Robert_Bedzinski_-_Analiza_rynkow_uslug_komunalnych.pdf

Program Prywatyzacji Podmiotów

Komunalnych

Analizy rynków usług komunalnych

Gdynia, październik 2004 roku

P ROGRAM P RYWATYZACJI P ODMIOTÓW K OMUNALNYCH

A NALIZY RYNKÓW USŁUG KOMUNALNYCH `

Spis treści:

1. PRZEGLĄD RYNKU CIEPŁOWNICZEGO 4

1. Charakterystyka rynku 4

Prywatyzacja ciepłownictwa 6

2. Ogólne informacje dotyczące pozycji komunalnych przedsiębiorstw ciepłowniczych 6

Pozycja komunalnych przedsiębiorstw ciepłowniczych na rynku 6

Prognozy rozwoju komunalnych przedsiębiorstw ciepłowniczych 7

3. Charakterystyka wyrobów oferowanych przez komunalne przedsiębiorstwa

ciepłownicze 8

Produkty (usługi) 8

Wielkość sprzedaży 8

4. Charakterystyka konkurencji w sektorze 8

5. Charakterystyka powiązań z kooperantami i klientami 9

Powiązania z odbiorcami 9

Powiązania z dostawcami 9

6. Charakterystyka obecnego i przewidywanego popytu 9

7. Kluczowe czynniki sukcesu w branży 10

2. PRZEGLĄD RYNKU KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ 11

1. Charakterystyka rynku 11

2. Ogólne informacje dotyczące pozycji komunalnych przedsiębiorstwa komunikacji

miejskiej 12

Pozycja komunalnych przedsiębiorstw komunikacji miejskiej na rynku 12

Prognozy rozwoju 13

3. Charakterystyka wyrobów oferowanych przez komunalne przedsiębiorstwa

komunikacji miejskiej 13

Produkty (usługi) 13

Wielkość sprzedaży 13

4. Charakterystyka konkurencji w sektorze 14

5. Charakterystyka powiązań przedsiębiorstw z kooperantami i klientami 14

Powiązania z odbiorcami 14

Powiązania z dostawcami 14

6. Charakterystyka obecnego i przewidywanego popytu 14

7. Kluczowe czynniki sukcesu w branży 15

3. PRZEGLĄD RYNKU WODOCIĄGÓW I KANALIZACJI 17

1. Charakterystyka rynku 17

2. Ogólne informacje dotyczące pozycji komunalnych przedsiębiorstw wodno -

kanalizacyjnych na rynku 18

Pozycja komunalnych przedsiębiorstw wodno – kanalizacyjnych na rynku 18

Perspektywy rozwoju 18

3. Charakterystyka wyrobów komunalnych przedsiębiorstw wodno – kanalizacyjnych 19

Wyroby (usługi) komunalnych przedsiębiorstw wodno – kanalizacyjnych 19

Wielkość sprzedaży 19

4. Charakterystyka konkurencji w sektorze 19

5. Charakterystyka powiązań komunalnych przedsiębiorstw wodno – kanalizacyjnych z

kooperantami i klientami

Powiązania z odbiorcami

Powiązania z dostawcami

6. Charakterystyka obecnego i przewidywanego popytu

7. Kluczowe czynniki sukcesu w branży

DORADCA Consultants Ltd.

P ROGRAM P RYWATYZACJI P ODMIOTÓW K OMUNALNYCH

A NALIZY RYNKÓW USŁUG KOMUNALNYCH `

4. PRZEGLĄD RYNKU WYWOZU NIECZYSTOŚCI ORAZ OCZYSZCZANIA

MIASTA 22

1. Charakterystyka rynku 22

2. Ogólne informacje dotyczące pozycji komunalnych przedsiębiorstw na rynku 23

Pozycja komunalnych przedsiębiorstw na rynku 23

Prognozy rozwoju 23

3. Charakterystyka konkurencji w sektorze 24

4. Charakterystyka powiązań Przedsiębiorstwa z kooperantami i klientami 24

Powiązania z odbiorcami 24

Powiązania z dostawcami 24

5. Charakterystyka obecnego i przewidywanego popytu 25

6. Kluczowe czynniki sukcesu w branży 25

5. PRZEGLĄD RYNKU ZARZĄDZANIA NIERUCHOMOŚCIAMI 26

1. Charakterystyka rynku 26

2. Ogólne informacje dotyczące pozycji komunalnych przedsiębiorstw zarządzających

nieruchomościami na rynku 26

Pozycja komunalnych przedsiębiorstwa zarządzających nieruchomościami na rynku 26

Prognozy rozwoju 27

3. Charakterystyka usług oferowanych przez komunalne przedsiębiorstwa zarządzające

nieruchomościami

Produkty (usługi) oferowane przez komunalne przedsiębiorstwa

Wielkość sprzedaży

4. Charakterystyka konkurencji w sektorze

5. Charakterystyka powiązań Przedsiębiorstwa z kooperantami i klientami

Powiązania z odbiorcami

Powiązania z dostawcami

6. Charakterystyka obecnego i przewidywanego popytu

7. Kluczowe czynniki sukcesu w branży

6. PODSUMOWANIE I WNIOSKI

DORADCA Consultants Ltd.

P ROGRAM P RYWATYZACJI P ODMIOTÓW K OMUNALNYCH

A NALIZY RYNKÓW USŁUG KOMUNALNYCH `

1. Przegląd rynku ciepłowniczego

1. Charakterystykarynku

W strefie klimatycznej, w jakiej znajduje się Polska, ogrzewanie budynków jest nie tylko

miarą cywilizacji, ale koniecznością. Sezon grzewczy trwa w naszym kraju nawet pół

roku, ale przez cały rok nie słabnie popyt na gorącą wodę i parę wodną, wykorzystywane

przez gospodarstwa domowe i zakłady przemysłowe. Dlatego branża ciepłownicza to

ogromny sektor gospodarki, w którym zatrudnienie znajduje blisko 40 tys. osób i którego

obroty sięgają 13 – 13,5 mld zł rocznie.

Dostarczaniem energii cieplnej na rynek zajmują się elektrociepłownie i ciepłownie

zawodowe (oraz ciepłownie i kotłownie komunalne), jednak pewien udział w podaży

mają także elektrociepłownie i ciepłownie przemysłowe, zbudowane w pobliżu fabryk dla

dostarczania im niezbędnej energii. Ok. 1/3 wytworzonego ciepła ogółem powstaje w

ciepłowniach czy kotłowniach przemysłowych, które produkują je na potrzeby

wewnętrzne właściciela.

Rysunek 1. Szacunkowa struktura wielkościowa źródeł ciepła dostarczanego odbiorcom w miastach

ogrzew anie

indyw idualne

27%

energetyka

zaw odow a

(elektrow nie i

elektrociepłow nie)

35%

przemysłow e

źródła ciepła

ciepłow nie

komunalne

20%

kotłow nie lokalne

11%

Źródło:

Dane URE.

Dostawcy ciepła mają istotną konkurencję w postaci indywidualnych systemów

ogrzewania, wykorzystujących gaz, olej opałowy lub węgiel (surowiec najtańszy, ale

najbardziej kłopotliwy w wykorzystaniu). Z pomocą oszczędnym nadchodzą także nowe

technologie, np. kosztownym, ale stosunkowo opłacalnym rozwiązaniem jest tzw. pompa

cieplna. Inną alternatywą dla ciepłowni są instalacje pozyskujące wody geotermalne.

Choć Polska jest w takie wody bogata, to koszt niezbędnej infrastruktury przekracza

możliwości finansowe większości gmin. Należy się jednak spodziewać, że w przyszłości

– m.in. dzięki funduszom proekologicznym – zwiększy się wykorzystanie takich zasobów.

Nie zawsze producent ciepła dociera bezpośrednio do odbiorcy. Na rynku ciepłowniczym

znaczną rolę odgrywają pośrednicy, czyli firmy przesyłające i redystrybujące gorącą

wodę. W 1997 r. wprowadzone zostało prawo energetyczne, regulujące zasady m.in.

obrotu energią cieplną. Zgodnie z tym prawem większe podmioty trudniące się

DORADCA Consultants Ltd.

P ROGRAM P RYWATYZACJI P ODMIOTÓW K OMUNALNYCH

A NALIZY RYNKÓW USŁUG KOMUNALNYCH `

wytwarzaniem, przesyłaniem oraz obrotem taką energią muszą ubiegać się o koncesję.

Rola państwa nie ogranicza się jednak tylko do tego: obowiązują taryfikatory cen ciepła,

ograniczenia podwyżek tych cen, ciepło jest obciążone podatkiem VAT, a sektor

ciepłowniczy po etapie komercjalizacji jest obecnie prywatyzowany. Oznacza to, że

ciągle polityka państwa ma dziś wyraźny wpływ na teraźniejszość i przyszłość

ciepłownictwa.

Produkcja i moc wytwórców energii cieplnej

W latach PRL produkcja energii cieplnej stopniowo rosła, osiągając w połowie lat 80.

poziom ok. 720 PJ (petadżuli). Podobnie jak w innych branżach, tak i w ciepłownictwie

początek przemian gospodarczych spowodował załamanie produkcji, ale następnie

znowu zaczęła ona rosnąć. W 1996 r. jej wysokość sięgnęła 719 PJ, jednak od

następnego roku można było zaobserwować stały regres.

Wynika to z gwałtownej podwyżki cen ciepła, jaka nastąpiła w 1997 i 1998 r. na skutek

zamieszania spowodowanego wdrażaniem prawa energetycznego i czasowego

odwieszenia zakazu niekontrolowanych podwyżek. W latach 1996 – 98 cena urzędowa

energii cieplnej wzrosła z 23,7 zł do 47,2 zł za GJ. Wzrost cen spowodował ograniczenie

popytu odbiorców – do 2000 r. spadki produkcji ciepła wynosiły 5-7%, a łączny spadek

wyniósł 22%. W 2001 r. nastąpił 4% wzrost sprzedaży, ale już w kolejnym roku powróciła

poprzednia tendencja i spadek sięgnął 6%.

Rysunek 2. Produkcja energii cieplnej w Polsce (w PJ).

750

715

721

719

700

684

674

650

651

641

631

600

590

578

550

558

542

500

1980 1985 1990 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002

Źródło:

Dane URE.

W 2001 r. moc zainstalowana licencjonowanych wytwórców ciepła (wytwarzających

łącznie ok. 95% ciepła w naszym kraju) sięgała 73,3 GW. Faktycznie jednak

maksymalna moc tych zakładów wynosiła ok. 69,2 GW, czyli była o 5,5% niższa od

nominalnej. Wynika to przede wszystkim z kiepskiego stanu technicznego polskiego

ciepłownictwa – na ogół wykorzystywane urządzenia są mocno przestarzałe. Dla

przykładu, 21% wykorzystywanych kotłów wodnych ma 25 lat i więcej, a 50% ma 15 – 24

lat.

Przeciętne zużycie kotłów w elektrociepłowniach szacowane jest na ok. 32%, zaś

stopień dekapitalizacji majątku (liczony ilorazem wartości umorzenia majątku do wartości

środków trwałych brutto, co można utożsamiać ze stopniem zużycia infrastruktury

ciepłowniczej) wynosił w 2001 r. 56,5%.

Na skutek zużycia instalacji i zapóźnienia technologicznego, dość znaczne są straty

energii powstające już podczas ogrzewania wody. Wynoszą one przeciętnie 16% (dane

URE). Niższe, bo liczące 12,8% są straty na liniach przesyłowych.

DORADCA Consultants Ltd.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: