15 16 zag - edukacja zdrowotna.doc

15.

(To tak poza pytaniem, ,ale dla wyjaśnienia:
Metoda nauczania: racjonalnie zaplanowana przez nauczającego forma organizacji etapów procesu uczenia się. Metoda stwarza określoną sytuację i warunki,  których uczący podąża w jasno wyznaczonym kierunku, według wymaganych przez nauczającego założeń, by osiągnąć założony cel, jakm jest pewien zasób wiedzy i umiejętności;

Technika nauczania: to określony sposób praktycznego zastosowania metody (procedura, recepta, przepis) służący nie tyle nabywaniu przez uczącego się nowej wiedzy umiejętności, ile zdobywaniu sprawności posługiwania się nimi.)

Istotą metod aktywizujących jest:

przeniesienie akcentu z procesu nauczania na proces uczenia się

uwzględnienie emocjonalnego aspektu tego procesu

stwarzanie uczącym się przestrzeni do samodzielnego myślenia i działania

Cechy metod aktywizujących:

Podmiotowość: uczestnicy są podmiotem w procesie uczenia się-podejmują decyzje dotyczące treści i formy uczenia się oraz przebiegu ewentualnych modyfikacji tego procesu

Indywidualne potrzeby: uczestnicy uczą się tego, co służy uzupełnianiu ich indywidualnych deficytów wiedzy i umiejętności, odczuwanych jako indywidualne potrzeby rozwojowe

Kontrakt: Treść i forma uczenia się jest ustalona w formie kontraktu wypracowanego przez nauczyciela i uczących się w trybie negocjacji. Kontrakt może ulegać zmianom uwzględniającym stan aktualnych potrzeb ucznia.

Odpowiedzialność: Uczestnicy biorą odpowiedzialność za treść, formę oraz efekty uczenia się, wywierając aktywny wpływ na wszystko, co dzieje się w grupie, przez doraźne wyrażanie potrzeb i modyfikowanie kontraktu.

Komunikacja: Członkowie grupy wywierają wpływ na decyzje ich dotyczące przez utrzymanie stałej, wielostronnej komunikacji, odnoszącej się zarówno do własnych potrzeb, jak też treści i formy aktywności grupy oraz rzeczywistych efektów podejmowanych działań i wzajemnych relacji (informacje zwrotne)

Rola nauczyciela:  Organizator procesu doświadczania, współplanujący wraz z grupą jej aktywność, koordynujący realizację wspólnego planu działania.

(+ zeskanowane metody i techniki aktywizujące)

Metody interaktywne: polegają na inicjowaniu procesu interakcji, czyli wymiany myśli, dyskusji, zbierania informacji i doświadczeń w małej grupie lub interakcji uczących się z innymi osobami spoza grupy (np. rodzicami, specjalistami). W czasie zajęć prowadzonych metodami interaktywnymi:

-uczący się uczą od siebie nawzajem, stwarzając razem z prowadzącym zajęcia sytuacje edukacyjne;

-prowadzący zajęcia pełni głównie rolę organizatora procesu uczenia się (facilitatora);

-uczącym stwarza się możliwości stosowania strategii słownych zwanych mową eksploracyjną („głośne myślenie”, w którym występują częste wahania, stawianie hipotez i ich weryfikowanie, najlepiej w grupie rówieśników)

-obowiązuje otwarty styl porozumiewania się, uczący czuja się swobodnie, mają do siebie zaufanie.

Przykłady metod: praca zadaniowa w małych grupach, metoda projektu, drama i techniki teatralne.

KORZYŚCI:
à Największy stopień zapamiętywania wiedzy przekazanej tymi metodami  (90%zapamiętanej wiedzy)

Reszta punktów to moja inwencja (więc niekoniecznie muszą być słuszne):

à uczniowie chętniej biorą udział w takim procesie uczenia się, na który sami mają ogromny wpływ

à wszechstronne kształcenie umiejętności uczenia się (patrz skan: cele metod aktywizujących)

OGRANICZENIA:

à Stosowanie metod aktywizujących i interaktywnych w grupach pow. 20 osób może sprawiać spore trudności (1 nauczyciel może nie dać rady kontrolować pracy wszystkich uczniów)

à czasami trudność może sprawiać przekonanie uczniów do aktywnej pracy, zwłaszcza  gdy do tej pory uczniowie byli głównie uczeni metodami podającym, które nie wymagały od nich własnego wkładu w uczenie się.

à Nauczyciel powinien bardzo dobrze znać metody i techniki aktywizujące, by móc odpowiednio, skutecznie je wykorzystać.

à Metody aktywizujące i interaktywne wymagają specyficznych warunków (np. odpowiednia ilość miejsca, materiały edukacyjne, dydaktyczne itp.)

à odpowiednia ilość czasu

16. ETAPY PLANOWANIA W EDUKACJI ZDROWOTNEJ

Etap 1

Diagnoza potrzeb uczestników i wybór priorytetów- Każdy, niezależnie od wieku i środowiska ma pewien zasób wiedzy i doświadczenia związane ze zdrowiem i chorobą. Dlatego diagnoza potrzeb osób uczących się jest integralna częścią i pierwszym etapem planowania. Dokonując tej diagnozy trzeba odpowiedzieć na 3 pytania:

1.      Co to jest potrzeba (np. coś , czego potrzebujemy, odczuwanie braku itp.)

2.      Jakie są rodzaje potrzeb (np. normatywna, odczuwania, wyrażania, porównawcza)

3.      Dlaczego należy dokonywać diagnozy w ed. zdrowotnej, bo: -potrzeby różnych osób i grup są zróżnicowane, - pytanie o potrzeby może rozbudzić zainteresowanie sprawami zdrowia, co ma szczególne znaczenie w przypadku dzieci i młodzieży, które na co dzień się tym nie interesują, -pytanie o potrzeby i stwarzanie możliwość uświadomienia ich sobie sprzyja zwiększeniu aktywności i motywacji do uczenia się o zdrowiu

Etap 2 Ustalanie celów i zadań.

Najczęściej ustalamy jeden cel ogólny i cele szczegółowe (specyficzne).

Mamy 3 grupy celów szczegółowych: 1. poznawcze - czego uczący powinien się dowiedzieć, poznać, zrozumieć; 2. afektywne - dotyczą kształtowania lub zmiany postaw, przekonań, wartości, opinii; 3. behawioralne – dotyczą umiejętności, sposobów postępowania i zachowań.

W wyborze i formułowaniu celów należy przestrzegać zasad:
1. zgodność z ustalonymi potrzebami uczących się;

2. realność-możliwość osiągnięcia celu w ustalonym czasie i/lub konkretnej sytuacji

3. precyzja sformułowania celu-ułatwia planowanie działań, dobór metod i technik oraz ewaluację wyników

4. mierzalność-umożliwia to ewaluację wyników, czyli sprawdzenie czy osiągnęliśmy cel.

Etap 3. Dobór metod i technik

Precyzyjne określenie celów edukacji zdrowotnej umożliwia  dobranie odpowiednich  metod i technik ich osiągnięcia. Dokonując ich wyboru należy odpowiedzieć na pytania:

1. Jaka metoda jest najwłaściwsza do osiągnięcia danego celu

2.Jakie metody można wykorzystać w konkretnych warunkach (wiek uczestników, ich specyficzne cechy, warunki prowadzenia zajęć)

3. Jakie metody zaakceptują uczestnicy.

4. Jakie doświadczenia i umiejętności w zakresie stosowania metod aktywizujących i interaktywnych ma prowadzący zajęcia.

Etap 4. Identyfikacja zasobów.

Realizacja programu wymaga zabezpieczenia odpowiednich zasobów. Należą do nich:

1.      zasoby ludzkie-w tym osoba prowadząca zajęcia (jej doświadczenie, umiejętności, energia, czas, którym dysponuje), a także inne osoby, które będą współpracowały przy realizacji programu (np. rodzice, rówieśnicy, współpracownicy)

2.      zasoby materialne-środki dydaktyczne, wydawnictwa, dostęp do xero itp.

3.      czas-dotyczy czasu, jakim dysponują uczestnicy (np. czas przewidziany w planie lekcji)

Etap 5. Planowanie ewaluacji

Ewaluacja jest niezbędnym elementem współczesnych programów ed. zdrowotnej.

Niezbędne jest sprawdzenie:
-jak przebiega realizacja programu-ewaluacja procesu

-czy i w jakim stopniu osiągnęliśmy ustalone cele-ewaluacja wyników

Etap 6. Opracowanie planu realizacji programu

Zaplanowanie, jak realizowany będzie program, kto i jakie zadania będzie wykonywał, jak, kiedy i gdzie. Jest to niezbędne w dużych programach, w których korzystnie jest wyróżnić pewne elementy i szczegółowo zaplanować najważniejsze zadania. Można także przygotować zestawy scenariuszy dostosowane do poszczególnych celów szczegółowych.

Etap. 7. Realizacja programu, ewaluacja

W czasie realizacji programu, zgodnie z ustalonym planem, dokonujemy systematycznie oceny jej przebiegu (ewaluacji procesu) i wyników według założeń opracowanych w etapie 5 planowania. Wyniki tej ewaluacji stanowią podstawę do ewentualnej korekty ustalonego planu.