Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl
Peter Berger – celem dydaktycznym socjologii jest wyprodukowanie socjologów amatorów (takich osób, które nie przejdą obojętnie obok dziurki od klucza; ciekawość świata, chęć zrozumienia etc.) – najgorszy produkt: osoba z wykształceniem wyższym bez ciekawości poznawczej. Badanie opinii publicznej to nie socjologia, dopiero pytanie „dlaczego” to S.
S. to rozumienie nauki zajmującej się problemami socjalnymi. W zakładzie pracy socjolog zajmował się „wczasami pod gruszą”, ziemniakami na zimę etc.-to też nie jest socjologia ale praca socjalna. Socjologia nie jest dyscypliną zajmującą się patologiami, może jedynie w niewielkim stopniu poruszać te zagadnienia. Statystyka, demografia, inżynieria społeczna (manipulacja, propaganda, reklama) to też nie socjologia. SOCJOLOGIA jest po trochu wszystkim, to dyscyplina naukowa, która w sposób naukowy i zgodnie z procedurą metodologiczną dąży do poznania rzeczywistości społecznej.
3 FUNKCJE socjologii:
1. naukowa, poznawcza - rzeczywistość
2. praktyczna, użytecznościowa – jakie przesłanki, praktyczne zastosowanie
3. obywatelska- poprzez publikacje, popularyzowanie twierdzeń wpływa na świadomość społeczną obywatela, ludzi, społeczeństwa.
CELE SOCJOLOGII – Cel diagnostyczny - (opis i wyjaśnienie)
1. Opis-jak jest? np. jakie postawy/ opinie, kultura picia, co młodzież robi z wolnym czasem etc.
2. Wyjaśnienie – dlaczego tak jest? od czego to zależy? Przyczyna?
3. Terapeutyczny – co zrobić?
4. Prognostyczny
Nie zapominać, iż każda prawidłowość jest zależna od wielu czynników, np. inny wariant dla rodziny.
METODY SOCJOLOGII
1. survey (badania terenowe za pomocą ankiety):
- wywiad-przez ankietera, który wypełnia ankietę po zadaniu pytań /respondent-osoba badana/
- ankieta - bezpośrednio
W/w to narzędzia pozornie do siebie podobne, ale zwykle kwestionariusz dla ankietera jest bardziej skomplikowany.
WYWIADY: swobodny (tam gdzie zagadnienie jest nowe, np. obyczaje świąteczne u Pigmejów), pogłębiony, niski stopień standaryzacji i wysoki stopień standaryzacji (do każdego pytania mają konkretne odpowiedzi), zamknięte i otwarte (swoboda wypowiedzi).
ANKIETY: środowiskowa (np. w sklepie wśród mieszkańców tego samego domu)
audytoryjna (np. na sali wykładowej) jest ekonomiczna, efektywna, pozwala zbadać dużą grupę ludzi, od razu całość ankiet wraca, presja grupy (wszyscy robią);
pocztowa (jeśli dotyczy problemów respondenta wtedy efektywność jest większa)
prasowa - ma cele edukacyjne i poznawcze, najczęściej nie wycinają z gazet ale chociaż przeczytają, zastanowią się, omówią (często ankieta w gazecie jest ukrytą formą reklamy)
handlowa – dołączana do dóbr i usług (np. w banku, doklejona do produktu)
wywiad telefoniczny – można uzyskać wynik w 24 h.
internetowa, badania telemetryczne (oglądalność i ocena programów tv)
Metoda obserwacji:
1. uczestniczącej – osoba prowadząca obserwację jest uczestnikiem grupy obserwowanej;
2. nie uczestniczącej – spora część grupy
3. jawnej – osoby obserwowane wiedzą o tym;
4. ukrytej – osoby obserwowane nie wiedzą o tym.
np. markety: 2/4 kamery, ścisły monitoring;
- wyjście/wejście w supermarkecie musi być tak ustawione aby klient zapoznał się z ofertą sklepu, promocjami;
- głodny konsument kupi więcej-bodźce natury kulinarnej;
- dot. muzyki – nastrój optymizmu zwiększa obroty o 7%;
- promocja zwalnia konsumenta z poczucia winy;
- umiejscowienie towaru na poziomie oczu klienta (szczególnie tych, którym kończy się ważność)/ za wysoko-nie dla nas, za nisko-gorsze produkty, odrzuty;
- branże trzeba przemieszczać, zlikwidować nawyki klientów/ zmienić alejki;
- jak ustawiona promocja/ reklama.
METODA SOCJOMETRYCZNA – opis struktury małej grupy społecznej (stosowano w NATO, sport czy jest lider).
Bada poziom: - integracji/ dezintegracji;
- hierarchii; - kompetencji/ jej braku;
- sympatii w grupie.
Eksperyment:
- laboratoryjny – warunki abstrakcyjne, wyizolowane
- synchrogalwanometr
- tachiskop
- terenowe – np. w więziennictwie, systemie edukacji
METODA ANALIZY TREŚCI:
np. badanie komunikatów medialnych, reklam
Historia zna 50 przypadków wyizolowanych ze swojego środowiska społecznego. Większość z nich po powrocie zmieniła się lub już nigdy nie wróciła do pełnego stanu świadomości.
Rozwój człowieka nie jest możliwy poza środowiskiem społecznym. Ziarno zasiane w glebie I klasy urośnie b.dobrze, gdy padnie na żwir lub marną glebę - nie wykiełkuje – tak samo jest z ludźmi. Dziecko z rodziny patologicznej bawi się z tymi samymi dziećmi, w szkole tak dobiera sobie kolegów, że tworzą się getta społeczno-patologiczne.
Ciało pedagogiczne interesuje się tylko standardami, dziecko czeka poprawczak, więzienie a potem powraca do swojego środowiska. Tego typu historie powielają się pokoleniowo. Ale to nie jest determinant, można tego „Jasia” zmienić ale dużym nakładem czasu i pieniędzy. W USA bezskuteczna jest walka ze slumsami.
NIE MA RÓWNOŚCI W ŻYCIU SPOŁECZNYM!
ŚRODOWISKO: to te elementy z otoczenia, z którymi możemy wejść w interakcję: ludzie, książki, filmy. Mamy inne środowiska, choć te same otoczenia.
Model osobowości:
Cechy biogenne i psychogenne – z nimi się rodzimy.
Cechy BIOGENNE – wiążą się z naszą strukturą biologiczną, np. system nerwowy człowieka, procesy przemiany materii, płeć, wiek, rasa, wygląd,
Cechy PSYCHOGENNE – wiążą się z sferą psychologiczno - emocjonalną np. np. pamięć, spostrzegawczość, intuicja, wyobraźnia, uczucia, wola, charakter, temperament, inteligencja, zdolności.
Cechy SOCJOGENNE – kształtują się w wyniku oddziaływania środowiska
Osobowość społeczna to zespół względnie trwałych cech jednostki wpływających na jej postępowanie, wyrastających na podbudowie cech biogennych i psychogennych a pochodzących z wpływu kultury i struktury zbiorowości, w których jednostka została wychowana i w których uczestniczy.
Teoria osob. społecznej Arnoldo Rose’a
Pokazuje równowagę między czynnikami decydującymi o naszej osobowości (częściowo kształtujemy się żyjąc w społeczeństwie).
Szczególną rolę odgrywają pewne 3 sfery:
* kulturowy ideał osobowości – pierwszy czynnik, który jest nam dany w danej grupie (pożądany model człowieka)
* role społeczne – zadania i funkcje, które pełnimy w życiu [rola to system zachowań typowych dla funkcji, jaką pełnimy]
Każdy człowiek funkcjonuje w wielu grupach społecznych i pełni różnorodne role. Niekiedy role te mogą pozostawać ze sobą w pewnym napięciu (np. wyższy oficer )
Role osobowe kształtują naszą osobowość.
* jaźń – to o czym jesteśmy przekonani, że jest tylko i wyłącznie nasze. Rdzeń przekonań i zachowań – poczucie mojego JA (ego)
Rodzaje jaźni:
- jaźń pierwiastkowa (subiektywne kojarzenie nas);
- j. fasadowa (chcemy pokazać się tacy a nie inni, stanowczy, inteligentny, itd.)
- j. odzwierciedlona (mój obraz siebie budowany na skutek relacji z innymi, z ich odczuciami, reakcjami);
- j. zobiektywizowana (opiera się na wymiernych i obiektywnych obserwacji o mnie).
Koncepcja Riesman’a
Kontrast między Amerykanami obecnie a w poprzednich pokoleniach.
Osobowość wewnątrz – i zewnątrz sterowna.
Os. wewnątrz sterowni – dość szybko określają swoje cele, indywidualistyczni, uparci, mają poczucie panowania nad swoim życiem (ludzie wewnętrzni i zewn. z psychologii zarządzania).
Os. zewnątrz sterowni – wrażliwi na oczekiwania i preferencje innych, są konformistyczni, ulegli w swoim postępowaniu, reagują na wpływy społeczeństwa. Najważniejszy jest dobry kontakt z innymi (nie własne cele).
(E. Fromm „Ucieczka od wolności”)
- skłonność do podporządkowania się bezwarunkowo silnej władzy (boją się wolności, jeśli są niepewni i dlatego skłonni do w/w)
Skala do mierzenia postaw autorytarnych – stworzona do określania podatności ludzi na postawę autorytarną, np. dzieci należy wychowywać w przekonaniu bezwzględnego posłuszeństwa wobec rodziców.
3 TYPY ZARZĄDZANIA:
Kierownik autokratyczny, demokratyczny i liberalny.
Eksperyment w USA – 3 grupy chłopców, zadanie: wykonywanie masek, każdą z 3 grup kierował eksperymentator: autokrat., demokr., liberalny.
Liberalny – prowadził grupę żartobliwie, tak jak by go nie było (z grupą właściwie nie przebywał, nie wdawał się w rozważania i instrukcje, kontakt z gr. zminimalizowany).
Po czasie zaobserwowano skutki a potem zrobiono zamianę autokratyczny kierownik grupy przeszedł do gr. kierowanej przez demokrat. – demokr. do liber. a liber. do autokrat. / i znowu po czasie zamieniono kierowników, tak że kazda grupa chłopców doświadczyła pracy z każdym z kierownik.
Skutki: * pod wzgl. wydajności pracy – grupa kierownika autokratycznego,
*pod wzg. jakości i pomysłów–kier. demokr.
*pod kierownictwem Autokratycznym:
- dominowały 2 rodz. emocji: apatia i agresja
* demokratycznym – współuczestnictwo i identyfikacja (identyfikacja z grupą „MY” a nie „ja”)-więcej życzliwości i dominowała współpraca;
* Liberalnym: chłopcy nastawieni na zabawę a nie na pracę (najmniej wydajnie i efektywnie) – chłopcy sami wykształcili kierownika z grupy.
Wnioski: Styl autokrat. – sprawdza się w sytuacjach kryzysu, rywalizacji
Styl demokrat. – funkcjonalne (lepsze) gdy zależy na jakości i oryginalności produktu – w sytuacjach normalnych.
TEORIA X Y – 2 wizje dot. natury człowieka w organizacji.
X – człowiek leniwy (najchętniej nic by nie robił) unika aktywności, nie lubi podejmować wysiłku – trzeba go pilnować i motywować do pracy.
Y – przekonania przeciwstawne do X, człowiek chętny do pracy, aktywny, chętnie się angażuje, z natury pozytywnie nastawiony do pracy i swojej roli w organizacji.
Autokrata widzi, że pracuje z ludźmi X.
Demokrata – zakłada, że natura człowieka jest zgodna z teorią Y – trzeba stworzyć dobre warunki żeby człowiek mógł rozwinąć swój potencjał.
MODEL KIEROWANIA – ASERTYWNO - RESPONSYWNY.
Model wyodrębnia 4 rodzaje zachowań:
1) zachowanie ASERTYWNE – ułatwia wydawanie poleceń, wyrażania własnych myśli, podejmowania trudnych decyzji, przekazywania krytycznych uwag podwładnym. Potrzebne i niezbędne do podejmowania ważnych celów strategicznych, koordynowanie pracy, kontrolowanie jej, nacisk na wykonywanie zadań, motywowanie, rozwiązywanie problemów, zachowanie dyscypliny.
2) zachowanie RESPONSYWNE – okazywanie szacunku i zrozumienia dla podwładnych oraz modyfikowanie własnych zachowań, branie pod uwagę celów i możliwości pracownika bez pomniejszania własnych celów i wartości.
3) zachow. AGRESYWNE – realizacja moich celów i praw, które zmniejsza lub redukuje wartość i znaczenie celów i wartości pracowników. Moje poglądy ważniejsze od poglądów pracowników.
4) zachowanie NIEASERTYWNE – całkowicie ukierunkowane na realizację celów pracowników, zmniejszające lub redukujące własne cele i wartości.
Warunki do manipulowania zachowaniem asertywnym i responsywnym:
- cechami podwładnych (różna potrzeba osiągnięć)
- rodzaje środowiska pracy (formalizacja pracy, organizacji)
- dojrzałość podwładnych (merytoryczna)
- dojrzałość osobowościowa (emocjonalna)
Sposoby opisów stylów kierowania grupą:
1) autokrat., demokrat., liberalne – nastawione na szef-grupa (pod kątem bodźców – społeczny rodzaj)
2) model asertywno-responywny – pod kątem dyspozycji psychologicznych i manipulacyjnych.
Postawa – to względnie trwały stosunek emocjonalno-oceniający podmiotu (jednostki) do przedmiotów wyrażający się w kategoriach pozytywnych, negatywnych lub neutralnych.
Postawa komplementarna/ trzy poniższe komponenty powiązane ze sobą:
* poznawczy
* oceniająco-poznawczy
* behawioralny
!!!Elementem niezbędnym jest komponent oceniająco-komplementarny.
Stereotyp – obraz w umyśle ludzkim odnoszący się do jakiegoś faktu lub zjawiska społecznego. Obraz ten jest cząstkowy i schematyczny, stanowiący fikcję a nie autentyczne odbicie jakiegoś faktu. Prowadzi do zniekształcania rzeczywistości.
2 mechanizmy kształtowania stereotypów
- generalizacja jednostkowych doświadczeń – uogólnianie;
- przyjmowanie utartych stereotypów ze środowiska.
PROPOAGANDA – próba kształtowania postaw i stereotypów.
1) T.Parsons – próba oddziaływania na postawy a przez to bezpośrednio lub pośrednio na działania ludzi.
2) J.Ellul – to technika, która interweniuje w społeczeństwie poprzez silne uproszczenia.
3) Mc Clunga Lee – P to działalność polegająca na operowaniu słowami, obrazami, symbolami, wydarzeniami, osobistościami i ludźmi z intencją poparcia lub zaatakowania osoby, produktu lub usługi w oczach publiczności.
Rodzaje publiczności:
- informacyjna; - emocjonalna; - sterująca
METODY SOCJOTECHNICZNE WYKORZYSTYWANE W PROPAGANDZIE:
1) IRRADJACJA – polega na oddziaływaniu poprzez kontekst, w którym ukazuje się dany obiekt lub treści. Następuje przepromieniowanie emocji i wartości z osób i przedmiotów stanowiących otoczenie (tło, kontekst) na osoby lub treści, które zgodnie z intencją powinny być wyeksponowane (np. nie tylko kim jestem, ale z kim przestaję).
2) IDENTYFIKACJA - polegająca na utożsamianiu się nadawcy z odbiorcą; odwołaniu się do wspólnych interesów, wspólnego powodzenia, wspólnych wartości (jestem jednym z Was, znam Wasze problemy-np. poznać rozmówcę w negocjacjach w zależności od zamiaru dotarcia, zmniejszenia dystansu do osób, do których planujemy dotrzeć).
3) STEREOTYPIZACJA – odwołanie się do stereotypów zakorzenionych w danym środowisku (np. w reklamach: stereotyp płci, babci, teściowej, mężczyźni w roli ekspertów, kobieta w domu oraz kobieta aktywna zawodowo).
4) SYMPLIFIKACJA – operowanie skrótami, dążenie do sformułowań zwięzłych, krótkich i konkretnych (redukowanie doktryn do programów, programów do haseł-sloganów).
5) SUPLEMACJA – pol. na wykorzystywaniu kilku sposobów jednocześnie (sposoby dotarcia do odbiorcy).
6) „WZBUDZENIE ZAINTERESOW” -
pol. na tym, że wygrywa ten kto szokuje rywali (np.oryginalny układ graficzny reklamy).
7)DWUSTRONNEJ ARGUMENTACJI
polegająca na przedstawianiu rzeczywistości bardziej skomplikowanej (mówią także o wadach jak i zaletach swoich oraz zaletach konkurenta). Technika b. skuteczna od jednostronnej (tylko zalety) za i przeciw dot. nas i konkurentów. Musi być tak skonstruowane by oczywiście oddziaływała na naszą korzyść.
8) „MAŁYCH KROKÓW” – zasadza się na mechanizmie sokratejskim – poleg. na tym, że człowiek nie jest w stanie przyjąć opinii, informacji, która jest całkowicie sprzeczna z jego dotychczasowym systemem przekonań.
Technika ta opracowuje strategię długofalową i zakłada cele skuteczne (np. by kawosza przekonać do picia herbaty potrzeba okresu np.3 lat).
9) WZMOCNIENIA WIARYGODNOŚCI -
podkreślenie kompetencji, słowo z obszarem (np. brak tego wzmocnienia w reklamie z Małyszem – zupka Knorra)
GRUPA SPOŁECZNA – zbiór co najmniej 3 osób, które ze wzg. na wspólne wartości i cele związane są więzią społeczną i posiadają b. lub mniej sformalizowaną strukturę i wewn. organizację.
Dla powstania grupy i jej tworzenia muszą być spełnione następujące warunki:
1) co najmniej 3 osoby:
* liczebność grupy-im większa tym zmniejsza się jej jednolitość/ im większa grupa-tym mniejsza satysfakcja w jej uczestniczeniu- a to prowadzi do powstawania podgrup.
* zwiększenie liczby członków w grupie prowadzi do formalizacj...
gotowce.prace