Radosław Jażdżewski gr. II WZiE
Transport
Definicja:
Pod pojęciem transportu rozumie się pokonywanie przestrzeni lub zmianę miejsca transportowego przy użyciu środków transportu. Na elementy systemu transportowego składają się: transportowany materiał, środek transportu, i proces transportu.
Funkcje:
Rozróżnia się funkcje pierwotne i wtórne. Do funkcji pierwotnych należą funkcje przewozowe oraz związane z tym funkcje przeładunkowe. Do funkcji wtórnych zalicza się funkcję zabezpieczenia dróg, tzn. budowy i utrzymania dróg oraz funkcję odpowiedzialności.
Transport kombinowany
Transport kombinowany to system, w którym użyte środki transportu są tak dopasowane do siebie, że przeładunek przewożonych towarów z jednego środka transportu na drugi nie wymaga wielu operacji przeładunkowych.
Transport kombinowany różni się od transportu przerywanego tym, że nie zachodzi konieczność wykorzystywania różnych środków transportu, lecz próbuje się racjonalnie łączyć ze sobą ich zalety, by uprościć w ten sposób konieczny przy transporcie przeładunek towarów.
Przewóz załadowanych środków transportowych obejmuje on wszystkie systemy transportu, w których jeden środek transportu przewozi inny środek transportu. Przykładem tego może być przewóz pojazdów drogowych koleją na długich dystansach.
Transport pojemnikowy obejmuje wszystkie systemy transportowe, w których do przewozu towarów używa się pojemników, jako usprawniających transport środków pomocniczych, które przebywają drogę transportu niesamodzielnie na środkach transportu. Do transportu pojemnikowego zalicza się, oprócz systemów transportowych, w których używane są duże (kontenery) i małe pojemniki, także systemy transportowe, w których przewożone są palety.
· Przez transport kombinowany próbuje się zastąpić wykorzystanie siły roboczej nakładami na infrastrukturę.
· Dąży się do zmechanizowania przeładunku transportowanego towaru z jednego środka transportu na drugi.
· Dąży się do łączenia zalet transportu bliskiego (na ogół samochód ciężarowy) z zaletami transportu dalekiego (zwykle kolej, samolot, statek).
Tendencje te prowadzą do rozwoju systemu punktów węzłowych, za pomocą których można zagwarantować konkurencyjne czasy transportu. Punkty węzłowe to miejsca przeładunku (terminale), dysponujące koniecznymi, technicznymi środkami pomocniczymi (np. suwnice bramowe) do szybkiego przeładunku towarów z jednego środka transportu na drugi i korzystnymi połączeniami transportowymi dla dowozu i odwozu.
W tym rodzaju transportu najbardziej rozwinięte są te systemy transportowe, w których pojazdy drogowe są przewożone na długich trasach na pojazdach szynowych, które pozwalają na obniżenie kosztów tego transportu w porównaniu z transportem drogowym.
Istnieją 3 główne warianty techniczne w transporcie szynowym:
· Transport wymiennych nadwozi ładunkowych samochodów ciężarowych, służących jako pojemnik ładunkowy, które muszą być tak połączone aby można je było w każdej chwili oddzielić i wymienić.
· Transport naczep ciągnika siodłowego, które są wprowadzane na wagon przez ciągnik siodłowy lub przy użyciu suwnic.
· Transport kompletnych zestawów ciężarowych pojazdów drogowych na niskopodłogowych wagonach.
System ten składa się z jednego statku macierzystego lub statku nośnego zwanego „frachtowcem załadowanych środków transportowych” posiadającego na pokładzie własne urządzenie przeładunkowe, za pomocą których podejmuje lub odstawia lichtugi.
Transport kontenerowy
Transport kontenerowy można realizować przez kombinację wszystkich środków transportu. Może on występować zarówno w transporcie kolejowym, jak i wodnym lub powietrznym. Dowóz odbywa się na ogół transportem drogowym. Mówiąc o transporcie kontenerowym w pierwszym rzędzie rozumie się pod tym pojęciem kombinację transportu drogowego i kolejowego oraz kombinacje transportu kolejowego lub drogowego z morskim.
Transport lotniczy
Szczególnymi cechami transportu drogą powietrzną jest prędkość, bezpieczeństwo, duża częstotliwość przewozów, łatwość odprawy ekspedycyjnej i przejrzystość dróg transportu. Do głównych wad tego rodzaju transportu można zaliczyć wysokie koszty, ograniczenia kubaturowe i wagowe oraz opłacalność stosowania tego rodzaju przewozu na długich dystansach.
Wady i zalety transportu kombinowanego
Zalety:
Ø Krótszy czas transportu
Ø Przyjazny środowisku
Ø Opłacalny na dużych odległościach
Ø Czasami jedyna możliwość dostarczenia towarów
Ø Ogranicza koszty osobowe
Ø Czas przewozu koleją jest w większości krajów ustawowo traktowany jako przerwa, a tym samym są spełniane przepisy dotyczące pracy i odpoczynku kierowcy
Ø Łączy zalety transportu bliskiego (samochód ciężarowy) z zaletami transportu dalekiego (kolej, samolot, statek)
Wady:
Ø Różnorodność przepisów o przewozach kolejowych w różnych krajach
Ø Wysokie koszty infrastruktury
slawbb