Mały słownik informatyczny
angielsko - polski
Copyright by Wydawnictwa Naukowo-Techniczne
Redaktor mgr Hanna Jezierska
Przedruk z pozycji "Mały słownik informatyczny angielsko-polski"
Dział Encyklopedii i Słownictwa Technicznego Wydawnictw Naukowo-Technicznych
Opiniodawca dr Janusz Zalewski
Redaktor techniczny Maria Żurawska
Przedmowa
Mały słownik informatyczny angielsko-polski jest przeznaczony dla szerokiego kręgu czytelników zainteresowanych informatyką i mających z nią do czynienia w swojej pracy. W słowniku uwzględniono podstawowe terminy informatyczne z zakresu technologii elektronicznego przetwarzania danych, urządzeń komputerowych, projektowania i programowania, zaś w węższym zakresie terminologię dotyczącą konstrukcji komputerów i ich zastosowań. Weryfikacji doboru terminów angielskich oraz poprawności ich polskich odpowiedników dokonał dr Janusz Zalewski, któremu Wydawnictwo składa serdeczne podziękowanie za cenne uwagi.
Mały słownik informatyczny angielsko-polski zawiera około 4500 terminów angielskich podanych w układzie alfabetycznym bezwzględnym ("litera po literze") z odpowiednikami polskimi.
Skróty są podane razem z ich pełnym brzmieniem po znaku "=".
Odesłanie zob., stosowane tylko w obrębie kilku wierszy, kieruje do synonimu zalecanego przez miarodajne źródło lub częściej spotykanego we współczesnym piśmiennictwie. W przypadku, gdy istnieją dwie jednoznaczne formy terminu - pełna i skrócona - człony terminu, które można pominąć, podano w nawiasach okrągłych. Objaśnienia i dopowiedzenia przy odpowiednikach polskich podano w nawiasach okrągłych.
Odpowiedniki polskie wzajemnie równoznaczne są oddzielone od siebie przecinkiem, odpowiedniki bliskoznaczne - średnikiem; odpowiedniki dotyczące różnych znaczeń terminu angielskiego są oddzielone cyframi arabskimi.
A
abandon - v zaniechać
abbreviated addressing - adresowanie skrótowe
abnormal termination - zakończenie anormalne
abort - v abortować
abortion - aborcja
absolute address - adres bezwzględny
absolute code - kod adresów bezwzględnych
absolute machine code - kod bezwzględny
abstraction - abstrakcja; abstrahowanie
accept - v przyjmować; odbierać
acceptance test - test odbiorczy
access - dostęp
access mechanism - mechanizm dostępu
access permission - prawo dostępu
access right - prawo dostępu
access time - czas dostępu
access type - typ wskaźnikowy
account - konto
accounting - prowadzenie kont
accounting machine - maszyna księgująca
accumulator - akumulator
accuracy - dokładność
ACIA = asynchronous communications interface adapter - asynchroniczny sprzęg komunikacyjny
ACK = acknowledgement
acknowledgement - potwierdzenie
acknowledgement character - znak potwierdzenia
acknowledgement frames - ramki potwierdzające
acoustic coupler - sprzęgacz akustyczny
acquisition phase - faza zdobywania (magistrali)
acquisition time - czas gromadzenia (danych)
ACR = automatic character recognition - automatyczne rozpoznawanie znaków
action - akcja
activation - aktywacja; aktywowanie
active - a aktywny
active file - plik aktywny
active network - sieć czynna
active state - stan aktywny
actual address - adres rzeczywisty
actual parameter - parametr aktualny
actuator - siłownik; organ wykonawczy
adaptive routing - trasowanie adaptacyjne
ADC = analog-to-digital converter - przetwornik analogowo-cyfrowy, przetwornik a/c, konwerter analogowo-cyfrowy
ADCCP = advanced data communications control procedure - nowoczesna procedura komunikacyjna
adder - sumator
addition - dodawanie
address - adres
addressability - adresowalność
address alignment - równanie adresu
address bus - szyna adresowa
address constant - stała adresowa
address field - pole adresowe
address format - format adresu
addressing mode - tryb adresowania
address modification - modyfikacja adresu
address register - rejestr adresowy
address space - przestrzeń adresowa
address track - ścieżka adresowa
adjacent - a przyległy
ADLC = advanced data link control - nowoczesne sterowanie łączem danych
ADP = automatic data processing - automatyczne przetwarzanie danych, APD
advanced data communications control procedure - nowoczesna procedura komunikacyjna
advanced data link control - nowoczesne sterowanie łączem danych
AFC = automatic frequency control - automatyczna regulacja częstotliwości, ARC(z)
affirmative acknowledgement - potwierdzenie pozytywne
AGC = automatic gain control - automatyczna regulacja wzmocnienia, ARW
aggregate - agregat
AI = artificial intelligence - sztuczna inteligencja
aiming symbol - plamka kierunkowa (w grafice)
alarm clock - zegar alarmowy
Algol = algorithmic language - język algorytmiczny Algol
algorithm - algorytm
algorithmic language - język algorytmiczny
alias - pseudonim
aliasing - utożsamianie
align - v równać
alignment - równanie (wiersza, bajtu)
allocate - v przydzielać, alokować
allocation - przydział, alokacja
allocator - alokator
alphameric - a zob. alphanumeric
alphanumeric - alfanumeryczny, literowo-cyfrowy
alphanumeric code - kod alfanumeryczny, kod literowo-cyfrowy
alternate track - ścieżka zapasowa (zapisu w pamięci magnetycznej)
ALU = arithmetic-logic unit - arytmometr jednostka arytmetyczno-logiczna
ambiguity - niejednoznaczność
American Standard Code for Information Interchange - kod ASCII
ampersand - znak "&" (and)
A/N = alphanumeric alfanumeryczny, literowo-cyfrowy
analog - a analogowy
analog computer - komputer analogowy, maszyna analogowa
analog multiplexer - multiplekser analogowy
analog recording - rejestracja analogowa
analog-to-digital conversion - przetwarzanie analogowo-cyfrowe, konwersja analogowo-cyfrowa
analog-to-digital converter - przetwornik analogowo-cyfrowy, przetwornik a/c, konwerter analogowo-cyfrowy
analyst - analityk
analytical engine - maszyna analityczna
analyzer - analizator
ancestor - przodek (procesu)
ancillary equipment - wyposażenie pomocnicze
AND element - element I, element AND
AND gate - bramka I, bramka AND
animation - animacja, animowanie
annunciator - głośnik
anticipated carry - przeniesienie z wyprzedzeniem
APL = a programming language - język programowania APL
append - v dołączać
application - 1. zastosowanie 2. program aplikacyjny
application layer - warstwa aplikacyjna (modelu referencyjnego ISO)
application note - nota aplikacyjna
application-oriented language - język problemowy
application package - pakiet użytkowy
application program - program użytkowy, program aplikacyjny
APT = automatically programmed tools język APT (programowania obrabiarek sterowanych numerycznie)
arbiter - arbiter
arbitration - arbitraż
architecture - architektura
archived file - plik archiwalny
archiving - archiwowanie
area - obszar
argument - argument (operacji)
arithmetic - arytmetyka
arithmetic(al) - a arytmetyczny
arithmetic instruction - rozkaz arytmetyczny
arithmetic-logic unit - arytmometr, jednostka arytmetyczno-logiczna
arithmetic overflow - przepełnienie arytmetyczne
arithmetic register - rejestr arytmetyczny
arithmetic shift - przesunięcie arytmetyczne
arithmetic statement - instrukcja arytmetyczna
arithmetic subroutine - podprogram arytmetyczny
armed interrupt - przerwanie odgałęzione
array - tablica
array processor - procesor macierzowy, procesor tablicowy
artificial intelligence - sztuczna inteligencja
artificial language - język sztuczny
ASCII = American Standard Code for Information Interchange - kod ASCII
assemble - v asemblować, tłumaczyć język symboliczny
assembler - asembler, translator języka symbolicznego
assembler language - zob. assembly language
assembly language - język symboliczny, język adresów symbolicznych, język asemblerowy
assembly language processor - procesor języka symbolicznego
assembly program - zob. assembler
assert - v zapewnić
assertion - asercja, zapewnienie
assessor - asesor (oprogramowania)
assign - v przypisać
assignment - przypisanie
associative memory - pamięć asocjacyjna, pamięć skojarzeniowa
associative processor - procesor asocjacyjny
associative storage - pamięć asocjacyjna, pamięć skojarzeniowa
asterisk - gwiazdka, znak "*"
asynchronous communications - komunikacja asynchroniczna
asynchronous communications interface adapter - asynchroniczny, sprzęg komunikacyjny
asynchronous computer - komputer asynchroniczny
asynchronous mode - tryb asynchroniczny
asynchronous transmission - transmisja asynchroniczna
ATE = automatic test equipment - automatyczne urządzenie testujące, tester automatyczny, tester zautomatyzowany
atomic - a jednolity, atomowy
atomic action - akcja atomowa (niepodzielna)
attach - dołączenie
attach - v dołączać
attenuation - tłumienie; osłabienie; tłumienność
attribute - atrybut
auditor - rewident
audit trail - ślad rewizji
augment - v powiększać
authentication - autoryzacja
autoindexing - indeksowanie automatyczne
automata theory - teoria automatów
automatically programmed tools - pl język APT (programowania obrabiarek sterowanych numerycznie)
automatic character recognition - automatyczne rozpoznawanie znaków
automatic control - sterowanie automatyczne
automatic data processing - automatyczne przetwarzanie danych, APD
automatic exchange - centrala automatyczna
automatic frequency control - automatyczna regulacja częstotliwości, ARC(z)
automatic gain control - automatyczna regulacja wzmocnienia, ARW
automatic polling - odpytywanie automatyczne
automatic restart - wznowienie automatyczne
automatic test - test wewnętrzny
automatic test equipment - automatyczne urządzenie testujące, tester automatyczny, tester zautomatyzowany
automatic variable - zmienna automatyczna
automation - automatyzacja
auto-restart - wznowienie automatyczne
auxiliary equipment - wyposażenie pomocnicze
auxiliary memory - pamięć pomocnicza
auxiliary processor - procesor pomocniczy
auxiliary routine - program pomocniczy
auxiliary store - pamięć pomocnicza
availability - dyspozycyjność
average access time - średni czas dostępu
B
back-end - a cofnięty
back-end processor - procesor cofnięty
background - tło
background job - praca drugoplanowa
background processing - przetwarzanie drugoplanowe
background program - program drugoplanowy
backing storage - pamięć rezerwowa
backplane - płytka montażowa (dla płytek drukowanych lub układów scalonych)
backslash - kreska wsteczna, kreska ukośna (lewa), ukośnik
backspace - cofnięcie
backspace - v cofać
backspace - character znak cofania
backtracking - nawracanie
back up - v rezerwować
backup - a rezerwowy
backup copy - kopia rezerwowa
backup diskette - dyskietka rezerwowa
backup storage - pamięć zapasowa
backup system - system rezerwowy
Backus Naur form - notacja Backusa-Naura, BNF
backward channel - kanał powrotny
bad block - blok uszkodzony (pliku)
band - pasmo
bandwidth - szerokość pasma
bar code - kod kreskowy
bar-code scanner - pióro świetlne do odczytywania kodu kreskowego
bare machine - komputer dziewiczy
barrel distortion - zniekształcenie beczkowate (obrazu)
base - baza, podstawa
base address - adres bazowy
baseband - pasmo podstawowe (linii radiowej)
baseband signalling - sygnalizacja w paśmie podstawowym
base fine - linia odniesienia
base register - rejestr indeksowy, rejestr modyfikacji
BASIC = beginner's all-purpose symbolic instruction code - język programowania BASIC
basic combined programming language - język programowania BCPL
basic direct access method - podstawowa metoda dostępu bezpośredniego
basic disk operating - system podstawowy dyskowy system operacyjny
basic input/output - system podstawowy system wejścia-wyjścia
basic partitioned access method - podstawowa metoda dostępu podzielnego
basic sequential access - method podstawowa metoda dostępu sekwencyjnego
batch - wsad
batch processing - przetwarzanie wsadowe
battery backup - 1. zasilanie rezerwowe 2. bateria zapasowa
baud - bod
BCCD = buried-channel charge-coupled device - przyrząd o sprzężeniu ładunkowym z kanałem zagrzebanym, objętościowy przyrząd o sprzężeniu ładunkowym
BCD = binary coded decimal liczba dziesiętna kodowana dwójkowo
BCPL = basic combined programming language - język programowania BCPL
BDAM = basic direct access method - podstawowa metoda dostępu bezpośredniego
BDOS = basic disk operating system - podstawowy dyskowy system operacyjny
beep - v pisnąć, wydać dźwięk
before-image protection - ochrona obrazu pierwotnego
beginner's all-purpose symbolic instruction code - język programowania BASIC
beginning-of-tape marker - znacznik początku taśmy
BEL = bell
bell - sygnał dźwiękowy
bell character - znak sygnału dźwiękowego
benchmark - wzorzec; program wzorcowy
benchmark test - test porównawczy, test wzorcowy
best fit - najlepsze dopasowanie
bias - niezrównoważenie
biax biaks - (element ferrytowy pamięciowy lub logiczny)
bidirectional bus - szyna dwukierunkowa
bin - kaseta (mieszcząca moduły)
binary - a dwójkowy, binarny
binary chop - przeszukiwanie dwudzielne, przeszukiwanie dychotomiczne
binary code - kod dwójkowy, kod binarny
binary-coded decimal - liczba dziesiętna kodowana dwójkowo
binary complement - uzupełnienie dwójkowe, uzupełnienie binarne
binary counter - licznik dwójkowy, licznik binarny
binary digit - cyfra dwójkowa, cyfra binarna, bit
binary dump - zrzut dwójkowy, zrzut binarny
binary element - element dwójkowy, element binarny
binary logic - logika dwuwartościowa, logika dwójkowa, logika binarna
binary lookup - przeszukiwanie dwudzielne, przeszukiwanie dychotomiczne
binary notation - notacja dwójkowa, notacja binarna
binary numeral - liczebnik dwójkowy, liczebnik binarny
binary point - przecinek dwójkowy, przecinek binarny
binary program - program dwójkowy, program binarny
binary representation - reprezentacja dwójkowa, reprezentacja binarna
binary search - przeszukiwanie dwudzielne, przeszukiwanie dychotomiczne
binary signalling - sygnalizacja dwójkowa, sygnalizacja binarna
binary synchronous communications - binarna transmisja synchroniczna
binary-to-decimal conversion - przetwarzanie dwójkowo-dziesiętne, konwersja dwójkowo-dziesiętna
binary unit bit - (jednostka ilości informacji)
binary variable - zmienna dwójkowa, zmienna binarna
binder - program wiążący
binding - wiązanie (nazw)
binding time - czas wiązania
bionics - bionika
BIOS = basic input/output - system podstawowy system wejścia-wyjścia biosensor czujnik biologiczny
bipolar coding - kodowanie bipolarne
biquinary code - kod dwupiątkowy
bistable relay - przekaźnik dwustabilny
bistable trigger - przerzutnik dwustabilny
bit - 1. bit (jednostka ilości informacji) 2. cyfra dwójkowa, cyfra binarna, bit
bit clear - kasowanie bitu
bit density - gęstość bitowa
bit error rate - bitowa stopa błędów
bit manipulation - operowanie bitami
bit map - mapa bitowa
bit mask - maska bitowa
bit position - pozycja bitu
bit rate - szybkość transmisji (bitów)
bit set - ustawianie bitu
bit significance - waga bitu
bit-slice architecture - architektura segmentowa
bit-slice microprocessor - mikroprocesor segmentowy
bits per inch - bity na cal (gęstość zapisu)
bits per milimeter - bity na milimetr (gęstość zapisu)
bits per second - bity na sekundę (szybkość zapisu)
bit string - ciąg bitów
bit stuffing - tłoczenie bitów; napełnianie bitami
bit testing - testowanie bitów
bit weight - waga bitu
blank - odstęp
blank character - znak odstępu
blanking - wygaszanie (elementów obrazu)
blinking - miganie (obrazu)
block - blok (część programu)
block diagram - schemat blokowy
blocking - tworzenie bloku, łączenie danych w bloki
blocking factor - współczynnik zblokowania
block length - długość bloku
block-oriented device - urządzenie blokowe
block transfer - przesyłanie bloków
BNF = Backus Naur form - notacja Backusa-Naura, BNF
board - płyta
body - ciało, treść (programu)
body stub - namiastka, korpus
bookkeeping operations - pl operacje pomocnicze (przy porządkowaniu danych)
Boolean type - typ logiczny
bootstrap - ładowanie początkowe
bootstrap - v inicjować
bootstrap loader - program samoładujący
borrow - pożyczka
Pingwiny-Z-Madagaskaru