Oznakowanie materiałów niebezpiecznych

ADR – dla transportu kołowego w Europie

RID – dla transportu kolejowego w Europie
system Hazchem-Code – Wielka Brytania
system Fire Protection Association (NFPA) – USA
numer ONZ
 

System ADR

Tablica ADR pomarańczowa odblaskowa tablica informacyjna (40x30 cm) umieszczona na pojazdach przewożących substancje niebezpieczne) zawiera dwa numery rozpoznawcze przewożonej substancji

Licznik: numer rozpoznawczy niebezpieczeństwa - dwie lub trzy cyfry.
Mianownik: numer rozpoznawczy materiału - cztery cyfry.

Tablica z umieszczonymi na niej numerami rozpoznawczymi stosowana jest przy przewozach materiałów niebezpiecznych w cysternach lub luzem. Przy przewozach w tzw. sztukach przesyłki stosowane są tablice pomarańczowe bez numerów rozpoznawczych.

Na tablicy koloru pomarańczoewgo w liczniku:

Pierwsza cyfra numeru rozpoznawczego rodzaju niebezpieczeństwa określa zasadniczą właściwość niebezpieczną materiału, rodzaj niebezpiecznego materiału, przy czym:

·         2 - oznacza gaz,

·         3 - materiał ciekły zapalny,

·         4 - materiał stały zapalny

·         5 - materiał utleniający, podtrzymujący palenie lub nadtlenek organiczny,

·         6 - materiał trujący,

·         8 - materiał żrący,

Druga i trzecia cyfra numeru precyzują:

·         rodzaj niebezpieczeństwa,

·         stopień zagrożenia,

·         dodatkowe cechy niebezpieczne.

Znaczenie oznaczeń cyfrowych drugiej i trzeciej cyfry numeru:

·         0 - brak dodatkowego zagrożenia

·         1 - wybuchowość,

·         2 - zdolność wytwarzania gazu,

·         3 - łatwozapalność,

·         5 - właściwości utleniające,

·         6 - toksyczność,

·         7 - promieniotwórczość,

·         8 - działanie żrące,

·         9 - niebezpieczeństwo gwałtownej reakcji w wyniku samoczynnego rozpadu lub polimeryzacji.

Powtórzenie cyfry w numerze oznaczającym niebezpieczeństwo (pierwsza i druga cyfra są takie same) oznacza nasilenie niebezpieczeństwa głównego. Do oznaczeń cyfrowych niebezpieczeństwa wprowadzono dodatkowo znak "X". Znak ten podstawiony przed numerem rozpoznawczym niebezpieczeństwa oznacza absolutny zakaz kontaktu tego materiału z wodą.

Przykłady

·          20 – gaz obojętny,

·          22 – gaz schłodzony,

·          223 - gaz schłodzony palny,

·          225 - gaz schłodzony utleniający (podtrzymuje palenie),

·          23 - gaz palny,

·          236 - gaz palny i trujący,

·          239 - gaz palny mogący powodować samorzutną i gwałtowną reakcję,

·          25 - gaz utleniający,

·          26 - gaz trujący,

·          265 - gaz trujący i utleniający (podtrzymuje palenie),

·          266 - gaz silnie trujący,

·          268 - gaz trujący i żrący,

·          286 - gaz żrący i trujący,

·          30 - ciecz zapalna (temperatura zapłonu od 21 do 100°C),

·          33 - ciecz łatwozapalna (temperatura zapłonu niższa niż 21°C),

·          X333 - ciecz samozapalna reagująca niebezpiecznie z wodą,

·          336 - ciecz łatwozapalna i trująca,

·          338 - ciacz łatwozapalna i żrąca,

·          X338 - ciecz łatwozapalna i żrąca reagująca niebezpiecznie z wodą,

·          339 - ciecz łatwozapalna mogąca powodować samorzutną i gwałtowną reakcję,

·          39 - ciecz zapalna mogąca powodować samorzutną i gwałtowną reakcję,

·          40 - materiał stały zapalny,

·          X423 - materiał stały zapalny reagujący niebezpiecznie z wodą, wydzielający gazy zapalne,

·          44 - materiał stały zapalny, w podwyższonej temperaturze jest w stanie stopionym,

·          446 - materiał stały zapalny i trujący, w podwyższonej temperaturze jest w stanie stopionym,

·          46 - materiał stały zapalny i trujący,

·          50 - materiał utleniający (podtrzymujący palenie),

·          539 - nadtlenek organiczny zapalny,

·          558 - materiał silnie utleniający (podtrzymujący palenie) i żrący,

·          559 - materiał silnie utleniający (podtrzymujący palenie), mogący powodować samorzutną i gwałtowną reakcję,

·          589 - materiał silnie utleniający (podtrzymujący palenie) i żrący, mogący spowodować samorzutną i gwałtowną reakcję,

·          60 - materiał trujący lub szkodliwy,

·          63 - materiał trujący lub szkodliwy i zapalny (tempoeratura zapłonu od 21 do 55°C),

·          638 - materiał trujący lub szkodliwy oraz zapalny (temperatura zapłonu od 21 do 55°C) i żrący,

·          66 - materiał silnie trujący,

·          663 - materiał silnie trujący lub szkodliwy oraz zapalny (temperatura zapłonu nie wyższa niż 55°C),

·          68 - materiał trujący lub szkodliwy i żrący,

·          69 - materiał trujący lub szkodliwy, mogący spowodować samorzutną gwałtowną reakcję,

·          80 - materiał żrący lub wykazujący mniejszy stopień działania żrącego,

·          83 - materiał żrący lub wykazujący mniejszy stopień działania żrącego oraz zapalny (temperatura zapłonu od 21 do 55°C),

·          839 - materiał żrący lub wykazujący mniejszy stopień działania żrącego oraz zapalny (temperatura zapłonu od 21 do 55°C) mogący spowodować samorzutną i gwałtowną reakcję,

·          85 - materiał żrący lub wykazujący mniejszy stopień działania żrącego oraz utleniający (podtrzymujący palenie),

·          856 - materiał żrący lub wykazujący mniejszy stopień działania żrącego oraz utleniający (podtrzymujący palenie) i trujący,

·          86 - materiał żrący lub wykazujący mniejszy stopień działania żrącego oraz trujący,

·          88 - materiał silnie żrący,

·          X88 - materiał silnie żrący, reagujący niebezpiecznie z wodą,

·          883 - materiał silnie żrący i zapalny (temperatura zapłonu od 21 do 55°C),

·          885 - materiał silnie żrący i utleniający (podtrzymujący palenie),

·          886 - materiał silnie żrący i trujący,

·          X886 - materiał silnie żrący i trujący, regujący niebezpiecznie z wodą,

·          89 - materiał żrący lub wykazujący mniejszy stopień działania żrącego, mogący spowodować samorzutną i gwałtowną reakcję.

W mianowniku numer ONZ

Konwencja ADR wymaga posiadania także tablic graficznych wedug poniższej klasyfikacji:

·         materiały stwarzające zagrożenie wybuchem masowym

·         materiały stwarzajace małe zagrożenie wybuchem

·         materiały stwarzajace bardzo małe zagrożenie wybuchem

·         materiały stwarzajace skrajnie małe zagrożenie wybuchem

·         gazy palne

·         gazy trujące

·         gazy niepalne, nietrujace

·         tlen

·         ciecze palne o tem zapłonu poniżej 61°C

·         materiały stałe palne

·         materiały stałe samozapalne

·         materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy palne

·         materiały utleniające

·         nadtlenki organiczne

·         materiały trujące

·         materiały zakaźne

·         materiały radioaktywne

·         materiały żrące

·         materiały niebezpieczne, różne

Hazchem- code

System stosowany w Wielkiej Brytanii

Dolne pole - numer telefonu

Liczba czterocyfrowa- numer ONZ

Górne pole - kod Hazchem

·         1 cyfra

Środek gaśniczy:

1.     prąd wody zwarty

2.     prąd wody rozproszony

3.     piana

4.     proszek

·         1 litera środki ochrony osobistej - rodzaj działań

1.     rozcieńczyć - spuścić do kanalizy

§         ochrona pełna

§         P - może wybuchnąć

§         R

§         ochrona dróg oddechowych

§         S - może wybuchnąć

§         S - może wybuchnąć, ochrona tylko przy pożarze

§         T

§         T - ochrona tylko przy pożarze

o        obwałować - nie może dostać się do wód

1.     ochrona pełna

§         W - może wybuchnąć

§         X

2.     ochrona dróg oddechowych

§         Y - może wybuchnąć

§         Y - może wybuchnąć, ochrona tylko przy pożarze

§         Z

§         Z - ochrona tylko przy pożarze

·  2 litera - ewentualnie
E - rozważyć ewakuację
V - może wybuchnąć

Symbol graficzny odnosi się do głównego zagrożenia

System Fire Protection Association

Diament niebezpieczeństwa - System stosowany na przesyłkach z USA.

·         białe pole

o        pole puste - można używać wody

o        - nie wolno gasić wodą

o        - niebezpieczeństwo promieniowania

·         Żółte pole (zagrożenie gwałtowną reakcją)

4 - Duże niebezpieczeństwo eksplozji
3 - Niebezpieczeństwo eksplozji pod wpływem działania ciepła lub silnego wstrząśnięcia (np. przy uderzeniach ). Wydzielić strefę zagrożenia. Gasić tylko zza osłony.
2 - Możliwe silne reakcje chemiczne. Konieczne podjęcie wzmożonych środków ostrożności. Gaszenie z zachowaniem bezpiecznego dystansu.
1 - Przy ogrzaniu materiał niestabilny. Konieczne zachowanie środków ostrożności.
0 - Brak niebezpieczeństwa w normalnych warunkach

·         Czerwone pole (łatwopalność)

4 - Materiał ekstremalnie łatwopalny przy każdej temperaturze.
3 - Niebezpieczeństwo zapalenia przy normalnej temperaturze.
2 - Niebezpieczeństwo zapalenia przy ogrzaniu.
1 - Niebezpieczeństwo zapalenia przy kontakcie z ogniem (płomieniem).
0 - Nie występuje niebezpieczeństwo zapalenia w normalnych warunkach.

·         Niebieskie pole (zagrożenie zdrowia)

4 - Bardzo niebezpieczny, unikać kontaktu z płynem lub parami bez pełnej ochrony. Unikać obecności w strefie zagrożenia.
3 - Bardzo niebezpieczny, obecność w strefie zagrożenia tylko w pełnym ubraniu ochronnym i aparacie izolującym.
2 - Niebezpieczny, obecność w strefie zagrożenia tylko w aparacie ochrony dróg oddechowych.
1 - Małe niebezpieczeństwo, zalecane maski z wkładami filtrującymi.
...