Azja to największy kontynent na ziemi o powierzchni przekraczającej 44 mln km2. W Azji znajdują się największe góry na świecie- Himalaje z górą gór Mount Everestem(8848m.n.p.m) Tam również położona jest najgłębsza depresja na kuli ziemskiej- Morze Martwe. Jego lustro leży 405m.p.p.m. W centralnej Azji znajduje się Wyżyna Tybetańska- najwyżej położona wyżyna świata, a wzdłuż południowo- wschodnich wybrzeży rozciąga się największy archipelag na Ziemi- Archipelag Malajski. Do Azji należy także największy półwysep świata- Półwysep Arabski. Ponadto na tym kontynencie znajduje się największe jezioro świata- Morze Kaspijskie oraz najgłębsze- Bajkał. Najstarsze azjatyckie góry powstały w czasie orogenezy hercyńskiej i kaledońskiej. Są to m.in. Sajany, Ałtaj, Tien- szan oraz Ural. Młode góry powstałe w czasie orogenezy alpejskiej, tworzą w Azji dwa pasy. Pierwszy z nich przebiega równoleżnikowo w południowej części kontynentu i obejmuje między innymi Kaukaz, Taurus, Zagros, Elbrus, Hindukusz oraz Himalaje. Drugi pas przebiegający południkowo rozciąga się na wschodzie. W jego skład wchodzą m.in. góry Wierchojanskie, czereskiego oraz górotwory Wysp Japońskich, Filipin i Kamczatki. Ukształtowanie powierzchni ma charakter wyżyno- Gorski. Wyżyny i góry zajmują ok. 75% obszaru kontynentu. Kotliny- dżungarska, Kaszagarska. Niziny- Zachodniosyberyjska, Turańska, Mezopotamska, Indusu, Gangesu, Chińska. Klimat- do najważniejszych czynników wpływających na klimat Azji należą: wielkość i położenie kontynentu, wyżyno- górska rzeźba terenu, cyrkulacja monsunowa, ciepłe i zimne prądy morskie.
Klimat równikowy- na wyspach Archipelagu Malajskiego panuje klimat równikowy wilgotny. Średnia roczna temperatura powietrza przekracza tam 20OC. Wilgotność powietrza jest bardzo duża. Występuje tam wiecznie zielony las równikowy. Klimat zwrotnikowy odmiana monsunowa- południowa i południowo- wschodnia część Azji znajduje się pod wpływem klimatu monsunowego. Występują tam lasy monsunowe z drzewami tekowymi. Klimat umiarkowany ciepły kontynentalny- Obszar Azji środkowej cechuje klimat kontynentalny. Na pustyni Gobi średnia temperatura powietrza przekracza 20OC, z kolei w zimie występują tam mrozy. Klimat umiarkowany chłodny kontynentalny- większa część Syberii leży w strefie klimatu umiarkowanego chłodnego. Lato jes t tam krótkie i chłodne, a zima długa i mroźna. Opady atmosferyczne są niewielkie. W krajobrazie dominuje tajga. Klimat zwrotnikowy suchy- w południowo- zachodniej części Azji, między innymi na półwyspie Arabskim, Klimat jest bardzo suchy. Występują tam pustynie. Lata są niezwykle upalne, a roczna suma opadów spada poniżej 100mm. Klimat okołobiegunowy- W południowej Azji panuje klimat okołobiegunowy. Średnia temperatura powietrza najcieplejszego miesiąca nie przekracza tam 10OC. Opady atmosferyczne, głównie śniegu, są niewielkie. W krajobrazie dominuje tundra. Ludność i urbanizacja- przedstawiciele rasy żółtej zamieszkują przede wszystkim wschodnią Azję( Chiny, Japonię, Mongolię) oraz południowo- wschodnią( Indonezję, Tajlandię, Wietnam, Kambodżę) do grupy tej zalicza się także niektóre ludy Syberyjskie, np. Jakutów. W Azji zyje też wielu przedstawiciele rasy białej. Nalężą do nich ludy północnych i centralnych Indii, Arabowie, Żydzi a także Rosjanie zamieszkujący południową Syberię. Na kontynencie żyją również przedstawiciele rasy czarnej. Stanowią oni jednak niewielki odsetek mieszkańców Azji. Spotkać ich można w południowych Indiach oraz na Sri- lance. Z kontynentu Azjatyckiego wywodzą się wszystkie religie Świata. Kolebką chrześcijaństwa, islamu oraz judaizmu jest Azja południowo- zachodnia. Buddyzm i hinduizm biorą swoje początki z obszaru dzisiejszych Indii. Ponadto na tym kontynencie narodził się konfucjanizm oraz szintoizm. Spośród wszystkich kontynentów Azja oznacza się największym zróżnicowaniem poziomu rozwoju gospodarczego. Oprócz światowej potęgi gospodarczej, którą jest Japonia, znajdują się tam państwa zaliczane do najsłabiej rozwiniętych na świecienp.: Nepal, Bhutan, Afganistan, Bangladesz, Korea Północna. Na rozwój rolnictwa w Azji bardzo duży wpływ mają warunki przyrodnicze. Ponad połwę kontynentu zajmują tereny niezagospodarowane rolniczo. Najkorzystniejsze warunki do prowadzenia działalności rolniczej występują we wschodniej części Chin, na półwyspie Indochińskim, w Indiach oraz w dolinach Eufratu i Tygrysu. Dominują grunty orne. Główną żywnością we wschodniej i południowo- wschodniej części kontynentu jest ryż. Rozległe obszary łąk i pastwisk w Azji środkowej i południowo- zachodniej wykorzystuje się do wypasu bydła i owiec. W niektóryc krajach np. w Chinach duże znaczenie ma hodowla trzody chlewnej. Nowoczesne zmechanizowane a przez to wydajne rolnictwo wystepuje w Japonii. Jest to możliwe dzięki dużym nakładom pracy. W słabo rozwiniętych krajach Azji takich jak Bangladesz, Nepal czy Kambodża, poziom rolnictwa jest bardzo niski. Na oszarach na których występują złoża surowców mineralnych koncentruje się przemysł wydobywczy. W Azji eksploatuje się znaczne ilości węgla kamiennego i brunatnego, rud żelaza, boksytów, rud cynku i ołowiu, złota. Największe znaczenie gospodarcze ma jednak wydobycie i eksport ropy naftowe. Główne regiony ekspoatacji jej złóż to: dno i wybrzeże Zatoki Perskiej, rejon morza Kaspijskiego. Archipelag Malajski. Kraje naad zatoką perską- Arabia Saudyjska, Kuwejt, Zjednoczenie Emiraty Arabskie, Iran. Państwa Azjatyckie które są najwekszymi eksporterami ropy naftowej należą do Organizacji Krajów Eksportujących Ropę Naftową(OPEC). Azjatyckie tygrysy- kraje, które na skutek szybkiego wzrostu gospodarczego w ostatnich 30 latach XXw. Przekształciły się z krajów rolniczych w nowoczesne kraje uprzemysłowione. Do grona tygrysów zalicza się: Koreę Południową, Singapur, Tajwan, Hongkong. Pod względem mieszkańców Stany Zjednoczone zajmują 3 miejsce na świecie. Kraj ten zamieszkuje ok. 300 mln ludzi. Największe zagęszczenie ludności wystepuje na północnym wschodzie kraju, w rejonie Wielkich jezior oraz na zachodnim wybrzeżu. W stanach Zjednoczonych znajduje się ponad 50 ponadmilionowych aglomeracji. W miastach mieszka 80% mieszkańców kraju. Rdzenna ludność Stanów Zjednoczonych czyli Indianie i Eskimosi to zaledwie 1% ogółu ludności. Zdecydowaną większość stanowia potomkowie Europejczyków. Około 12% społeczeństwa to Afroamerykanie. Ukształtowanie powierzchni Stanów Zjednoczonych, podobnie jak całego kontynentu ma układ południkowy. Na zachodzie cięgnie się potężny pas Kordylierów. Na wschód od nich znajdują się Wielkie Równiny oraz pas nizin, w którego wskład wchodzą Niziny Wewnetrzne i Nizina Zatokowa. Na wschodzie kraju rozciąga się pasmo Appalachów, a wzdłuż wybrzeą Atlantyku- nizina Atlantycka. Na gruntach ornych uprawia się pszenicę, kukurydzę, soje, bawełnę, ryż i chmiel. Przemysł stanów zjednoczonych jest niezwykle nowoczesny i wytwarza gromne ilości dóbr. Jego rozwojowi sprzyja bogata baza surowcowa. Stany Kjednoczone zajmuja czołowe miejsce na Świecie w wydobyciu węgla kamiennego i brunatnego, gazu ziemnego, ropy naftowe, rud midzi, srebra i złota. Podstwą sprawnie działającej gospodarki jest transport. Kraj ten ma najdłuższą na świecie sieć linii kolejowych, dróg kołowych oraz rurociągów, autostrad. Antarktyda- lezy w obrębie Antarktyki- części świata, która obejmuje zarówno wodne jak i lądowe obszary wokół bieguna południowego. Oprócz kontynentu do Antarktyki zalicza się południowe części trzech oceanw oraz znajdujące się na nich wyspy, m.in. Orkady południowe i wyspy Kerguelena. Antarktyda zajmuje obszar 14mln. Km2. 99,5% jej obszaru pokrywa lądolód. Srednia grubość lądolodu wynosi 1880m, maksymalna zaś dochodzi aż do 4800m. Od morza Wedellado ziemi Wiktorii nad morzez Rossa ciągną się góry ransantarktyczne. Najwyższym szczytem kontynentu jest Masyw Vinosa(5140m.n.p.m) położony w Górach Ellswortha. Antarktyda jest najzimniejszym regionem na ziemi. We wnętrzu kontynentu temperatura powietrza przez cały rok jest ujemna. Średnia roczna temp. Powietrza spada tam poniżej -50OC, a średnia temperatura najcieplejszego miesiąca, stycznia waha się od -20oC do -30oC.
b.mo4