Harmonia Jazzowa Na Gitarze - Maciej Blizinski.pdf

(315 KB) Pobierz
3738224 UNPDF
Harmonia Jazzowa Na Gitarze
Maciej Blizi«ski
31 maja 2004 roku
Copyright c ° 2003-2004 Maciej Blizi«ski.
Udziela si¦ zezwolenia do kopiowania, rozpowszechniania i/lub modyfikacji
tego dokumentu zgodnie z zasadami Licencji GNU Wolnej Dokumentacji w
wersji 1.2 lub dowolnej pó¹niejszej opublikowanej przez Free Software Foun-
dation; nie zawiera Sekcji Niezmiennych, bez Tekstu na Okładce. Egzemplarz
licencji jest zał¡czony w rozdziale zatytułowanym “GNU Free Documenta-
tion License”.
Permission is granted to copy, distribute and/or modify this document under
the terms of the GNU Free Documentation License, Version 1.2 or any later
version published by the Free Software Foundation; with no Invariant Sec-
tions, no Front-Cover Texts, and no Back-Cover Texts. A copy of the license
is included in the section entitled “GNU Free Documentation License”.
Streszczenie
Artykuł ten obja±nia podstawy teorii muzyki i jest przeznaczony dla młodych muzy-
ków, którzy interesuj¡ si¦ jazzem. Zawiera dodatkowo informacje specyficzne dla gitary
jazzowej.
Obecnie dokument jest w fazie rozwojowej i nale»y podej±¢ do niego z rezerw¡. Wszel-
kie komentarze i sugestie prosz¦ wysyła¢ na mój adres email.
Spis tre±ci
1 Sprawy zasadnicze 6
1.1 Czym jest, a czym nie jest teoria muzyki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
1.2 Po co jest teoria muzyki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
1.3 Podstawy podstaw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
1.3.1 Krótkie wyja±nienie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
1.3.2 Aksjomaty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
1.3.3 D¹wi¦k w rozumieniu akustycznym . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
1.3.4 Oktawa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
1.3.5 System równomiernie temperowany . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
1.3.6 Skala . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
1.3.7 Akord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
1.3.8 Tonacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
1.3.9 Akord o budowie tercjowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
1.3.10 Zapis ameryka«ski i niemiecki (europejski) . . . . . . . . . . . . . . 17
1.4 Oznaczenia poj¦¢ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
2 Oznaczenia akordów 20
2.1 Kwity . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
2.2 Interpretacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
2.3 Przykład: blues . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
2.4 Typy akordów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
2.5 Dodatkowe składniki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
2.6 Uzupełnianie akordów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22
3 Funkcje harmoniczne 23
3.1 Tonika, subdominanta, dominanta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23
3.2 Funkcje poboczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
3.3 Wtr¡cenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
3.4 II–V–I (dwa pi¦¢ jeden) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
4 Akordy o budowie tercjowej 25
4.1 Trójd¹wi¦ki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
4.2 Czterod¹wi¦ki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
2
4.3 Pi¦ciod¹wi¦ki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
5 Chwytanie i ł¡czenie akordów 26
5.1 Ograniczenia gitary . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
5.2 Najbli»sza droga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26
5.3 Układ rozległy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
5.3.1 Akord Cmaj7 w układzie rozległym . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
6 Sztuczki harmoniczne 29
6.1 Substytut dominanty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
6.2 Ró»ne akordy, te same d¹wi¦ki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
6.2.1 Przykład . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
6.2.2 System . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
7 Barwa akordu 31
7.1 Czym jest barwa akordu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
7.2 Jak powstaje barwa akordu? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
7.2.1 Barwa interwału . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
7.2.2 Współbrzmienia interwałów w akordzie . . . . . . . . . . . . . . . 32
7.3 Akordy o budowie kwartowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
8 Przykłady chwytów
34
9 GNU Free Documentation License
35
3
Wst¦p
Historia tego dokumentu
Pocz¡tek tego dokumentu to rok 1999-ty, na stronie internetowej zespołu „Struktu-
ra” a pó¹niej „Funksters”[2]. Nosił wtedy nazw¦ „Akordy z wy»szymi składnikami”[5].
Ostatnia modyfikacja z tego okresu miała miejsce w styczniu 2001. Dwa lata pó¹niej,
w styczniu 2003, dokument ten stał si¦ podstaw¡ nowego, rozbudowanego artykułu. Jego
¹ródła s¡ teraz w formacie L A T E X, a dokument gotowy do publikacji jest formacie PDF[6].
Wszelkie komentarze i sugestie mile widziane pod adresem:
Maciej Blizi«ski h maciej.blizinski / at / dobranet.polbox.pl i
Przedmowa
Tekst ten jest przeznaczony nie tylko dla gitarzystów, s¡ tutaj omówione ogólne
zagadnienia harmonii i harmonii jazzowej. Pocz¡tkowo przedstawiałem tu tylko sposoby
konstruowania i grania na gitarze akordów z wy»szymi składnikami. Obecnie jest to
wi¦kszy od pierwowzoru artykuł na temat harmonii jazzowej i jej realizacji na gitarze.
Na±ladowanie fortepianu
Niedo±cignionym wzorem dla gitarzysty graj¡cego akordowo jest fortepian, którego
na±ladowanie pozwala odkry¢ bardzo wiele mo»liwo±ci gitary. Nie mamy co prawda takiej
swobody wybierania składników ani mo»liwo±ci zagrania dwunastu 1 d¹wi¦ków naraz, ale
mo»emy zaskoczy¢ niejednego pianist¦ graj¡c na przykład Cmaj7 w układzie rozległym
i we wszystkich przewrotach. Je»eli nie interesuje ci¦ teoria, to te kilka diagramów te» ci
si¦ przyda. Je»eli zdecydujesz si¦ przebrn¡¢ przez cz¦±¢ teoretyczn¡, nauczysz si¦ tworzy¢
takie akordy samodzielnie.
Gitara w r¦kach
Polecam czytanie tego artykułu z gitar¡ w r¦kach. Spróbuj gra¢ to, o czym tutaj pisz¦.
Ka»da nowa rzecz, któr¡ tutaj zobaczysz, wzbogaci Twoj¡ bibliotek¦ wiedzy gitarowej.
1 Palców jest dziesi¦¢, ale mo»na kciukami nacisn¡¢ po dwa klawisze naraz
4
Zgłoś jeśli naruszono regulamin