TĘŻEC
· do zakażenia dochodzi na skutek zakażenia rany zarodnikami , lub laseczkami tężca znajdujacymi się w glebie
ETIOLOGIA:
· laseczka tężca (clostridium tetani)
- beztlenowa laseczka
- G(+)
PATOGENEZA:
· czynnki sprzyjające zakażeniu :
- laseczka tężca do swego rozwoju wymaga środowiska beztlenowego
® rany zakażone innymi dorbnoustrojami zużywającymi tlen
® rany głębokie, miażdzone i kłute
· patogeneza :
wniknięcie do rany
wytwarzaniu jadów tężcowych
tetanolizyna tetanospazmina
dostaje się do układu nerwowego
blokowanie fizjologicznych procesów
hamowania
stałe nadmierne pobudzanie neuronów ruchowych
OBRAZ KLINICZNY:
OKRES WYLĘGANIA :
- od kilku dni do kilku tygodni
- na ogół im dłuższy okres wylegania tym łagodniejszy przebieg choroby
OBJAWY ZWIASTUNOWE :
- gorsze samopoczucie
- uczucie wzmożonego napięcia mięśni
- nadmierna potliwość
- czasem parestezje w miejscu zranienia
OKRES OBJAWÓW :
· wzmożone napięcie mięśni :
- pierwszym charakterystycznym objawem jest wzmożone napięcie mięśni żuchwy prowadzące do szczękościsku
- potem chory odczuwa wzmożone napięcie innych grup mieśniowych
napięte mm.mostkowo – sutkowe
sztywność karku
risus sardonicus
· napady prężeń tężcowych :
- mają charakter tonicznych skurczów mięśni
- prężenia są bardzo bolesne
- towarzyszy im RR
- objęcie prężeniami mm. oddechowych uniemozliwia oddychanie, a ponieważ chory jest świadomy wywołuje uczucie lęku przed uduszeniem
- z czasem prężenia trwają coraz dłużej, a przerwy miedzy nimi skracają się
- czasem prężenia są tak silne, że chory leżąc opiera się tylko o pięty i potylicę, a sylwetka jest łukowato wygieta ku górze :
® może to spowodować zmiażdzenie kręgu (najczęściej piersiowego)
· tzw. tężec lokalny :
- czasem występuje w postaci napięcia mięśniowego, radziej prężeń tylko jednej grupy miesniowej np. kończyny
ROZPOZNANIE:
·
RÓŻNICOWANIE:
· szczękościsk :
- zapalenie stawu skroniowo – żuchwowego
- zapalenie okostnej zębopochodne
- ropień okołomigdałkowy
prężenia podobne do tężcowych :
- zatrucie strychniną
- napady histeryczne
LECZENIE:
- leczenie prowadzi się na OIOM
LECZENIE PRZYCZYNOWE :
· immunoglobulina przeciwtężcowa (antytoksyna) :
- wiąże krążącą we krwi chorego tetanospazminę i tetanolizynę
- dawkowanie :
® 5000 j.
· anatoksyna przeciwtężcowa :
- podaje się ją con. 0,5 godziny przed podaniem antytoksyny
- ma na celu uodpornienie czynne
LECZENIE OBJAWOWE :
- choremu zapewnić maksymalny spokój
- unikać zbędnych zabiegów
- środki uspokajające, mieszanki lityczne, do głębokiego uśpienia włacznie
- jeżeli te metody zawiodą chorego należy zaintubować, lub wykonać tracheotomię, zwiotczyć i wentylować respiratorem
POWIKŁANIA:
ROKOWANIE:
· mimo leczenia śmiertelność wynosi ok. 30%
· u chorych zwiotczonych głowną przyczyną zgonu są dołączające się inne infekcje
PROFILAKTYKA:
· właściwe zaopatrzenie rany :
- dokładne oczyszczenie
· zastosowanie antybiotyków :
- zwłaszcza penicylin, lub tetracyklin
· uodpornienie czynne, lub czynno – bierne :
- sposób uodparniania czynno – biernego :
® głębokie podskórne wstrzyknięcie w ramię 1 ml anatoksyny przeciwtężcowej
® po 20 minutach wstrzyknięcie w drugie ramię 3000 j. surowicy przeciwtężcowej po wykonaniu sródskórnej próby uczuleniowej
PATRZ TEŻ:
3
kasica171