W literaturze z zakresu zarządzania istnieje pogląd, że każdemu z obowiązków powinno być przypisane uprawnienie. Chodzi tu o pewien margines swobody przypisany wykonywaniu danego zadania. Próba odniesienia uprawnień do każdego z obowiązków jest potrzebna, gdyż pielęgniarki, niezależnie od pełnionej funkcji, mają trudności z werbalizacją uprawnień. Wyszczególnienie obowiązków nie sprawia im kłopotu. Teoretycznie nieznajomość uprawnień zwalnia z wykonywania obowiązków, bo te elementy łącznie z odpowiedzialnością tworzą integralną całość. Przykład odpowiedzialności, obowiązków i uprawnień na stanowisku dyrektora ds. opieki pielęgniarskiej w szpitalu zamieszczono w tabeli 21. Dla sformułowania obowiązków i uprawnień pielęgniarki-menedżera kryterium podziału były funkcje kierownicze: planowanie, organizowanie, przewodzenie (motywowanie), kontrolowanie. Zamieszczona w tabeli 21 propozycja dotyczy odpowiedzialności, obowiązków i uprawnień na stanowisku dyrektora ds. opieki pielęgniarskiej, który jest zastępcą menedżera kierującego zakładem opieki zdrowotnej..
Tabela 21. Odpowiedzialność, obowiązki i uprawnienia na stanowisku dyrektora ds. opieki pielęgniarskiej w szpitalu
Odpowiedzialność: Zapewnienie odpowiednich warunków organizacyjnych do rozwoju pracowników oraz sprawowania pełnej, całodobowej, kompleksowej opieki pielęgniarskiej na wysokim poziomie w szpitalu.
Uprawnienia
Współudział w określaniu ogólnej misji szpitala.
Prawo do składania propozycji sformułowania misji szpitala lub zaproponowanie jej treści.
Sprecyzowanie misji i funkcji opieki pielęgniarskiej.
Wybór treści misji pielęgniarstwa w szpitalu, decydowanie o konieczności realizacji wszystkich funkcji pielęgnowania lub przyjęcie, że ze względu na charakter instytucji może dominować jedna z nich, np. leczenie w klinice lub funkcja opiekuńcza w zakładzie opieki długoterminowej, a inne mogą być wykonywane w mniejszym zakresie.
Planowanie celów strategicznych dla rozwoju świadczeń pielęgniarskich.
Decyzja w sprawie wyboru celów strategicznych gwarantujących rozwój sektora świadczeń pielęgniarskich.
Współudział w planowaniu restrukturyzacji szpitala, zawieraniu sojuszy strategicznych zgodnie z potrzebami instytucji i otoczenia zewnętrznego.
Współdecydowanie o kierunkach restrukturyzacji, prawo domagania się rzetelnych analiz, przeprowadzonych przy pomocy wiarygodnych metod; prawo do wyrażania negatywnej opinii, gdy zmiany wprowadza się bez diagnozy organizacyjnej instytucji; prawo do wskazywania jednostek, z którymi warto zawrzeć sojusz strategiczny, wybór rodzaju sojuszy.
Rozpoznanie zapotrzebowania na usługi pielęgniarskie.
Wybór metod określania zapotrzebowania na świadczenia pielęgniarskie, prawo do zlecania przeprowadzania pogłębionych analiz ośrodkom badawczym.
Planowanie zasobów ludzkich w organizacji: procesu rekrutacji, selekcji, naboru, adaptacji, doskonalenia i rozwoju zespołów pielęgniarskich.
Wybór metod rekrutacji, selekcji, naboru, adaptacji; współdecydowanie (lub branie udziału w konkursie) w sprawie obsady bądź zwolnień na pielęgniarskich stanowiskach kierowniczych, bezpośrednio podległych dyrektorowi ds. opieki pielęgniarskiej; wybór jednostek współuczestniczących w doskonaleniu podyplomowym i rozwoju zawodowym pielęgniarek.
Planowanie obsad pielęgniarskich zgodnie z zapotrzebowaniem pacjentów na opiekę pielęgniarską.
Wybór metody planowania obsad pielęgniarskich, prawo do możliwości korzystania z pomocy specjalistów w dostosowaniu metod planowania do potrzeb danej jednostki, decydowanie o sposobie zorganizowania rezerwowej kadry pielęgniarskiej i wspierania jednostek o zwiększonym zapotrzebowaniu na opiekę.
Planowanie procesu oceniania i motywowania pracowników.
Prawo do wyboru systemu oceny pracowniczej i sposobu motywowania.
Planowanie programów zapewniających wysoką jakość udzielanych świadczeń pielęgniarskich,
Decydowanie o metodach optymalizowania jakości opieki, prawo do pozyskiwania konsultantów. powoływania zespołów doradczych, korzystania z analiz prowadzonych przez niezależne ośrodki ds. jakości.
Planowanie budżetu na działalność sektora opieki pielęgniarskiej i rozdziału środków finansowych na poszczególne płaszczyzny działalności.
Prawo do określenia, według wcześniej wybranej hierarchii potrzeb, wydatków na świadczenia pielęgniarskie.
Planowanie remontów, wyposażenia pielęgniarskich stanowisk pracy w materiały, aparaturę, sprzęt poprawiający bezpieczeństwo, jakość i komfort opieki ad chorym.
Prawo do realizacji planów remontowych i zmian w wyposażeniu, zgodnie z potrzebą zapewnienia bezpieczeństwa chorym i osobom sprawującym opiekę.
Planowanie promocji świadczeń pielęgniarskich w instytucji i otoczeniu zewnętrznym.
Wybór metod i form promowania i uświadamiania ważności świadczeń pielęgniarskich dla ogólnego wyniku opieki nad chorym, prawo do skorzystania z pomocy firm konsultingowych.
Planowani e obiegu i sposobu zbierania informacji o świadczeniach pielęgniarskich oraz ogniw komunikowania się y organizacji.
Współdecydowanie o sposobie zbierania, gromadzenia, przechowywania informacji (dokumentacji) o udzielanych świadczeniach, doradzanie w sprawie wyboru ogniw komunikowania się osób zarządzających instytucją, jak i sprawujących opiekę nad chorym.
Organizowanie
Obowiązki
Współudział w opracowywaniu i doskonaleniu struktury organizacyjnej stosownie do zmieniających się potrzeb instytucji i otoczenia zewnętrznego.
Składanie propozycji co do wyboru rodzaju struktury organizacyjnej i zmiany jej poszczególnych części składowych.
Dostosowanie struktury organizacyjnej sektora opieki pielęgniarskiej do zmienionej w instytucji.
Opracowanie struktury sektora świadczeń pielęgniarskich, komplementarnej do zmienionej w instytucji, a jednocześnie autonomicznej w zakresie pielęgnowania.
Określenie rodzaju nowych stanowisk pielęgniarskich, korygowanie zakresu odpowiedzialności, obowiązków i uprawnień zespołów pielęgniarskich na stanowiskach dotychczasowych.
Powoływanie nowych stanowisk pielęgniarskich, np. ds. jakości opieki, promocji usług pielęgniarskich, specjalistów w poszczególnych dziedzinach pielęgniarstwa oraz nowelizowanie zakresów obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności, zgodnie z poszerzaniem obszarów decyzyjnych w zakresie pielęgnowania.
Rozmieszczenie kadr pielęgniarskich godnie z oceną zapotrzebowania na świadczenia zgłaszane przez poszczególne jednostki organizacyjne.
Decydowanie o liczbie, strukturze, czasie pracy pielęgniarek i obsadzie na poszczególnych zmianach roboczych.;1
Wybór i propagowanie nowych metod opieki pielęgniarskiej i zarządzania zespołami pielęgniarskimi, zgodnie z rozwojem wiedzy i wytycznymi postępowania
Decydowanie o rodzaju wprowadzanych do praktyki nowych metod opieki pielęgniarskiej i organizowania pracy zespołów, zgodnie z rekomendacją, konsultantów wojewódzkich i krajowych.
Wprowadzenie stałego monitorowania jakości usług pielęgniarskich.
Wybór metod i narzędzi umożliwiających stały pomiar, analizę i ocenę jakości usług pielęgniarskich w szpitalu.
Inicjowanie opracowania i wprowadzania do praktyki standardów opieki pielęgniarskiej i zarządzania.
Wybór zespołów i prawo do pomocy merytorycznej specjalistów w opracowywaniu i wprowadzaniu do praktyki standardów opieki pielęgniarskiej i zarządzania sektorem usług pielęgniarskich.
Współudział w opracowywaniu i wprowadzaniu systemów informacyjnych dla potrzeb pielęgnowania i zarządzania świadczeniami pielęgniarskimi.
Współdecydowanie o wyborze firmy dla zbudowania systemów informatycznych celem zbierania informacji istotnych dla zarządzania środowiskiem opieki i zespołami pracowniczymi.
Opracowywanie i podtrzymywanie nieformalnych systemów komunikacji w instytucji (wspólne konferencje, wyjazdy, (spotkania na gruncie pozasłużbowym).
Współdecydowanie o formach i sposobie nieformalnych spotkań z zespołami współpracowników i podwładnych.
Realizacja budżetu, korekta finansowa zgodna z potrzebami instytucji i sektora usług pielęgniarskich
Prawo do swobodnego dysponowania budżetem na opiekę pielęgniarską, zgodnie z rozpoznaniem . potrzeb i zapewnieniem rozwoju tego sektora opieki.
Współudział we wnioskowaniu o zakup sprzętu do pielęgnowania
Decydowanie o wyposażeniu pielęgniarskich stanowisk pracy zgodnie z nowoczesnymi trendami i zapewnieniem bezpieczeństwa pobytu pacjentomi ochrony pracujących osób.
Współpraca z ośrodkami akademickimi oraz jednostkami doskonalenia podyplomowe w zakresie poszerzania kompetencji zawodowych zespołów pielęgniarskich
Kierowanie pielęgniarek do uczestnictwa w różnych formach doskonalenia, decydowanie o zakresie dofinansowania urlopów szkoleniowych i sposobie wykorzystania w praktyce nabytej wiedzy i umiejętności. ______
Zapewnienie odpowiedniego wyposażenia dydaktycznego, materiałów szkoleniowych, czasopism zawodowych, nowoczesnych podręczników z różnych dziedzin pielęgnowania, ochrony zdrowia i zarządzania.
Zlecenie zaopatrzenia w sprzęt i materiały dydaktyczne, prenumeratę czasopism zawodowych, kupno podręczników i książek.
Zapewnienie studentom wydziałów pielęgniarstwa nabywania doświadczeń kierowniczych
Decydowanie o formach i metodach przekazywania wiedzy i umiejętności kierowniczych studentom wydziałów pielęgniarskich.
Współdziałanie z ośrodkami akademickimi w zakresie udostępniania oddziałów szkoleniowych oraz dla potrzeb podyplomowego doskonalenia pielęgniarek.
Wybór oddziałów szkoleniowych odpowiedzialnych za przygotowanie i przebieg praktycznej nauki zawodu, odbywania doskonalenia oraz staży podyplomowych pielęgniarek.
Uczestniczenie i włączanie zespołów pielęgniarskich do prac badawczych i zachęcanie do wykorzystywania wyników badań w praktyce pielęgniarskiej.
Wydawanie zgody i współdecydowanie o kierunku i zakresie prac badawczych prowadzonych w sektorze opieki pielęgniarskiej, wybór wyników, które będą wprowadzane do praktyki pielęgniarskiej.
Przewodzenie (motywowanie)
Współpraca z samorządem terytorialnym, organami administracji rządowej, w zakresie polityki zdrowotnej i promocji świadczeń pielęgniarskich.
Decyzja co do wyboru przedstawicieli samorządu terytorialnego i administracji rządowej oraz sposobu kontaktowania się w zakresie promowania świadczeń pielęgniarskich.
Współpraca z konsultantami krajowymi i wojewódzkimi, samorządem zawodowym, towarzystwami naukowymi i inny- mi organizacjami oraz zachęcanie i umożliwianie pracownikom brania czynnego udziału w pracach na rzecz ...
Piffony