płaszczyzna szwu strzałkowego
Płaszczyzna pozioma – czyli poprzeczne wyznaczone przez osie poziome i strzałkowe
Linie topograficzne:
- Linia środkowo-obojczykowa przez środek obojczyka równolegle do pośrodkowej przedniej
- Linia pośrodkowa przednia – czubek głowy twarzoczaszkę, rękojeść mostka, klatkę piersiową i jamę brzuszną.
- Linia pachowa przednia biegnie przez fałd pachowy przedni
- Linia pachowa środkowa biegnie przez fałd pachowy środkowy
Kończyny:
- Części bliższe (proksymalne)
- Części dalsze (dystalne)
- Linia pośrodkowa tylna biegnie przez tył głowy wzdłuż kręgosłupa do odbytu
- Linia pośrodkowa łopatkowa przez środek łopatki równolegle do pośrodkowej tylniej
- Linia pachowa tylna biegnie prze z fał pachowy tylny
Części ciała i okolice:
-wyróżniamy okolice głowy
Okolica czołowa ciemieniowa, skroniowa, potyliczna, nosowa, ustna, bródkowa, oczodołowa, podoczodołowa, jarzmowa, policzkowa, przeżuwowo-żwaczowa(?), przednia szyi, mostkowo-obojczykowo-sutkowa, boczna szyi, tylnia szyi.
Tułowia i kończyn:
Podobojczykowa sutkowa, pachowa, podżebrowa, nadbrzuszna, boczna, pępkowa, pachwinowa, łonowa, kończyna górna, naramienna, przednia ramienia, łokciowa przednia, przednia przedramienia, grzbiet ręki, przednia uda, przednia kolana, przednia goleni, grzbiet stopy,
Widok z tylu:
Okolica kręgowa, krzyżowa, łopatkowa, podłopatkowa, lędźwiowa
Kończyna górna:
Naramienna, tylna ramienia, łokciowa tylna, tylna przedramienia, dłoń
Kończyna dolna:
Pośladkowa, tylna uda, tylna kolana, tylna goleni, podeszwa.
W jamie klatki piersiowej wyróżniamy okolice:
Okolice obopucna prawą, opucnowa lewą, śródpiersie: górne przednie, środkowe, tylnie
Jama klatki piersiowej:
Żyła ramienno-głowowa praw, żyła Głowna górna, okolice opłucnowo-płucna prawa, żyła ramieniowo-głowowa lewe okolica opłucnowa lewa
Łuka aorty, tchawica, przełyk, 4 łuk piersiowy, żyła Głowna górna.
Przełyk, oskrzele główne lewe, oskrzele główne praw, 7 krąg piersiowy
Jama brzuszna:
wnętrze jamy brzuszne wysłane jest błona surowiczną zwaną otrzebną ścienną, w jamie brzusznej znajdują sie narządy czyli trzewia, narządy wewnętrzne pokryte są błoną surowiczą zwąna otrzewno-trzebną – jest w pewnym położeniu w… , jeżeli pokryte są otrzbną-trzebną z co najmniej 6 stron mówimy, że są położone wewnątrz otrzewnowo
Narządy położone zaotrzewnowo:
nerki, moczowody, pęcherz moczowy pusty, nadnercza, dwunastnica, okrężnica, trzustka, nasieniowody, pęcherzyki nasienne, gruczoł krokowy
Narządy położone wewnątrzotrzewnowo:
Przełyk, żołądek jelito czcze, kręte, wątroba, pęcherzy żółciowy, pęcherz moczowy pełny, jądra jajniki, jajowody, macica
Wątroba, żyła Głowna dolna, 11 krąg piersiowy, aorta zstępująca, żołądek, śledziona
Pęcherzyk żółciowy, wątroba, żyłą Głowna dolna, nerka, żyła wrotna, żołądek, okręznica poprzeczna, jelito czcze
Okrężnica esowata, część brzuszna aorty, jelito kręte, żyła główna dolna
Układ powłokowy:
Powłoka wspólna:
Powłoka właściwa( skóra)
Przydatki:
Gruczoł skóry
Włosy
Paznokcie
Skóra: naskórek, skóra właściwa, tkanka podskórna
Naskórek to ta warstwa skóry, która nie posiada włókien nerwowych i naczyń krwionośnych:
Warstwa rogowa, warstwa jasna, ziarnista(występują ziarnkeratohiliny), kolczysta)komórki połączone są tak zwanym połączeniami desmosalnymy), podstawna
Warstwa podstawna z kolczystą połączona jest hemidesmosomami
Błona podstawa:
Heimidesmosomy (dolna powierzchnia keranocytów)
Blaszka jasna
Blaszka ciemna
Strefy pod blaszką ciemną
Skóra właściwa posiada receptory, które odbierają ze środowiska wewnętrznego, zamieniając je na impuls nerwowy, który przenoszony jest do ośrodkowego układu nerwowego, ponadto w skórze właściwej występują następujące receptory czucia powierzchownego, głębokiego, termoreceptory (ciepła zimna), nocyceptory (czyli receptory bólowe), Skóra ma zdolności rozciągające.
Skóra:
włókna klejorodne (kolagen)
Włókna siateczkowate (retikulinowe)
Włókna sprężyste (elastyna)
Komórki (głownie fibroblasty)
Istota podstawowa: ciecz białka, wielocukry, kwas chondroitynosiarkowy, hialuronowy.
Włókna kolagenowe:
Ulegają w tkance łączne stałej przebudowie (mogą zmieniać swój kierunek przebiegu i wielkości)
Mają tendencje do układanie się w pęczki sieci
Włókna retikulinowe:
Występują w sąsiedztwie włókien klejorodnych
rozciągliwość i wyginanie tych włókien przeciwdziała urazom tkanki
Włókna sprężyste:
mają zdolność do odwracalnego rozciągania (100%-140%)
towarzyszą kolagenowi
rozciągają się łatwiej niż kolagen.
Tkanka podskórna:
Tkana łączna zbita:
Włókna klejorodne i sprężyste w głębokiej warstwie skóry właściwej
Tkanka łączna luźna:
Wypełnia wolne przestrzenia między narządami oraz częściami
Umożliwia połączenia anatomiczne narządów i ich przesuwanie się w stosunku do siebie
Tkanka tłuszczowa:
termoizolacyjne
Funkcje skóry:
Percepcja bodźcowa –receptory w skórze, naskórku, włókienka nerwowe
Termoregulacja ustroju – powierzchowne sploty naczyniowe:
Główne żyły, biernie:
Owłosienie, gruczoły potowe
Ochrona mechaniczna – warstwa rogowa naskórka, włokna skóry
Ochrona chemiczna – gruczoły łojowe
Melanogeneza - wytwarzanie melaniny
Resorpcja – ograniczone i kontrolowanie wchłanianie niektórych związków chemicznych (np.:
A, D i K)
Gospodarka tłuszczowa (magazynowanie tłuszczów tkance podskórnej)
Gospodarka wodno- mineralna: gruczoły potowe, podścielisko tkanki łącznej
Gospodarka witaminowa – wytwarzanie Wit D3
Wydzielanie dokrewne – komórki tuczne (hi patyna i histamina)
Podział gruczołów skóry:
Gruczoły holokrynowe – łojowe
Gruczoły merokrynowe ektynowe: potowe,
apokrynow: gruczoły kolebkowate
mlekowe
gruczoły łojowe:
związane rozwojowo mieszkiem włosa i uchodzące w lejku włosa
gruczoły rozwojowo całkowicie niezależne od włosów (czerwień warg, brodawki sutkowej, pępek, żołądź, prącie, wargi sromowe, odbyt)
gruczoły potowe:
warstwa gruczołowa tkanki podskórnej, najgłębsze części skóry właściwej
brak : macierz paznokci, wargi sromowe, mniejsze, dolna warga sromowca większa, wewnętrzna powierzchnia napletka, żołądź
Pot:
Odczyt kwaśny (4.6 – 6.0)
Zawiera 98% wody, 0.5 NaCl, mocznik, kwas moczowy
500-900 ml na dobę
540 kcal/1l potu
Strach zdenerwowanie, podwyższona temperatura.
Gruczoły apokryfowe:
Po okresie pokwitania
Okolice skóry: pachy, krocze, otoczka sutkowa, linia pośrodkowa brzucha
Podobny sposób w wydzielania (gruczoły: około odbytowy, rzęskowate, woskowinowe, przedsionkowe nosa)
Włosy:
Meszek
Meszek stały
Łonowe
Włosy pachy
Nozdrzy przednich
W otworze słuchowym
W okolicach odbytu
Brwi
Rzęsy
Włosy głowy
...
renia993