DOBRA DIETA wg chińskiej zasady Pięciu Elementów

ZUPY

1. Barszcz ukraiński (przepis wg chińskiej zasady Pięciu Elementów)

Zagotować 2,5 litra wody ze szczyptą majeranku. Do wciąż gotującej się wody dodawać kolejno:  pokrojone warzywa tj. 1-2 marchewki, 1-2 pietruszki, kawałek selera, 3-5 ziemniaczków oraz ugotowaną wcześniej dowolną fasolę w ilości 1 filiżanki oraz ugotowane i poszatkowane buraki (2-3 szt).  Kolejno dodać  pokrojoną  w kosteczkę cebulę*, listek laurowy i ziele angielskie, szczyptę kminku. Osolić do smaku, dodać namoczone wcześniej grzybki suszone. Dodać pół szklanki  pokrojonej drobno kapusty kiszonej i natkę pietruszki.  Przyprawić octem jabłkowym lub kwasem buraczanym. Gotować do miękkości. Doprowadzić do smaku słodem jęczmiennym.

Można zrobić zasmażkę do zupy z łyżki oleju i łyżki mąki kukurydzianej, wtedy zupa będzie bardziej zawiesista.

2. Zupa grochowa  (przepis wg chińskiej zasady Pięciu Elementów)

Do  gotującej wody dodawać kolejno majeranek, pokrojone warzywa: marchewkę, pietruszkę, seler, ziemniaki oraz olej. Następnie dodać poszatkowaną kapustę włoską, cebulę*, ziele angielskie i listek laurowy. Potem dodać łuskany groch, sól  (rozpuszczoną w zimnej wodzie - niekoniecznie). Kiedy groch będzie miękki dodać na koniec pokrojoną natkę pietruszki i krótko zagotować. 

PASTY DO CHLEBA

1. „Twarożek”  z tofu  (przepis na mleko sojowe i tofu zob. "Inne ciekawe"). Rozgnieść serek sojowy, osolić do smaku. Dodać posiekany szczypiorek, natkę pietruszki i ewentualnie świeże listki bazylii oraz 2 łyżki oleju tłoczonego na zimno i pieprz naturalny do smaku.

2. Pasta słonecznikowa I  (przepis wg Chińskiej Zasady Pięciu Elementów)
Do pół litra wrzącej wody dodać szczyptę majeranku i cząbru oraz ok. 1,5 szkl. ziaren słonecznika, (można mieszać z  pestkami dyni i sezamu), do tego nie więcej jak 1 łyżkę oliwy . Dodać pół szklanki ugotowanego ryżu, rozgniecione 2-3 ząbki czosnku* i szczyptę pieprzu. Masa powinna być gęsta i prawie sucha. Osolić i na końcu dodać przecier pomidorowy do smaku, zmiksować, schłodzić.

3. Pasta ze słonecznika II (przepis wg Chińskiej Zasady Pięciu Elementów)
Nasiona słonecznika podprażyć na suchej patelni, przełożyć do głębokiego naczynia, dodać oliwę, trochę kremu sezamowego  (można kupić gotowy), dodać imbir, trochę ostrej papryki. Wymieszać. Dodać nieco zimnej wody i sól, suszone ziele estragonu, parę kropli soku z cytryny, szczyptę kawy lub kakao. Zmiksować.
 

4. Pasta z soczewicy czerwonej,  błyskawiczna (przepis wg chińskiej zasady Pięciu Elementów)
Do wrzącej wody (1,25 litra) dodać szczyptę majeranku i cząbru, 2 szkl. czerwonej soczewicy i ugotować do miękkości, dodać kilka jajeczek przepiórczych, słodką sproszkowaną paprykę, posiekane 2 średnie cebule* i ewentualnie ząbek czosnku*. Gotować jeszcze kilka minut mieszając. Wystudzić. Pasta nie wymaga miksowania.

5. Pasta sojowa z orzechami  (pastą można nadziewać naleśniki, pierożki)
Zmiksować 3 szklanki ugotowanej soi, schłodzić. Orzechy włoskie, laskowe, migdały (razem pół szklanki) drobno posiekać, wymieszać z pastą sojową, dodać  łyżkę oleju rzepakowego, kilka ugotowanych  (2 min.) i posiekanych  jajeczek przepiórczych, pół łyżki sezamu. Posolić i dodać posiekaną natkę pietruszki, ewentualnie listki świeżej mięty, pieprz, bazylię. Zmiksować.

6. Pasta orzechowo-migdałowa (doskonała wysokoenergetyczna, odżywcza pasta - szczególnie wskazana dla dzieci, do kanapek zabieranych do szkoły – Bożena Cyran)

Gotować przez 5 minut 10 dkg migdałów, obrać z łusek. Zemleć razem z 15 dkg orzechów włoskich. Wymieszać z 3 łyżkami naturalnego miodu*, szczyptą cynamonu, łyżeczką startej skórki cytrynowej (wcześniej cytrynę dokładnie wyszorować – przyp. WK) i łyżką soku z cytryny. 

7. „Smalec”
Do niewielkiej ilości wrzącej wody dodać majeranek, 4-5 łyżek oleju rzepakowego lub innego, przeznaczonego do smażenia (można też użyć olej kokosowy dostępny w sklepach ze zdrową żywnością),  dodać posiekaną drobno jedną dużą cebulę*, kilka ząbków czosnku*, pieprz i ostrą paprykę, posolić do smaku, wymieszać i dodać poszatkowane jedno duże lub dwa małe jabłka. Dusić- bez przykrycia - na małym ogniu 10-15 minut.  Przełożyć do słoiczka.

8. Pasta chrzanowa

·         2 łyżki stołowe mleka sojowego,

·         3 jajeczka przepiórcze,

·         250g serka sojowego tofu,

·         250g winnych jabłek,

·         chrzan i sól do smaku.

Wykonanie

Kawałek tofu pogotować ok. 10 min. we wrzącej wodzie, wyjąć, osączyć, ostudzić i rozetrzeć dokładnie z mlekiem sojowym. Dodać drobno posiekane gotowane jajeczka przepiórcze, grubo poszatkowane jabłka, chrzan oraz sól do smaku.

9. Cebulowa pasta z tofu

·         150g tofu,

·         2 łyżki stołowe oliwy z oliwek,

·         1 cebula średniej wielkości lub cebula dymka wraz ze sczypiorem albo por,

·         1-2 łyżki sosu sojowego* lub łyżeczka wywaru z grzybów leśnych i/lub wywar z lubczyka,

·         sól morska lub kamienna do smaku

Wykonanie

Tofu zmiksować z oliwą i sosem sojowym* (zamiennie z wywarem z grzybów lub/i lubczyka), dodać drobniutko posiekaną lub utartą  cebulę, osolić do smaku i dokładnie wymieszać na pastę.

10. Pasta pieczarkowa  (do chleba)

·         250g pieczarek

·         1 średnia cebula,

·         2 łyżki oliwy z oliwek do smażenia,

·         1 ząbek czosnku,

·         mielone zioła: czarny pieprz, gałka muszkatołowa,

·         kilka gałązek natki pietruszki

·         sól kamienna lub morska.

Wykonanie

Pieczarki umyć, poszatkować w drobne kawałki i usmażyć razem z drobno posiekaną cebulą. Po odparowaniu wydzielonego soku do masy dodać zmiażdżony czosnek i jeszcze krótko (minuta-dwie)  podsmażyć. Zaraz po odstawieniu z ognia dodać wszystkie przyprawy ziołowe, wymieszać i przełożyć do wyparzonego wcześniej słoiczka.

11. Pasta z cieciorki (do chleba lub jako farsz do naleśników)

·         300g cieciorki,

·         1 pęczek włoszczyzny (marchew, pietruszka, seler, por),

·         5-6 łyżek oliwy z oliwek,

·         4-5 ząbków czosnku,

·         przyprawy ziołowe: czarny pieprz, słodka lub ostra mielona papryka, curry, świeża natka pietruszki,

·         sól.

Wykonanie

Cieciorkę- suche ziarno zalać na noc zimną wodą do napęcznienia. Rano wodę odlać i zalać świeżą porcją tak,  aby ziarna były przykryte wodą, dodać oczyszczoną i pokrojoną włoszczyznę i gotować  pod przykryciem 1,5 godziny. Wygotowaną włoszczyznę odrzucić, a ugotowane ziarna po odsączeniu wody zmiksować lub przetrzeć uzyskując pureé. Dodać oliwę z oliwek, przyprawy ziołowe i sól.

PASZTETY

1. Pasztet warzywny z grochu lub soczewicy (przepis wg chińskiej zasady Pięciu Elementów)

·         4-5 marchewek, 2 pietruszki, 1 seler i 4-5 ziemniaków  pokroić w kawałki i ugotować w małej ilości wody.

·         do 6 szklanek wrzącej wody wsypać przyprawy: majeranek i tymianek i 3 szkl. łuskanego grochu lub soczewicy. Gotować do wchłonięcia wody i rozgotowania grochu.

·         posiekać drobno 1 cebulę*, kilka ząbków czosnku* i mały por* i udusić w małej ilości wody, dodać do smaku przyprawy: gałkę muszkatołową, imbir, bazylię  i nieco ostrej papryki, wymieszać i dodać do ugotowanych warzyw (1) . Zmiksować lub zemleć razem.

·         Połączyć (3) z ugotowanym grochem/soczewicą (2). Do powstałej masy dodać sól, następnie 1/3 szkl. maki pszennej razowej, 1/4 szkl.mąki kukurydzianej, kilka jajeczek przepiórczych lub same żółtka i osobno pianę z białek, łyżkę oleju i majeranek do smaku.

·         Piec w nasmarowanej blasze w temp 200°C  ok. 50 minut

2. Pasztet z orzechów włoskich i porów (przepis p. Haliny Redo z Łodzi, absolwentki Instytutu Medycyny Chińskiej.
Pasztet działa rozgrzewająco na nerki. Polecany jest szczególnie dla osób ze stanami lękowymi, które wiążą się ze słabością kręgu nerek 

Składniki i wykonanie

·         Orzechy włoskie (2 szkl)  podprażyć na suchej patelni  i zmielić

·         Ugotować krótko 3 szklanki pokrojonych  (wybielone łodygi) porów*

·         Zmielić orzechy i pory.

·         podprażyć na patelni siemię lniane i zmielić w młynku do kawy.

·         Rozgotować na kleik 1 szklankę płatków owsianych. Połączyć ze zmielonymi orzechami,  porami i siemieniem lnianym. Dodać przyprawy: majeranek, kolendrę, korzeń lubczyku, ziele macierzanki, suszone listki pietruszki i selera, sól.

·         Posypać ziarnem sezamowym i zapiec w piekarniku na rumiano.

DANIA BEZMIĘSNE

1. Zapiekanka z makaronem

·         Ugotować makaron al dente.

·         Namoczyć wyłuskane ziarna słonecznika

·         Poddusić i podsmażyć na oleju pokrojoną drobno kapustę kiszoną z dodatkiem poszatkowanej marchewki, kminku i tymianku.

·         Pokroić na paski grzyby: pieczarki, boczniaki lub gąski (zielonki)

·         Na rozgrzanym oleju usmażyć grzyby i pokrojoną drobno cebulkę*

·         W żaroodpornym naczyniu układać warstwy: makaron, grzyby, słonecznik i kapusta kiszona dając jako ostatnią warstwę makaron, który posypać ziołami wg uznania.

·         Zapiec w piekarniku  
 

2. Kapusta nadziewana

·         Ugotować 2 szklanki kaszy gryczanej w ok. 4 szklankach wody, posolić.

·         Pokroić drobno 30 dkg pieczarek, usmażyć na oliwie z pokrojona cebulką*, doprawić solą i pieprzem.

·         Oddzielnie przygotować roztrzepane jajka przepiórcze (8-10szt.)

·         Kapustę po sparzeniu podzielić na liście.

·         Na dnie naczynia żaroodpornego polanego olejem rzepakowym lub oliwą z oliwek ułożyć liście kapusty, umieścić na nich warstwę ugotowanej kaszy, warstwę pieczarek, które polać roztrzepanymi jajkami i ułożyć następne warstwy: kapusty, grzybów itd. 

·         Potrawę przykryć liśćmi kapusty, polać po wierzchu oliwą i zapiec pod przykryciem.

·         Podawać z sosem  koperkowym, pomidorowym lub beszamelowym.

3. Pizza

Ciasto

·         1½ szklanki mąki,

·         4 dag drożdży*,

·         niepełna szklanka wody,

·         2 łyżki oleju,

·         sól.

Farsz 

·         1-2 marchewki,

·         1 papryka,

·         2 cebulki*, kilka plasterków porów,*

·         kiełki soi ,

·         pędy bambusa (niekoniecznie),

·         kilka pieczarek,

·         ananas w plastrach,

·         1 pomidor,

·         zioła do pizzy, curry, czosnek* granulowany, chilli, odrobina cynamonu,

·         olej.

Mąkę przesiewamy do miski, wodę podgrzewamy rozprowadzamy z drożdżami. W mące robimy dołek, wlewamy płyn zasypujemy to mąką z miski. Przykrywamy ściereczką i odstawiamy w cieple miejsce. Kiedy widzimy, że drożdże rosną, dodajemy olej i sól i wyrabiamy ciasto ok 15 min. Potem zostawiamy ciasto przykryte ściereczką w ciepłym miejscu aż wyrośnie. Okrągłą blaszkę do pizzy smarujemy olejem, rozciągamy na niej ciasto i pieczemy placek przez około 10 minut. Nakładamy przygotowany w międzyczasie farsz i dopiekamy. Marchew ścieramy na tarce w makaronik, podsmażamy na oleju na patelni. Dodajemy pozostałe pokrojone składniki. Dusimy do miękkości, solimy. Dodajemy pokrojony pomidor. Kiedy woda odparuje, dodajemy przyprawy ziołowe i dusimy jeszcze kilka minut.

4. Placki ziemniaczane z płatkami owsianymi

·          3-4 ziemniaki,

·         1 marchewka,

·         1 mała cukinia  lub część dużej,

·         1 szklanka płatków owsianych błyskawicznych,

·         2 łyżki pszennej mąki razowej,

·         3 przepiórcze jajeczka,

·         2-3 ząbki czosnku,

·         mielone przyprawy ziołowe: majeranek, kminek, kolendra,

·         sól do smaku,

·         oliwa z oliwek do smażenia

Wykonanie

Płatki owsiane zalać ciepłą wodą do napęcznienia (na ok. godzinę) po czym odlać nadmiar wody znad płatków. Dodać starkowane ziemniaki,  marchewkę i cukinię (po usunięciu gniazd nasiennych), mąkę pszenną oraz przyprawy ziołowe, zmiażdżony z solą czosnek oraz jajka przepiórcze. Placki smażyć na dobrze rozgrzanej patelni żeliwnej lub teflonowej. Podawać na ciepło.  

5. Fasola biała z jarzynami

·         40 dag fasoli "Jaś",

·         1 l wody,

·         sól,

·         2 cebule,

·         2 łyżki oleju,

·         2 marchewki,

·         5 pomidorów,

·         2 strąki słodkiej czerwonej papryki,

·         pół szkl. wody,

·         pieprz, majeranek, cząber,

·         natka pietruszki.

Wykonanie

Fasolę opłukać, zalać zimną wodą i odstawić na noc do napęcznienia. Po tym czasie odlać wodę, zalać świeżą wodą i ugotować posolić pod koniec gotowania. Odsączyć na sicie. Cebulę pokroić w kostkę i zeszklić na oleju. Jarzyny umyć, marchew obrać, opłukać, pokroić w drobną kostkę, pomidory pokroić w plastry, a paprykę w cienkie paseczki. Jarzyny poddusić na tłuszczu, zalać 0,5 szklanki wody i dusić przez ok.30 min, po czym dodać ugotowaną fasolę, przyprawy ziołowe, sól  i wymieszać. Potrawę podgrzać do wrzenia  i posypać siekaną natką.

6. Fasolada

·         50 dag fasoli,

·         4 marchewki,

·         seler,

·         2 cebule,

·         373 ml soku pomidorowego,

·         375 ml oleju,

·         łyżeczka mąki kukurydzianej do zagęszczenia potrawy,

·         sól, pieprz, majeranek, cząber.

Wykonanie

Fasolę namoczyć w wodzie na całą noc. Odlać wodę, fasolę włożyć do garnka, zalać wodą i gotować 5 min. Marchewki pokroić w cienkie plasterki, seler i cebule posiekać, warzywa połączyć z fasolą i gotować dalej do miękkości. Dodać sok pomidorowy, olej, sól, pieprz i w razie potrzeby mąkę kukurydzianą celem zagęszczenia. Można podawać z grzankami.

7. Fasola czerwona z pieczarkami

(do pieczywa, kasz lub makaronu)  

Składniki

·         1 szklanka czerwonej fasoli,

·         10 dkg pieczarek,

·         2-3 cebule,

·         1 łyżka oliwy z oliwek,

·         przyprawy ziołowe: majeranek, cząber, pieprz, imbir,

·...