Savoir vivre na co dzień - scenariusz zajęć dla młodzieży.doc

Marek Kitowski

Danuta Kitowska

SCENARIUSZ LEKCJI WYCHOWAWCZEJ W DOWOLNEJ KLASIE GIMNAZJUM LUB SZKOŁY PONADGIMNAZJALNEJ.

Temat: Savoir-vivre na co dzień

1.      Cele:

Uczeń:

zna  i stosuje zasady savoir - vivre:

-          chodzi prawą stroną chodnika, korytarza, schodów, nie przeszkadzając innym użytkownikom,

-          przepuszcza w wejściu kobiety (chłopak) i starszych,

-          potrafi właściwie powitać i przedstawić dowolną osobę w zależności od sytuacji,

-          zachowuje się uprzejmie w każdej sytuacji.

2.      Metody :

Słowne - wykład

praktyczne - drama, ćwiczenie: PRAWDA-FAŁSZ

3.      Formy:

Praca grupowa

4.      Środki dydaktyczne

Literatura, zadania pisemne

5.      Przebieg lekcji:

a.      Część nawiązująca - - ok. 5 min

Nawiązanie do różnych zachowań.

b.      Część postępująca - ok. 15min

Wykład nauczyciela, poparty przykładami

Nasza współczesna rzeczywistość

Nie przepychamy się. Na chodniku, podczas przechodzenia na światłach przez przejście - trzymamy się prawej strony. W szatni, w sklepie, banku, na poczcie itp. -  zawsze cierpliwie stoimy w kolejce. Wychodzący mają pierwszeństwo. W wejściach zawsze przepuszczamy kobietę, przytrzymując drzwi.

Kultura dnia codziennego

Przede wszystkim uprzejmość! Używamy słów: proszę, dziękuję, przepraszam. Stosujemy łagodny ton. Uważnie słuchamy. Przysłowie arabskie mówi: "Mamy tylko jedne usta i dwoje uszu", utrzymując więc kontakty z ludźmi, nie powinniśmy tylko mówić, ale i słuchać, gdyż nasi partnerzy mają również coś do powiedzenia[1]

Rozmawiamy ze wszystkimi (uprzejmość to jednakowe traktowanie wszystkich).

Jesteśmy punktualni. ("Punktualność jest uprzejmością królów" - Ludwik XIV, szwedzkie porzekadło : "Kto się spóźnia kradnie cudzy czas")[2]

Uśmiechamy się. Jesteśmy życzliwi, chętnie pomagamy potrzebującym. Pamiętamy o dyskrecji ("Potrzeba dwóch lat, aby nauczyć się mówić; pięćdziesięciu, aby nauczyć się milczeć")

Najprostsze wyrazy uprzejmości.

Jak się podaje rękę?

Lekki, ciepły uścisk całej dłoni. Kolejność: Kobieta pierwsza podaje rękę mężczyźnie, starszy młodszemu, przełożony podwładnemu. Mężczyzna witając się z kobietą nie wyciąga pierwszy ręki, a kobieta nie ociąga się z jej podaniem.

Kolejność powitania w przypadku spotkania dwóch par (K - kobieta +  M-mężczyzna):

1.)   K+K

2.)   K+M

3.)   M+M

(unikamy krzyżowania rąk)

Powitanie zawsze odbywa się dopiero po zdjęciu płaszczy.

Prezentacja, przedstawianie

Zazwyczaj przedstawia gości gospodarz. Gdy jednak jest ich zbyt wielu, można się samemu przedstawić.

Przedstawia się:

Mężczyznę-kobiecie, młodszego - starszemu, młodszą rangą - starszemu rangą..

Wyjątki:

Nowoprzybyłych gości przedstawia się już obecnym

Pojedynczą osobę - niezależnie czy będzie to mężczyzna, czy kobieta - przedstawiamy małżeństwu.

Uprzejmy ukłon.

Mężczyzna, kłaniając się pochyla lekko korpus i głowę oraz spogląda pozdrawianemu w twarz. Wyjmuje też ręce z kieszeni marynarki lub płaszcza. Ważnym elementem męskiego ukłonu jest nakrycie głowy. Kłaniający się mężczyzna zdejmuje kapelusz lub czapkę z daszkiem. (...)

Kobieta kłania się lub dziękuje za pozdrowienie skinieniem głowy.(...)

Kto komu się kłania?

Jedni utrzymują, że pierwszy się kłania ten, kto jest lepiej wychowany, inni - że wymiana ukłonów odbywa się  jednocześnie, a jeszcze inni formułują pewne reguły. A więc mężczyzna kłania się kobiecie, młodszy starszemu, pracownik - przełożonemu, idący- stojącemu, wchodzący - obecnym, jadący samochodem- idącym pieszo, pojedyncza osoba - grupie, idący schodami w górę - schodzącemu w dół, idący - szybciej - idącemu wolniej. Na każdy ukłon trzeba odpowiedzieć![3]

Ćwiczenie uczniowskie - PRAWDA (P) - FAŁSZ (F) - 5 min

pierwszy się kłania ten, kto jest lepiej wychowany -

wymiana ukłonów odbywa się  jednocześnie -

mężczyzna kłania się kobiecie -

młodszy starszemu -

pracownik - przełożonemu -

stojący - idącemu -

wchodzący - obecnym,

idący pieszo - jadącemu samochodem -

pojedyncza osoba - grupie -

schodzący schodami w dół - idącemu w górę -

Drama - 15 min (przygotowanie, zaprezentowanie i omówienie)

Każda z grup otrzymuje zadanie, które ma poprawnie zaprezentować przed pozostałymi uczniami.

Zad. 1

Sytuacja powitania. Dwie pary (kobieta + mężczyzna) witają się podając sobie dłonie.

Zad. 2

Sytuacja poznania się. Na imieniny przybywa nowa koleżanka solenizantki.

Zad. 3

Sytuacja poznania się. Ewa przychodzi do Elizy ze swoim nowym chłopakiem Pawłem.

Zad. 4

Sytuacja z banku. Z banku wychodzi Maciej, jednocześnie do banku wchodzi Hanka.

c.       Część rekapitulująca - ok. 5min

Podsumowanie pracy

6.      Zadanie domowe

Próba zastosowania nowych zasad w szkole.

7.      Literatura

1.      E. Pietkiewicz, Savoir vivre dla każdego, Wyd. Diogenes, Warszawa 1997,

2.      G. Koźmiński, Wizerunek nauczyciela, Pracownia Wydawniczo-Edukacyjna K&K, Piła 2004