PRAWO POLICYJNE
T1: Policja w systemie organów administracji publicznej
1. Pojęcie bezpieczeństwa i porządku publicznego
2. Podmioty bezpieczeństwa i porządku publicznego
3. Podstawowe zasady organizacji policji
4. Organy policji powoływanie i odwoływanie
5. Struktura organizacyjna komend i komisariatów
Literatura:
· Ustawa o policji z dnia 6 czerwca 1990 nr 43 poz 277 tekst jednolity
· Rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji z 31 grudnia 2011 w sprawie utworzenia komend rejonowych policji na terenie Warszawy nr 2 poz 23
· Rozporządzenie MSWiA 16 sierpnia 2007 w sprawie szczegółowego zakresu zadań i organizacji policji sądowej nr 155 poz 1093
· Decyzja nr 809 komendanta głównego policji 14 listopada 2007 w sprawie utworzenia oddziałów prewencji policji i samodzielnych pododdziałów prewencji policji.
· Zarządzenie nr 1041 komendanta głównego policji 28 września 2007 w sprawie szczegółowych zasad organizacji i zakresu działania komend, komisariatów i innych jednostek organizacyjnych
· Komentarz do ustawy o policji 2008 Wojciech Kotowski
· Wykaz aktów normatywnych z zakresu prawa policyjnego Szczytno 2011 Aleksander Babiński
· Prawo administracyjne Edward Ura
BEZPIECZEŃSTWO LUDZI-(publiczne) to taki stan, w którym ogółowi obywateli, indywidualnie nieoznaczonemu, żyjącemu w państwie i społeczeństwie nie grozi żadne niebezpieczeństwo. Jego ochrona należy do państwa. Chodzi między innymi o takie niebezpieczeństwo jak w komunikacji, w czasie katastrof lub klęsk żywiołowych, epidemii, napady, rozboje.
PORZĄDEK PUBLICZNY- to normalny rozwój życia w państwie, zapewnienie właściwego stanu sanitarnego urządzeń użyteczności publicznej, utrzymanie porządku na drogach, przestrzeganie przepisów meldunkowych, rejestracji pojazdów, budowlanych.
BEZPIECZEŃSTWO PAŃSTWA- to ochrona ustroju konstytucyjnego przed niebezpieczeństwem zewnętrznym i wewnętrznych, a więc zwalczanie działalności szpiegowskiej, dywersyjnej prowadzonej przez służby wywiadowcze i kontrwywiadowcze państw obcych.
· Podmioty bezpieczeństwa i porządku publicznego
1. Formacje umundurowane (policja, straż pożarna, CBA, ABW)
2. Jednostki samorządu terytorialnego (straż miejska, straż gminna)
3. Policja administracyjna (inspekcja sanitarna, pracy, handlowa)
4. Organizacje społeczne (GOPR, WOPR)
5. Podmioty prywatne (agencje ochrony, firmy ochrony osób i mienia, agencje detektywistyczne)
6. Organy konstytucyjne (rząd, Rada Ministrów, prezydent)
7. Organy bezpieczeństwa w administracji samorządowej (Komisje bezpieczeństwa i porządku publicznego)
· Organy właściwe w strukturach policji w sprawach bezpieczeństwa ludzi oraz utrzymania bezpieczeństwa i porządku publicznego:
1. Komendant główny policji- organ centralny w administracji rządowej, powoływany i odwoływany przez prezesa Rady Ministrów na wniosek Ministra spraw wewnętrznych.
Zastępcy powoływani i odwoływani są przez Ministra spraw wewnętrznych na wniosek Komendanta głównego policji.
Minister opiniuje działalność Komendanta głównego policji, zleca kierunki działań, wytyczne, sprawuje kontrolę i nadzór nad jego działaniami, składa sprawozdania z jego działalności prezesowi RM.
Komendantem głównym policji nie musi być oficer, może to być osoba cywilna, można powołać każdego, bez ograniczeń wiekowych.
2. Organami terenowymi w sprawie utrzymania bezpieczeństwa i porządku publicznego są wojewoda, działający przy pomocy Komendanta wojewódzkiego policji działającego w imieniu wojewody za wyjątkiem czynności:
§ Operacyjno-rozpoznawczych (podsłuch telefoniczny)
§ Dochodzeniowo-śledczych (postępowanie w sprawie karnej)
§ Z zakresu ścigania wykroczeń (kodeks postepowania w sprawach o wykroczenie)
§ Wydawanie indywidualnych aktów administracyjnych (decyzja administracyjna np. koncesja)
Komendant wojewódzki policji/ Komendant stołeczny jako organ administracji zespolonej w ramach województwa podlega wojewodzie.
Komendant wojewódzki policji powoływany i odwoływany jest przez ministra spraw wewnętrznych na wniosek Komendanta głównego policji, złożony po zasięgnięciu opinii wojewody. Komendantem wojewódzkim może być tylko i wyłącznie oficer z wyjątkiem zastępcy właściwego do spraw logistycznych (np. wydział zaopatrzenia). Odwołać można w każdym czasie, bez podania przyczyn. W przypadku braku opinii można go powołać po upływie 14 dni od przedstawienia wniosku.
Komendant stołeczny- aby go odwołać potrzebna jest opinia prezydenta miasta stołecznego Warszawy.
Zastępców powołuje Komendant główny policji.
3. Komendant powiatowy, miejski bądź rejonowy policji
Komendant rejonowy- tylko na obszarze komendy stołecznej.
4. Komendant komisariatu policji.
· Organy policji właściwe w postępowaniach administracyjnych:
Wszystkie wyżej wymienione oprócz Komendanta komisariatu policji!!!
W opiniowaniu służbowym nie przysługuje prawo do odwołania ale można złożyć wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.
· Funkcje policji:
1. Prewencyjna/ zapobieganie przestępstwom
2. Represyjna/ nakładanie kar, grzywien, postępowanie przygotowawcze
3. Usługowa/ obsługa, zaspokajanie podstawowych potrzeb
· Rodzaje służb:
1. Kryminalna
2. Prewencyjna
3. Wspomagająca działalność policji
4. Policja sądowa
5. Ośrodki szkolenia; WSPOL
6. Instytuty badawcze
7. Oddziały prewencji, pododdziały antyterrorystyczne.
Minister spraw wewnętrznych i administracji- wydaje akty normatywne; uzbrojenie, umundurowanie, szczegółowe prawa (do zwolnienia od zajęć służbowych, do wynagrodzenia) i obowiązki funkcjonariuszy (powiadomienia).
KOMENDA POWIATOWA POLICJI,
KOMÓRKI ORGANIZACYJNE
*strukturę organizacyjną danej
jednostki określa w drodze
zarządzenia kierownik jednostki
w porozumieniu z przełożonym
wyższego stopnia.
T2: Zakres i formy działania policji.
1. Podstawowe zadania policji
2. Zasady ogólne działania policji
3. Formy działania policji
AD1
Policja to formacja uzbrojona powołana do ochrony ludzi i utrzymania bezpieczeństwa publicznego.
AD1 a)
· Ochrona życia i zdrowia ludzi oraz mienia przed bezprawnymi zamachami naruszającymi te dobra (zamach bezprawny- wykonuje osoba, która nie ma uprawnień, aby naruszać te dobra)
· Ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego w tym zapewnianie spokoju w miejscach publicznych, środkach publicznego transportu i komunikacji publicznej, w ruchu drogowym i na wodach przeznaczonych do powszechnego korzystania.
· Inicjowanie i organizowanie działań mających na celu zapobieganie popełniania przestępstw i wykroczeń oraz zjawiskom kryminogennym i współdziałanie w tym zakresie z organami państwowymi, samorządowymi i organizacjami społecznymi.
· Wykrywanie przestępstw i wykroczeń oraz ściganie ich sprawców.
· Nadzór nad specjalistycznymi uzbrojonymi formacjami ochronnymi (SUFO) w zakresie określonym w odrębnych przepisach.
SUFO- wyspecjalizowane służby, mające na celu ochronę urządzeń, obszarów, obiektów, które są wpisane na listę wojewody.
· Kontrola przestrzegania przepisów porządkowych i administracyjnych związanych z działalnością publiczną lub obowiązujących w miejscach publicznych.
· Współdziałanie z policjami innych państw oraz ich organizacjami międzynarodowymi, a także z organami i instytucjami Unii Europejskiej na podstawie umów i porozumień międzynarodowych oraz odrębnych przepisów.
· Gromadzenia, przetwarzanie i przekazywanie informacji kryminalnych
· Prowadzenie bazy danych DNA
AD1 b)
· Ustawa o cudzoziemcach:
1. Obowiązek kontroli legalności pobytu na terenie RP
2. Obowiązek wydawania decyzji o zobowiązaniu do opuszczenia terytorium RP
3. Obowiązek pobierania odcisków linii papilarnych i sporządzania fotografii.
· Ustawa o broni, amunicji:
1. Wydawanie zezwoleń na posiadanie broni
2. Wydawanie kart rejestracyjnych broni
3. Kontrola przechowywania, ewidencjonowania broni i amunicji u osób, które uzyskały pozwolenie na broń.
· Ustawa o bezpieczeństwie imprez masowych:
1. Wydawanie opinii na temat planowanej imprezy masowej
2. Udzielanie informacji na temat zagrożeń.
AD2
W ustawie o policji zostały określone zadania poprzez wskazanie czynności jakie policja wykonuje:
1) Czynności operacyjno-rozpoznawcze/ czynności, które zmierzają do zapobiegania popełniania przestępstw oraz wykrywania ich sprawców, a także gromadzenia środków dowodowych:
a) Kontrola korespondencji
b) Na dokonaniu w sposób niejawny nabycia lub przejęcia przedmiotów pochodzących z przestępstwa, ulegających przepadkowi albo których wytwarzanie, posiadanie, przewożenie lub którymi obrót są zabronione, a także przyjęcia lub wręczenia korzyści majątkowej.
c) Niejawnego nadzorowania przemieszczania, przechowywania i obrotu przedmiotami przestępstwa jeśli nie stworzy to zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzkiego (art. 196)
d) Może uzyskać informacje, w tym także niejawne, gromadzić je i przetwarzać
e) Może uzyskać dane identyfikujące abonenta sieci komunikacyjnych lub zakończenia sieci między którymi wykonano połączenie oraz dane dotyczące uzyskania lub próby uzyskania połączenia miedzy określonymi sieciami, a także okoliczności i rodzaj wykonywanego połączenia w celu zapobiegania lub wykrywania przestępstw.
2) Czynności dochodzeniowo-śledcze/zmierzają do gromadzenia środków dowodowych i udowadniania winy sprawcy (przesłuchania świadków, oględziny, zabezpieczanie rzeczy z miejsca zdarzenia).W ramach procesu karnego, dochodzenie- wykonuje policja, a śledztwa- prowadzą prokuratorzy. Czynności te wykonywane są gdy już dojdzie do zdarzenia.
3) Czynności administracyjno-porządkowe/ można je określić jako czynności wykonywane w związku z kontrolą przez policję przepisów porządkowych i administracyjnych, związanych z działalnością publiczną lub obowiązujących w miejscach publicznych. Do tych czynności zaliczamy również wydawanie aktów administracyjnych (np. wydawanie decyzji – pozwolenie na broń).
Poza tymi czynnościami policja wykonuje również czynności na polecenie sądu, prokuratury, organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego w zakresie w jakim obowiązek ten został określony w odrębnych ustawach.
Policjanci w toku wykonywania czynności służbowych mają obowiązek respektowania godności ludzkiej oraz przestrzegania i ochrony praw człowieka.
Działania policji muszą być prowadzone według pewnych reguł zwanych zasadami. Źródłem tych zasad jest Konstytucja RP oraz ustawa o policji. Do zasad możemy zaliczyć:
a) Zasadę praworządności/ oznacza przestrzeganie prawa przez organy państwowe. Art. 7 konstytucji: „ organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa.” (musi istnieć dany przepis, który pozwoli na podjęcie działań, musi to być przepis prawa powszechnie obowiązującego).
b) Zasada równości obywateli wobec państwa/ oznacza zakaz dyskryminacji, Art. 32 konstytucji: „nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny.”
c) Zasada ochrony własności/ „RP chroni własność i prawo dziedziczenia”
d) Zasada kontroli nad działalnością policji/ obywatel ma prawo do uzyskania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne, prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lun majątkiem skarbu państwa.
*zadania wynikające z ustawy:
-zasada zaskarżalności sposobu wykonania czynności (czy to ochrony własności czy innych)
Jeśli osoba uzna, że sposób wykonywania czynności przez policję był niewłaściwy, może złożyć zażalenie do miejscowego prokuratora.
-zasada niezbędności/ wymaga aby ingerencja nie wykraczała poza to co jest konieczne do osiągnięcia założonego celu. Czynności podejmowane przez policję powinny...
ela199117