Dopaminum hydrochloricum (Rpz)
Dopamine hydrochloride
Hypertonicum
ATC: C 01 CA
Polfa-Warszawa
Wykaz: B
inj.: (0,05 g/5 ml) 10 amp. 5 ml
Lz.
inj.: (0,2 g/5 ml) 10 amp. 5 ml
Skład
1 ampułka 5 ml zawiera 50 mg (roztwór 1% - 1 ml = 10 mg) lub 200 mg (roztwór 4% - 1 ml = 40 mg) dopaminy.
Działanie
Syntetyczny odpowiednnik endogennej katecholaminy - dopaminy, w organizmie syntetyzowanej głównie w o.u.n. przez dekarboksylację L-DOPA. W organizmie występuje głównie we włókanch sympatycznych, płucach,
miokardium i nadnerczach; jest naturalnym prekursorem noradrenaliny i ważnym neuroprzekaźnikiem w o.u.n. (głównie w układzie pozapiramidowym). Działa przez stymulację receptorów adrenergicznych, w zależności
od podanej dawki. W tzw. dawkach niskich (1-4 µg/kg m.c./1 min) - głównie przez stymulację receptorów b1-adrenergicznych zwiększając kurczliwość mięśnia sercowego, objętość wyrzutową, nieznacznie zwiększając
częstość skurczów, oraz przez stymulację receptorów dopaminergicznych w naczyniach nerkowych i krezkowych - co zwiększa przepływ przez te naczynia. Efektem jest wzrost diurezy (zwłaszczza u chorych ze
zmniejszonym przepływem nerkowym). W zakresie tzw. dawek średnich (5-10 µg/kg m.c./1 min) działa zarówno na receptory b1 jak i aadrenergiczne: wyraźniej zaznacza się wpływ na serce (inotropowo i
chronotropowo dodatni) i na naczynia krwionośne - zwiększa ciśnienie tętnicze (wzrasta głównie ciśnienie skurczowe; zwiększa się amplituda ciśnienia), poprawia się przepływ przez naczynia wieńcowe. W zakresie
dawek tzw. wysokich (powyżej 10 µg/kg m.c./1 min.) przeważa efekt działania na receptory aadrenergiczne: silny efekt kurczący naczynia, wzrost ciśnienia tętniczego i spadek perfuzji tkankowej (w tym możliwy spadek
perfuzji wieńcowej), przyspieszenie akcji serca. Całkowity opór obwodowy w zależności od zastosowanej dawki: spada - w fazie rozszerzenia naczyń trzewnych i nerkowych, wzrasta wraz ze wzrostem oporu
obwodowego i poprawą rzutu serca. W organizmie szybko rozkładana przez MAO i metylotransferazę katecholową (COMT) do nieaktywnych metabolitów wydalanych z moczem. Po zastosowaniu w postaci wlewu
dożylnego efekt działania występuje po 1-2 minutach, ustaje szybko po zaprzestaniu wlewu. T0,5 wynosi około 1,7 minuty.
Wskazania
Wstrząs (zwłaszcza powikłany przednerkową niewydolnością nerek): septyczny, kardiogenny, urazowy; chorzy po zabiegach kardiochirurgicznych, niewydolność mięśnia sercowego. W niektórych postaciach wstrząsu
stosowana jednocześnie z dobutaminą i/lub lekami rozszerzającymi naczynia krwionośne (nitrogliceryną, nitroprusydkiem sodu).
Przeciwwskazania
Feochromocytoma, tyreotoksykoza. Ostrożnie stosuje się przy jednocześnie występujących komorowych zaburzeniach rytmu i częstoskurczu napadowym, przeroście gruczołu krokowego. Producent zastrzega:
podawania leku nie przedłużać ponad 48-60 h.
Działania niepożądane
Przy zastosowaniu dużych dawek mogą wystąpić zaburzenia rytmu serca, upośledzenie przepływu obwodowego, nadmierny wzrost oporu obwodowego; u chorych z chorobą wieńcową - bóle wieńcowe. Przypadkowe
podanie poza naczynie żylne może spowodować miejscową martwicę tkanek (zaleca się ostrzyknięcie miejscowo 10 ml 0,9% NaCl + 5 - 10 mg fentolaminy).
Interakcje
Inhibitory MAO nasilają działanie dopaminy. Uważa się, że korzystny efekt naczyniorozszerzający naczynia nerkowe dopaminy (poprzez receptory dopaminergiczne) może być znoszony przez dehydrobenzperidol,
metoklopramid, cymetydynę. Roztwór dopaminy ulega inaktywacji w środowisku zasadowym - nie łączyć z roztworami zasadowymi (o pH > 8,0). Jako rozpuszczalnika do przygotowania wlewu można używać roztworu
fizjologicznego chlorku sodu lub 5% glukozy.
Dawkowanie
W zależności od wskazań i stanu pacjenta: dorośli i dzieci wyłącznie dożylnie, we wlewie kroplowym po rozcieńczeniu 0,9% roztworem soli fizjologicznej lub 5% roztworem glukozy w dawce 0,5-10 µg/kg m.c./min.
Stosować przy użyciu pomp infuzyjnych lub dokładnie skalownych wlewów kroplowych. W czasie podaży leku pacjent wymaga odpowiedniego, starannego monitorowania parametrów układu krążenia.
kasica171