Koloseum.pdf
(
653 KB
)
Pobierz
(anonymous)
Koloseum
1
Koloseum
Koloseum
, Amfiteatr Flawiuszów (
łac.
Amphitheatrum
Flavium
,
Colosseum
;
wł.
Colosseo
)
–
amfiteatr
w
Rzymi
e, wzniesiony w latach
70
-
72 d
o
80
n.e.
przez
cesarzy z dynastii
Flawiuszów
.
Jest to duża
eliptyczna b
udowla o długości 188 m i
szerokości 156 m, obwodzie 524 m, wysokości 48,5 m,
z pojemną widownią, która mogła pomieścić pomiędzy
45 a 73 tysiącami widzów
[1]
; z galeriami
komunikacyjnymi oraz areną z systemem podziemnych
korytarzy. W czterokondygnacyjnym podziale
zewnętrznym zastosowano
spiętrzenie porządkó
w
(najniższa
kondygnacja
w
porządku toskańskim
, druga
w
jońskim
, trzecia w
korynckim
). Trzy niższe
kondygnacje związane są z konstrukcyjnym układem
arkad,
czwarta, najwyższa została zaopatrzona tylko w
małe okna. Od strony wewnętrznej budowla jest
pięciokondygnacyjna. Cztery kondygnacje zbudowano
jako układ pomieszczeń wydzielonych pomiędzy
filara
mi,
ściana
mi, ze
sklepieniami
kolebkowymi
i
krzyżowymi.
Umieszczono tam bufety, szatnie,
natryski, pomieszczenia dla
gladiatoró
w, klatki dla
zwierząt, korytarze. Wokół areny wzniesione było
podium.
Do Koloseum prowadziło 80
ponumerowanych wejść (zachowały się oznaczenia
wejść od nr XXIII do LIV), które zapewniały szybkie
(przez ok. 6 minut) opuszczenie widowni przez widzów
(jednak taką możliwość mieli tylko widzowie z
dolnych i środkowych rzędów). Istniała też możliwość
przykrycia całej widowni specjalną osłoną (
velarium
)
w deszczowe lub bardzo słoneczne dni.
Koloseum w kwietniu 2007 roku
Grafika przedstawiająca Koloseum
Odbywały się w nim m.in. walki gladiatorów,
naumachie
, polowania na dzikie zwierzęta. Tradycja
mówi iż w Koloseum mordowano
chrześcijan
, co
upamiętniono krzyżem wewnątrz budowli. Od połowy
XVIII wieku
Koloseum jest otoczone opieką jako miejsce męczeństwa pierwszych chrześcijan, wcześniej
pozyskiwano z niego bloki kamienne jako materiał budowlany. Nazwa Koloseum została nadana we wczesnym
średniowieczu od znajdującego się w pobliżu budowli ogromnego (
gr.
kolossos
) posągu
Nerona
przedstawionego
jako
Helios
.
Koloseum
W
445 z
ostało poważnie uszkodzone przez
trzęsienie ziemi.
Koloseum
2
W
528 o
dbyły się tu ostatnie
igrzyska.
Pod koniec VI wieku wewnątrz amfiteatru
wybudowano mały kościół,
arenę p
rzekształcono w
cmentarz.
Około
1200 r
odzina Frangipani przejęła Koloseum i
ufortyfikowała je, używając jako zamku.
W
1349
w wyniku
trzęsienia ziemi z
awaliła się
zewnętrzna część południowej ściany.
Wnętrze Koloseum
W
1744 z
ostało ogłoszone miejscem
męczeństwa
chrześcijan.
Od II poł. XVIII wieku w
Wielki Piątek
odbywa się tutaj
droga krzyżowa p
od przewodnictwem
papieża
.
7 lipca
2007
obiekt został ogłoszony jednym z
siedmiu nowych cudów świata
.
Kontrowersje
•
Naumachie
mogły odbywać się w pierwszym okresie po wybudowaniu Koloseum. Uniemożliwiło je
zabudowanie areny dwukondygnacyjnymi piwnicami za czasów
Domicjan
a
[2]
.
• Ostatnio część naukowców kwestionuje jakoby w Koloseum miały odbywać się masowe mordy na
chrześcijanach, gdyż informacje o tym pojawiają się dopiero od XVII wieku. Bezsprzecznym natomiast jest fakt,
iż w czasie przerw pomiędzy walkami gladiatorów dokonywano egzekucji skazańców, nieraz w wymyślny i
krwawy sposób. Natomiast jako miejsce egzekucji chrześcijan podaje się
Circus Maximus o
raz
Ogrody
Nerona
Wikipedia:Weryfikowalność.
• W wielu publikacjach mówi się jakoby widzowie Koloseum mogli je opuścić w ciągu 5
–
6 minut. Nie jest to do
końca zgodne z prawdą. Taką możliwość mieli widzowie zajmujące dolne i środkowe rzędy. Widzowie z górnych
rzędów musieli przejść korytarzem o ukośnym stropie, który ma w najwyższym miejscu około 2,2 metra, co
spowalniało ich wychodzenie. Prawdopodobnie takie rozwiązanie miało na celu umożliwienie
patrycjuszom
opuszczenie obiektu bez konieczności mieszania się z
plebsem
. Nie zmienia to jednak w niczym faktu, że system
rozprowadzania widzów był przemyślany, a budowane współcześnie w
USA s
tadiony nadal na nim się
wzorują
Wikipedia:Weryfikowalność.
• Wbrew obiegowym opiniom,
Sienkiewicz
nie umiejscawia ani jednego epizodu
Quo vadis
w Koloseum. Jedynie
dwukrotnie wspomina w swej powieści o tym zabytku, odnosząc się do wydarzeń przyszłych. Całe
nieporozumienie wynikało z nieuważnego czytania książki i wytykania tego
potknięcia
Sienkiewicza na zasadzie
ciekawostki. Oto odnośne fragmenty:
"Ci, którzy chronili się na rynki i place,
w miejscu, gdzie później stanął amfiteatr Flawiański
, koło świątyni Ziemi, koło
portyku Liwii i wyżej koło świątyni Junony i Lucyny oraz między Clivus Vibrius a starą bramą Eskwilińską, otoczeni naokół
morzem ognia, poginęli od żaru."
[3]
Koloseum
3
"
Zanim Flawiusze wznieśli Koloseum
, amfiteatra w Rzymie budowano przeważnie z drzewa, toteż wszystkie niemal spłonęły
w czasie pożaru. Nero jednak dla wyprawienia przyobiecanych igrzysk kazał wznieść kilka, a między nimi jeden olbrzymi, na
który zaraz po ugaszeniu ognia poczęto sprowadzać morzem i Tybrem potężne pnie drzew, wyciętych na stokach Atlasu
[4]
.
Przypisy
[1] Diego Gutierrez, Bernard Frischer, Eva Cerezo, Ana Gomez, Francisco Seron.
AI and virtual crowds: Populating the Colosseum
.
„
Journal of
Cultural Heritage
”
. 8 (2), ss. 176
–
185 (2007). doi:10.1016/j.culher.2007.01.007
(http:/
/
dx.
doi.
org/
10.
1016/
j.
culher.
2007.
01.
007)
(
ang.
)
.
[2] A.Sadurska,
Archeologia starożytnego Rzymu
–
okres cesarstwa
, PWN 1980, s. 130
[3] H.Sienkiewicz,
Quo vadis
, PIW 1990, wydanie XXIX (rzut II), rozdział XLIV, s. 422.
[4] H.Sienkiewicz,
Quo vadis
, PIW 1990, wydanie XXIX (rzut II), rozdział LVI, s. 517.
Linki zewnętrzne
• Opis konstrukcji Koloseum w formie interaktywnej grafiki
(http:/
/
www.
bbc.
co.
uk/
history/
interactive/
animations/
colosseum/
index.
shtml)
Na mapach: 41°53'24
″
N 12°29'32
″
E41.89, 12.49222
(http:/
/
toolserver.
org/
~geohack/
geohack.
php?language=pl&
pagename=Koloseum&
params=41_53_24_N_12_29_32_E_)
Źródła i autorzy artykułu
4
Źródła i autorzy artykułu
Koloseum
Źródło
: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=23292860
Autorzy
: Adziura, Arsau6, Autokrata, Barbaros, Beau, Beno, Bukaj, Chrzanu, CommonsDelinker, Dobromila, Dohaeng,
Draco flavus, Drozdp, Explorer, Flack, Flyz1, HoliBlu, Jasiu.legutko, Jedyooo, Jerry, Jotempe, Kala Nag, Kaszkawal, Kefas de Merciful, Killroyus, Kpjas, Leinad, Lord Ag.Ent, Louve, Lukask,
Lukasz Lukomski, Lzur, MK wars, Magalia, Maikking, Maire, Man, Margoz, Masti, McMonster, Michalgarbowski, Milek80, Mix321, Mohtak, Mordex, Pan Samochodzik, PawełMM, Pjahr,
Polimerek, Ponton, Pufacz, Radomil, Siedlaro, Silthor, SolLuna, Stoigniew, TOR, Tilia, Vindur, WTM, Webkid, Ymar, Ziel, Żbiczek, 87 anonimowych edycji
Źródła, licencje i autorzy grafik
Plik:Colosseum in Rome-April 2007-1- copie 2B.jpg
Źródło
: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Colosseum_in_Rome-April_2007-1-_copie_2B.jpg
Licencja
: Creative Commons
Attribution-Sharealike 2.5
Autorzy
: User:Diliff
Plik:ColosseumRoma.jpg
Źródło
: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:ColosseumRoma.jpg
Licencja
: Public Domain
Autorzy
: User:Immanuel Giel
Plik:Colosseum exterior.jpg
Źródło
: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Colosseum_exterior.jpg
Licencja
: GNU Free Documentation License
Autorzy
: User:FoekeNoppert,
User:G.dallorto, User:Para
Plik:Colosseum.jpg
Źródło
: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Colosseum.jpg
Licencja
: GNU Free Documentation License
Autorzy
: G.dallorto, Gryffindor, Ygrek
Plik:Quote-alpha.png
Źródło
: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plik:Quote-alpha.png
Licencja
: GNU Free Documentation License
Autorzy
: Aotake, Sanguinez
Licencja
Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported
http:/
/
creativecommons.
org/
licenses/
by-sa/
3.
0/
Plik z chomika:
kasikw25
Inne pliki z tego folderu:
Hagia Sofia.pdf
(4889 KB)
Statua Wolności.pdf
(190 KB)
siedem cudów świata.pdf
(234 KB)
Posąg Zeusa w oOimpii.pdf
(86 KB)
Porcelanowa Wieża w Nankinie.pdf
(242 KB)
Inne foldery tego chomika:
Kosmos
Kraje świata
Unesco
Wody Ziemi
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin