Krótkaa historia Ameryki.pdf

1492(12.10). Krzysztof Kolumb plus setka Hiszpanów dopływa do wysepek na Morzu

Karaibskim, odkrywając m. in. tytoń, ziemniaki i wyjątkowo złośliwą dla Europejczyków

odmianę kiły. W 1497 roku do Ameryki Północnej docierają Anglicy. Żyje tam ok. miliona

Indian.

1607. Jamestown w Wirginii - pierwsza trwała osada założona przez Anglików. W 1620

przybywają do Ameryki pierwsi angielscy uchodźcy religijni, w późniejszych latach

stanowiąc przytłaczającą większość wśród imigrantów.

1608. Oficjalnie pierwsi Polacy na kontynencie amerykańskim. Budują m. in. huty szkła.

1612 - 1619 (różne źródła). Czarnoskórzy niewolnicy z Afryki przywiezieni po raz

pierwszy na kontynent amerykański.

1626. Manhattan kupiony od Indian za kilka skrzynek wody ognistej.

1692. W Salem (Massachusets) po sprawiedliwym i uczciwym procesie skazano na

śmierć i stracono kilka kobiet, podejrzanych o czary i kontakty z diabłem.

1776 (4.08). Uchwalenie Deklaracji Niepodległości. Początek historii Stanów

Zjednoczonych Ameryki Północnej. Wówczas 13 stanów. O niepodległość USA

walczą Polacy - najsłynniejsi to Kościuszko i Pułaski, choć po stronie powstańców trudno

mówić o regularnym wojsku; na morzu czynny udział mają piraci atakujący brytyjskie

statki.

1786. "Powstanie ubogich farmerów", krwawo stłumione przez wojsko na rozkaz

demokratycznych władz USA.

1787 (17.09). Pierwsze wydanie Konstytucji USA. Przetrwała do dziś, z dodatkami,

zwanymi "poprawkami". Spoglądający z 1-dolarówki facet to pierwszy prezydent USA, G.

Washington - właściciel wielu akrów ziemi i mnóstwa czarnych niewolników.

Przewagą tylko jednego głosu język angielski uznany zostaje za urzędowy w USA.

1790. Stany Zjednoczone liczą ok. 4 miliony mieszkańców.

1803. Dalszy rozwój USA - kupują (!) Luizjanę (dzisiejsze 6 stanów) oraz (1819) Florydę.

1803. Nad jeziorem Michigan, pośród bagien, powstaje Fort Dearborn. Spalony przez

Indian w 1812 (po wymordowaniu wszystkich mieszkańców), odbudowany, liczy w 1840

roku ponad 4 tysiące ludzi (od 1837 powraca indiańska nazwa Chicago - Wietrzne

Miasto).

cały XIX wiek. Biali Amerykanie łamią po kolei wszystkie 371 umów z Indianami,

odbierając im ziemie tudzież masowo ich zabijając. M. in. od 1831 (autor - prezydent

Jackson, obecnie banknoty $20) obowiązuje ustawa o wysiedleniu wszystkich Indian na

zachód od Missisipi (czytaj - wymordowaniu wszystkich, którzy pozostaną na wschód od

Missisipi). Masakry Indian trwają do końca XIX wieku. W tym czasie tysiące osadników

przemierza amerykańskie pustynie w drodze na zachód.

1836-1848. Wojna z Meksykiem po oderwaniu przez kolonistów amerykańskich

meksykańskiego Texasu kształtuje ostatecznie granicę na południu.

1846. "Gorączka złota" w Kalifornii. W następnych latach w Newadzie, Colorado i 1874 -

Górach Czarnych.

1858. Nowy Jork przekroczył milion mieszkańców.

1861 (4.02). 10 południowych stanów występuje z Unii łącząc się w Skonfederowane

Stany Ameryki Północnej ze stolicą w Richmond, co nie podoba się władzom pozostałej

części USA w Waszyngtonie. Efektem przegranej wojny z Północą jest m. in. zniesienie

niewolnictwa i ujednolicenie waluty.

Amerykańscy Indianie mieli mniej szczęścia od czarnoskórych - uznano ich za ludzi

dopiero w 1924 roku (2.06).

1865 (14.04). "Prawdziwy patriota" zabija prezydenta Abrahama Lincolna.

1867. Rosja sprzedaje USA Alaskę za 7,2 miliona dolarów. Złoto odkryte w 1896

wielokrotnie przekroczyło tę wartość.

1871. Wielki pożar Chicago. Trwa blisko tydzień, zniszczone zostaje ponad 1/3

budynków (praktycznie całe centrum) półmilionowego miasta. Odbudowane, zachwyca

co niektórych efektowną architekturą .

1877. Zamordowanie jednego z najsłynniejszych indiańskich wodzów, Szalonego Konia,

kończy najkrwawszą wojnę z Indianami rozpoczętą 11 lat wcześniej.

1886. W USA kwitnie kapitalizm. Masakra robotników w Chicago, na jej pamiątkę

obchodzone jest (ale nie w USA) święto 1-go Maja.

1893. Właściciel hotelu "Holmes Castle" w Chicago morduje ponad 200 gości. Ciała

rozpuszcza w kwasie, pali, z niektórych preparuje szkielety sprzedawane później po 75

dolarów.

1894. W zapadłym końcu Kalifornii pewien farmer zakłada rancho na ziemi zwanej

"Hollywood". Od 1912 roku miejsce to staje się światowym centrum filmowym.

1898. Zajęcie przez USA Wysp Hawajskich.

ok. 1900. USA umacniają swą gospodarkę wprowadzając na importowane towary cło

50% (na pocz. lat 20-tych obniżone do 30%). Efektem jest najwyższy rozwój

gospodarczy na świecie.

1900. L. Lassen wymyślił hamburgery.

1901. Zamordowany zostaje prezydent William McKinley. Jego podobizna zdobi dziś

banknoty 500 dolarowe.

1906. W Chicago zaczyna obowiązywać cenzura filmowa - każdy film musi mieć

akceptację szefa policji by wejść na ekrany. W 1909 roku powstaje National Board of

Censorship of Motion Pictures - ogólnoamerykański urząd cenzury. Ustawa o kontroli

mediów w kraju - wzorcu wolności słowa zostaje przyjęta oficjalnie 31.07.1912 i

obowiązuje do dziś.

1907. W Senacie USA zasiada pierwszy Indianin. Pierwszej kobiecie przytrafi się to

dopiero w 1922 roku. Pierwszy Murzyn zostanie senatorem w 1966 roku.

1913. Zaostrzenie przepisów wizowych - już nie każdy może przyjechać i żyć w USA.

1915. Haiti. Wybory prezydenckie odbywają się pod nadzorem amerykańskiej piechoty

morskiej. Wybrany demokratycznie prezydent już po miesiącu podpisuje układ,

faktycznie podporządkowując swój kraj USA.

1915 (15.11). Ku-Klux-Klan, organizacja rozwiązana w 1871 roku odradza się w blasku

pochodni tysięcy członków i sympatyków.

1917 (6.04). USA oficjalnie przystępują do I wojny światowej.

1917. Wprowadzenie podatku dochodowego (do tej pory obowiązywał tylko VAT)

powoduje chwilową dekoniunkturę.

1920. 18 poprawka do konstytucji wprowadza zakaz handlu, produkcji tudzież spożycia

napojów alkoholowych. Błyskawicznie rozwija się czarny rynek, przestępczość osiąga

niespotykane rozmiary. W Chicago króluje Al Capone. Dopiero po 13 latach władza się

opamiętuje - w 1933 roku 21 poprawka znosi prohibicję.

1920 (26.08). Kobiety w USA uzyskują prawa wyborcze.

1922. Nowy Jork. Pierwszy raz użyty zostaje gaz łzawiący dla rozpędzenia manifestacji

ulicznej.

1925. W stanie Tennesee wprowadzono zakaz nauczania teorii Darwina (sprzeczny z

Biblią). Obowiązuje do dziś, złamanie karane jest więzieniem.

1926. Już co szósty Amerykanin ma samochód.

1928 (18.11). Narodził się Mickey Mouse (w Polsce zwany "myszką", mimo że to "on"),

jeden z czołowych symboli USA. Kilka lat później pierwsze kroki na ekranie stawia

Kaczor Donald (1934) i reszta rodziny Walta Disneya.

1929. Załamanie na giełdzie nowojorskiej początkiem największego kryzysu na świecie.

Znów tysiące bezrobotnych rusza na zachód.

1932. Wprowadzenie 40-godzinnego tygodnia pracy.

1934 (31.01). Rząd dewaluuje dolara - za uncję złota trzeba zapłacić 35 dolarów zamiast

20. Faktycznie jest to koniec stabilności i oparcia dolara na złocie, choć oficjalnie

nastąpiło to dopiero w 1963 roku (dziś cena uncji to ok. 400$).

1935. Zaczęła obowiązywać ustawa o ubezpieczeniu społecznym, czyli Social Security.

Wcześniej nie było w USA żadnych emerytur, zasiłków itp. Przeciętna rządowa

emerytura w USA jest, podobnie jak w Polsce, znacznie poniżej połowy średniej płacy.

1941 (7.12). Będące dotychczas neutralne USA zostają zaatakowane przez Japonię w

Pearl Harbour. Podczas wojny, mimo panującego dobrobytu (w porównaniu z resztą

świata), obowiązuje racjonowanie, m. in. butów (można kupić 2 pary na pół roku) i mięsa.

1943 (28.07). Amerykańskie bomby zabijają ponad 30 tysięcy cywilów w Hamburgu. W

1944 roku, w Dreźnie, w czasie jednego nalotu samolotów USA zginie 10 razy więcej

ludzi. Amerykańskie władze nie rozumieją samosądów dokonywanych na zestrzelonych

lotnikach. W Norymberdze za ludobójstwo sądzeni będą tylko Niemcy.

1945 (16.07). Pierwsza bomba atomowa stawia Amerykę na czele mocarstw świata.

Miesiąc później USA udowadniają swą potęgę, zabijając dwiema bombami ponad 50

tysięcy ludzi. Niedługo później Rosjanie, przy czynnym udziale amerykańskich

komunistów wykradają najpilniej strzeżoną tajemnicę USA

1945 (20.11). Pod nadzorem amerykańskiego wojska rozpoczyna się proces w

Norymberdze. Skazani na śmierć przez zwycięzców, umierają przez kilka godzin

powieszeni niewprawnie przez amerykańskiego sierżanta - kata.

1947. "Incydent w Roswell" - mimo wielokrotnych zaprzeczeń ze strony władz USA wielu

ludzi wierzy, że doszło do katastrofy UFO. Skonfiskowanych filmów nie oddano.

1951. "Polowanie na czarownice" zapoczątkowane przez senatora McCarthego -

podejrzany o sympatie dla komunistów jest nawet Ch. Chaplin.

Psychoza atomowa - w szkołach, fabrykach, na ulicach odbywają się ćwiczenia na

wypadek ataku nuklearnego.

Lata 50-te. Rozpoczęto regularne nadawanie programu TV w kolorze (Nowy Jork, 1951).

Na środkowym Pacyfiku Amerykanie wypróbowują pierwszą bombę wodorową (1951).

Pierwszy atomowy okręt podwodny (1954). Rakiety latają coraz wyżej, jednak w

kosmosie pierwsi są Rosjanie.

1955. Po roku budowy otwarto Disneyland.

Czarni uczniowie rozpoczynają naukę w Little Rock w Arkansas chronieni przez Gwardię

Narodową.

1958. W celu ochrony obywateli amerykańskich wojska USA lądują na Kubie, jednak

sukcesu nie odnoszą. W 1962 kryzys kubański stawia świat w obliczu wojny atomowej.

Amerykańska baza wojskowa w Guantanamo na Kubie istnieje do dziś.

1959. Alaska (3.01) i Hawaje (21.08) - ostatnie, jak na razie, stany.

1963 (22.11). Najmłodszy prezydent, w dodatku katolik (JFK) zamordowany w Dallas. Od

1964 roku na monetach półdolarowych.

1964. Ostatecznie zniesiono segregację rasową (podział na miejsca dla "czarnych" i

"białych" w autobusach, szkołach, WC itp.).

Na stacjach benzynowych pojawia się benzyna bezołowiowa.

1965. Kierując się potrzebą zapewnienia pokoju wojska amerykańskie rozpoczynają

działania w Wietnamie. Przegrana wojna będzie ich kosztować ponad 25 tysięcy ofiar i

kilkakrotnie więcej rannych.

W latach 60-tych wojska amerykańskie obecne są również na Dominikanie i w Kongo, w

70-tych m.in. w Kambodży.

1965-69. Fale rozruchów, początkowo rasowych, później studenckich, przetaczają się

przez miasta USA. W Chicago wielodniowe walki uliczne w 1968, po zabójstwie M. L.

Kinga.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: