AVT2486.pdf

„Sterownik wentylatora

okapu kuchennego“

2486

Do czego to służy?

Przy przygotowywaniu posiłków zazwyczaj

wydzielają się opary, które trzeba odprowa−

dzić ze względu na zawartość wody i zapa−

chy związane zgotowaniem. Najczęściej robi

się to wykorzystując okapy z wmontowanym

wentylatorem. Oczywiście każdy wentylator

kuchenny ma wyłącznik, ale zawsze można

zapomnieć o jego włączeniu. Poniższy ste−

rownik pomoże zapomnieć o każdorazowym

włączaniu wyciągu, gdyż zrobi to za nas

automatycznie.

Taki sterownik na pewno przyda się „za−

pominalskim“, którzy przypominają sobie

o wyciągu w chwili, gdy całe mieszkanie

zdąży się już wypełnić "zapachem" przygo−

towywanej potrawy. Proponowany sterownik

wykrywa gotowanie na podstawie różnicy

dwóch temperatur (otoczenia i temperatury

oparów powstających podczas gotowania).

Jako czujniki temperatury zastosowane zo−

stały tanie i łatwo dostępne termistory.

Dzięki zastosowaniu obwodu histerezy

oraz sekundowego opóźnienia włączenia ste−

rownik jest niewrażliwy na wszelkiego ro−

dzaju zakłócenia.

Sygnał zwyjścia komparatora buforowany

jest poprzez bramki U2A i U2B, a następnie

opóźniany wobwodzie D4, R4, C1. Dzięki te−

mu jednosekundowemu opóźnieniu dodatko−

wo uzyskujemy odporność sterownika na

zakłócenia, tzn. jeżeli w ciągu jednej sekundy

sygnał wysoki na wyjściu komparatora nie ule−

gnie zmianie, to jest on uznawany za popraw−

ny, co wiąże się zwłączeniem przez U2DiT1

przekaźnika PK1 włączającego wentylator.

Dzięki obwodowi D1, R3 iC2 po zaniku opa−

rów (zmniejszeniu się temperatury mierzącej

przez RT2) wentylator będzie jeszcze praco−

wał przez 2 minuty, by dodatkowo wycią−

gnąć wszelkiego rodzaju zapachy i opary.

Włączenie przekaźnika sygnalizowane

jest przez zieloną diodę LED D3, natomiast

D2 zabezpiecza T1 przed przepięciami po−

wstającymi podczas wyłączania przekaźnika.

Przełącznik S1 umożliwia włączenie wenty−

latora podczas awarii sterownika. Jak widać,

obwody układu zasilone zostały stabilizowa−

nym przez U3 napięciem 12V. Kondensatory

C3−C6 filtrują napięcie zasilania, natomiast

Jak to działa?

Schemat ideowy sterownika znajduje się na

rysunku 1 . Napięcia z dzielników R6, RT1

i R7, RT2 porównywane są w komparatorze

zbudowanym na układzie U1. Należy zauwa−

żyć, że termistor RT1 powinien mierzyć tem−

peraturę otoczenia, natomiast RT2 temperatu−

rę oparów podczas gotowania. Aby na wyjściu

komparatora pojawiło się napięcie bliskie za−

silającemu napięcia na wyjściu dzielnika R7,

RT2 powinno być wyższe od napięcia z R6,

RT1 o napięcie zależne od ustawienia poten−

cjometru regulacyjnego P1. Dzięki pomiarowi

dwóch temperatur uzyskaliśmy uniezależnie−

nie działania sterownika od temperatury oto−

czenia. Rezystor R5 wprowadza niewielką hi−

sterezę po to, by zapobiec pojawianiu na wyj−

ściu komparatora nieokreślonych wartości na−

pięcia podczas zmian temperatury oparów.

Rys. 1 Schemat ideowy

Elektronika dla Wszystkich

M1 prostuje obniżone napięcia na wyjściu

transformatora. Zastosowanie transformatora

umożliwiło oddzielenie galwaniczne obwo−

dów sterownika od niebezpiecznego dla ży−

cia napięcia 220V.

silikonowym. Płytkę sterownika najlepiej bę−

dzie umieścić wewnątrz okapu kuchennego,

jednocześnie zabezpieczając ją specjalnym la−

kierem odpornym na wilgoć. Nie należy zapo−

mnieć ozamontowaniu przełącznika S1 lub za−

montowaniu w jego roli już istniejącego

włącznika okapu.

Po umieszczeniu całości w miejscu prze−

znaczenia potrzebna będzie jeszcze niewiel−

ka regulacja. W typowych warunkach, kiedy

jest potrzeba włączenia okapu (podczas goto−

wania) należy delikatnie, kręcąc potencjome−

trem P1, doprowadzić do włączenia wentyla−

tora. Regulację należy dokonywać pomału ze

względu na jednosekundowe opóźnienie włą−

czenia wentylatora. Dla zwiększenia dokład−

ności pomiaru różnicy temperatur wskazane

jest przeprowadzić ją kilkakrotnie.

Wiązania Marcin

"Przy podłączaniu za−

silania i manipulacji

przy układzie należy

pamiętać, że niektóre

elementy układu są

pod wysokim napię−

ciem niebezpiecznym

dla życia, dlatego na−

leży zachować dużo

idącą ostrożność. Na−

leży także się upew−

nić, że dołączane

przewody są pewne

i bezpieczne."

Montaż i uruchomienie

Montaż rozpoczynamy od elementów naj−

mniejszych, kończąc na włożeniu układów

scalonych do podstawek. Po zmontowaniu

sterownik nie wymaga uruchamiania, oprócz

niewielkiej regulacji potencjometrem P1.

Czujniki (termistory) należy zabezpieczyć

koszulkami termokurczliwymi. Czujnik RT1

powinien być umieszczony na zewnątrz okapu,

natomiast czujnik RT2 należy umocować na

ściankach okapu, bezpośrednio nad oparami

wydostającymi się podczas gotowania. Czujni−

ki do powierzchni można przykleić np. klejem

Wykaz elementów

Rezystory

R1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .560 Ω

R2,R6,R7 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22k Ω

R3,R4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .470k

Ω

(*)

P1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .2k Ω

RT1,RT2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33k Ω

Kondensatory

C1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .330nF

C2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .100 µ F/25V

C3,C6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .100nF

C4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .220

Ω

F/25V

C5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .470

F/25V

Półprzewodniki

U1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .TL081

U2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4093

U3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7812

T1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .BC548

D1,D2,D4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1N4148

D3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .LED 5mm zielona

M1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Mostek 1A

Inne

S1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Przełącznik

TR1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Transformator 2/34

PK1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Przekaźnik RM81/12V

Zaciski śrubowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .220W „AB“

Rys. Schematy montażowe

Komplet podzespołów z płytką

jest dostepny w sieci handlowej AVT

jako kit szkolny AVT−2486

Ciąg dalszy ze strony 95

Wyjście tego generatora poprzez T1 kluczuje

aktualnie zapalone sekcje diod. Rezystor R3

ogranicza prąd przepływający przez zapaloną

sekcję diod, natomiast rezystory R4 − R8

ograniczają prądy baz tranzystorów. Konden−

satory C3, C4 filtrują napięcie zasilające sy−

gnalizator. Jak łatwo zauważyć, częstotliwo−

ści pracy generatorów możemy łatwo dobrać

potencjometrami P1, P2.

Montaż i uruchomienie

Schemat montażowy został zamieszczony na

rysunku 2 . Montaż należy rozpocząć od wlu−

towania wszystkich zworek, następnie ele−

mentów najmniejszych, kończąc na włożeniu

układów scalonych do podstawek. Lutując

diody LED najlepiej jest je wszystkie włożyć

wotwory płytki iprzylutować po jednym wy−

prowadzeniu każdej z nich, byśmy później

mieli możliwość ich prostego usytuowania.

Jeżeli wszystkie diody leżą tak jak trzeba,

można przylutować ich pozostałe końcówki.

Po zmontowaniu ze sprawnych elemen−

tów sygnalizator nie wymaga uruchamiania

i od razu powinien pracować. Potencjome−

trem P1 należy ustawić częstotliwość zapala−

nia się sekcji diod, natomiast potencjome−

trem P2 można ustawić szybkość kluczowa−

nia aktywnej sekcji diod. Od odpowiedniego

ustawienia obu potencjometrów będzie zale−

żał końcowy efekt wizualny działania takiej

lampki.

Pobór prądu przez sygnalizator nie jest

duży, przez co zastosowane baterie (6 − 9V)

powinny wystarczyć na jeden sezon

rowerowy. Nie należy oczywiście za−

pomnieć owyposażeniu sygnalizatora

w wyłącznik zasilania.

Płytki sygnalizatora obowiązkowo

należy pokryć specjalnym lakierem,

który zabezpieczy je przed wpływami

warunków atmosferycznych.

Na rynku jest tak wiele różnego

rodzaju obudów, że z dobraniem jej

dla tego sygnalizatora nie powinno

być problemów. Można też spróbo−

wać umieścić go w jakiejś starej obu−

dowie po latarce. Najlepsze do tego

celu będą obudowy latarek mające

okrągłe kształty.

Rys. 2a i 2b Schematy montażowe

Marcin Wiązania

Elektronika dla Wszystkich

R5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1M

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: