zarzjak3.pdf

(60 KB) Pobierz
Wykł ad 3.
ad 3.
Wyk
NORMALIZACJA
W DZIAŁ ANIACH
ANIACH
W DZIA
PROJAKO ĺ CIOWYCH
CIOWYCH
PROJAKO
1
1. Geneza i cele normalizacji:
Normalizacj
1. Geneza i cele normalizacji:
Normalizacj Ģ nazywamy
nazywamy opracowanie
opracowanie i wprowadzenie
wprowadzenie
obowi Ģ zuj
zuj Ģ cych
cych przepis
przepisów (norm)
(norm) w zakresie
zakresie optymal
optymal-
obowi
nego uporz
uporz Ģ dkowania przebiegu dzia
dkowania przebiegu dział alno
alno Ļ ci i
ci i
nego
rozwi Ģ zywania problem
zywania problemó w w okre
w w okre Ļ lonej dziedzinie
lonej dziedzinie
rozwi
nauki, techniki i gospodarki.
Normy, obejmuj Ģ ce
ce np
np . ustalenia dotycz
. ustalenia dotycz Ģ ce
ce postulo
postulo-
Normy, obejmuj
wanej jako
jako Ļ ci, mog
ci, mog Ģ wyst
wyst ħ powa
powa ę m. in. jako:
m. in. jako:
wanej
ë obligatoryjne
obligatoryjne obowi
obowi Ģ zuj
zuj Ģ ce z mocy prawa,
ce z mocy prawa,
ë fakultatywne
fakultatywne obowi
obowi Ģ zuj
zuj Ģ ce w nast
ce w nast ħ pstwie
pstwie
zawartej umowy.
ë zharmonizowane
zharmonizowane normy
normy tego
tego samego
samego przedmiotu
przedmiotu
zatwierdzone przez ró Ň ne
ne jednostki
jednostki normalizacyjne,
normalizacyjne,
zatwierdzone przez
ë zak
zakł adowe
adowe zatwierdzone i obowi
zatwierdzone i obowi Ģ zuj
zuj Ģ ce przez
ce przez
adze danej organizacji.
adze danej organizacji.
Pocz Ģ tki normalizacji si
tki normalizacji si ħ gaj
gaj Ģ V p.n.e. i wywodz
V p.n.e. i wywodz Ģ si
si ħ z
z
Pocz
pró b ustalenia pierwszych jednostek miar, jednak
b ustalenia pierwszych jednostek miar, jednak Ň e
e
pr
nowoczesna normalizacja datuje si ħ od XX w.
od XX w.
nowoczesna normalizacja datuje si
2
W 1901
1901 r.
r. powsta
powstał pierwszy Komitet Standaryzacji w
pierwszy Komitet Standaryzacji w
Wielkiej Brytanii.
W kolejnych latach powstawa
Wielkiej Brytanii.
W kolejnych latach powstawał y one w nast
y one w nast ħ pnych
pnych
krajach, a w 1924 r. powstał Polski Komitet
Polski Komitet Normali
Normali-
krajach, a w 1924 r. powsta
zacyjny (PKN).
(PKN).
zacyjny
W 1926 r. utworzono w Szwajcarii Mi ħ dzynarodow
dzynarodow Ģ
W 1926 r. utworzono w Szwajcarii Mi
Federacj ħ Stowarzysze
Normalizacyjnych
( International Standard Association
Stowarzysze ı Normalizacyjnych
Federacj
International Standard Association – ISA).
ISA).
W 1946 r. ISA został a przekszta
a przekształ cona w
cona w Mi
Mi ħ dzynaro
dzynaro-
W 1946 r. ISA zosta
dow Ģ Organizacj
Organizacj ħ Normalizacyjn
Normalizacyjn Ģ ( International
International
dow
Organization of Standardization – ISO)
ISO)
W Polsce zagadnienia normalizacji reguluje ustawa o
Organization of Standardization
W Polsce zagadnienia normalizacji reguluje ustawa o
normalizacji
normalizacji z 12.09.2002
z 12.09.2002 (obowi
(obowi Ģ zuje
zuje od
od 1.01.2003 r.).
1.01.2003 r.).
