Doncowa Daria - Zona mojego meza(z txt).doc

Daria Doncowa

ŻONA MOJEGO MĘŻA

Z rosyjskiego przełożyła Ewa Niepokólczycka

Świat Książki

Tytuł oryginału ŻENA MOJEGO MUZA

Projekt okładki Małgorzata Karkowska

Zdjęcia na okładce Flash Press Media

Redaktor prowadzący Tomasz Jendryczko

Redakcja Ewa RojewskaOlejarczuk

Redakcja techniczna Katarzyna Krznoczyk

Korekta Jadwiga Piller-Rosenberg

Copyright C by EKSMO Agency Inc.

All rights reserved

Copyright © for the Polish translation by Ewa Niepokólczycka, 2004

Świat Książki

Warszawa 2004

Bertelsmann Media, sp. z o.o.

ul. Rosoła 10, 02-786 Warszawa

Skład i łamanie Plus 2

Druk i oprawa Wrocławska Drukarnia Naukowa

ISBN 83-7391-409-9 Nr 4654

Rozdział 1

Szłam przez ciemny las. Droga wiła się między mokrymi pniami drzew, aż raptem skręciła ostro w lewo i pojawił się przede mną dość rozległy wiejski cmentarz. Mętny księżyc, który wymsknął się na chwilę zza chmury, wychwycił z ciemności stare nagrobki i krzyże. Żelazna brama, szarpana wiatrem, skrzypiała przeraźliwie.

Zwolniłam, czując na grzbiecie ciarki. Ale jedyne, co mogłam zrobić, to iść dalej. Było zupełnie ciemno, nogi ślizgały się na gliniastym gruncie, gdzieś w oddali zahukała sowa. Byłam ledwo żywa z przerażenia.

-  Dasza. - Głos dochodził jakby spod ziemi. - Daszutka, chodź tutaj.

Całkiem ogłupiała, ruszyłam w tamtą stronę.

-  Tutaj, tutaj - nawoływał głos - szybciej.

Wreszcie, brnąc z trudem w grząskim błocie, dotarłam do świeżo wykopanego dołu, zapewne czyjegoś przyszłego grobu, i zajrzałam do środka.

Na dnie leżał w kałuży mój były mąż Maksym Polański, ubrany, nie wiedzieć czemu, w sukienkę.

-  Dario, pomóż - wyszeptał i wyciągnął ręce do góry. Otępiała, patrzyłam, jak jego przedramiona stają się coraz

dłuższe i dłoń sięga już prawie skraju mogiły...

Lodowata obręcz ścisnęła mi serce, nogi zaczęły się trząść jak galareta, a z gardła wyrwał mi się nieludzki skowyt.

Nagle wszystko zniknęło, usłyszałam leciutkie posapywanie, a po chwili miękka, ciepła szmatka musnęła moją twarz. Otworzyłam oczy, ciało jakby bez mojego udziału usiadło na łóżku.

Na pościeli, zawzięcie machając ogonem, wiercił się pitbull

Bundy. Usłyszawszy zapewne, że pani drze się jak opętana, wskoczył na łóżko i zaczął lizać mnie po twarzy.

- Dziękuję, malutki - wybełkotałam. - Żebyś wiedział, jaki koszmar mi się przyśnił!

Budzik wskazywał ósmą rano, co dla mnie było porą barbarzyńską. Otworzyłam szufladę, wymacałam ulubione gauloise'y i łypiąc na boki, zapaliłam. I syn, i córka, i synowa kategorycznie zabraniają mi palić w łóżku. Ale moja sypialnia znajduje się na pierwszym piętrze w prawym skrzydle domu, a ich pokoje - w lewym. Nie poczują. Zresztą muszę się uspokoić po tym koszmarze.

Wygrzebałam się spod ciepłej puchowej kołdry i podeszłam do okna. W naszym ogrodzie wszystko kwitło bujnym czerwcowym kwieciem. Niebo bezchmurne, słonko już przygrzewa. Zapowiada się piękny dzień.

Straszny sen nie dawał mi jednak spokoju. Absolutnie nie wierzę w te wszelkie brednie o przeczuciach, ale przecież mnie się nic nigdy nie śni. A już zwłaszcza Maksym.

Maksym Polański był drugim z moich czterech mężów, przeżyliśmy razem ledwie dwa lata. W tamtych odległych czasach Maksym był podobny do Jesienina - jasny uśmiech, płowe włosy. Charakter miał anielski. Nigdy się nie denerwował, jadł, co mu dano, nie przeszkadzał mu brak czystych koszul i skarpetek, nie pił i prawie zawsze był w świetnym nastroju. Mogliśmy więc żyć dalej w pełnej błogości, ale przecież nawet na Słońcu są plamy. A Maksym miał dwie - patologiczną, nieprzezwyciężoną słabość do płci pięknej i drogą mamę Ninę Andriejewnę.

No cóż, może bym i przywykła w końcu do niekończącej się procesji coraz to nowych kochanek, choć, oczywiście, widok męża, wracającego około pierwszej w nocy z rozbieganymi oczkami, do przyjemności nie należał.

- Dusik - kajał się małżonek, całując mnie w czoło. - Dusik, kocham cię nade wszystko, a reszta to było tylko tak, dla natchnienia.

I szybko pędził do łazienki w obłoku obcych perfum. Kłopot w tym, że Maks był podobny do Jesienina nie tylko z urody, tworzył również wiersze i nawet wydał kilka tomików. Poetycka natura domagała się ustawicznego nawożenia, stąd niezliczone

romanse i miłosne awantury. Ale jeśli z batalionami dam serca mogłabym się pogodzić, to przed ukochaną teściową spasowałam.

Do tej pory pamiętam jej pierwszą wizytę u mnie. Mieszkałam wtedy w Miedwiedkowie, w dwóch pokojach z maleńką kuchnią.                           

Nina Andriejewna zdjęła buty, podała Maksowi płaszcz i radośnie zwróciła się do przyszłej synowej:

-  Jak u was miło! Podoba mi się, gdy ludzie nie uganiają się za luksusem i wygodą, nie robią z mieszkania fetysza, ale po prostu żyją sobie skromnie jak wszyscy.

Aż mną rzuciło. Wczoraj trzy godziny sprzątałam jak szalona, żeby przypodobać się przyszłej teściowej. Ta usiadła przy stole i zaczęła się rozpływać nad poczęstunkiem:

-  Torcik! Wspaniale, dawno nie jadłam gotowych wypieków. Już mi się znudziły te domowe pierożki, kulebiaki, jakie mi podtykają, gdziekolwiek jestem zaproszona. A u was kupne, jak miło. Masz rację, kochanie, nie daj z siebie zrobić kury domowej.

-  Ależ, mamo - wtrącił Maks.

-  Siedź cicho - skarciła go droga teściowa. - Nie pozwolę obrażać Daszy, zawsze stanę po jej stronie, nawet jeśli troszeczkę nie ma racji.

No właśnie! Po ślubie przeprowadziłam się z moim synkiem Arkadym do ogromnego generalskiego mieszkania na ulicy Woronowa. I potoczyło się życie rodzinne, które skończyło się po dwóch latach, kiedy z Kieszką zwialiśmy z powrotem do Miedwiedkowa.

Czmychnęliśmy o jedenastej wieczorem, wykorzystując dogodny moment, gdy Nina Andriejewna poszła spać, a Maks zabawiał się gdzieś z kolejną damą. Ja wzięłam niewielką walizkę ze skromnym dobytkiem, a zasapany Kieszka dźwigał w koszyku dużego, ciężkiego kota Sebastiana. Nie rościliśmy sobie żadnych pretensji do jakiegoś wspólnego majątku, zależało nam tylko na kocie.

Nina Andriejewna dzwoniła później do mnie przez kilka miesięcy, namawiała do powrotu. Ale po jakimś czasie Maks ożenił się z Luśką i kontakty się urwały. Choć muszę przyznać,

że były małżonek nigdy nie zapomina złożyć mi życzeń na urodziny, na Nowy Rok i Dzień Kobiet. Bogiem a prawdą, jest całkiem miły, ale zdecydowanie lepiej być jego znajomą niż żoną. Owinęłam się w szlafrok i poczłapałam na dół do jadalni. Ile to minęło od rozwodu z Polańskim? Strach powiedzieć! Ludzie aż tak długo nie żyją! A przez te wszystkie lata wszyscyśmy przeżyli przedziwne metamorfozy.

W połowie lat osiemdziesiątych moja przyjaciółka Nataszka po rozwodzie wylądowała dosłownie na ulicy. Pracowałyśmy wtedy na politechnice. Ja wtłaczałam do tępych głów studentów początki gramatyki francuskiej, a Natalia była laborantką. Biedactwo, przez kilka nocy spała w pracy na rozłożonej kanapce. Gdy się o tym dowiedziałam, natychmiast zabrałam ją do siebie. I tak oto zamieszkaliśmy wszyscy razem - Nataszka, Arkady, moja córka Masza, wielce rasowy pies Snapik, kotka Kleopatra, świnka morska Patryk, chomik Foma i moja skromna osoba. Jeść chcieli wszyscy, a zwłaszcza Foma, który wszczynał awanturę w swojej klatce, jeśli nie podano mu na czas kolacji. Zarabiałyśmy obie, jeśli dobrze pamiętam, dwieście rubli, dlatego wieczorami ganiałam na korepetycje i wyciągałam z tego półtora rubla za godzinę.

I pewnie byśmy tak wegetowały, gdyby na początku roku tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątego Natalia nie poznała pewnego Francuza i nie wyszła za niego za mąż. Z nędzarki stała się baronową McMayer. Naturalnie, cała rodzinka przeniosła się do Paryża. Ale szczęście przyjaciółki nie trwało długo. Jeana McMayera, męża Natalii, zamordowano, a ona w jednej chwili przeistoczyła się w oszałamiająco bogatą wdowę. Jej własnością stało się świetnie prosperujące przedsiębiorstwo, wielki majątek, kolekcja unikatowych obrazów i dom na przedmieściach Paryża.

Tak oto zamieszkaliśmy w stolicy mody. Ale nostalgia to śmiertelna choroba i zaczęliśmy łamać sobie głowę, co by tu wykombinować, żeby mieszkać i we Francji, i w Rosji...

Traf chciał, że akurat wtedy zaczęły się w Rosji przemiany. Zezwolono nam na podwójne obywatelstwo. Żyć nie umierać! Każde z nas ma teraz dwa paszporty, czerwony - rosyjski, i niebieski - francuski. Kryzysy ekonomiczne też nam niestraszne -

kapitały pozostają we Francji, a w Rosji mamy tylko konto, na które wpływają nam pieniądze. I tak sobie mieszkamy - pół roku tu, pół roku we Francji, dwa domy, dwa kraje.

Dom mamy teraz okazały. Jednopiętrowa murowana willa w osiedlu Łożkino, dwadzieścia pokoi, choć nie jest to wcale tak dużo, gdy się uwzględni,liczbę domowników.

A jest to liczba pokaźna. Mój starszy syn Arkady, jego żona Ola i bliźniaki - Anka i Wańka. Następnie trzynastoletnia Marusia, ja i Nataszka. Na parterze urzędują: gosposia Irka, kucharka Katia i niania Serafina Iwanowna. Po bezkresnych korytarzach snuje się gromadka zwierzaków: pitbull Bundy, rottweiler Snap, pudliczka Cherry, angielski mops Hootch, kotki Kleopatra i Fifina, jorkszyrska terierka Julie. Czasami dołączają do nich zwiewające z klatek morskie świnki Maurice, Justyna i Patryk oraz papuga Koko. Mamy też często gości -rodzinę i przyjaciół z różnych stron Rosji. Biorąc to wszystko pod uwagę, można powiedzieć, że dwadzieścia pokoi to właściwie za mało.

Wzbogaciwszy się tak nieoczekiwanie, za jednym zamachem zmieniliśmy się w „nowych Rosjan", choć ze starymi nawykami. Nadal staramy się pracować i uczyć. Arkaszka skończył prawo i jest adwokatem. Olga, na którą w domu wołamy Kicia, zgłębia języki obce, Mania jest jeszcze w liceum, ale równolegle uczęszcza na zajęcia w Instytucie Weterynarii, bo zamierza zostać „psim lekarzem". Poza tym maluje okropne obrazy, które nie wiedzieć czemu są rozchwytywane. Natalia wzięła się do pisania, produkuje romanse. Ku mojemu osłupieniu, wydają je w jakichś szalonych nakładach.

Zakończywszy kolejne arcydzieło, przyjaciółka przynosi mi rękopis, a ja, zgrzytając zębami, czytam Namiętność pod księżycem albo jakiegoś innego Tajemniczego kochanka. Nienawidzę takiej literatury! Całym sercem oddana jestem wyłącznie kryminałom. Zdarzyło się nawet kilka razy, że musiałam sama rozwikłać jakieś zagmatwane sprawy. Najchętniej zostałabym prywatnym detektywem.

W domu wszyscy poza mną wstają wcześnie. Dlatego gdy o pół do dziewiątej weszłam do jadalni, zastałam tylko Kieszę, który w pośpiechu łykał poranną kawę. Kicia i Maszka już

pojechały do szkoły. Nataszka wyjechała wczoraj do Paryża. Spod drzwi jej gabinetu niemiłosiernie wiało.

-  Mama? - zdziwił się mój syn. - Co się stało? Jesteś chora? Dlaczego się tak zerwałaś?

Wzruszyłam ramionami.

-  Już się wyspałam, a poza tym mam parszywy nastrój.

I wtedy zadzwonił telefon, w dodatku nie komórka Arkaszki, ale stacjonarny. Też coś, komu strzeliło do głowy, żeby dzwonić o takiej porze?

-  Dasza - usłyszałam - poznajesz?

Masz babo placek! Niczym dalszy ciąg snu, ze słuchawki dobiegał gorączkowy głos Maksyma:

-  Daria, pomóż! Tylko do ciebie mogę się zwrócić. Proszę, nie opuszczaj mamy, została całkiem sama. Bardzo jej ciężko! Bądź człowiekiem, zajmij się staruszką!

Połączenie zostało przerwane. Patrzyłam w osłupieniu na aparat. Czyżbym nadal śniła, czy też Maks naprawdę zadzwonił?

-  Co się stało? - zapytał zdumiony Kiesza.

-  Pamiętasz Maksa Polańskiego?

-  Drugiego męża? Dość mętnie. Opowiedziałam mu o śnie i telefonie.

-  O kurczę! - Synek parsknął śmiechem. - Pewnie strzelił sobie głębszego i plecie głupoty.

Strzelił głębszego?! We wtorek, o pół do dziewiątej rano?! Jeśli dobrze pamiętam, Maks nie lubił wódki. Chociaż, ludzie się zmieniają. Ale co to znaczy, że Nina Andriejewna jest całkiem sama? A Weronika, siódma żona Maksyma? Byli małżeństwem od pięciu lat i żyli chyba całkiem zgodnie. Co tam się stało?

Złapałam telefon i wygrzebując z zakamarków pamięci numer, zadzwoniłam na ulicę Woronowa. Długo nikt nie odbierał, wreszcie z oddali zaszeleścił drżący głos staruszki:

-  Halo?

-  Poproszę z Niną Andriejewną.

-  Słucham.

Zbaraniałam. Moja była teściowa przez całe życie mówiła tonem dziarskim, niczym pionierka na zbiórce. Dalsi znajomi, dzwoniąc, często mówili: „Dziewczynko, poproś mamę".

-  Nino Andriejewno, tu Dasza, była żona Maksa. Co się u was stało?

Zapadła cisza. Wreszcie bojaźliwy głosik zaszeleścił:

-  Daszuta, straszna bieda, nieszczęście, tragedia.

-  Ale co się stało?

-  Maks jest w więzieniu.

-  Co takiego? A gdzie Weronika?

Teściowa chwilę milczała, wreszcie zaczęła płakać, a ja spośród łkań wyłowiłam nieprawdopodobną informację:

-  Nika została zastrzelona...

-  Kto ją zastrzelił?

-  Maks.

O mało nie spadłam z krzesła. Teściowa zanosiła się płaczem, kompletnie nic nie mogłam zrozumieć.

Odłożyłam słuchawkę i zaczęłam się miotać po pokoju. Natychmiast jadę do Polańskich.

Rozdział 2

Do domu przy ulicy Woronowa dotarłam około dziesiątej. Dawno nie byłam w tej okolicy, ale sześciopiętrowy budynek z kolumnami wcale się nie zmienił. No, może o tyle, że teraz był pomalowany na szaro, a na fasadzie przybyło kilka tablic pamiątkowych. Budynek należał do Ministerstwa Obrony i na każdym piętrze mieszkało po trzech generałów, a gdzieniegdzie nawet marszałek.

Wielki marmurowy hol, stareńka winda - to wszystko od razu przywołało niezbyt miłe wspomnienia. Oto drzwi z numerem 7. Nacisnęłam dzwonek. W środku panowała martwa cisza. Dopiero po chwili szczęknął łańcuch, drzwi się uchyliły. Na progu pojawiła się nieznajoma siwowłosa staruszka w niezbyt czystym szlafroku. Zmierzwione, najwyraźniej dawno niemyte włosy, bose nogi. Cóż to za dziwoląg i gdzie jest Nina Andriejewna?

- Daszeńko - wyszeptała staruszka - nic się nie zmieniłaś, nadal piękna. A u mnie takie nieszczęście!

Patrzyłam na nią osłupiała. To jest moja teściowa?! Boże,

przecież dawniej nigdy nie wychodziła z sypialni bez lekkiego makijażu i nieuczesana. Kiedy przeszła taką metamorfozę? W ubiegłym roku spotkałyśmy się przypadkiem w teatrze, wyglądała wspaniale: elegancka, prosta jak trzcina, jak zwykle w pantoflach na obcasie.

Szurając zdeptanymi kapciami, poprowadziła mnie w głąb ogromnego mieszkania. Ponownie osłupiałam. Nie pozostało nic, co przypominałoby wielkie sześciopokojowe mieszkanie, w którym toczyło się nasze wspólne życie rodzinne. Przeprowadzono kapitalny remont. Poczerniałą podłogę wyłożono ozdobnym parkietem, ściany pomalowano na biało, zamiast drzwi wybito łuki. Między kuchnią i ówczesnym pokojem Arkaszki wyburzono ścianę, przez co kuchnia miała teraz ponad trzydzieści metrów. Wszędzie dywany, lustra, brązy i skórzane meble. Ciekawe, skąd Maks miał pieniądze?

Jeśli dobrze pamiętam, wcześniej mój małżonek nie chciał i nie umiał zarabiać.

Nina Andriejewna zabrzęczała czajnikiem. - Pewnie masz ochotę na kawę? Niestety, skończyła mi się zresztą herbata i cukier też.

Usiadła na taborecie, podparła pomarszczony policzek wychudzoną dłonią i rozpłakała się żałośnie. Serce mi się ścisnęło. Tak skomli na mrozie mała bezdomna psina, podkulając marznące łapki. Wcześniej nigdy nie widziałam, by teściowa płakała. Podeszłam do lodówki i otworzyłam drzwiczki. Na górnej półce tkwił samotnie półlitrowy kartonik kefiru, i to bvło wszystko.

- Czy dowiem się wreszcie, co tu się stało?

Nina Andriejewna wytarła nos ścierką i opowiedziała mi nieprawdopodobną historię.

Otóż na początku lat dziewięćdziesiątych Maksym zmienił się nie do poznania. Dawniej całymi dniami wylegiwał się w łóżku, pisał wierszyki, a teraz nagle gorączkowo zaczął szukać pracy. W ogniu rozbuchanych cen stopniały wszystkie oszczędności, jakie zgromadził zapobiegliwy ojciec generał. Sto osiemdziesiąt tysięcy rubli na książeczce oszczędnościowej zaczęło gwałtownie tracić na wartości. Za komunistów taka suma wystarczyłaby na trzy życia, dlatego Maksym mógł sobie wybrać

zawód poety. Ale w tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątym drugim roku żyli już tylko z groszowej emerytury matki. Nie nawykli do odmawiania sobie czegokolwiek, wydawali pieniądze, ledwo odeszli od bankowego okienka. Potem zaczęli wyprzedawać rzeczy. Życie pokazało zęby. Najpierw odeszła do innego żona Maksyma Lena, potem skończyły się precjoza matki. Aż wreszcie doszło do tego, że Nina Andriejewna zaczęła zbierać butelki.

Tego już Maks nie mógł ścierpieć. Matkę ubóstwiał. Myślał, deliberował i postanowił zająć się biznesem. Po kilku bezsennych nocach obmyślił wreszcie, co to będzie.

W Moskwie w tym czasie w ogóle nie można było kupić jajek. Ludzie przynosili sobie w prezencie po jajeczku. Zresztą, brakowało wszystkiego. To właśnie wtedy powstał żart: „Jeśli, będąc z wizytą, umyłeś ręce mydłem, to herbatę wypij bez cukru". Na dobrą sprawę można więc było handlować czymkolwiek. Ale Maks zapalił się do kurzych jaj.

Na początek pożyczył od kolegi samochód, pojechał do Glebowa, gdzie znajdowała się kurza ferma, i przywiózł tysiąc jaj kupionych po cenie hurtowej. Następnego dnia stanął przy wejściu do metra i sprzedał je w ciągu... dwudziestu minut. Dalej wszystko potoczyło się jak w bajce. Kupił dwa tysiące, trzy tysiące, cztery tysiące... Interes się rozkręcił. To nie znaczy, że zawsze szło gładko. Kilka razy nachodzili go bandyci i milicjanci. Ale Maks odkrył w sobie prawdziwy talent kupca i dyplomaty. W roku dziewięćdziesiątym piątym interes kręcił się już bez zakłóceń. Spokoju strzegła sowicie opłacana „czapa". Milicja też dostawała swoją dolę. Maks zatrudnił sprzedawców, głównie pracujące na czarno Ukrainki i Białorusinki, a jeszcze później otworzył biuro i zmonopolizował rynek. Obecnie w Moskwie ani jedno jajko nie może być sprzedane albo kupione z pominięciem Maksa. Kilkakrotnie się zdarzyło, że konkurenci usiłowali sprowadzić do Moskwy jajka z Polski, ale kiepsko się to dla nich skończyło. Odwiedziły ich dzielne chwaty i po prostu zrobiły jajecznicę z „lewego" towaru, nie omieszkawszy przy tym pogrozić palcem. Kolejnych chętnych nie było.

Pewnie gdyby zamiast jajek Maks wziął się do benzyny lub wódki, nie poszłoby mu tak gładko. To zbyt łakomy kąsek. Ale

jaja! W światku przestępczym uważano, że to towar niepoważny, wręcz śmieszny. A do tego zbyt kłopotliwy - szybko się psuje, łatwo tłucze, często jest zapaskudzony. Wśród handlarzy i kryminalistów Polański zyskał przydomek Żółtko.

W tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątym piątym roku był już człowiekiem bogatym, ze wszystkimi zewnętrznymi oznakami dostatku: kosztowny dżip, dom w Podmoskowiu, telefon komórkowy, złoty łańcuch na szyi i drogi zegarek. Dwa razy do roku jeździł na urlop do Tajlandii i na Bahamy, zawsze zabierał matkę. Nina Andriejewna znowu była obwieszona biżuterią. W mieszkaniu przeprowadzono generalny remont, zmieniając ciemne, zapuszczone pokoje we wspaniałe salony.

W listopadzie tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątego czwartego roku Maks był przewodniczącym jury w konkursie piękności. Polański jest prawdziwym psem na baby, toteż parada prawie gołych ślicznotek stanowiła dla niego prawdziwą ucztę. Zwycięzczyni, Weronika Miedwiediewa, odbierając z jego rąk nagrodę, szepnęła: - Uwielbiam pana.

Polański stopił się jak masło. Piękność wpatrywała się w niego wielkimi piwnymi oczyma, skromnie trzepocząc rzęsami. Z bliska była jeszcze ładniejsza. Naturalnie, Maks zaprosił „miskę" do restauracji. W styczniu tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątego piątego wyprawili huczne wesele.

Weronika marzyła o karierze artystycznej, dlatego latem Maks zasponsorował film fabularny pod tytułem Łabędzi śpiew. Nie było to bynajmniej wydarzenie artystyczne, ale umiejętnie posmarowani krytycy wysmażyli liczne przychylne artykuły o odtwórczyni głównej roli. W konsekwencji Weronika została obsadzona w serialu telewizyjnym Nasi przyjaciele. Tego nudziarstwa nie dało się oglądać, ale za to pani Polańska przez prawie dwa miesiące pojawiała się codziennie na ekranie, pracowicie odgrywając niewinną panienkę, na którą spadały wszelkie możliwe nieszczęścia. Gdy serial się skończył, Weronika zażądała, by nazywano ją Nicolettą. Kompletnie przewróciło jej się w głowie. Wieczory i noce spędzała na niekończących się balangach, była bohaterką głośnych skandali, często upijała się jak bela. I tak oto „aktorka" nareszcie zyskała popularność.

bulwarówki ze smakiem opisywały jej rozliczne osiągnięcia. A to Polańska podpaliła obrus w restauracji, gdy odkryła, że zawyżono jej rachunek, a to z maksymalną prędkością gnała Szosą Mińską, uciekając przed drogówką, to znów pojawiła się na przyjęciu w czarnej sukni, z przodu pod samą szyję, z tyłu praktycznie nieistniejącą. Zresztą, trudno wymienić wszystkie jej wybryki.

Nie wiem, jaki był stosunek Maksa do wyskoków żony, ale Nina Andriejewna mówiła o synowej, krzywiąc ze wstrętem usta:

-  Kompletnie szurnięta. Bardzo ładna, twarz madonny, ale na tym koniec. Gdybyś posłuchała, jak klęła! Bez przerwy paliła jakieś śmierdzące papierosy, mnie nazywała Ninel. Wyobraź sobie, dwudziestego trzeciego lutego przyszedł do nas Oleg Siergiejewicz, bo była rocznica śmierci ojca. Weronika piła z nim łeb w łeb, ale to stary pierwszy odpadł.

Parsknęłam śmiechem. Przed laty dzielny generał Kowtun bez mrugnięcia okiem wlewał w siebie półtora litra wódki. Teraz obniżył zapewne poprzeczkę, ale wciąż jeszcze poczynał sobie dziarsko. A tu nagle Weronika! Wyobrażam sobie, jak się stary zawstydził.

-  Co cię tak rozśmieszyło? - skarciła mnie władczo teściowa. Przebudziła się w niej na chwilę dawna Nina Andriejewna. -Przecież wiesz, jak się odnoszę do żon Maksyma - wszystko im wybaczam i zawsze staję po ich stronie. Ale Nika jest po prostu z piekła rodem. Nie rozumiem, dlaczego to małżeństwo tak długo trwało.

Pod koniec dziewięćdziesiątego ósmego roku Polański miał najwyraźniej po dziurki w nosie niezliczonych skandali i ataków histerii, bo znalazł sobie kochankę. Już wcześniej zdarzały mu się romanse, chłop po prostu nie potrafił żyć bez bab. Ale tym razem było to prawdziwe uczucie. Studentka trzeciego roku Instytutu Mechaniczno-Matematycznego, zaledwie dwudziestoletnia Jana Sokołowa. Maksa zawsze ciągnęło do małolatek. Weronika właśnie zaczęła zdjęcia do kolejnego filmu, więc małżonek wpadł w nową miłość jak śliwka w kompot. Studentka była całkowitym przeciwieństwem Niki - cicha, spokojna, mądra i roztropna. Niestety, z wyglądu umiłowana Maksa

przypominała zabiedzoną myszkę. Szare włoski, oczka bez blasku, blade policzki i usta. Najwyraźniej Maksowi przejadły się słodycze, jego organizm zażyczył sobie czegoś cierpkiego.

Do tragedii doszło w pierwszych dniach czerwca. Piątego wieczorem Weronika nieoczekiwanie została w domu. Mało tego, przyniosła wielki tort i zaprosiła teściową na herbatkę. Nina Andriejewna, ubóstwiająca ciasto, pochłonęła ogromną porcję i niebawem ogarnęła ją nieprzezwyciężona senność. Położyła się do łóżka, nie czekając nawet na ulubioną audycję telewizyjną Wriemia. Maks jakoby uczestniczył w jakiejś naradzie.

Obudziła się późno, około dwunastej, i czując potworny ból głowy, poszła do kuchni. Początkowo myślała, że w domu nikogo nie ma. Ale w holu spostrzegła torebkę Weroniki, jej płaszcz i rozrzucone na podłodze buty. Drzwi do sypialni synowej były otwarte. Zajrzała do pokoju i stwierdziła, że Nika spokojnie śpi, przykryta aż po czubek głowy. Z łóżka zwisała jej goła noga. Nie było w tym nic szczególnego. Synowa często balowała do rana i potem odsypiała. W kuchni na stole Nina Andriejewna znalazła popielniczkę pełną niedopałków marlboro, pomyślała więc, że Maks nocował w domu.

Wyrzuciła pety i zaczęła się krzątać po domu. Wtedy zadzwonił telefon. To był reżyser Motylew, wściekły jak sto diabłów, bo od południa czekał na Nike na planie zdjęciowym. Nina Andriejewna zawołała synową, ale ta nie odpowiedziała.

Trochę zaniepokojona, weszła do jej pokoju i krzyknęła:

- Nicoletta, wstawaj!

Weronika, która zazwyczaj budziła się na brzęczenie muchy, tym razem ani drgnęła. Teściowa, już zła, podbiegła do łóżka i zerwała koc. To, co zobaczyła, wryło jej się w pamięć na całe życie.

Od jedwabnej czarnej powłoczki odcinały się krótkie rude kosmyki. Przed kilkoma dniami Weronika obcięła piękne jasne loki i przefarbowała się na kolor wściekłego lisa. Teraz jednak włosy wydały się Ninie Andriejewnie szkarłatne. Bo też były ciemnoczerwone, jako że zamiast pięknej twarzy widniała krwawa miazga. Wszystko było zalane krwią - pościel, koc, przezroczysta nocna koszulka. Brunatna skorupa pokrywała szyję i pierś nieszczęsnej dziewczyny.

Nina Andriejewna zdrętwiała ze zgrozy, ściskając słuchawkę telefonu, z której dobiegał zagniewany głos Motylewa. I wtedy trzasnęły drzwi wejściowe i zjawił się rozpromieniony Maks. Pod pachą trzymał wielkie pudło wiśni w czekoladzie. Raźnym krokiem wszedł do sypialni żony i... zemdlał. Biegły zbierał potem po całej podłodze rozsypane czekoladki.

Zmobilizowawszy resztę rozsądku, Nina Andriejewna zadzwoniła po pogotowie. Lekarz popatrzył z odrazą na to, co zostało z pięknej Weroniki, i natychmiast wezwał milicję. Wkrótce przybyła grupa dochodzeniowa. Bezlitosna machina śledcza zaczęła się kręcić. Natychmiast aresztowano Maksa pod zarzutem zabójstwa. Zawieźli biedaka do więzienia na Butyrkach. W kilka dni później, martwiąc się o matkę, jakimś cudem zdołał do mnie zadzwonić.

Przez tych parę dni po aresztowaniu syna Nina Andriejewna postarzała się o dwadzieścia lat. W dodatku została bez grosza, bo wszystkie konta natychmiast zablokowano. Starych przyjaciół Maks pogubił w drodze do sukcesu, a nowi, usłyszawszy o perypetiach Żółtka, woleli zapomnieć jego numer telefonu.

-  Trzeba wynająć adwokata - zdecydowałam.

-  Dziewczyno - chlipnęła teściowa - to nie ma sensu. On zabił tę biedaczkę.

-  Skąd ta pewność?

-  Wielu świadków utrzymuje, że widzieli, jak Maksym wracał do domu około dwunastej. Widziała go windziarka, dwoje sąsiadów. Wprawdzie on się zarzeka, że nie nocował w domu, plótł coś o tym, że zasnął kamiennym snem w biurze, ale to takie nieprzekonujące. Poza tym widziałam niedopałki, a marlboro pali tylko on.

-  Mówiła pani milicjantom o popielniczce?

-  Nie.

-  Świetnie, o jedną poszlakę mniej, ale i tak potrzebny jest adwokat - powtórzyłam.

Nina Andriejewna patrzyła na mnie z nadzieją. Musiałam zacząć energicznie działać.

Zaczęłam od zakupów w najbliższym supermarkecie i po brzegi wypełniłam jedzeniem lodówkę teściowej. Następnie,

poleciwszy, żeby czekała na wiadomości ode mnie, pojechałam do domu. Należało włączyć w to Arkadego. Po drodze, naturalnie, utknęłam w korku. Stojąc w kilometrowym sznurze samochodów na Sadowym Kolcu, nie mogłam się uwolnić od myśli: po co Maks miałby zabijać Weronikę?

Była jego siódmą żoną. Z poprzednimi rozwiódł się spokojnie, co więcej, potrafił pozostać z nimi w przyjacielskich stosunkach. Nigdy nie był chciwy ani małostkowy i chętnie pomagał swoim „byłym". Na przykład, kiedy pod koniec maja tysiąc dziewięćset osiemdziesiątego trzeciego roku złamałam nogę, a Natasza zachorowała na odrę, Polańscy wzięli Arkaszkę na całe lato do siebie na daczę. Nina Andriejewna zajmowała się chłopcem przez trzy miesiące i ani razu nie poskarżyła się na jego psoty. Warto dodać, że w tym czasie byliśmy z Maksem dawno po rozwodzie, a Arkady nie jest jego synem.

Co jeszcze? No cóż, Maks zapamiętale kocha kobiety. Każdą, niechby nawet była brzydka jak nieszczęście, obsypuje absolutnie szczerymi komplementami. Młodziutkie uwielbia, damami w średnim wieku się zachwyca, a staruszek potrafi słuchać godzinami z ogromnym szacunkiem. W żaden sposób nie można wyprowadzić go z równowagi.

Należy do tej rzadkiej kategorii mężczyzn, którzy dostrzegają kolor sukni i odcień szminki. Wieczorem potrafi dziesięć minut majstrować przy zasłonkach, bo fałdy muszą się układać pięknie. Nie ma mowy, by cukiernica nie stała pośrodku stołu, a ręczniki w łazience ułożono nie pod linijkę. Widok rajstop pozostawionych na łóżku rani go do żywego. Organicznie nie znosi wyszczerbionych naczyń i pomiętych ścierek. Przez całe życie otacza się pięknymi przedmiotami. Nie do pomyślenia, by wypił herbatę z fajansowego kubka albo zjadł kartofle prosto z patelni!

Maks by nigdy nie strzelił żonie w twarz. Załatwiłby sprawę w typowy dla siebie sposób - dałby pieniądze, kupił mieszkanie... Ale przypuśćmy, że jednak postanowił ją zabić! Chwyciłby pistolet? Nigdy w życiu! Raczej by otruł, potem starannie ułożył na łóżku, przykrył narzutą, wyrównał fałdki... Musi być ładnie. I jeszcze coś. Mój małżonek nie znosi widoku krwi. Dlatego zawsze używał elektrycznej maszynki,

żeby, broń Boże, się nie zaciąć. Kiedyś Kiesza rozbił sobie kolano i Maks zemdlał.

I taki człowiek miałby strzelić prosto w twarz śpiącej żonie o anielskiej urodzie? A potem naciągnąć byle jak koc na buchającą krwią ranę i odejść? Nie uwierzę w to za nic na świecie. Coś tu nie gra.

Rozdział 3

Gdy wreszcie dotarłam do domu, Arkaszka siedział przy komputerze. Niedawno ukończył aplikanturę i nade wszystko pragnął się dorwać do jakiejś ciekawej sprawy. Ale nie miał szczęścia. Wszystkie mniej lub bardziej obiecujące przypadki przechwytywali jego koledzy po fachu. Kiesza załapał na razie tylko dwóch klientów. Jeden sprzedawał przeterminowaną margarynę jako najwyższej jakości masło, drugi ukradł samochód na własnym podwórzu i usiłował sprzedać tę brykę sąsiadowi z następnej klatki schodowej. Sam Perry Mason by spasował, broniąc takich durniów! Przez ostatnie dwa miesiące biedny chłopak siedział w kancelarii, odpowiadając na rozmaite pytania interesantów. Żal mi go było serdecznie, bo klienci z prawdziwego zdarzenia mu się nie trafiali.

-  Słuchaj - rzuciłam się na niego - wynajmuję cię na obrońcę. Arkaszka odsunął się od komputera i prychnął:

-  Rozbiłaś cudzy samochód, gdy parkowałaś swoje volvo? Dyżurne żarty domowników na temat moich wątpliwych

umiejętności jako kierowcy wychodziły mi już bokiem. Usiadłam i opowiedziałam, co się stało. Arkaszka przycichł i popadł w zadumę.

Następnego dnia z samego rana przystąpiliśmy do działania. Najpierw wpłaciliśmy w kasie kancelarii odpowiednią sumę, po czym Arkady udał się do sędziego śledczego, żeby się zapoznać ze sprawą. Ja pojechałam na Butyrki. Musiałam uzyskać widzenie, żeby porozmawiać z Maksem.

Więzienie Śledcze nr 2, popularnie zwane Butyrkami, znajduje się przy ulicy Nowosłobodzkiej. Ponury budynek ukryto przed oczami przechodniów w podwórzu jasnoceglanego domu.

Byłam tu już kilka razy, a nawet przyczyniłam się do ucieczki więźnia, dlatego świetnie znałam tutejsze porządki.

W suterenie tłoczyło się z pięćdziesiąt osób. Do środka wpuszczano po dwadzieścia. Widzenie trwało godzinę. Na dzisiaj już miejsc nie było, zresztą na jutro i na piątek też. Słuchałam w milczeniu rozgdakanych kobiet, a potem wyszłam do przedsionka, gdzie kłębił się tłum z ogromnymi torbami. Zszedłszy cztery stopnie w dół, znalazłam się w innej suterenie. Tu było ciszej, bo przyjmowano jedynie paczki, i już wiedziałam, co należy zrobić.

Zbliżyłam się do jednego z otwartych okienek i odczekawszy, aż kolejna spocona babina odda kiełbasę i suchary, wsunęłam za kratkę dowód. Pyzata blondynka warknęła na mnie niczym owczarek:

-  Co mi tu dowód wpychasz? Tu tylko żywność, idź do pierwszego okienka.

-  Spójrz na specjalne zezwolenie - mruknęłam, zasłaniając sobą okienko.

Baba otworzyła dowód, zgarnęła sto dolarów i burknęła:

-  No, to czego chcesz? Szampon przekazać, golarkę?

-  Nie. Dam drugie tyle, jeśli wepchniesz mnie do kolejki na dwunastą.

-  Nazwisko, imię, imię ojca, rok urodzenia - powiedziała rzeczowo.

-  Maksym Andriejewicz Polański, tysiąc dziewięćset pięćdziesiąty dziewiąty rok.

-  Sala obok.

Poszłam tam. Punktualnie o dwunastej otworzyły się metalowe drzwi i gruby babiszon zaczął wyczytywać nazwiska. Moje było ostatnie.

-  No? - odezwała się konwojentka, gdy podeszłam.

Kolejny zielony papierek zniknął w kieszeni bluzy, i ruszyłam po schodach na górę. Zaprowadzono mnie wraz z pozostałymi kobietami do wąskiego długiego pokoju, przegrodzonego brudną szybą. Po tamtej stronie już siedzieli więźniowie. Kobiety rzuciły się, żeby odnaleźć swoich. Szłam wzdłuż szyby, aż dostrzegłam wychudłego i zmienionego Maksa.

-  Uwaga, wszyscy!

Baby przestały trajkotać i odwróciły się do drzwi. Na progu objawiło się wielkie chłopisko z czerwoną gębą. Rozpięty kołnierzyk odsłaniał koszulę w paski.

-  Dość tego jazgotu, obywatelki, na widzonko macie dzisiaj czterdzieści pięć minut.

-  Dlaczego, synku? - zaczęły zawodzić, bo w odróżnieniu ode mnie stały w kolejce kilka dni. - Należy się godzina.

...