Materiał edukacyjny rozdawany bezpłatnie w ramach szkolenia.

Lilijka 

Lilijka od początków chrześcijaństwa symbolizuje czystość i cnotę. Nosili ją na swych szatach królowie, na sztandarach książę-ta, na herbach rycerze. Harcerska lilijka podobno ma swym kształtem przypominać zakończenie igły magnetycznej kompasu. Tak jak igła wskazywała żeglarzom bezpieczną drogę do domu, tak lilijka symbolizuje jedną z najważniejszych powinności harcerza: postępowanie zgodnie z prawem harcerskim. Inni twierdzą, że tak jak kompas północ, tak lilijka ma harcerzom wskazywać drogę do osiągania ideałów. Trzy literki ONC na ramionach lilijki są skrótem hasła filaretów: "Ojczyzna, Nauka, Cnota". Na węźle widnieje skrót nazwy naszej organizacji ZHP. Na lilijce z krzyża nie ma żadnych liter, są za to dwie gwiazdki. Symbolizują one oczy harcerza, zawsze szeroko otwarte, uważnie obserwujące świat, gotowe dostrzec dobro i zło. Są symbolem oczu patrzących i widzących kiedy i gdzie harcerz może być pomocny. W 1927 roku umieszczono na jej ramionach litery ONC – Ojczyzna, Nauka, Cnota, skrót hasła Filomatów (organizacja młodzieżowa mająca na celu upowszechnienie wśród tamtejszego społeczeństwa idei patriotyzmu i samokształcenia). Na węźle spinającym ramiona lilijki widniał napis ZHP. Oba skróty istniały do 1965 roku, kiedy to zmieniono jej kształt i usunięto literki. VII Zjazd ZHP w 1981 roku przywrócił dawny wygląd lilijki i tradycyjne oznaczenie.

Lilijka jest to tradycyjna odznaka harcerska. Swym kształtem przypomina ona zakończenie igły magnetycznej busoli, wskazującej biegun północny, co symbolizuje, że harcerz w swym postępowaniu zawsze kieruje się Prawem Harcerskim, a także wybiera słuszną drogę i wytrwale dąży do celu. Na listkach umieszczone są litery "O", "N", "C" oznaczające hasła filaretów: "Ojczyzna", "Nauka", "Cnota"; w zwieńczeniu znajduje się napis ZHP.
Harcerze noszą lilijkę na nakryciu głowy metalową, barwy szarosrebrnej, instruktorzy ZHP - barwy złotej. Harcerze w okresie próbnym przypinają lilijkę w miejscu, gdzie nosi się Krzyż Harcerski - na lewej stronie munduru, 2 cm nad środkiem wszycia kieszeni.
Stylizowana w różny sposób lilijka występuje często jako odznaka w męskich organizacjach skautowych w różnych krajach; jej odpowiednikiem w żeńskim ruchu skautowym jest liść koniczyny.

LILIJKA - Lilijka to światowy symbol skautów. Jej kształt wzorowany jest na rysunku zakończenia igły magnetycznej w dawnych busolach. Symbolizuje podążanie harcerzy w dobrym kierunku, czyli zgodnie z ideałami Przyrzeczenia Harcerskiego.

   Na ramionach lilijki, która jest tradycyjnym symbolem przynależności do ZHP, znajdują się litery ONC (Ojczyzna - Nauka - Cnota). Są to pierwsze litery słów hasła filomatów - tajnego, patriotycznego związku młodzieży polskiej w Wilnie, założonego w I połowie XIX w. Hasło pochodzi z utworu A. Mickiewicza "Hej, radością oczy błysną"

   Harcerze noszą na nakryciu głowy srebrną lilijkę, a instruktorzy - złotą. Harcerki i harcerze, którzy nie złożyli jeszcze Przyrzeczenia, noszą lilijkę nad lewą kieszenią munduru, w miejsce krzyża harcerskiego.

Lilijki harcerskie:

1. 1917r.
2. 1921r.
3. koniec lat trzydziestych
4. żeglarska przedwojenna
5. ZHP w Niemczech
6. powojenna
7. żeglarska od 1958r.
8. lata siedemdziesiąte

9.    współczesna

Lilijka jest tradycyjną odznaką harcerską. Stylizowana w różny sposób stosowana jest przez większość organizacji męskich skautowych na świecie. U nas jako pierwszą lilijkę za swój symbol przyjęła Polska Organizacja Skautowa, powstała na wiosnę 1915 r. w Piotrkowie. Kiedy w 1916 r. cztery organizacje skautowe, działające nielegalnie na terenie zaboru rosyjskiego, postanowiły się połączyć tworząc ZHP, przyjęły za swoje odznaki Lilijkę POS oraz Krzyż Harcerski, używany dotąd przez warszawską Naczelną Komendę Skautową. Lilijka swoim kształtem symbolizuje igłę magnetyczną busoli. Oznacza to, że harcerz w swym postępowaniu zawsze kieruje się Prawem Harcerskim. Na ramionach lilijki znajdują się litery ONC; pierwsze litery hasła Filaretów - Ojczyzna, Nauka, Cnota. Lilijka związana jest pośrodku węzłem z napisem: ZHP. Noszona jest na nakryciu głowy oraz w miejscu Krzyża przez harcerzy, którzy nie złożyli przyrzeczenia. Harcerze i harcerki noszą lilijki szare z oksydowanego metalu, instruktorzy - złote. Lilijka umieszczona jest także na metalowych guzikach munduru.