3_mikrobiologia_z_podst_par.pdf

(1063 KB) Pobierz

1

Drobnoustroje i choroby infekcyjne człowieka

Drobnoustroje i choroby infekcyjne człowieka

1. Nieswoiste mechanizmy obrony organizmu

2. Swoiste mechanizmy obrony organizmu

3. Praktyczne zastosowanie immunologii

3.1. Szczepionki

3.2. Metody diagnostyki w immunologii

3.3. Choroby związane z dysfunkcją układu immunologicznego

3.4. Układ immunologiczny, a choroby nowotworowe, AIDS

4. Infekcje układowe

4.1. Zakażenia w układzie oddechowym

4.2. Zakażenia w układzie pokarmowym

4.3. Zakażenia w układzie moczowo-płciowym

4.4. Zakażenia w układzie nerwowym

1

Drobnoustroje i choroby infekcyjne człowieka

1. Nieswoiste mechanizmy obrony organizmu

Odpornością nazywamy niewrażliwość na działanie drobnoustrojów chorobotwórczych,

związaną z działaniem mechanizmów odpornościowych naszego organizmu. Brak

skuteczności tych mechanizmów powoduje wrażliwość. Odporność nieswoista to obrona

organizmu przed jakimikolwiek patogenami, niezależnie od gatunku. Mechanizmy

odpornościowe to: nieuszkodzona skóra, błony śluzowe wraz z ich wydzielinami, flora

fizjologiczna. Druga linia obrony to fagocytoza związana z aktywnością białych krwinek oraz

zapalenie, gorączka, dopełniacz i interferony.

Nieuszkodzona skóra jest wystarczającym czynnikiem ograniczającym wnikanie

drobnoustrojów. W przypadku uszkodzenia warstwy naskórkowej zakażenie rozwija się

często w tkance podskórnej. Podobnie, błona śluzowa stanowi barierę przed

drobnoustrojami, jednak mniej skuteczną; na powierzchni śluzówek znajduje się wydzielina,

która je zabezpiecza przed wyschnięciem. Wśród innych czynników działających korzystnie

wymienić należy aparat łzowy, ślinę, mechanizm rzęskowy w układzie oddechowym.

Oddawanie moczu i środowisko pochwy zabezpiecza drogi moczowe przed kolonizacją

grzybami. Swoje znaczenie posiadają także czynniki chemiczne — wydzielanie substancji

przez gruczoły łojowe skóry, niskie pH skóry, lizozym, sok żołądkowy (pH 1,2–3,0). Ważnym

czynnikiem zabezpieczającym przed kolonizacją drobnoustrojami patogennymi jest flora

fizjologiczna. Przykładem antagonizmu występującego między bakteriami jest wytwarzanie

bakteriocyn w jelicie grubym przez E. coli (hamują one wzrost flory patogennej).

Kolejnymi elementami odporności nieswoistej są:

1. Fagocytoza

Krew składa się z plazmy oraz elementów upostaciowanych. Zakażenia bakteryjne

przebiegają zazwyczaj ze wzrostem liczby krwinek białych (leukocytoza), natomiast

zakażenia wirusowe ze spadkiem (leukopenia). Granulocyty obojętnochłonne

w początkowym okresie zakażenia wykazują wysoką aktywność (dużą ruchliwość

i wysoką aktywność fagocytarną). Monocyty nie są aktywne fagocytarnie — wychodząc

z krwioobiegu migrują do tkanek zmienionych zapalnie i dojrzewają w aktywne makrofagi.

Limfocyty nie posiadają aktywności fagocytarnej, odgrywają jednak kluczową rolę

w swoistej odpowiedzi immunologicznej.

Pierwszym etapem fogocytozy jest chemotaksja, tj. przyleganie komórek do bakterii (rolę

czynników chemotaktycznych odgrywają produkty drobnoustrojów, uszkodzone tkanki,

2

Drobnoustroje i choroby infekcyjne człowieka

fragmenty rozpadłych leukocytów), czego konsekwencją jest adherencja bakterii. Błona

komórkowa otacza bakterie (rolę stymulatorów tego procesu spełniają opsoniny)

i bakteria zostaje wchłonięta.

Nie wszystkie bakterie sfagocytowane są zabijane, na przykład Coxiella burneti może

replikować się we wnętrzu fagolizozomu. Wirusy mogą unikać reakcji komórek układu

immunologicznego, będąc we wnętrzu granulocytu.

błona plazmatyczna

drobnoustroje albo

inne cząsteczki

1

1

Chemotaksja

2

2

Wniknięcie bakterii

pseudopody

3

cytoplazma

fagosom

3

Tworzenie fagosomu

lizosom

4

fagolizosom

4

Wytwarzanie fagolizosomu

enzymy trawienne

5

Strawienie bakterii przez enzymy

5

ciałka resztkowe

fagocyt

6

Formowanie resztek

6

7

7

Usunięcie resztek

strawiony materiał

częściowo

strawione bakterie

Rysunek 1. Proces fagocytozy

2. Zapalenie

Celem odpowiedzi zapalnej jest zniszczenie czynnika uszkadzającego, ograniczenie

ewentualnych skutków jego działania oraz reparacja uszkodzonych tkanek. Objawy

zapalenia są powszechnie znane: zaczerwienienie, obrzęk, ból, ocieplenie tkanek i utrata

ich funkcji. W przebiegu zapalenia narasta stężenie białek ostrej fazy (dopełniacz,

cytokiny, fibrynogen, kininy). Bezpośrednio po zadziałaniu bodźca występuje

rozszerzenie naczyń (działają kininy, histamina, prostaglandyny i leukotrieny)

i wzmożone przenikanie upostaciowanych elementów krwi. Już w godzinę po zadziałaniu

czynnika powodującego zapalenie pojawiają się w zmienionych tkankach neutrofile,

przenikające z krwioobiegu na drodze diapedezy, następnie monocyty i makrofagi.

Końcowym etapem zapalenia jest naprawa tkanek i powstanie nowych komórek.

3

336484525.051.png

336484525.062.png

336484525.073.png

336484525.084.png

336484525.001.png

336484525.002.png

336484525.003.png

336484525.004.png

336484525.005.png

336484525.006.png

336484525.007.png

336484525.008.png

336484525.009.png

336484525.010.png

336484525.011.png

336484525.012.png

336484525.013.png

336484525.014.png

336484525.015.png

336484525.016.png

Drobnoustroje i choroby infekcyjne człowieka

rodzaj

krwinek

wygląd

liczba w 1 mm 3

funkcja

ERYTROCYTY

(czerwone ciałka)

4,8—5,4 mln

Transport O 2 i CO 2

LEUKOCYTY

(białe ciałka)

a. granulocyty

neutrofile

5000–10 000

Fagocytoza

bazofile

Wytwarzanie histaminy

eozynofile

Wytwarzanie białek

toksycznych wobec

pasożytów

b. agranulocyty

Fagozytoza

(po przejściu w makrofagi)

monocyty

limfocyty

Limfocyty B — wytwarzanie

przeciwciał

Limfocyty T — reakcje

odporności komórkowej

PŁYTKI KRWI

150 000–400 000

Krzepnięcie krwi

Rysunek 2. Elementy upostaciowane krwi

4

336484525.017.png

336484525.018.png

336484525.019.png

336484525.020.png

Drobnoustroje i choroby infekcyjne człowieka

ZAKAŻENIE

NASKÓREK

SKÓRA

NACZYNIA

KRWIONOŚNE

TKANKA

PODSKÓRNA

NERWY

(A) USZKODZENIE TKANEK

UWALNIANIE SUBSTANCJI:

HISTAMINY

KININY

PROSTAGLANDYNY

(B) ROZSZERZENIE NACZYŃ

Rysunek 3. Etapy odczynu zakaźnego

5

336484525.021.png

336484525.022.png

336484525.023.png

336484525.024.png

336484525.025.png

336484525.026.png

336484525.027.png

336484525.028.png

336484525.029.png

336484525.030.png

336484525.031.png

336484525.032.png

336484525.033.png

336484525.034.png

336484525.035.png

336484525.036.png

336484525.037.png

336484525.038.png

336484525.039.png

336484525.040.png

336484525.041.png

336484525.042.png

336484525.043.png

336484525.044.png

336484525.045.png

336484525.046.png

336484525.047.png

336484525.048.png

336484525.049.png

336484525.050.png

336484525.052.png

336484525.053.png

336484525.054.png

336484525.055.png

336484525.056.png

336484525.057.png

336484525.058.png

336484525.059.png

336484525.060.png

336484525.061.png

336484525.063.png

336484525.064.png

336484525.065.png

336484525.066.png

336484525.067.png

336484525.068.png

336484525.069.png

336484525.070.png

336484525.071.png

336484525.072.png

336484525.074.png

336484525.075.png

336484525.076.png

336484525.077.png

336484525.078.png

336484525.079.png

336484525.080.png

336484525.081.png

336484525.082.png

336484525.083.png

336484525.085.png

336484525.086.png

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

zatrucia.pdf (125 KB)
z13kawal.pdf (122 KB)
Standardy PTK - Infekcyjne Zapalenie Wsierdzia.pdf (115 KB)
Food_Poisoning_Polish_FINAL.pdf (76 KB)
Anal10wykl.Ziarniaki_-_Ziarenkowce.pdf (121 KB)

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin