Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl
Wstęp 2
Rozdział I 2
Prezentacja regionu mieleckiego 2
1. Warunki geofizyczne powiatu mieleckiego 2
1.1 Gleby 2
1.2 Klimat 2
1.3 Warunki przyrodnicze 2
2. Infrastruktura gospodarcza 2
2.1 Komunikacja drogowa 2
2.2 Komunikacja kolejowa 2
2.3 Lotnisko 2
2.4 Elektroenergetyka 2
2.5 Gazownictwo 2
2.6 Ciepłownictwo 2
2.7 Urządzenia hydrotechniczne 2
2.8 Sieć wodociągowa i kanalizacyjna 2
2.9 Telekomunikacja 2
3. Układ demograficzny subregionu 2
Rozdział II 2
Podłoże polityczne i gospodarcze decydujące o rozwoju regionu 2
1. Transformacja ustrojowa i gospodarcza lat 80 i 90. 2
2. Uwarunkowania rozwoju działalności usługowo – handlowej 2
3. Geneza i funkcjonowanie przemysłu w okresie przemian gospodarczych 2
Rozdział III 2
Powstanie i funkcjonowanie Specjalnej Strefy Ekonomicznej „Euro – Park Mielec” 2
1 Geneza powstania SSE „Euro – Park Mielec” 2
2 Funkcjonowanie „SSE Euro –Park Mielec” 2
3 Czynniki decydujące o atrakcyjności SSE Euro – Park Mielec 2
Rozdział IV 2
Specjalna Strefa Ekonomiczna „Euro – Park Mielec” a absorpcja ludności regionu 2
1. Struktura zatrudnienia w podmiotach SSE 2
2. Odczucia społeczne i kierunki polityki zatrudnienia w świetle badań ankietowych 2
3. SSE „Euro – Park” Mielec” ratunek dla regionu, czy przedłużenie agonii 2
Bibliografia 2
Spis tabel 2
1
Wstęp
Bezrobocie to problem, który pojawił się w okresie transformacji gospodarczej. Pojawił się, ponieważ wcześniej praca była „zaszczytnym obowiązkiem człowieka”, a w gospodarce rynkowej państwo przestało sobie radzić z tymi, którzy z różnych względów pozostawali bez pracy. Fala masowych zwolnień, spowodowanych restrukturyzacjami, a czasami nawet ich likwidacjami zakładów przetaczając się przez kraj wywołała wiele zamieszania, frustracji, stając się problemem nie tylko władz, ale przede wszystkim samych zwalnianych. Rewolucyjne zmiany zachodziły w sposób ewolucyjny, dzięki czemu nie dochodziło do sytuacji drastycznych.
Subregion mielecki, w szczególny sposób zagrożony wzrastającym bezrobociem potrzebował nowoczesnego, dynamicznego i pewnego sposobu wyjścia z zapaści społecznej. Istnienie potężnego, zatrudniającego w najlepszym okresie 22 tysiące osób zakładu o określonej produkcji okazało się zabójcze dla gospodarki okręgu mieleckiego. Brak dywersyfikacji przemysłu odbił się między innymi na nieumiejętności przekwalifikowania się osób zwolnionych, jak również na braku specjalistów z innych dziedzin, niż lotnictwo i przemysł maszynowy. Ratunkiem miał stać się pomysł ściągnięty z innych podobnych regionów w świecie a wzorowany na rozwiązaniach irlandzkich. Specjalne strefy ekonomiczne jako miejsca oferujące specjalne ulgi (np. podatkowe) mają w swym zamierzeniu ściągnąć do siebie nowych inwestorów. Takie działania przynoszą wiele korzyści, choćby omawiane w tu zmniejszenie bezrobocia, zwiększenie dywersyfikacji przemysłu czy napływ nowych technologii. Te i inne czynniki w ogromnym stopniu wpływają na rozwój gospodarczy regionu. Nawet obecnie, mimo trudnej sytuacji gospodarczej pojawiają się nowi inwestorzy chętni do podejmowania działalności w strefie.
Dane wykorzystane w tej pracy pochodzą z dokumentacji Powiatowego Urzędu Pracy w Mielcu, jak również i publikacji o SSE „Euro – Park Mielec” i innych opracowań. Osobną część stanowią dane pozyskane na drodze badań. „Każde badania empiryczne muszą być prowadzone przy uwzględnieniu wszystkich głównych etapów. Ich kolejność może ulec pewnym przesunięciom (np. eksplikacja i operacjonalizacja problematyki badawczej dokonywana jest często równolegle i nierozdzielnie), ale żadnego z nich nie powinno się całkowicie pomijać[1]. Wymienione etapy to: 1) wstępne sformułowanie problemu, 2) eksplikacja problematyki badawczej, 3) operacjonalizacja problematyki badawczej, 4) przygotowanie narzędzi badawczych, 5) pilotaż badań, 6) dobór próby, 7) realizacja badań, 8) weryfikacja zebranego materiału, 9) analiza materiału empirycznego, 10) testowanie hipotez i uogólnianie wyników, 11) końcowy raport z badań[2].
Pytanie o wpływ SSE „Euro – Park Mielec” na poziom bezrobocia w regionie w gruncie rzeczy należy zadać w trzech poziomach. Po pierwsze o to czy zaistniał wpływ strefy na poziom bezrobocia, czy też genezy zaistniałych zmian należy upatrywać gdzieś indziej. Po drugie należy spytać o jakość zmian, a do ich opisu posłużą analizy dokumentów źródłowych pochodzących z Powiatowego Urzędu Pracy oraz z badań ankietowych. Trzecim poziomem rozpatrywania postawionego projektu jest pytanie o przyczyny, genezę zaistnienia zmian w poziomie bezrobocia.
Z tak postawionej problematyki dość jasno wynikają cele badań. Teoretyczny ich aspekt dotyczy uzupełnienie luki w wiedzy o nowym (z punktu widzenia społecznego i administracyjnego) zjawisku. Praktyczna strona może dostarczyć podstaw do działań w subregionie mieleckim zmierzających do wzmocnienia zaistniałych zjawisk, bądź przeciwdziałania (badania wykażą kierunek).
Mając na uwadze wieloaspektowość poruszanego zagadnienia należy zastanowić się nad sposobem, jakością i czynnikiem ilościowym wpływu wywieranego przez SSE „Euro – Park Mielec” na lokalny rynek pracy. Należy zbadać dynamikę zmian w strukturze zatrudnienia w subregionie mieleckim w aspekcie rozwoju nowych firm w strefie, określić poziom ilościowy i jakościowy w istnieniu ofert pracy w Powiatowym Urzędzie Pracy w Mielcu, a przede wszystkim zbadać tzw. czynnik ludzki. Badanie poziomu bezrobocia w powiecie mieleckim w okresie istnienia strefy i analiza dynamiki zmian pomoże we właściwym opisie rzeczywistości.
Bezrobocie polega na tym, że człowiek nie znajduje możliwości zatrudnienia, nie posiada tym samym źródeł utrzymania. Jest to również taki stan gospodarki, w której liczba miejsc pracy jest mniejsza niż liczba osób poszukujących pracy. Bezrobocie powoduje stratę produktu narodowego brutto, wywołuje określone obciążenia dla budżetu państwa, obniża standard życiowy bezrobotnych oraz przynosi negatywne skutki pozaekonomiczne. Jest problemem nie tylko indywidualnym bezrobotnego i jego rodziny, ale również poważnym problemem społecznym i ekonomicznym[3].
Do zbadania problematyki związanej z bezrobociem w Mielcu użyć należy kilku narzędzi badawczych. Po pierwsze należy przeprowadzić tzw. analizę danych zastanych pozyskanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Mielcu. Kolejnym krokiem będzie skonstruowanie kwestionariusza ankietowego, za pomocą którego ilościowo i jakościowo można będzie określić szczegóły związane z poruszaną problematyką. Po trzecie, należy przeprowadzić analizę aktów normatywnych – za równo ustaw, jak i aktów niższego szczebla, która pozwoli na przybliżenie prawnych aspektów funkcjonowania mieleckiej strefy.
Praca składa się z dwóch zasadniczych części: teoretycznej i praktycznej. Rozdziały I – III obejmują część teoretyczną, w której znajdą się informacje o samym regionie, o podłożu polityczno – gospodarczym rozwoju regionu oraz o genezie powstania i funkcjonowania SSE „Euro – Park Mielec”. Wśród informacji o regionie znajdą się między innymi te o infrastrukturze gospodarczej, warunkach geofizycznych i układzie demograficznym. Mówiąc o podłożu politycznym i gospodarczym przybliżony zostanie problem uwarunkowań rozwoju działalności usługowo – handlowej, przebieg transformacji ustrojowej, oraz funkcjonowanie przemysłu. Rozdział o genezie i funkcjonowaniu SSE „Euro – Park Mielec” przybliżone zostaną cele jej utworzenia, uwarunkowania prawno – administracyjne, mowa będzie o podmiotach funkcjonujących w strefie oraz o potencjale pracowniczym.
Część praktyczna zawiera analizę danych z kwestionariusza ankietowego w formie graficznej i komentarzy. Dzięki nim czynniki na pierwszy rzut oka niemierzalne przedstawione zostaną w formie mierzalnej, umożliwiającej analizę statystyczną. Na przykład pojęcie odczuć społecznych jest trudne do zdefiniowania, jednak dzięki zastosowaniu gradacji natężenia tych odczuć i przyporządkowaniu im skali porządkowej można z dużym prawdopodobieństwem i dokładnością określić statystycznie wielkość natężenia odczuć (od skrajnie pozytywnych, poprzez obojętne do skrajnie negatywnych)
Podsumowanie i wnioski końcowe stanowią zakończenie pracy. Tu znajdzie się analiza materiału empirycznego, testowanie hipotez i uogólnianie wyników oraz końcowy raport z badań – punkty, o których mowa była wyżej.
Rozdział I
Prezentacja regionu mieleckiego
Powiat mielecki leży w Kotlinie Sandomierskiej, która jest największym makroregionem Podkarpacia Północnego. Rozciąga się na obszarze 4 mezoregionów: północna część powiatu to Nizina Nadwiślańska, zachodnia część powiatu leży na terenie Płaskowyżu Tarnowskiego, południowa część leży na terenie Doliny Dolnej Wisłoki, wschodnia część to tereny Płaskowyżu Kolbuszowskiego. Krajobraz bardzo zróżnicowany, około 1/3 to tereny leśne, pozostałość po dawnej puszczy Sandomierskiej. Współczesny krajobraz regionu jest wynikiem procesów przyrodniczych, jakie wykształciły określony zespół elementów środowiska geograficznego oraz działalności człowieka, który spowodował zmiany tego środowiska.[4]
1.1 Gleby
Na terenie Powiatu mieleckiego przeważają gleby hydrogeniczne w dolinach rzeki Wisły i Wisłoki, gleby bielicowe wytworzone z piasków słabogliniastych (Płaskowyż Tarnowski) oraz gleby brunatne wytworzone z glin zwałowych. Wszystkie są dalszą lub bliższą pozostałością epok lodowcowych. Region znajduje się w obrębie jednostki geologicznej zwanej Zapadliskiem Przedkarpackim. W górnym trzeciorzędzie do zapadliska wlało się od południowego zachodu morze, a osady w nim powstające również przyczyniły się do składu gleb[5].
1.2 Klimat
Powiat posiada korzystny klimat charakteryzujący się ciepłymi latami i stosunkowo łagodnymi zimami. Należy do najbardziej nasłonecznionych miejsc w kraju. Średnia roczna temperatura wynosi około 8,50 C a roczna suma opadów waha się w granicach od 530 mm do 690 mm. Okres wegetacji trwa aż 220 dni. Czas trwania pokrywy śnieżnej na tym obszarze wynosi od 53 – 72 dni. Średnio śnieg zalega około 60 dni. Wynika to z faktu, iż Kotlina Sandomierska, w której leży powiat mielecki należy do obszarów o małym zróżnicowaniu klimatycznym, uprzywilejowanym termicznie[6]. Warunki klimatyczne są korzystne z gospodarczego punktu widzenia.
1.3 Warunki przyrodnicze
Powiat mielecki leży w Regionie Geobotanicznym zwanym Pasem Kotlin Podgórskich w dwóch podokręgach: Radomyskim i Puszczy Sandomierskiej. Krajobraz naturalny należy do typu „den dolinnych” w dolinach Wisły i Wisłoki oraz typu „równin peryglacjalnych” na płaskowyżach: Tarnowskim i Kolbuszowskim. Potencjalna roślinność tych krain to łęgi oraz bory mieszane, grądy. Jest to kraina rolniczo – leśna. Lasy mają urozmaicony skład gatunkowy drzew i stanowią 21,7 % powierzchni Powiatu z przewagą na płaskowyżu Kolbuszowskim, czyli w wschodniej części Powiatu[7].
2.1 Komunikacja drogowa
Sieć drogową powiatu mieleckiego stanowią drogi wojewódzkie, powiatowe i gminne. Jej geometria zapewnia powiązania miast i gmin w układzie wewnętrznym i zabezpiecza powiązania z krajowym układem drogowym. Przez powiat mielecki nie przebiega ani jedna droga krajowa. Drogi wojewódzkie łączą się od północy i wschodu z drogą krajową relacji Rzeszów – Ostrowiec Świętokrzyski – Radom.
Łączna długość dróg powiatowych wynosi 420 km. Gęstość dróg powiatowych wynosi 47,72 km/100 km2. Około 9,49% dróg powiatowych posiada nawierzchnię gruntową, 0,92% nawierzchnię utwardzoną, 89,58% nawierzchnię bitumiczną. Stan techniczny dróg powiatowych jest niezadowalający. Odnowy wymaga 122,60 km, wzmocnienia 172,10 km, modernizacji 82,50 km co w sumie daje 377,20 km czyli 89,75% dróg powiatowych[8].
Długość dróg gminnych w powiecie mieleckim wynosi 455,00 km w tym o nawierzchni twardej 262,00 km oraz o nawierzchni ulepszonej 122,00 km. Gęstość dróg gminnych wynosi 51,59 km/100km2.
W ciągu dróg powiatowych użytkowanych jest 57 mostów o łącznej długości 958,80 m, w tym 9 z nich wymaga przebudowy. Nadmienić należy, iż w ostatnim czasie rozpoczęto budowę nowych ciągów komunikacyjnych, które zapewnią lepszy dojazd do strefy, a w planach województwa podkarpackiego znalazł się projekt budowy trasy łączącej Kielce z Rzeszowem z mostem na Wiśle w okolicach Połańca. Będzie ona przebiegać przez Mielec. Stosowne porozumienia woje...
stary_hipis