Przerwa Tetmajer Kazimierz - Koniec epopei Waterlo.pdf - Przerwa Tetmajer - Andzz

Aby rozpocząć lekturę,

kliknij na taki przycisk ,

który da ci pełny dostęp do spisu treści książki.

Jeśli chcesz połączyć się z Portem Wydawniczym

LITERATURA.NET.PL

kliknij na logo poniżej.

KAZIMIERZ PRZERWA─TETMAJER

KONIEC EPOPEI

WATERLOO

Tower Press 2000

KONIEC EPOPEI

WSTĘP

Trzeba chcieć żyć i umieć umrzeć...

wyzywać śmierć i przeznaczenie...

NAPOLEON WIELKI

Życie Napoleona Bonapartego jest. klasyczną tragedią, w której charakter bohatera stwarza

sam dla siebie Fatum, przeznaczenie, a również da się w nim widzieć personifikacja życia

powszechnego człowieka. Wznosi się z nic nie znaczącego poziomu, jak z dzieciństwa,

wchodzi zdobywczo w młodzieńczy wiek ważenia się na wszystko, wkracza w wiek męski,

wiek zwycięstw, potęgi i chwały, wypróbowanej pewności własnej siły, użycia, rozwinięcia,

wyzyskania wszystkich danych i rozpoczyna się skłaniać ku zachodowi, z oporem, z porywami,

ze złudzeniami „drugiej młodości”, które stwarza rozpacz, aż wreszcie upada bezsilnie, bez-

władnie i kona. Wszak Bonaparte na wyspie Świętej Heleny to obraz bezwładnej, bolesnej,

posępnej starości ludzkiej, z całą jej niedolą, z całą jej niewolą, z całym jej opuszczeniem, z

całą jej boleścią i z całą jej wspomnień pamięcią.

Jeżeli Shakespeare jest tak wielki, że gdyby świat zaginął, to można by go według dzieł

Shakespeare'a odbudować od nowa: to żywot Napoleona Bonapartego jest tego rodzaju, że

gdyby nie był prawdą, tragedia ta powinna być najwspanialszą z tragedii Shakespeare'a.

Albowiem traf zdarzył, że w człowieku, w którego duchu tkwiły pierwiastki zdolne go po-

stawić najwyżej pośród żyjących, tkwiły także pierwiastki, które zdolne były strącić go z tej

wyżyny, jak opętanego Lucyfera, w taką otchłań poniżenia i bólu, jakiej równej nie zanoto-

wała historia.

„Kto zna, co jest czucie pychy?!”

Gdy się ogarnie i zważy żywot Bonapartego, doznaje się wrażenia, że przed oczyma w

czas działania wzroku wyrosła z nicości góra olbrzymia, której szczyt dobiegł chmur i wbił

się w słońce, a która potem wali się z przerażającym grzmotem i rozkrusza w nicość, zosta-

wiając po sobie morze gruzu i rumowisk, zdolne obłąkać w ciemną noc zadumy myśl, jak

nocnego wędrowca obłąkać mogą ruiny dawnego Rzymu.

Bonapartego żywot i sława równe są żywotowi i sławie całych państw największych.

Tak Fatum rządzące światem objawiło, gdzie granice może mieć ludzki geniusz.

Jednego miał tylko podobnego wśród ludzi ─ Michała Anioła. Dwóch tylko wspólnej mia-

ry tytanów stoi obok siebie.

Juliusz Cezar ─ to Leonardo da Vinci. Wszechstronny do nieuwierzenia, zdolny bezprzy-

kładnie, pojmujący, rozumiejący i wiedzący wszystko, umysł wytworny i wykwintny, zu-

chwały i nadludzko lotny ─, ale nigdy nie tracący równowagi; nigdy, mimo zdolności ra-

chunku, kalkulacji i kombinacji, nie dający się owładnąć Chimerze, nie popadający w tuman

myśli, w chaos twórczy, zawsze w ogromie i wszechwładzie twórczości umiarkowany. Obaj

mają największe na celu: Leonardo da Vinci maszynę do latania, więc dzieło najdonioślejsze,

Gaius Julius Caesar monarchię Rzymu, więc świata. Obu wrogiem jest czas, obaj nie docho-

dzą do celu nie przez siebie, lecz z woli losu; obu nic nie potrafi zwyciężyć, prócz czasu. Le-

onardo umiera, nim maszynę zbudował, Cezar ginie z ręki morderców, nim stał się monarchą.

Ich dzieła wszelkie noszą cechy najwyższej doskonałości, niesłychanej rozwagi i jakby opa-

nowania wszystkiego naprzód, całego życia swego, całej swej twórczości, całego swego ge-

niuszu; przyszli na świat gotowi. Takie są obrazy Leonarda da Vinci, takie jego traktaty filo-

zoficzne, odkrycia, roboty i wynalazki; takie są Juliusza Cezara zamiary i kroki polityczne,

wojny i pisma.

Przerwa Tetmajer Kazimierz - Koniec epopei Waterlo.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: