SystemyOperacyjne.PDF

OPROGRAMOWANIE KOMPUTERÓW

KOMPUTER = HARDWARE + SOTFWARE

KATEGORIE OPROGRAMOWANIA:

1. Oprogramowanie systemowe

– Systemy operacyjne

– Systemy zarządzania bazami danych

2. Oprogramowanie aplikacyjne

– Edytory tekstu

– Arkusze kalkulacyjne

– Bazy danych

– Programy graficzne

– Programy multimedialne

– Przeglądarki internetowe

– Komunikatory

– Programy pisane przez użytkowników dla własnych potrzeb (programy

naukowe, inżynierskie itd.)

– Inne

SOFTWARE ZARZĄDZA PRZETWARZANIEM

INFORMACJI PRZEZ HARDWARE.

SYSTEMY OPERACYJNE

Pierwsze programy pisane były dla konkretnych komputerów

(produkcja jednostkowa, małoseryjna).

Koncepcja von Neumanna – oddzielenie programów użytkowych od sprzętu.

Programy nie powinny współpracować ze sprzętem,

ale z programem zarządzającym.

SYSTEM OPERACYJNY – program zarządzający niezależny od sprzęty, umożliwia-

jący wymianę programów,

organizujący dostęp do procesora i wszystkich urządzeń komputera.

UŻYTKOWNIK ODWOŁUJE SIĘ NIE DO SPRZĘTU (HARDWARE),

ALE DO SYSTEMU.

System operacyjny (SO) działa jak gospodarz organizujący pracę: sprawdza stan

sprzętu, przyjmuje dane, wysyła informacje w odpowiednie miejsca, zarządza cza-

sem procesor, komunikuje o błędach, wysyła przetworzone informacje do użytkowni-

ka (użytkowników).

SO to duże skomplikowane programy

108

Pierwsze SO – programy zamknięte , związane z daną firmą

i produkowanym przez nią sprzętem.

Współczesne SO – systemy otwarte , niezależne od producentów sprzętu, pozwalają-

ce na korzystanie ze sprzętu wykonanego zgodnie z określonymi standardami (mię-

dzynarodowymi ustaleniami, protokółami, normami itp.).

ARCHITEKTURA SYSTEMÓW OPERACYJNYCH

1. Monolityczna – jądro systemu stanowi jeden monolityczny program bez okre-

ślonej struktury (przykład: DOS).

2. Warstwowa – program z ustaloną hierarchią poleceń systemowych, od naj-

prostszych do najbardziej złożonych (przykład: WINDOWS).

3. Modułowa (klient/serwer) – system w którym aplikacje (programy użytkowe) są

widziane przez SO jako klienci serwera, dostarczającego im swoich usług (ba-

zy danych, programy sieciowe i internetowe, przykład: programy peer-to-peer

P2P, program SETI).

Komputery domowe (PC) – systemy przechowywane w pamięci RAM i na HDD.

Komputery duże – systemy ładowane z pamięci zewnętrznych,

których instalacja może zajmować wiele godzin pracy.

SO to zbiór specjalnych programów zarządzających pracą systemu komputerowego,

ułatwiających komunikowanie się ze sprzętem oraz wykonywanie aplikacji.

SYSTEM OPERACYNY UKRYWA PRZED UZYTKOWNIKIEM WSZYSTKIE ZAWI-

ŁOŚCI WEWNĘTRZNEJ BUDOWY KOMPUTERA.

MODEL SYSTEMU KOMPUTEROWEGO

Sprzęt (hardware) – czysty komputer

Zarządzanie procesorem (synchroniza-

cja, koordynacja procesów)

Zarządzanie pamięcią

Zarządzanie urządzeniami we/wy

ZARZĄDZANIE INFORMACJĄ (plikami)

Użytkownik 1 Użytkownik 2

…

Użytkownik n

109

SYSTEM OPERACYJNY

Sprzęt

HARDWARE

DOS, Windows, Linux

BIOS

SYSTEM OPERACYJNY:

DOS, Windows, Linux

Powłoka

GUI (Graphic User Interface), shell

Aplikacje

Word, Excel, Corel, multimedia, ....

SOFTWARE

UŻYTKOWNIK

PODSTAWOWE ZADANIA SO

1. Zarządzanie zasobami maszyny (rozpoznanie zasobów, oprogramowanie

urządzeń (interfejsy), optymalizacja pracy itd.).

2. Gromadzenie informacji w pamięciach wewnętrznych i zewnętrznych, zarzą-

dzanie informacją (budowa struktury danych – katalogi, foldery, partycje).

3. Udostępnianie użytkownikowi tzw. maszyn wirtualnych , czyli dobór urządzeń,

programów, dostępu do pamięci potrzebnych dla funkcjonowania konkretnej

aplikacji, np. edytora tekstu WORD czy programu multimedialnego. Maszyny

wirtualne pracują w układzie klient/serwer.

4. Wielozadaniowość – możliwość realizacji kilku zadań jednocześnie (każda

aplikacja otrzymuje swoją maszynę wirtualną).

5. Wielodostępność – umożliwienie korzystania z zasobów maszyny prze wielu

użytkowników (administrator, definiowanie zasobów dla poszczególnych użyt-

kowników, system haseł).

6. Komunikacja z użytkownikiem (interfejs użytkownika).

7. Komunikacja z innymi użytkownikami (sieci lokalne, drukarki sieciowe, dostęp

do Internetu).

110

WARSTWY OPROGRAMOWANIA KOMPUTERA

Oprogramowanie użytkowe

Oprogramowanie narzędziowe

SYSTEM OPERACYJNY

Oprogramowanie techniczne

PORÓWNANIE

SYSTEMU MONOLITYCZNEGO I WARSTWOWEGO

APLIKACJA

API

Application Programming Interface

DOS

System plików

Sterowniki

dla aplikacji

Niezależne moduły:

GDI Kernel User Inne

BIOS

SPRZĘT

Sterowniki

SPRZĘT

Struktura systemu DOS

Struktura systemu WINDOWS

Kernel – jądro systemu (procesor, pamięci, …)

GDI – operacje graficzne

User – klawiatura, mysz, operacje graficzne

111

SYSTEM OPERACYJNY DOS

DOS – Disk Operating System

1981 – DOS 1.0

……….

1987 – DOS 3.30

……….

1993 – DOS 6.0

1995 – DOS 7.00, do współpracy z WINDOWS 95 i 98.

Wersje : MS DOS (Microsoft), PC DOS (IBM), DR DOS (Digital Research), Apple DOS.

CHARAKTERYSTYKA: 1 komputer – 1 użytkownik – 1 zadanie

(system jednozadaniowy, niezapewniający ochrony danych,

niezarządzający zasobami komputera a jedynie obsługą systemu plików).

System mało przyjazny dla użytkownika – wydawanie skomplikowanych

poleceń w trybie znakowym.

Podstawowa wada – złe zarządzanie pamięcią w pierwszych wersjach DOS.

Błędy te przeniosły się na wersje późniejsze.

Pierwsze wersje systemu WINDOWS (wersje 3.0, 95) były nakładkami na system

DOS i odziedziczy wszystkie błędy DOS.

W obecnym rozumieniu DOS trudno jest nazwać systemem operacyjnym.

112

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: