Główne kierunki filozofii współczesnej
1.Heglizm
a)Punktem wyjścia w filozofii jest proces myślenia rozgrywający się w umyśle. Ten proces jest dialektyczny, ma 3 etapy:
-myśl uświadamia się sama sobie (wymiar bezpodmiotowy)
-poznanie siebie jest zapośredniczone przez tworzone w tym procesie pojęcia
-pojecie staje się przedmiotem poznania znosząc pojecie poprzednie.
Dialektyczny proces poznania rozwija się niezależnie od istniejącej rzeczywistości.
W procesie myślenia wytwarza nowe stany, wytwarza sobie przeciwieństwa. Nie prowadzi to do samolikwidacji bytu, ale jego rozwoju.
Wg Hegla nie ma bytu i niebytu jako czegoś stałego. Istnieje natomiast ciągłe stwarzanie się bytu,
Istnieją 3 fazy dialektycznego stwarzania się bytu:
-teza
-antyteza
-synteza
b) Rozwinięcie fil. Hegla
zasadą fil. Hegla jest przeniesienie myślenia na byt. Byt rozwija się w ściśle określonym kierunku, ducha absolutnego.
Rozwój bytu:
Istnieje idea (intelekt, absolut), idea wyłania z siebie przyrodę i świat materii. Przyroda jest antytezą dla idei. Przyroda tworzy człowieka, czyli ducha subiektywnego. Duch subiektywny Wyłania z siebie ducha obiektywnego. Najwyższym etapem rozwoju idei jest duch absolutny.
c) Bóg jako duch absolutny stanowi przedmiot 3 dziedzin ludzkiej aktywności:
-sztuki (poznanie za pomocą form zmysłowych)
-religii na podst. Uczuć i wyobraźni
-filozofii w oparciu o świadomość i myślenia
Duch absolutny jest celem procesu rozwoju myślenia.
Bóg- absolut stwarza sam siebie, jest zarazem ideą, jest naturą i duchem jednocześnie.
2.Inhne kierunki fil. Współczesnej
a)pozytywizm
posiada 3 cechy:
-scjentyzm (łać. Wiedza) –kult nauk przyrodniczych
-empiryzm –oparty o dane zmysłowe
-materializm-wszystko jest materią, duch nie istnieje
Odmiany:
-pozytywizm-logiczny ( zajmowało się tym Koło wiedeńskie) –twierdził, że trzeba przebudować całą naukę i oprzeć ją na wzorze dostarczanym przez nauki przyrodnicze z fizyką na czele.
b)fenomenologia –fil. ma badać nie tylko zjawiska przyrodnicze, lecz ich istotę.
Trzeba badać proces poznania umysłowego jako odzwierciedlenie rzeczywistości.
Hussel bronił ludzkiego rozumu, że ten nie jest tylko na analizę wrażeń zmysłowych, ale może dotrzeć do istoty rzeczy.
c)Egzystencjalizm- przejaw nurtu sokratejskiego w filozofii, skupia się wyłącznie na człowieku i jego problemach.
Przedstawiciele: Heidegger, Kierkegaard
Prawdziwa rzeczywistość nie jest poznawana pojęciowo, może być tylko przeżywana. Nie ma bowiem w świecie nic stałego, jest tylko konkretna jednostka egzystencjalna. Egzystencja jest zagrożona prze nicość.
2 rodzaje egzystencjalizmu:
-ateistyczny (J. P. Sartre)
-teistyczny (Kierkegaard, Gabriel Marcel)
Gabriel Marcel: „Człowiek może być wolny tylko w Bogu”
d)marksizm –wszystko jest materią,materia jest wieczna. Marks analizował głównie życie społeczne. Podzielił całą rzeczywistość na bazę i budowę. Baza obejmuje warunki życia, stosunki produkcji. Budowa obejmuje sferę ideologii, filozofię, religię, sztukę, moralność, język.
„Byt określa świadomość”
„Religia to opium ludu”
Marks postawił pragmatyczny cel dla filozofii „Dotychczas filozofowie interpretowali świat a nam o to chodzi, aby to zmienić.”
kasica171