Grzegorz Onichimowski - Wolnomularstwo jako jeden z czynników przemian polityczno-społecznych w Imperium Osmańskim na przełomie XIX i XX w - praca mgr pod kier prof dr Selima Chazbijewicza (2008).pdf

(896 KB) Pobierz
Grzegorz Onichimowski, Praca Magisterska
Uniwersytet Warmi ń sko-Mazurski w Olsztynie
Wydział Nauk Społecznych i Sztuki
Instytut Nauk Politycznych
Grzegorz Onichimowski
Wolnomularstwo jako jeden z czynników przemian
polityczno-społecznych w Imperium Osma ń skim
na przełomie XIX i XX wieku
Praca magisterska napisana
pod kierunkiem
Prof. dr hab. Selima Chazbijewicza
Olsztyn 2007
University of Warmia and Mazury in Olsztyn
Faculty of Social Sciences and Arts
Institute of Political Science
Grzegorz Onichimowski
Freemasonry as one of factors of political and
social changes in Ottoman Empire
at the turn of XX century
An MA thesis
written under the guidance of
Prof. dr hab. Selim Chazbijewicz
Olsztyn 2007
Spis tre ś ci:
Wst ę p ........................................................................................................................... 5
Rozdział 1 Klasyczne pa ń stwo osma ń skie w konfrontacji z nowoczesno ś ci ą
1.1
Społecze ń stwo osma ń skie............................................................................ 8
1.2
Nauka i edukacja w Imperium Osma ń skim ............................................... 23
1.3
Władza, system prawny, administracja i armia w Imperium ..................... 26
1.4
Islamska ortodokosja a inne nurty religijne w Imperium........................... 37
1.5
Pozycja Imperium Osma ń skiego w stosunkach mi ę dzynarodowych ........ 43
1.6
Przyczyny słabo ś ci Imperium Osma ń skiego ............................................. 47
Rozdział 2 Reformy i przemiany społeczne w pa ń stwie osma ń skim
2.1
Próby reform przed epok ą tanzimatu ......................................................... 57
2.2
Epoka tanzimatu (1839-1876).................................................................... 66
2.3
Czas rz ą dów Abdülhamida II i jego reformy (1876-1909) ........................ 77
2.4
Młodoturcy – od opozycji do dyktatury (1908-1918)................................ 85
2.5 Ku narodowej republice – Mustafa Kemal Atatürk (1919-1938) .............. 99
Rozdział 3 Wolnomularstwo a osma ń skie przemiany polityczno-społeczne
3.1 Wolnomularstwo w Imperium Osma ń skim ............................................. 114
3.2 Wolnomularstwo a osma ń skie przemiany polityczno-społeczne ............ 122
Zako ń czenie ............................................................................................................ 132
Abstract ................................................................................................................... 136
Bibliografia ............................................................................................................. 138
Contents:
Foreword ..................................................................................................................... 5
Chapter 1 Classical Ottoman State in Comparison to Modernity
1.1
Ottoman Society........................................................................................... 8
1.2
Science and Education in Ottoman Empire ............................................... 23
1.3
Power, Legal System, Administration and Army of the Empire ............... 26
1.4
Orthodox Islam and other Religious Groups of the Empire ...................... 37
1.5
Position of Ottoman Empire in International Relations............................. 43
1.6
Reasons for Weakness of Ottoman Empire ............................................... 47
Chapter 2 Reforms and Social Changes of Ottoman State
2.1
Attempts of Reform before the Era of Tanzimat ....................................... 57
2.2
Era of Tanzimat (1839-1876)..................................................................... 66
2.3
Reign of Abdül Hamid II and his Reforms (1876-1909) ........................... 77
2.4
Young Turks – from the Opposition to Dictatorship (1908-1918) ............ 85
2.5 Towards a National Republic – Mustafa Kemal Atatürk (1919-1938)...... 99
Chapter 3 Freemasonry and Socio-Political Changes in Ottoman Empire
3.1
Freemasonry in Ottoman Empire ............................................................. 114
3.2 Freemasonry and Socio-Political Changes in Ottoman Empire............... 122
Conclusion ............................................................................................................... 132
Abstract ................................................................................................................... 136
Bibliography ........................................................................................................... 138
- 5 -
Wst ę p
Modernizacja Imperium Osma ń skiego oraz powstanie narodowej Republiki
Tureckiej stanowi w ocenie autora niniejszej pracy zagadnienie zarówno ciekawe,
jak te Ŝ bardzo aktualne. W obecnych czasach problem stosunku mi ę dzy religi ą
muzułma ń sk ą a modernizacj ą i warto ś ciami zachodnimi, zarówno z punktu widzenia
Europejczyka, jak te Ŝ w sensie globalnym, nabiera pierwszorz ę dnego znaczenia.
Argumentów uzasadniaj ą cych tak ą tez ę mo Ŝ na wyliczy ć wiele – spór wokół akcesji
Turcji do Unii Europejskiej, problem fundamentalizmu i terroryzmu islamskiego,
konflikt etniczny w Sudanie, sytuacja w republikach kaukaskich Federacji
Rosyjskiej, problem przestrzegania praw człowieka w krajach arabskich, wojna w
Iraku i Afganistanie czy zbrojenia nuklearne Iranu to tylko kilka przykładów. Nie
ulega w ą tpliwo ś ci, Ŝ e dla osób zainteresowanych powy Ŝ szym problemem, przypadek
tureckiej okcydentalizacji ma charakter klasyczny i wzorcowy, z tych te Ŝ przyczyn
autor zdecydował si ę opisa ć go w pracy.
Szczególne zainteresowanie rol ą wolnomularstwa w procesie modernizacji oraz
jego wpływem na przemiany społeczne zachodz ą ce w Imperium Osma ń skim
wynikało po cz ęś ci z osobistej ciekawo ś ci autora, jego woli przyjrzenia si ę słabo
udokumentowanemu w literaturze polskiej zagadnieniu, jak te Ŝ z wra Ŝ enia, które
odniósł podczas zapoznawania si ę z pierwszymi ź ródłami, Ŝ e w ą tek ten ma dla
badanego zagadnienia istotne znaczenie. Ukazanie roli odegranej przez
stowarzyszenia wolnomularskie w procesie okcydentalizacji osma ń skiego pa ń stwa
stało si ę zasadniczym celem pracy. Autor uznał, Ŝ e wła ś ciwe zbadanie tego w ą tku
wymaga dokładnego przyjrzenia si ę społecze ń stwu i pa ń stwu osma ń skiemu równie Ŝ
w okresie poprzedzaj ą cym najistotniejsze reformy modernizacyjne. Dlatego te Ŝ praca
ma nast ę puj ą c ą struktur ę :
Rozdział pierwszy opisuje system polityczno-społeczny funkcjonuj ą cy w
Imperium Osma ń skim w jego okresie klasycznym (przez poj ę cie to autor rozumie
lata 1300-1600), a tak Ŝ e próbuje odpowiedzie ć na pytanie, jakie przyczyny
zadecydowały o tym, Ŝ e ottoma ń skie cesarstwo nie tylko w relatywnie szybkim
czasie utraciło swój mocarstwowy status w Europie, ale wr ę cz stan ę ło w obliczu
zagro Ŝ enia utraty suwerenno ś ci b ą d ź całkowitego unicestwienia jego bytu
pa ń stwowego przez wrogie działania europejskich pot ę g.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin