Role semiotyczne
-opisowa ekspresywna(uczucia,pragnienia) sugestywna(rozkaz albo pożar!,Nalot!
-performatywną (przyżeczenie,zobowiązanie, nadanie imienia
NAZWY
-złożone, proste, konkretne(stół),abstrakcyjne (białość)indywidualne(imię itp.) generalne
(budynek,krzesło)
Zakres nazwy : ogólne ,, jednostkowe,puste, generalne indywidualne,zbiorowe niezbiorowe
Supozycja : prosta(jeden zajac), formalna(zając jako gatunek) , materialna(ZAJĄC-nazwa)
Nazwa ostrsa –znana nazwa np. dywan ,, nieostra—nie znam jej””kartka papieru”
RODZAJE STOSUNKÓW MIEDZY NAZWAMI:
Zamienność,podrzedność,nadrzedność,krzyżowania się, wykluczania się
DEFINICJE:
Realna,te itylko te cechy ma dany przedmiot Nominalna: a to be tylko ze
Sprawozdawcza(x to znaczy tyle co y),Projektująca-- konstrukcyjna (x to będzie znaczyło y)
Projek—regulująca (ustala wyrażne znaczenie x na przyszłość)
D.równoścowa(definiendum+lącznik+definiens) Klasyczna:Dom(A)jest to budynek(B-genus) mieszkalny(C-diferentia specifica)
DEFINICJA W STYLIZACJI:słownikowej(x to znaczy tyle, co y), semantycznej(x oznacza takie a takie przedmioty lub cechy), przedmiotowa(popielniczka to przedmiot...) przez postulaty(definicja nie równościowa)
BŁĘDY DEFINICJI :ignotum per ignotum(nieznane przez nieznane), idem per idem(to samo)
Definicja za szeroka , za waska, bład przesuniecia kategorialnego(czerń to tyle co rzecz czarna)-czyli czerń jest sama taka a nie inna
ZDANIA:: prawdziwe, fałszywe(opisuje rzeczywistość niezgodnie z tym jaka jest)
Zdanie analityczne(sens użytych słów-prawdziwość),zdanie wewnetrznie kontradyktoryjne-fałsz-=- Zdanie syntetyczne –nie można poznac prawdziwosci przez słowa opisujące
STRUKTÓRA ZDAŃ:
Zdania: 1)ogólno twierdzące(kazde P jest S),2 z.ogólno-przeczące(Żadne P ni jest S), 3)z.szczegółowo-twierdzące(Niektóre P sa S) 4z szz-przeczące(niektóre s nie sa p)
SaP,SeP,SiP,SoP
FUNKTORY PRAWDZIWOŚCIOWE
Koniunkcja( .*,/\ ) {i}{a , chociaż }, A.NIErozłącznej( \/ ){lub} ALTERNATYWY rozłacznej{albo} (_1_), DYSJUNKCJI ( / )(jedno ze zdań musi być fałszywe) {bądź...badż} RÓWNOWAŻNOŚCI(dwa tak lub dwa nie)=_{zawsze i tylko wtedy,gdy} IMPLIKACJI [ ), >] (z prawdziwości nie ma fałszu) { jeżeli,.. to...} Negacja( Nie jest tak ze) : zasada sprzecznosci[ -(p*-p) zasada wyłacnego srodka( p\/-p) Zsada podwójnego przeczenia [ p _=_ -(-p) ]
PODZIA DYCHOTOMICZNY – podział ze względu na przedmioty itd. Posiadajace dana ceche oraz te które tej cechy nie posiadaja
RELACJE xRy x-poprzednik y-nastepnik KONWERS xR1y to xR2y
1) symettryczne ( x rówieśnik y to y rówiesnik x) 2) asymetryczne(x niższy od y to y wyższy od x) nonsymetryczne (x szanuje y ale czy y szanuje x??) STOSUNEK PRZECHODNI (jak x to y i jak y to z to wynika z tego ze z to x) ATRANSYTYWNA(jak x to y i jak y to z to wynika z tego ze z to NIE x)
SaP= SeP’=P’eS=P’aS’ SeP=SaP’ SiP=SoP’ SoP=SiP’
Obwerja konwersja obwersja
OCENY: preferencyjne(x lepsze od y) globale(bierze się pod uwage wszystkie dobre i złe rzeczy) NORMA POSTĘPOWANIA indywidualne(x powinien zrobic y dnia 12.12.1900), generalne (x powinien zrobic y za każdym razem gdy z), konkretne(nakaz jednorazowego postepowania—np.dać komus odszkodowanie 100zl), abstrakcyjne(nakaz wielokrotnego postepowania renta co miesiac)
WYPOWIEDZI MODALNE „MUSI” , „MOŻE”—logiczna(zdanie uprzednio przez nas stwierdzone, a wiec do stanu naszej wiedzy), 2)dynamiczna(układy czynników które maja być przyczyna czegoś o czym mowa) 3)aksjologiczna(do czyichś ocen) 4)tetyczna(do obowiazujacych w danej dziedzinie norm,nakazujacy zealizowanie danego stanu)
BŁĘDY MYSLENIA FIGURALNEGO
1--definicja bład przesuniecia kartegorialnego
2--zdanie bład myślenia figuralnego
3—BŁĄD ekwiwokacjikilkakrotne użycie tego samego słowa
4—Amfibologiabład ze względu na składnie (w czasie bójki jana z pirotrem x powsztrzymywał jana od bicia
5—OKSYMORION –porównanie na zasadzie sprzeczności( losowanie tajne przez podniesieie ręki)
6—pleonazm
WNIOSKOWANIE: jeżeli zdanie 1 lub 10 zdań jest prawdziwe to dochodzimy do przekonania ze nasze zdanie jest prawdziwe zdania1—do10 to przesłanki(dziś jest x, z tego wynika ze jutro jest y) PRZESŁANKA ENZYMATYCZNA—:jeżeli dziś jest x to jutro jest y
PRAWA LOGICZNE:
Prawo transpozycji – [ p ) q ] ) [-p ) –q ] )= jeżeli ... to 2P KONTRAPOZYCJI SaP to
IIS,P: S a P _=_ nie-P a nie-S
WNIOSKOWANIE DEDUKCYJNE jeżeli dziś jest mróz to dziś jest lód, i dziś jest mróz więc jest dziś lód
PRAWO MORGANA I negowanie koniunkcji -(p *q) = ( -p\/ -q ) nie jest tak ze zarazem p i q wiec nie jest tak ze p lub nie jest tak ze q
PRAWO MORGANA II negowanie alternatywy –(p\/q)=(-p *-q)
PRAWO NEGACJI IMPLIKACJI -[p ) q] ) [p ) –q] nie jest tak ze p to q wiec jeżeli p to nie q
PRAWO TANSPOZYCJI [p ) q] = [-q ) –p] jeżeli p to q wiec jeżeli nie q to nie p
PRAWO SYLOGIZMU hipotetycznego {[p ) q]*[q ) r] ) [p ) r] jeżeli p to q i q to r to p to r
KONWERSJA IIS,P: SeP = PeS
OBWERSJA IIS,P: SaP = Se nie-P IIS,P: SeP = Sa nie-P IIS,P: SoP = Si nie-P
KONTRAPOZYCJA IIS,P: SaP = Se nie-P to IIS,P: Se nie-P =nie-PeS
to IIS,P: nie-PeS = nie-P a nie-S
WNIOSKOWANIA UPRAWDOPADABNIAJĄCE
W. redukcyjne z wniosku(q) wynika przesłanka(p) : jeżeli q ,to p
W. indukyjne na podstawie wielu przesłanek jednostkowych stwierdza się iż poszczególne przedmioty badane posiadają pewną cechę
Wnioskowanie Z ANALOGI : jeżeli S1 to P ,S2 to P Sn to P ,wnioskujemy ze Sn+1 to P
DOWODZENIE W PROST I NIE WPROST : czy q? A)wprost: wiadomo ze jeżeli p to q wiadomo ze p--Na pewno q! B)niewprost przypuśćmy ze –q wiadomo ze jeżeli –q to r
Wiadomo ze –r stad –q(nie nie q) Na pewno g!
SPRAWDZANIE czy p? wiadomo ze jeśli p to q A) wiadomo ze q---przypuszczalnie p
B) wiadomo ze nie ( -q ) stąd NA PEWNO –p!!
Autorstwa : S.S.
mbenio85