W jaki sposób bronić się, gdy policjant źle nas traktuje podczas zatrzymania oraz jak odpierać zarzuty związane z wykroczeniem, którego nie popełniliśmy?
Każdy kto jeździ motocyklem bądź też samochodem musi liczyć się z tym, że prędzej czy później może zostać zatrzymany przez policję do kontroli drogowej. W związku z tym warto wiedzieć jak powinien zachowywać się policjant, a jak kierowca zatrzymanego pojazdu. W jaki sposób bronić się, gdy policjant źle nas traktuje podczas zatrzymania oraz jak odpierać zarzuty związane z wykroczeniem, którego nie popełniliśmy? Wiedza ta przyda się tak w trakcie jazdy motocyklem, jak i samochodem.
Kontrola drogowa
Zacznijmy od początku, czyli tego jak wygląda prawidłowe zatrzymanie do kontroli. Policjant, który zamierza przeprowadzić zatrzymanie motocykla jest uprawniony do wydawania poleceń i sygnałów. Funkcjonariusz policji umundurowany w warunkach dostatecznej widoczności podaje sygnały tarczą do zatrzymywania pojazdów lub ręką. W warunkach niedostatecznej widoczności sygnał dawany jest latarką ze światłem czerwonym albo tarczą do zatrzymywania pojazdów ze światłem odblaskowym lub światłem czerwonym.
Bardzo ważne jest, aby wiedzieć, iż policjant nieumundurowany jest uprawniony do zatrzymania kierującego pojazdem wyłącznie na obszarze zabudowanym. Nie reaguj na próby zatrzymania do rutynowej kontroli poza obszarem zabudowanym przez osoby poruszające się samochodem cywilnym wyposażonym jedynie w lampę błyskową lub przez osoby ubrane w strój przypominające tylko mundur policyjny. W takiej sytuacji kontynuuj jazdę do najbliższej jednostki policji lub do miejsca, gdzie możesz spotkać dużo osób np. stacja paliw itp. Policjant nieumundurowany w warunkach dostatecznej widoczności podaje sygnały tarczą do zatrzymywania pojazdów, a w warunkach niedostatecznej widoczności - latarką ze światłem czerwonym albo tarczą do zatrzymywania pojazdów ze światłem odblaskowym lub światłem czerwonym.
Policjant jadący pojazdem samochodowym może podawać kierującemu pojazdem polecenia do określonego zachowania sie za pomocą urządzeń nagłaśniających, sygnalizacyjnych lub świetlnych. Polecenie do zatrzymania pojazdu podaje sie z dostatecznej odległości, w sposób zapewniający jego dostrzeżenie przez kierującego pojazdem oraz bezpieczne zatrzymanie w miejscu wskazanym przez policjanta. Pojazd powinien być zatrzymany w miejscu, gdzie jest to dozwolone, nie utrudnia ruchu i nie zagraża bezpieczeństwu. Wyjątek stanowi pojazd zatrzymywany po pościgu policyjnym, lub taki pojazd, co do którego zachodzi podejrzenie, iż bezpośrednio zagraża bezpieczeństwu ruchu drogowego ze względu na swój stan techniczny lub zachowanie kierującego. W celu dojazdu do miejsca, o którym mowa policjant może wydać kontrolowanemu uczestnikowi ruchu polecenie jazdy za pojazdem policyjnym.
Policjant, po zatrzymaniu pojazdu, podaje kierującemu stopień, imię i nazwisko oraz przyczynę zatrzymania, a ponadto:
1) policjant umundurowany okazuje legitymacje służbową na żądanie kontrolowanego uczestnika ruchu,
2) policjant nie umundurowany okazuje legitymację służbową bez wezwania.
Nieoznakowane radiowozy
Skoro była już mowa o nie umundurowanych policjantach pora przejść do nie oznakowanych radiowozów. Z każdym rokiem przybywa ich na drogach i są one skutecznym środkiem walki z piratami drogowymi. W samym 2008 roku policja kupiła 250 nieoznakowanych samochodów. W każdym regionie Polski „miśki" jeżdżą różnymi markami aut począwszy od Kia Cee'd, Fiata Bravo, Opla Astry i Vectry, Skody Superb, Volkswagena Passata, a kończąc na Fordzie Mondeo. Czy istnieją jakieś sposoby na zdemaskowanie policjantów? Okazuje się, że można ich wykryć. Jednym z pomysłów na jaki wpadli kierowcy było zamieszczenie w Internecie listy samochodów z podaniem marki i numeru rejestracyjnego nieoznakowanego radiowozu. Pytanie tylko czy jest się w stanie zapamiętać wszystkie numery blach? Jeżeli poruszamy się na stosunkowo niewielkim obszarze załóżmy w granicach miasta i na jego obrzeżach to warto spojrzeć, jakimi samochodami jeżdżą policjanci w naszym regionie, a potem bacznie wypatrywać ich na drodze. Być może większa czujność uchroni nas przed mandatem.
Jedna ważna wskazówka dla wszystkich - nieoznakowany radiowóz nie zwalnia policjanta z obowiązku noszenia munduru zgodnego z rozporządzeniem o umundurowaniu. Pamiętajmy, że policjant powinien łącznie z mundurem nosić kamizelkę odblaskową koloru żółtego z napisem POLICJA na lewym przedzie kamizelki oraz z dużym napisem POLICJA na plecach. Brak tak elementarnej części ubioru może rodzić podejrzenia, iż mamy do czynienia z oszustem. Dlatego też należy zwracać uwagę na szczegóły.
Nie uciekaj!
Jeżeli policja będzie próbowała zatrzymać motocykl do kontroli, a ten pomimo wyraźnych sygnałów nie zatrzyma się, to jest to rozumiane jednoznacznie: kierowca ma coś na sumieniu. Potwierdzają to statystyki - do ucieczek najczęściej dochodzi wówczas, gdy kierowcy są pod wpływem alkoholu, bądź nie mają uprawnień do kierowania pojazdem.
Gdy motocykl nie zatrzyma się do kontroli, policjanci najczęściej rozpoczynają pościg. Konsekwencje takiego pościgu są bardzo nieprzyjemne. Po pierwsze najmniejsza kara za ucieczkę jest wtedy, gdy kierowca w porę zreflektuje się i przestanie uciekać w takim wypadku nastąpi zatrzymanie prawa jazdy i skierowanie sprawy do sądu grodzkiego. Ostateczna decyzja co do wysokości kary zależy oczywiście od sądu, ale w takim wypadku można liczyć na wyrozumiałość: zatrzymanie prawa jazdy jedynie na 2-3 miesiące i mandat do 1000 zł.
Jeżeli jednak pościg będzie trwać długo, powodując niebezpieczeństwo na drodze, albo też kierowca podczas ucieczki spowoduje wypadek, to konsekwencje będą znacznie poważniejsze. Sąd może zabrać mu prawo jazdy nawet na kilka lat i zasądzić mandat w wysokości kilku tysięcy zł. Ewentualne uszkodzenia mienia prowadzący auto będzie musiał pokryć z własnej kieszeni - żaden ubezpieczyciel nie wypłaci odszkodowania, jeżeli kierowca zniszczył motocykl w trakcie ucieczki przed policją. Gdy dojdzie do wypadku, w którym ktoś zostanie ranny, sąd może zmienić kwalifikację czynu z wykroczenia na przestępstwo. Wówczas trzeba się liczyć nawet z karą pozbawienia wolności. Warto wiedzieć, że w razie niezatrzymania się pojazdu do kontroli drogowej, gdy ucieczka stanowi poważne zagrożenie dla innych uczestników ruchu bądź osób postronnych, policjanci mogą użyć broni.
