cw8.doc

Surowiec

Nazwa

Występowanie

Skład chemiczny

Działanie i zastosowanie

Wg FPVIII

Aurantii amari epicarpium et mesocarpium

Cytral a i b, limonen.

surowiec o zawartości olejku eterycznego nie mniej niż 20ml/kg

Aurantii dulcis aetherolum,

Citri reticulae aetherolum,

Limonis aetherolum,

Neroli aetherolum

Cytral a i b, limonen, linalol

- brak standaryzacji

Citronellae aetherolum

Cytral a i b, geraniol, citronellal

- brak standaryzacji

*Eucalypti folium et aetheroleum –

liść eukaliptusa

Eucalyptus globulus –

eukaliptus gałkowy,

Myrtaceae – mirtowate

Pochodzi z Australii i Tasmanii, uprawiany w

rejonie Morza śródziemnego, w Indonezji, Indiach, Nowej Zelandii i Brazylii

olejek eteryczny (1,8-cyneol = eukaliptol, p-cymen,

α-pinen, kamfen, felandren, limonen, cytronelal, geraniol), garbniki, flawonoidy, gorycze, żywice, triterpeny

sekretolityczne i sekretomotoryczne (upłynnia wydzielinę oskrzeli i ułatwia jej usuwanie), wykrztuśne, słabo rozkurczające. Hamuje wzrost niektórych bakterii i grzybów (działanie antyseptyczne). Stosowany zewnętrznie do wcierań w stanach przeziębieniowych i reumatycznych - wywołuje miejscowe przekrwienie skóry. Wewnętrznie w stanach zapalnych dróg oddechowych (kaszel, bronchity, katar). Olejek eukaliptusowy otrzymywany jest przez destylację z parą wodną świeżych liści.

Surowiec powinien zawierać nie mniej niż 20 ml/kg olejku (lub 15ml/kg dla substancji pociętej)

Melaleucae (Cajeputi) folium et aetheroleum

Eukaliptol = 1,8-cyneol

- brak standaryzacji

*Melissae folium et aetheroleum –

liść melisy

Melissa officinalis – melisa lekarska,

Lamiaceae – jasnotowate

Bylina występuje na wschodzie rejonu śródziemnomorskiego, w

Iranie, Turkmenistanie, uprawiana i zdziczała w Europie, Azji i Ameryce Północnej oraz w

Polsce.

olejek eteryczny (monoterpeny: cytral A (geranial, forma trans) i cytral B (neral, forma cis),cytronelal, geraniol, linalol oraz seskwiterpeny: β-kariofilen), garbniki, gorycze, fenolokwasy (głównie kwas kawowy, rozmarynowy, ferulowy), flawonoidy (apigenina, luteolina, kwercetyna, kemferol i ich glikozydy), związki triterpenowe (kwas ursolowy i oleanolowy).

wyciągi z liścia działają uspokajająco, przeciwskurczowo, wiatropędnie, napotnie. Pobudzają wydzielanie soków trawiennych, obniżają stany zapalne, hamują rozwój bakterii, grzybów i wirusów (kwas rozmarynowy). Surowiec stosowany w nadpobudliwości nerwowej, z trudnościami w zasypianiu i zaburzeniach snu, w nerwicach serca, migrenach i zaburzeniach przewodu pokarmowego na tle nerwicowym.

Surowiec powinien zawierać nie mniej niż 4,0% pochodnych kwasu hydroksycynamonowego w przeliczeniu na kwas rozmarynowy

Menthae arvensis aetheroleum partiam mentholum depletum

mentol

- brak standaryzacji

*Menthae piperitae folium, Menthae piperitae aetheroleum –

liść mięty pieprzowej

Mentha piperita – mięta pieprzowa,

Lamiaceae – jasnotowate

Bylina występuje w stanie

dzikim, rozpowszechniona szeroko w uprawach w Europie, Ameryce, Azji i Afryce (Egipt, Kongo), uprawiana w Polsce na dużą skalę

olejek eteryczny (monoterpeny: mentol, menton, octan i izowalerianian mentolu, eukaliptol, limonen), garbniki, gorycze, fenolokwasy, karotenoidy, sterole, flawonoidy (pochodne luteoliny, apigeniny, diosmetyny).

wyciągi z liścia stosowane są jako leki poprawiające trawienie, działają rozkurczowo w obrębie przewodu pokarmowego, pobudzają wydzielanie soków trawiennych, działają żółciopędnie, żółciotwórczo, przeciwbakteryjnie i uspokajająco. Liść mięty stosowany jest w zaburzeniach trawienia z bólem, kolkami, mdłościami, wzdęciami a także w nieżytach i stanach zapalnych żołądka i jelit, w schorzeniach wątroby, stanach zapalnych pęcherzyka i dróg żółciowych. Mentol działa silnie antyseptycznie, drażni zakończenia włókien nerwowych przewodzących czucie zimna, wywołuje wrażenie chłodu. Poraża też zakończenia bólowe, działa więc słabo znieczulająco oraz przeciwświądowo. Olejek mięty pieprzowej otrzymywany przez destylację z parą wodną świeżego lub przewiędniętego, rzadziej wysuszonego ziela.

Surowiec powinien zawierać nie mniej niż 12ml/kg olejku (9ml/kg dla pociętej substancji)

*Rosmarini folium et aetheroleum –

liść rozmarynu

Rosmarinus officinalis –

rozmaryn lekarski,

Lamiaceae – jasnotowate

Zimozielony krzew, występuje w rejonie

śródziemnomorskim, uprawiany między innymi w Polsce.

olejek lotny (borneol, eukaliptol, kamfora, α-pinen, octan borneolu, limonen), flawonoidy, garbniki, kwas rozmarynowy.