Temat 3: Prawne uregulowania w zakresie ochrony obiektów, wartości pieniężnych, broni i amunicji oraz dokumentów stanowiących tajemnicę
Ochrona obiektów
Obszar podlegający obowiązkowej ochronie – obszar określony przez ministrów, kierowników urzędów centralnych i wojewodów, wydzielony i odpowiednio oznakowany;
Ochrona mienia – działania zapobiegające przestępstwom i wykroczeniom przeciwko mieniu, a także przeciwdziałające powstawaniu szkody wynikającej z tych zdarzeń oraz nie dopuszczające do wstępu osób nieuprawnionych na teren chroniony;
Pracownik ochrony – osoba posiadająca licencję pracownika ochrony fizycznej lub licencję pracownika zabezpieczenia technicznego i wykonującą zadania ochrony w ramach wewnętrznej służby ochrony albo na rzecz przedsiębiorcy, który uzyskał koncesję na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie ochrony osób i mienia, lub osobę wykonującą zadania ochrony w zakresie niewymagającym licencji;
Specjalistyczne uzbrojone formacje ochronne – wewnętrzne służby ochrony oraz przedsiębiorców, którzy uzyskali koncesje na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia, posiadających pozwolenie na broń na okaziciela, wydane na podstawie odrębnych przepisów;
Wewnętrzne służby ochrony – uzbrojone i umundurowane zespoły pracowników przedsiębiorców lub jednostek organizacyjnych, powołane do ich ochrony.
Ochrona osób i mienia realizowana jest w formie:
1) Bezpośredniej ochrony fizycznej:
a) stałej lub doraźnej,
b) polegającej na stałym dozorze sygnałów przesyłanych, gromadzonych i przetwarzanych w elektronicznych urządzeniach i systemach alarmowych,
c) polegającej na konwojowaniu wartości pieniężnych oraz innych przedmiotów wartościowych lub niebezpiecznych;
2) Zabezpieczenia technicznego, polegającego na:
a) montażu elektronicznych urządzeń i systemów alarmowych, sygnalizujących zagrożenie chronionych osób i mienia, oraz eksploatacji, konserwacji i naprawach w miejscach ich zainstalowania,
b) montażu urządzeń i środków mechanicznego zabezpieczenia oraz ich eksploatacji, konserwacji, naprawach i awaryjnym otwieraniu w miejscach zainstalowania.
Obszary, obiekty, urządzenia i transporty ważne dla:
- obronności,
- interesu gospodarczego państwa,
- bezpieczeństwa publicznego,
- innych ważnych interesów państwa
podlegają obowiązkowej ochronie przez specjalistyczne uzbrojone formacje ochronne lub odpowiednie zabezpieczenie techniczne.
Do obszarów, obiektów i urządzeń, podlegających obowiązkowej ochronie, należą:
1) w zakresie obronności państwa w szczególności:
a) zakłady produkcji specjalnej oraz zakłady, w których prowadzone są prace naukowo-badawcze lub konstruktorskie w zakresie takiej produkcji,
b) zakłady produkujące, remontujące i magazynujące uzbrojenie, urządzenia i sprzęt wojskowy,
c) magazyny rezerw państwowych;
2) w zakresie ochrony interesu gospodarczego państwa w szczególności:
a) zakłady mające bezpośredni związek z wydobyciem surowców mineralnych o strategicznym znaczeniu dla państwa,
b) porty morskie i lotnicze,
c) banki i przedsiębiorstwa wytwarzające, przechowujące bądź transportujące wartości pieniężne w znacznych ilościach;
3) w zakresie bezpieczeństwa publicznego w szczególności:
a) zakłady, obiekty i urządzenia mające istotne znaczenie dla funkcjonowania aglomeracji miejskich, których zniszczenie lub uszkodzenie może stanowić zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi oraz środowiska, w szczególności elektrownie i ciepłownie, ujęcia wody, wodociągi i oczyszczalnie ścieków,
b) zakłady stosujące, produkujące lub magazynujące w znacznych ilościach materiały jądrowe, źródła i odpady promieniotwórcze, materiały toksyczne, odurzające, wybuchowe bądź chemiczne o dużej podatności pożarowej lub wybuchowej,
c) rurociągi paliwowe, linie energetyczne i telekomunikacyjne, zapory wodne i śluzy oraz inne urządzenia znajdujące się w otwartym terenie, których zniszczenie lub uszkodzenie może stanowić zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi, środowiska albo spowodować poważne straty materialne;
4) w zakresie ochrony innych ważnych interesów państwa w szczególności:
a) zakłady o unikalnej produkcji gospodarczej,
b) obiekty i urządzenia telekomunikacyjne, pocztowe oraz telewizyjne i radiowe,
c) muzea i inne obiekty, w których zgromadzone są dobra kultury narodowej,
d) archiwa państwowe.
Szczegółowe wykazy obszarów, obiektów i urządzeń, sporządzają: - Prezes Narodowego Banku Polskiego,
- Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji,
- ministrowie,
- kierownicy urzędów centralnych - wojewodowie w stosunku do podległych, podporządkowanych lub nadzorowanych jednostek organizacyjnych.
Umieszczenie w wykazie określonego obszaru, obiektu lub urządzenia następuje w drodze decyzji administracyjnej.
Wykazy Prezes Narodowego Banku Polskiego, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, ministrowie i kierownicy urzędów centralnych przesyłają do właściwych terytorialnie wojewodów oraz na bieżąco aktualizują.
Wojewodowie prowadzą ewidencję obszarów, obiektów i urządzeń podlegających obowiązkowej ochronie, znajdujących się na terenie województwa.
Ewidencja ma charakter poufny.
Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji w porozumieniu z Prezesem NBP w drodze rozporządzenia, określa szczegółowe zasady i wymagania, jakim powinna odpowiadać ochrona wartości pieniężnych przechowywanych i transportowanych przez przedsiębiorców i inne jednostki organizacyjne.
Kierownik jednostki, który bezpośrednio zarządza obszarami, obiektami i urządzeniami umieszczonymi w ewidencji, albo upoważniona przez niego osoba jest obowiązana uzgadniać z właściwym terytorialnie komendantem wojewódzkim Policji plan ochrony tych obszarów, obiektów i urządzeń.
Kierownik jednostki, w terminie najpóźniej 3 dni przed planowaną datą rozpoczęcia transportu podlegającego obowiązkowej ochronie, jest obowiązany uzgadniać z komendantem wojewódzkim Policji, właściwym terytorialnie ze względu na miejsce rozpoczęcia transportu, plan ochrony tego transportu.
Plan ochrony powinien:
1) uwzględniać charakter produkcji lub rodzaj działalności jednostki;
2) zawierać analizę stanu potencjalnych zagrożeń i aktualnego stanu bezpieczeństwa jednostki;
3) podawać ocenę aktualnego stanu ochrony jednostki;
4) zawierać dane dotyczące specjalistycznej uzbrojonej formacji ochronnej, a w tym:
a) stan etatowy,
b) rodzaj oraz ilość uzbrojenia i wyposażenia,
c) sposób zabezpieczenia broni i amunicji;
5) zawierać dane dotyczące rodzaju zabezpieczeń technicznych;
6) zawierać zasady organizacji i wykonywania ochrony jednostki.
Komendant wojewódzki Policji przy uzgadnianiu planu ochrony bierze pod uwagę potencjalny stan zagrożenia jednostki oraz wymagania określone w obowiązujących przepisach prawa.
Odmowa uzgodnienia planu ochrony następuje w drodze decyzji administracyjnej.
Ochrona wartości pieniężnych
Wartości pieniężne:
- krajowe i zagraniczne znaki pieniężne,
- czeki, z wyjątkiem czeków zakreślonych, skasowanych lub opatrzonych indosem pełnomocniczym, zawierającym wzmiankę "wartość do inkasa", "należność do inkasa" lub inną o podobnym charakterze,
- weksle, z wyjątkiem weksli opatrzonych indosem pełnomocniczym, zawierającym wzmiankę "wartość do inkasa" lub inną o podobnym charakterze,
- inne dokumenty zastępujące w obrocie gotówkę,
- złoto, srebro i wyroby z tych metali, kamienie szlachetne i perły, a także platynę i inne metale z grupy platynowców,
Przechowywanie wartości pieniężnych - magazynowanie wartości pieniężnych w pomieszczeniach służących do przechowywania wartości pieniężnych, wyposażonych w odpowiednie urządzenia techniczne, lub w urządzeniach służących do przechowywania wartości pieniężnych.
Transport wartości pieniężnych - przewożenie lub przenoszenie wartości pieniężnych poza obrębem jednostki organizacyjnej.
Przedsiębiorcy i kierownicy innych jednostek organizacyjnych, w celu ochrony wartości pieniężnych, są obowiązani zapewnić bezpośrednią fizyczną ochronę budynków, pomieszczeń i pojazdów przeznaczonych do ich przechowywania lub transportu lub wykonać techniczne zabezpieczenie tych budynków, pomieszczeń i pojazdów.
Budynki i pomieszczenia przeznaczone do przechowywania wartości pieniężnych, usytuowane w granicach obszarów i obiektów umieszczonych w ewidencji obiektów podlegających obowiązkowej ochronie, lub na terenie innych jednostek w których utworzono wewnętrzne służby ochrony, podlegają bezpośredniej ochronie fizycznej lub zabezpieczeniu technicznemu zgodnie z planem ochrony, o którym mowa w art. 7 ust. 2 ustawy
Przedsiębiorcy i kierownicy innych jednostek organizacyjnych, nie wymienionych w ewidencji obiektów podlegających obowiązkowej ochronie, w budynkach i pomieszczeniach, w których przechowywane są wartości pieniężne, zapewniają co najmniej zabezpieczenie techniczne.
W zakresie zabezpieczenia technicznego, przedsiębiorcy i inne jednostki organizacyjne stosują:
1) do przechowywania wartości pieniężnych - pomieszczenia lub urządzenia odpowiedniej klasy odporności na włamanie,
2) do przewożenia wartości pieniężnych - pojazdy przystosowane do przewozu wartości pieniężnych, zwane "pojazdami przystosowanymi", lub pojazdy specjalne (bankowozy),
3) do ochrony budynków i pomieszczeń oraz pojazdów - systemy alarmowe.
Samochód dostawczy przystosowany do transportu wartości pieniężnych powinien być wyposażony w:
- okna wykonane z materiału o zwiększonej odporności na przebicie i rozbicie, bez możliwości ich otwierania,
- drzwi z mechanizmem automatycznego blokowania,
- elektromechaniczny zawór odcięcia dopływu paliwa lub prądu,
- wydzielony przedział ładunkowy do przewozu wartości pieniężnych, wykonany z blachy stalowej o grubości co najmniej 1 mm, łączonej w sposób trwały, z odrębnymi drzwiami z zamkiem o wysokiej klasie odporności na włamaniem (co najmniej klasa "A"),
- radiowy, optyczny lub akustyczny system alarmowy,
- środki łączności wewnętrznej i zewnętrznej,
- pojemnik stalowy lub walizkę specjalistyczna ze stojakiem służącym do przechowywania wartości pieniężnych podczas transportu, zamontowane w przedziale ładunkowym. Pojemnik stalowy i stojak powinny być zamontowane w sposób uniemożliwiający ich odłączenie od podłoża przy zamkniętych zamkach i ryglach.
Pokrywa pojemnika powinna być zamykana co najmniej na jeden zamek trójpunktowy jednokluczowy, o minimum pięciu zastawkach w pełni zamiennych.
Samochód osobowy przystosowany do przewozu wartości pieniężnych powinien spełniać takie same wymagania za wyjątkiem obowiązku wyposażenia w:
W budynkach i pomieszczeniach, usytuowanych w granicach obszarów i obiektów podlegających obowiązkowej ochronie w razie wystąpienia niesprawności systemów alarmowych, trwającej dłużej niż 12 godzin, liczbę posterunków bezpośredniego dozoru budynków i pomieszczeń zwiększa się do czasu usunięcia niesprawności o co najmniej jednoosobowy posterunek doraźny.
Jeżeli niesprawność systemów alarmowych wystąpiła poza godzinami pracy chronionej jednostki albo spodziewany czas naprawy urządzeń wykracza poza te godziny, posterunek doraźny tworzy co najmniej dwóch pracowników ochrony, w tym jeden uzbrojony.
Zainstalowane w obiektach bankowych Narodowego Banku Polskiego systemy sygnalizacji alarmowej ...
ela199117