Policja na motocyklu
Policja Logo BMW
Policja sygnal
Pościg za motocyklistą
Wśród wielu kierowców panuje przekonanie, że policja nie ugania się za motocyklami. Tego typu myślenie jest błędne. Co z tego, że policja jeździ 20 letnimi Polonezami, których prędkość maksymalna oscyluje w granicach 120km/h w porównaniu z motocyklami osiągającymi taką i większą prędkość bez żadnego problemu. Jednym z wielu zadań, jakie muszą wykonywać policjanci jest zapewnienie bezpieczeństwa i porządku w ruchu drogowym. Wiąże się to z pilnowaniem, żeby KAŻDY użytkownik pojazdu stosował się do przepisów. Nie ma w prawie jasno powiedziane, że policjanci mają zakaz ścigania motocyklistów z uwagi na ryzyko wypadku motocyklisty. A zgodnie ze znaną prawniczą maksymą: co nie jest zakazane jest dozwolone. W tym przypadku nie tyle, co dozwolone ale nakazane ze względu na pośrednią interpretację przepisów prawa. W związku z tym brak w polskim prawie przepisu o zakazie ścigania motocyklistów. To czy jedziesz Ferrari, Hayą czy też furmanką nie ma w tym przypadku znaczenia - policja ma obowiązek interweniować w takiej sytuacji, ze względu na ryzyko, jakie powodujesz wobec innych uczestników.
Prawo do godności
Swego czasu byłem uczestnikiem sytuacji, w której to pewien policjant obrażał kierowcę i udowadniał mu wykroczenie, którego ta osoba nie popełniła. Na podstawie tego przykładu objaśnię jak się ma rzeczywistość do prawa oraz jak ewentualnie radzić sobie w takich przypadkach. Po pierwsze godność. Zgodnie z art. 14 ust.3 ustawy o policji: policjanci w toku wykonywania czynności służbowych mają obowiązek respektowania godności ludzkiej oraz przestrzegania i ochrony praw człowieka. O tym, że należy szanować zatrzymanego jest mowa również w §6. Kodeksu Etyki Policjanta Postępowanie, który jasno stwierdza: policjanta w kontaktach z ludźmi powinna cechować życzliwość oraz bezstronność wykluczająca uprzedzenia rasowe, narodowościowe, wyznaniowe, polityczne, światopoglądowe lub wynikające z innych przyczyn. Jeżeli z jakiegokolwiek powodu zostaliśmy obrażeni powinniśmy udać się na Komendę Policji właściwą dla policjanta, który nas zatrzymał i tam złożyć ustnie, bądź też pisemnie skargę wraz z wnioskiem o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego. Przypuszczam, że wiele osób stwierdzi, iż nie warto się fatygować i tracić swojego czasu. Wiem też jednak, że gdy ktoś przekroczy poważnie granicę naszej godności nie zostawimy tego samopas.
Łapówka czy uczciwość?
A teraz kilka słów o tym, kiedy policjant udowadnia nam wykroczenie, którego nie popełniliśmy. Za przykład niech posłuży wymuszenie pierwszeństwa przy wjeździe z drogi podporządkowanej. Ważne w takiej sytuacji jest to, iż policja powinna mieć stwierdzone np. na wideo rejestratorze, że dopuściliśmy się złamania prawa. Co jednak, gdy nie mają takiego dowodu? Osobiście polecam w takiej sytuacji być stanowczym, ale grzecznym i próbować przedstawić swój punkt widzenia. Zdarzają się policjanci, którzy dają się przekupić. Jest to jakiś sposób na załatwienie sprawy, aczkolwiek trzeba liczyć się, że możemy zostać oskarżeni o korupcję, która kwalifikuje się jako przestępstwo. Lepszym rozwiązaniem w takiej sytuacji jest nie przyjęcie mandatu i skierowanie sprawy do sądu grodzkiego. Może się to wydawać nieco dziwne, lecz jak pokazuje praktyka w sytuacji, kiedy policja nie ma jasno stwierdzonego popełnionego wykroczenia sądy oddalają stawiane zarzuty. Procedura ta zajmuje trochę czasu, ale w sytuacji, gdy wisi nad nami wysoki mandat oraz punkty karne warto się pofatygować i oszczędzić sobie niesłusznie nałożonej kary.
JanczarVegeta