3
Polskie Normy wydawane przez PKN mo Ň na podzieli
Polskie Normy wydawane przez PKN mo
na podzieli ę
na nast ħ puj
puj Ģ ce rodzaje:
ce rodzaje:
na nast
ë normy podstawowe
normy podstawowe , kt
, któ re obejmuj
re obejmuj Ģ og
ogó lne
lne
postanowienia dotycz Ģ ce okre
ce okre Ļ lonej dziedziny,
lonej dziedziny,
postanowienia dotycz
ë normy terminologiczne
normy terminologiczne obejmuj
obejmuj Ģ ce definicje
ce definicje
terminó w wraz z obja
w wraz z obja Ļ nieniami,
nieniami,
termin
ë normy bada
normy bada ı , w kt
, w któ rych zawarte s
rych zawarte s Ģ metody
metody
prowadzenia okre Ļ lonych bada
lonych bada ı ,
,
prowadzenia okre
ë normy wyrobu
normy wyrobu lub
lub us
usł ugi
ugi okre
okre Ļ laj
laj Ģ ce wymagania
ce wymagania
odno Ļ nie konkretnego rodzaju wyrobu lub us
nie konkretnego rodzaju wyrobu lub usł ugi,
ugi,
odno
ë normy procesu
normy procesu opisuj
opisuj Ģ ce wymagania, kt
ce wymagania, któ re
re
zapewni ę maj
maj Ģ funkcjonalno
funkcjonalno Ļę
Ļę procesu,
procesu,
zapewni
ë normy interfejsu
normy interfejsu , kt
, któ re okre
re okre Ļ laj
laj Ģ wymagania
wymagania
odno Ļ nie kompatybilno
nie kompatybilno Ļ ci wyrob
ci wyrobó w w miejscach
w w miejscach
odno
czenia,
ë normy danych
ich ł Ģ
ł Ģ czenia,
ich
normy danych , kt
, któ re zawieraj
re zawieraj Ģ wykazy cech,
wykazy cech,
wła Ļ ciwo
ciwo Ļ ci, kt
ci, któ re powinny zosta
re powinny zosta ę sparametry
sparametry-
zowane w celu okre
w celu okre Ļ lenia wyrobu lub us
lenia wyrobu lub usł ugi.
ugi.
zowane
4
W ustawie o normalizacji jej cele
W ustawie o normalizacji
jej cele okre
okre Ļ lono jako:
lono jako:
Û racjonalizacja
racjonalizacja produkcji
produkcji i us
usł ug poprzez stosowanie
ug poprzez stosowanie
uznanych reguł technicznych lub rozwi
technicznych lub rozwi Ģ za
za ı
uznanych regu
organizacyjnych,
Û zapewnienie ochrony
zapewnienie ochrony Ň ycia, zdrowia,
ycia, zdrowia, Ļ rodowiska i
rodowiska i
interesu konsumentó w oraz bezpiecze
w oraz bezpiecze ı stwa pracy,
stwa pracy,
interesu konsument
Û poprawa funkcjonalno
poprawa funkcjonalno Ļ ci, kompatybilno
ci, kompatybilno Ļ ci i
ci i
zamienno Ļ ci wyrob
ci wyrobó w, proces
w, procesó w i us
w i usł ug oraz
ug oraz
zamienno
regulowania ich ró Ň norodno
norodno Ļ ci,
ci,
regulowania ich r
Û zapewnienie jako
zapewnienie jako Ļ ci i niezawodno
ci i niezawodno Ļ ci wyrob
ci wyrobó w,
w,
ug,
Û usuwanie barier technicznych w handlu i
procesó w i us
w i usł ug,
proces
usuwanie barier technicznych w handlu i
zapobieganie ich powstawaniu;
zapobieganie ich powstawaniu;
Û dzia
dział anie
anie na
na rzecz
rzecz uwzgl
uwzgl ħ dnienia
dnienia interes
interesów krajo
krajo-
wych w normalizacji
normalizacji europejskiej
europejskiej i mi
mi ħ dzynarodowej,
dzynarodowej,
wych
Û atwienie porozumiewania si
atwienie porozumiewania si ħ przez okre
przez okre Ļ lanie
lanie
terminó w, definicji, oznacze
w, definicji, oznacze ı i symboli
i symboli do
do
termin
powszechnego stosowania.
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin