biologia_pp-2(1).pdf

Centralna Komisja Egzaminacyjna

Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu.

WPISUJE ZDAJĄCY

Miejsce

na naklejkę

z kodem

KOD

PESEL

EGZAMIN MATURALNY

Z BIOLOGII

POZIOM PODSTAWOWY

CZERWIEC 2012

Instrukcja dla zdającego

1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 15 stron

(zadania

Czas pracy:

120 minut

1 – 30).

Ewentualny

brak

zgłoś

przewodniczącemu zespołu nadzorującego egzamin.

2. Odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym przy

każdym zadaniu.

3. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym

tuszem/atramentem.

4. Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl.

5. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie będą oceniane.

6. Podczas egzaminu możesz korzystać z linijki.

7. Na tej stronie oraz na karcie odpowiedzi wpisz swój

numer PESEL i przyklej naklejkę z kodem.

8. Nie wpisuj żadnych znaków w części przeznaczonej

dla egzaminatora.

Liczba punktów

do uzyskania: 50

MBI-P1_1P-123

Egzamin maturalny z biologii

Poziom podstawowy

Zadanie 1. (2 pkt)

Szkielet człowieka oprócz funkcji związanych z ruchem, podpieraniem ciała

i magazynowaniem wapnia, pełni w organizmie również inne funkcje.

Podaj dwa przykłady funkcji szkieletu, innych niż wymienione w tekście.

1. ...................................................................................................................................................

2. ...................................................................................................................................................

Zadanie 2. (2 pkt)

Całkowita zawartość wapnia w organizmie człowieka wynosi 1,4–1,66% masy ciała, z czego

99% stanowi wapń w postaci związanej w kościach.

Na schemacie przedstawiono porównanie wskaźników masy kości (całkowity wapń

w organizmie) u kobiet (♀) i mężczyzn (♂) w różnym wieku.

Cyframi oznaczono główne fazy

w życiu człowieka:

I – wzrostu

II – przekwitania (menopauzy)

u kobiet

III – starzenia

Na podstawie: Wiliam F. Ganong, Fizjologia , Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.

a) Na podstawie schematu określ zmiany masy kości u kobiet w okresie menopauzy

i po tym okresie, w stosunku do mężczyzn w tym samym wieku.

.......................................................................................................................................................

b) Podaj przyczynę zmian w kościach kobiet w okresie menopauzy oraz nazwę choroby,

którą na skutek tych zmian zagrożone są bardziej kobiety niż mężczyźni.

Przyczyna zmian ..........................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Nazwa choroby ......................................................................

Egzamin maturalny z biologii

Poziom podstawowy

Zadanie 3. (2 pkt)

Na schemacie przedstawiono wymianę gazową między powietrzem pęcherzyka płucnego

u człowieka a krwią otaczających go włosowatych naczyń krwionośnych.

Na podstawie: Biologia. Jedność i różnorodność, pod. red. M. Maćkowiak, A. Michalak, PWN, Warszawa, 2008.

a) Podaj nazwę procesu, dzięki któremu zachodzi wymiana gazowa między powietrzem

w pęcherzykach płucnych a krwią otaczających je naczyń krwionośnych.

.......................................................................................................................................................

b) Określ, czy jest to proces czynny, czy bierny. Odpowiedź uzasadnij.

.......................................................................................................................................................

Zadanie 4. (1 pkt)

Krew wypompowywana jest z serca do tętnic przez lewą i prawą komorę. Obie komory mają

taką samą pojemność, ale różnią się ciśnieniem krwi, wytwarzanym podczas skurczu.

Przeciętne ciśnienie krwi u dorosłego człowieka w lewej komorze serca wynosi 120 mm Hg,

natomiast w prawej komorze zaledwie 25 mm Hg.

Odwołując się do funkcji obu komór, wyjaśnij, dlaczego różnią się one wytwarzanym

ciśnieniem krwi.

.......................................................................................................................................................

Egzamin maturalny z biologii

Poziom podstawowy

Zadanie 5. (1 pkt)

Erytrocyty płodu mają większą zdolność do wiązania tlenu niż erytrocyty matki. Zawierają

one hemoglobinę płodową, która różni się od hemoglobiny dorosłego człowieka.

Na schemacie przedstawiono krzywe dysocjacji hemoglobiny we krwi matki i płodu

w łożysku.

Na podstawie: Wiliam F. Ganong, Fizjologia , Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.

Podaj literę, którą oznaczono na schemacie krzywą dysocjacji hemoglobiny płodowej.

Odpowiedź uzasadnij.

.......................................................................................................................................................

Zadanie 6. (1 pkt)

Jednym z badań laboratoryjnych krwi jest oznaczanie hematokrytu. Hematokryt – to stosunek

objętości erytrocytów do objętości pełnej krwi. Wyrażany jest zwykle w procentach

lub w postaci ułamka (tzw. frakcji objętości). Prawidłowe wartości poziomu hematokrytu

dla osób dorosłych są następujące:

mężczyźni: 40 – 52%; (0,40 – 0,52),

kobiety: 36 – 48%; (0,36 – 0,48).

Zmiany poziomu hematokrytu mogą być spowodowane różnymi czynnikami, np. anemią,

biegunką lub krwotokiem.

Spośród czynników wymienionych w tekście wybierz jeden, który wpływa

na podwyższenie poziomu hematokrytu. Odpowiedź uzasadnij.

Czynnik ........................................................................................................................................

Uzasadnienie ................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................

Egzamin maturalny z biologii

Poziom podstawowy

Zadanie 7. (3 pkt)

W tabeli przedstawiono wyniki badań dotyczące przepływu krwi przez wybrane narządy

człowieka w spoczynku i podczas wzmożonego wysiłku fizycznego.

Przepływ krwi

w cm 3 /min

Narządy

Podczas spoczynku

Podczas wysiłku

Oskrzela

100

200

Serce

200

750

Mózg

700

750

Mięśnie szkieletowe

750

12500

Nerki

1100

600

Wątroba

1350 600

Na podstawie: Claude A. Villee, Biologia, wyd. IX, PWRiL, Warszawa, 1990.

a) Narysuj diagram słupkowy przedstawiający porównanie przepływu krwi przez serce

i nerki, w spoczynku i podczas wysiłku.

b) Na podstawie danych w tabeli podaj, w którym narządzie najsilniej wzrasta

przepływ krwi podczas wysiłku, i wyjaśnij tego przyczynę.

.......................................................................................................................................................

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: