Fragment z Syllabusa:
Celem wykładu jest przedstawienie najważniejszych pojęć i koncepcji filozofii języka. Filozofia języka jest jednym z ważniejszych działów filozofii XX wieku. Zapoczątkowała „zwrot językowy”, którego konsekwencje są widoczne w różnych dziedzinach badawczych. Dwie opcje zapoczątkowane na początku XX wieku: logicystyczna i filozofia języka potocznego ścierały się przez cały wiek wprowadzając wiele argumentów i problemów, przyczyniając się do rozwoju rozumienia natury podstawowych pojęć filozofii języka: prawdy, znaczenia, odniesienia, rozumienia, a także natury samego języka, jego funkcji i możliwości.
Tematy:
1. Postanie filozofii analitycznej: sytuacja filozofii na początku wieku. Zwrot lingwistyczny
2. G. Frege: podstawowe pojęcia filozofii języka
3. B. Russell: podstawowe problemy z filozofii języka
4. G.E. Moore: filozofia języka potocznego
5. L. Wittgenstein: tematy z Traktatu logiczno-filozoficznego
6. L. Wittgenstein: wybrane kategorie z Dociekań filozoficznych
7. J. Grice: podstawy logiki konwersacji
8. J. Searle: elementy teorii aktów mowy
9. O.V. Quine: bodziec i znaczenie
10. H. Putnam: semantyka nazw rodzajów naturalnych
11. S. Kripke: teoria imion własnych
12. D. Davidson: prawda a znaczenie
13. M. Dummett: antyrealizm semantyczny
14. A. Tarskiego, T. Kotarbińskiego, K. Ajdukiewicza podstawowe pojęcia i koncepcje
15. Podsumowanie
Literatura:
D. Davidson, Eseje o prawdzie, języku i umyśle, PWN, Warszawa 1992 (fragmenty).
A. Derra, Odsłonić tajemnice znaczenia, Wyd. Naukowe, Toruń 2011 (wybrane rozdziały)
M. Dummett, Natura i przyszłość filozofii, IFiS PAN, Warszawa 2010 (wybrane rozdziały)
Filozofia języka, Wyd. Spacja, Warszawa 1993 (wybrane rozdziały)
G. Frege, Pisma semantyczne, PWN, Warszawa 1977 (fragmenty).
S. Kripke, Nazywanie i konieczność, PAX, Warszawa 1988 (fragmenty).
P. Prechtl, Leksykon pojęć filozofii analitycznej, Wyd. WAM, 2009
P. Prechtl, Wprowadzenie do filozofii języka, Wyd. WAM, Kraków 2007 (wybrane rozdziały)
H. Putnam, „Znaczenie wyrazu ‘znaczenie’”, w: tenże, Wiele twarzy realizmu i inne
eseje, PWN, Warszawa 1998, 93-184.
W.v.O. Quine, Słowa i rzeczy, Aletheia, Warszawa, s.
J. Searle, Czynności mowy, PAX, Warszawa 1987 (fragmenty).
L. Wittgenstein, Dociekania filozoficzne, PWN, Warszawa 1972 (fragmenty).
J. Woleński, Filozoficzna szkoła lwowsko-warszawska, PWN, Warszawa 1983 (wybrane rozdziały)
……………………………………….
Zagadnienia do zaliczenia ćwiczeń i wykładów (to obowiązuje na zaliczenie)
- Postanie filozofii analitycznej: sytuacja filozofii na początku wieku.
- Pojęcie filozofii analitycznej, podstawowe kategorie filozofii analitycznej, nurty i ich reprezentanci, sytuacja
- P. Strawson: Dwie koncepcje języka, własności języka w obu ujęciach (metafory).
- G. Frege: Pojęcie sensu i znaczenia, problem zdań przekonaniowych, równości: a = a, a = b
- B. Russell: program logistyczny (konstruktywistyczny w ujęciu Russella), koncepcja deskrypcji (jaki problem miała ta teoria rozwiązywać?)
- L. Wittgenstein I – podstawowe tezy Traktatu, podstawowe pojęcia Traktatu, tezy i problemy metafizyczne Traktatu
-L. Wittgenstein II – założenia filozofii języka w Dociekaniach; podstawowe pojęcia: gra, gra językowa, reguła, respektowanie reguł, język, język prywatny (możliwość), sposób/forma życia, podobieństwo rodzinne
- A. Tarski: pojęcie Konwencji T, pojęcia zdania (równoważności) T, na czym polega osiągnięcie koncepcji Tarskiego (Czego dotyczy, tytuł i rok pierwszej publikacji?)
- D. Davidson: Na czym polega odniesienie się koncepcji do koncepcji Tarskiego? Pojęcie Zasady Życzliwości
- W.V.O. Quine: znaczenie bodźcowe, przekład radykalny, analiza przykładu „Gavagai”, nieokreśloność odniesienia, niezdeterminowanie przekładu
- J. Grice: założenia koncepcji, zasada konwersacji, reguły, pojęcie implikatury
- H. Putnam: jakie dwa założenia nie są prawdziwe zdaniem Putnama, kanoniczny opis znaczenia (Czym jest znaczenie?), pojęcie stereotypu, zasada podziału pracy językowej, relacja „taki sam” – do czego służy w tej koncepcji; koncepcja przyczynowej teorii referencji, problemy tej teorii.
- M. Dummett: relacja myśl – język (Na czym problem myśli wyrażalnych w języku?)
Endriu4001