PRACA MAGISTERSKA-FOTOGRAFIA MICROSTOCKOWA.pdf

(3551 KB) Pobierz
Fotografia microstockowa to pojęcie, które weszło w użycie po 2
Uniwersytet Warszawski
Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych
Marianna Raszkowska
Nr albumu: 204 581
Praca magisterska na kierunku: dziennikarstwo i komunikacja
społeczna w zakresie dziennikarstwa
Fotografia microstockowa
Praca wykonana pod kierunkiem
prof. dr. hab. Włodzimierza Gogołka
Warszawa, lipiec 2007
1
Oświadczenie kierującego pracą
Oświadczam, że niniejsza praca została przygotowana pod moim kierunkiem i
stwierdzam, że spełnia ona warunki do przedstawienia jej w postępowaniu o
nadanie tytułu zawodowego.
Data
Podpis kierującego pracą
Oświadczenie autora pracy
Świadom odpowiedzialności prawnej oświadczam, że niniejsza praca dyplomowa
została napisana przez mnie samodzielnie i nie zawiera treści uzyskanych w
sposób niezgodny z obowiązującymi przepisami. Oświadczam również, że
przedstawiona praca nie była wcześniej przedmiotem procedur związanych z
uzyskaniem tytułu zawodowego w wyższej uczelni.
Oświadczam ponadto, że niniejsza wersja pracy jest identyczna z załączoną wersją
elektroniczną.
Data
Podpis autora pracy
2
Streszczenie pracy
Praca dotyczy nowego zjawiska z zakresu fotografii i komunikacji środowiskowej
jakim jest microstock. Wyróżniono w niej zagadnienia dotyczące tradycyjnej
fotografii stockowej, opisano historię tej branży, począwszy od XIX w., obecną
sytuację na rynku oraz cechy charakterystyczne tego rodzaju fotografii. W pracy
zdefiniowano pojęcie agencji microstockowej, zaprezentowano największe
serwisy tego typu, szczególny nacisk kładąc na charakterystykę pierwszej agencji
– iStockphoto. W pracy wymienione są różnice pomiędzy tradycyjnym stockiem i
microstockiem, jak również przyczyny popularności tego ostatniego.
Zasygnalizowano kluczową rolę użytkowników serwisów microstockowych wraz
z wyjaśnienieniem pojęcia crowdsourcingu. Przedstawiony jest też proces
rekrutacji do wybranych agencji oraz porównanie serwisów pod kątem ich
społecznościowego charakteru. Zaprezentowano zagadnienia z zakresu prawa
autorskiego i jego ochrony oraz wyjaśniono kwestie „model” i „property release”.
Słowa kluczowe: Agencja, crowdsourcing, fotografia microstockowa, fotografia
stockowa, Internet, licencje, model release, prawo autorskie, property release,
social networking
Dziedzina pracy: 15.100 Dziennikarstwo i komunikacja społeczna
Numer kodowy: 2101-47TIME4
Tytuł w jęz. angielskim: Microstock photography
3
Spis treści
Streszczenie pracy................................................................................................................3
Spis treści.............................................................................................................................4
Wstęp................................................................................................................................... 5
1. Tradycyjna fotografia stockowa...................................................................................... 9
1.1. Historia fotografii stockowej.................................................................................. 10
1.2. Obecna sytuacja na rynku fotografii stockowej......................................................16
1.3. Specyfika fotografii stockowej............................................................................... 23
2. Microstock..................................................................................................................... 31
2.1. iStockphoto............................................................................................................. 32
2.2. Tradycyjne agencje stockowe a serwisy microstockowe........................................35
2.3. Przyczyny popularności microstocku..................................................................... 43
2.4. Porównanie ofert agencji microstockowych...........................................................50
3. Użytkownicy agencji microstockowych........................................................................56
3.1. Crowdsourcing – nowy sposób komunikacji i pracy..............................................56
3.2. Rekrutacja fotografów............................................................................................ 59
3.3. Social networking w agencjach microstockowych.................................................63
3.3.1 iStockphoto....................................................................................................... 64
3.3.2 Shutterstock.......................................................................................................72
3.3.3 Dreamstime.......................................................................................................74
4. Aspekty prawne microstocku.........................................................................................77
4.1 Prawo autorskie a fotografia....................................................................................78
4.2. Zasady licencjonowania fotografii..........................................................................84
4.2.1. Licencja Royalty Free......................................................................................85
4.2.2. Rozszerzone licencje........................................................................................89
4.2.3. Reklamowe duplikacje – skutek stosowania niewyłącznych licencji w
marketingu ................................................................................................................ 93
4.3. Model i property releases........................................................................................99
Zakończenie.....................................................................................................................105
Słownik............................................................................................................................ 108
Spis ilustracji....................................................................................................................118
Spis tabel..........................................................................................................................120
Bibliografia...................................................................................................................... 120
Indeks...............................................................................................................................122
4
Wstęp
Fotografia microstockowa jest produktem XXI wieku. Wcześniej, czyli przed
2000 r., pojęcie to nie było znane. Odnosi się ono do nowego modelu
funkcjonowania fotografii, nierozłącznie związanego z medium, jakim jest
Internet. Bez tego rodzaju komunikacji, jaką zapewniają nowe technologie, branża
fotografii microstockowej nie miałaby szans na zaistnienie i dynamiczny rozwój.
Fotografia microstockowa tworzona jest przez niezawodowych fotografów i
dystrybuowana przez specjalistyczne serwisy internetowe nazywane agencjami
microstockowymi. Serwisy te sprzedają zdjęcia ze swoich zasobów za niewielką
opłat ą 1 . Komercyjnemu charakterowi tej działaności towarzyszy druga, ale nie
mniej ważna aktywność, jaką jest tworzenie społeczności osób zaangażowanych w
funkcjonowanie branży fotografii microstockowej. Dopiero po połączeniu tych
dwóch działań można mówić o zupełnie nowym pojęciu biznesowym i
komunikacyjnym.
Fotografia microstockowa wywodzi się z tradycyjnej fotografii stockowej. Firmy
zajmujące się tą branżą gromadzą w swoich archiwach fotografie, które są
sprzedawane klientom: agencjom reklamowym i Public Relations, prasie
drukowanej, korporacjom. Tradycyjne agencje stockowe wiedzą, kto jest ich
klientem i w jaki sposób zdjęcie będzie wykorzystane. W microstocku jest inaczej
– zazwyczaj nie wiadomo, kto kupił fotografię i gdzie będzie ona użyta.
1 Określenie “sprzedaż zdjęć” odnosi się do udzielania licencji na wykorzystanie fotografii, a nie sprzedaż
majątkowych praw autorskich do dzieła. „Sprzedaż zdjęć” i „licencjonowanie” będą w tej pracy używane
zamiennie, ale zawsze będzie to oznaczało udzielenie licencji. Problematyka licencji i prawa autorskiego
będzie szerzej omówiona w rozdz. 4.
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin