Opłata produktowa i opłata depozytowa.doc

OPŁATA PRODUKTOWA I DEPOZYTOWA

I) INFORMACJE OGÓLNE

W ostatnich latach pojawiła się w świecie całkiem nowa filozofia rozwiązywania problemów w zakresie gospodarki odpadami. Sformułowana ona została w połowie lat
90 – tych w ramach OECD oraz Unii Europejskiej pod nazwą rozszerzonej odpowiedzialności producenta. Na jej podstawie już blisko 10 lat temu kraje Unii Europejskiej rozpoczęły tworzenie systemów gospodarki odpadami. Systemy te oparto na odpowiedzialności producenta wybranego produktu za ten produkt w całym cyklu jego życia, tj. jak można powiedzieć: „od kołyski po grób”, obejmując także odpowiedzialnością odpad po tym produkcie. Praktyczne wdrożenie systemów gospodarki odpadami w krajach Unii Europejskiej zapewniła Dyrektywa Parlamentu i Rady Europejskiej Nr 94/62/WE z dnia 20 grudnia 1994 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych, znowelizowana Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 2004/12/WE z dnia 11 lutego 2004 r. oraz Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 2005/20/WE z dnia 9 marca 2005 r.

Najważniejszym postanowieniem tej Dyrektywy było wprowadzenie obowiązku zapewnienia odzysku i recyklingu części odpadów opakowaniowych. Obowiązek ten został określony
w formie wskaźnika procentowego odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych,
w stosunku do łącznej masy opakowań wprowadzonych na rynek, jaki muszą osiągnąć kraje członkowskie Unii Europejskiej.

W dniu 1 stycznia 2002 roku weszły w życie dwie ustawy, które zapewniły przeniesienie do prawa polskiego postanowień w/w Dyrektywy, a mianowicie:

q       ustawa o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej,

q       ustawa o opakowaniach i odpadach opakowaniowych,

obie z dnia 11 maja 2001 r.

              Założeniem w/w ustaw jest w pierwszym rzędzie zapobieganie wytwarzaniu odpadów, ograniczenie ich ilości i szkodliwości, a jeśli nie jest to możliwe, stworzenie odpowiednich warunków odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych. Przedsiębiorca ma obowiązek zapewnienia odzysku, a w szczególności recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych.

Odzysk i recykling odpadów dotyczy wprowadzenia na rynek krajowy:

produktów w opakowaniach:

·         z tworzyw sztucznych,

·         z aluminium,

·         ze stali, w tym z blachy stalowej,

·         z papieru i tektury,

·         ze szkła gospodarczego, poza ampułkami,

·         z materiałów naturalnych (drewna i tekstyliów) (z dniem 1 stycznia 2008 r., obowiązkom ustawowym podlegać będą opakowania z drewna)

·         wielomateriałowych

oraz produktów takich jak:

·         akumulatory kwasowo-ołowiowe,

·         akumulatory: niklowo-kadmowe, niklowo-żelazowe oraz inne akumulatory elektryczne (wielkogabarytowe i małogabarytowe),

·         ogniwa i baterie galwaniczne oraz ich części z wyłączeniem: części ogniw i baterii galwanicznych,

·         oleje smarowe,

·         lampy wyładowcze z wyłączeniem świetlówek kompaktowych (uchyla się
z obowiązków ustawowych z dniem 1 stycznia 2008 r.)

·         opony.

PALETY DERWNIANE

Począwszy od 1 stycznia 2006 r., przedsiębiorcy wprowadzający na terytorium kraju produkty na paletach drewnianych zobowiązani są do uwzględnienia w masie wprowadzonych na terytorium kraju opakowań podlegających obowiązkowi odzysku, również i palet drewnianych. Ich masa ma więc wpływ na masę opakowań, od której przedsiębiorca musi liczyć poziom odzysku. Dotyczy to wyłącznie palet, które po raz pierwszy wraz z produktem zostały wprowadzone na terytorium kraju.

Gdy jednak przedsiębiorca w 2006 r. nie osiągnął wymaganego łącznego poziomu odzysku dla opakowań, to miał obowiązek obliczyć i wpłacić na konto urzędu marszałkowskiego - opłatę produktową (zał. nr 5). Wtedy w wyliczeniach nie uwzględniał stawki opłaty dla palet drewnianych (bo wynosi ona 0 zł), ale stawki dla pozostałych opakowań wprowadzonych przez niego na rynek. Przy obliczaniu opłaty produktowej są uwzględniane wszystkie opakowania, w tym również palety drewniane, co ma wpływ na wysokość należnej opłaty produktowej. W przypadku nie osiągnięcia wymaganego łącznego poziomu odzysku dla opakowań za 2007 r., przedsiębiorcy wprowadzający na terytorium kraju produkty na paletach drewnianych, będą liczyć opłatę wg stawki opłaty produktowej ustalonej w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie stawek opłat produktowych (Dz. U. Nr 225, poz. 1645), które weszło w życie z dniem 1 stycznia 2007 r. Zgodnie z powyższym, stawka opłaty produktowej dla opakowań z materiałów naturalnych (drewna i tekstyliów ), w tym palet drewnianych wynosi 0,32 zł za 1 kg.

Od 2004 r. obowiązek recyklingu nie dotyczył palet drewnianych, natomiast w zawiązku ze zmianą załącznika nr 1 do ustawy, będzie on ich dotyczył począwszy od 2008 r.

Od 2008 r. w zakresie opakowań z materiałów naturalnych grupa ta zostanie zastąpiona kategorią opakowań z drewna. Dla tej grupy opakowań nie przewidziano żadnych wyłączeń z obowiązku odzysku i recyklingu. Oznacza to, że od 1 stycznia 2008 roku przepisami ustawy zostaną objęci również przedsiębiorcy, którzy dotychczas od 2004 r. byli wyłączeni
z przepisów ustawy (dotyczy zapewnienia poziomu recyklingu), a wprowadzają na rynek produkty na paletach drewnianych.

Przedsiębiorca wprowadzający na terytorium kraju produkty w opakowaniach, których rodzaje określa załącznik nr 1 do ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej, jest obowiązany osiągnąć:

1) do dnia 31 grudnia 2007 r. co najmniej 50 % poziom odzysku odpadów opakowaniowych łącznie dla wszystkich rodzajów opakowań, w których wprowadził produkty, oraz

2) do dnia 31 grudnia 2014 r. co najmniej 60 % poziom odzysku odpadów opakowaniowych łącznie dla wszystkich rodzajów opakowań, w których wprowadził produkty.

Pierwszy raz roczne sprawozdanie za łączny odzysk odpadów opakowaniowych przedsiębiorcy złożyli za rok 2006 r. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 24 maja 2005 r. w sprawie rocznych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych (Dz. U. Nr 103, poz. 872), które weszło w życie z dniem 1 stycznia 2006 r., przedsiębiorcy w 2007 r. obowiązani są do osiągnięcia:

Ø      50% poziomu odzysku odpadów opakowaniowych, łącznie dla wszystkich rodzajów opakowań, w których wprowadzili produkty na terytorium kraju

Ø      25% poziomu recyklingu odpadów opakowaniowych łącznie dla wszystkich rodzajów opakowań, w których wprowadzili produkty na terytorium kraju,

Ø      poziomy recyklingu dla każdego z rodzajów opakowań i produktów wprowadzanych przez nich na terytorium kraju.

W art. 12 ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej, określone zostały zasady obliczania opłaty produktowej w przypadku nieuzyskania wymaganego poziomu recyklingu oraz łącznego poziomu odzysku dla opakowań.

SZCZEGÓŁOWY SPOSÓB OBLICZANIA OPŁATY PRODUKTOWEJ

Z TYTUŁU NIEWYKONANIA OBOWIĄZKU ODZYSKU ODPADÓW OPAKOWANIOWYCH

(na podstawie Załącznika nr 5 do ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej)

Wysokość należnej opłaty produktowej z tytułu niewykonania obowiązku odzysku odpadów opakowaniowych należy obliczać według wzoru:

gdzie:

OP odzysk - oznacza wysokość należnej opłaty produktowej w zł;

M z indeksem liczbowym -   oznacza odpowiednio masę w kg danego rodzaju opakowania wprowadzoną przez przedsiębiorcę w roku sprawozdawczym na terytorium kraju, przy czym:

M1 - dotyczy opakowań z tworzyw sztucznych,

M2 - dotyczy opakowań z aluminium,

M3 - dotyczy opakowań ze stali, w tym z blachy stalowej,

M4 - dotyczy opakowań z papieru i tektury,

M5 - dotyczy opakowań ze szkła gospodarczego, poza ampułkami,

M6 - dotyczy opakowań z materiałów naturalnych (drewna i tekstyliów);

OP z indeksem liczbowym -  oznacza odpowiednio stawkę jednostkową opłaty produktowej w zł za kg dla danego rodzaju opakowania, określoną w obowiązującym w danym roku rozliczeniowym rozporządzeniu w sprawie stawek opłat produktowych, przy czym:

OP1 - dotyczy opakowań z tworzyw sztucznych,

OP2 - dotyczy opakowań z aluminium,

OP3 - dotyczy opakowań ze stali, w tym z blachy stalowej,

OP4 - dotyczy opakowań z papieru i tektury,

OP5 - dotyczy opakowań ze szkła gospodarczego, poza ampułkami,

OP6 - dotyczy opakowań z materiałów naturalnych (drewna i tekstyliów);

P odzysku     – wyrażony ułamkiem dziesiętnym wymagany w danym roku poziom odzysku;

M całkowita –  oznacza sumę mas w kg wszystkich rodzajów opakowań wprowadzonych 

                          przez przedsiębiorcę w roku sprawozdawczym na terytorium kraju;

M odzyskana – oznacza sumę mas w kg wszystkich rodzajów odpadów opakowaniowych 

                           poddanych odzyskowi w roku sprawozdawczym.

II) WYBRANE DEFINICJE

„Opłata produktowa” – jest to opłata obliczana i wpłacana za opakowania w przypadku wprowadzania na rynek krajowy produktów w opakowaniach, o których mowa
w załączniku nr 1 do ustawy, a także opłata obliczana i wpłacana w przypadku wprowadzania na rynek krajowy produktów wymienionych w załącznikach nr 2 i 3 do ustawy, z wyłączeniem akumulatorów kwasowo-ołowiowych.

„Przedsiębiorca”:

·         przedsiębiorca, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j.: Dz. U. z 2007 r., Nr 155, poz. 1095...