LINKOZAMIDY
· Linkomycyna
Charakterystyka:
naturalny antybiotyk linkozamidowy o dobrej aktywności wobec beztlenowców, wywiera działanie bakteriostatyczne
Spektrum aktywności:
Streptococcus pyogenesStreptococcus pneumoniae Staphylococcus aureus MRSABeztlenowe ziarenkowce: Peptococcus, peptoStreptococcus, VeillonellaBacteroides sp.Clostridium sp.Fusobacteriumpropionibacterium acnesActinomycesCorynebacterium
Zastosowania kliniczne:
zakażenia z udziałem beztlenowców (zwykle w skojarzeniu z antybiotykiem aktywnym wobec bakterii tlenowych)zakażenia układu oddechowego (zwłaszcza przewlekłe lub nawracające):zapalenie gardła, migdałków, zatok, uchaaspiracyjne zapalenie płuc ropień płucazakażenia skóry i tkanek miękkichzakażenia w obrębie jamy brzusznej (w skojarzeniu z aminoglikozydem lub β-laktamem)zakażenia ginekologicznezapalenie kości i stawówzakażenia głowy i szyizakażenia stomatologicznepromienicatrądzik
Dawkowanie: doustnie, domięśniowo, dożylnie ( 60 min.wlew)
Dorośli:
doustnie 0.5 g co 8 godz. (w ciężkich zakażeniach co 6 godz.)domięśniowo 0.6 g co 12-24 godz.dożylnie 0.6 g (do 1 g) co 8-12 godz.
W zakażeniach zagrażających życiu dawkę dobową można zwiększyć do 4.8 g
Dzieci: < 1 m-ca życia domięśniowo 10 mg/kg/dobę w 1 dawcezakażenia zagrażające życiu 10 mg/kg/dobę co 8-12 godz.dożylnie 10-20 mg/kg/dobę w dawkach podzielonych co 8-12 godz.
Dawkowanie w niewydolności nerek - należy zmniejszyć dawkę (nawet do 25-30% dawki stos. u pacjentów z prawidłową czynnością nerek)
Dawkowanie w niewydolności wątroby - nie podawać linkomycyny
Działania niepożądane:
bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunka, rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubegoreakcje alergicznedziałania hepatotoksyczne zaburzenia sercowo-krążeniowe: wstrząs, zburzenia rytmu, asystolia - rzadko
Przeciwskazania:
uczulenie na linkomycynęokres noworodkowyniewydolność wątrobyzapalenie jelita grubegociąża i karmienie piersią
Preparaty:
LINCOCIN - Pharmacia&Upjohn
inj. 0.6 g/2ml (1 amp.)kapsułki 0.5 g (12 kaps.)
LINCOMYCIN - Medexport
inj. 0.5 g (1 amp.)kapsułki 0.5 g (20 kaps.)
NELOREN- Lek
inj. 0.6 g/2ml (10 amp.)
· Klindamycyna
antybiotyk linkozamidowy o bardzo dobrej aktywności wobec beztlenowców, wywiera działanie bakteriostatyczne
-Streptococcus pyogenes-Streptococcus pneumoniae -Staphylococcus aureus -MRSA-gardnerella vaginalis
-Beztlenowe ziarenkowce i pałeczki Gram (-) w tym Bacteroides sp.-campylobacter sp.-helicobacter pylori-Neisseria gonorrhoeae
zakażenia z udziałem beztlenowców (zwykle w skojarzeniu z antybiotykiem aktywnym wobec bakterii tlenowych)zakażenia układu oddechowego (zwłaszcza przewlekłe lub nawracające):zapalenie gardła, migdałków, zatok, uchaaspiracyjne zapalenie płuc ropień płucazakażenia skóry i tkanek miękkichzakażenia w obrębie jamy brzusznej (w skojarzeniu z aminoglikozydem lub β-laktamem)zakażenia ginekologicznezapalenie kości i stawówzakażenia głowy i szyizakażenia stomatologiczne
trądzik
promienica
Dawkowanie: doustnie lub parenteralnie
Dorośli :
doustnie 150-450 mg co 6 godz.
dożylnie :ciężkie zakażenia 2.4-2.7 g/dobę w 2-4 dawkach podzielonych /lżejsze zakażenia 1.2-1.8 g/dobę w 3-4 dawkach podzielonych
Dzieci:
doustnie > 1 m-ca życia 8-25 mg/kg/dobę w 3-4 dawkach podzielonych< 10 kg 37.5 mg/dobę w 3 dawkach podzielonych
dożylnieNoworodki < 7 dnia życia 10-15 mg/kg/dobę w 2-3 dawkach podzielonychNoworodki > 7 dnia życia 15-20 mg/kg/dobę w 3-4 dawkach podzielonych> 1 m-ca życia 20-40 mg/kg/dobę w 3-4 dawkach podzielonych
dopochwowo przed snem 5 g kremu przez 3-7 dnimiejscowo nanieść na chorobowo zmienioną skórę nie wcierając 2 razy dziennie
Przy dłuższym stosowaniu należy kontrolować czynność wątroby i nerek
Dawkowanie w niewydolności nerek - jak wyżejDawkowanie w niewydolności wątroby - nie podawać klindamycyny lub zmniejszyć dawkę i wydłużyć odstępy pomiędzy dawkami
bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunka, rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubegozapalenie przełyku (przy stosowaniu doustnym)reakcje alergiczne: wysypka, pokrzywka, wstrząs anafilaktyczny - rzadkodziałania hepatotoksyczne zapalenie żyłleukopenia, agranulocytoza, trombocytopeniahamowanie przewodnictwa nerwowo-mięśniowego
uczulenie na klindamycynęniewydolność wątrobyzapalenie jelita grubegociąża i karmienie piersią
DALACIN - krem dopochwowy 2% (40 g)
DALACIN C –
inj. 0.3 g/2ml; 0.6 g/4ml; 0.9 g/6ml (1 amp.)kapsułki 75 mg ;150 mg ;300 mg ;subst. do sporządzania zawiesiny 75 mg/5ml (80 ml)
DALACIN T - Pharmacia&Upjohn
płyn 1% (30 ml)emulsja 1% (30, 60 ml)żel 1% (30 g)
KLIMICIN - Lek
inj. 0.3 g/2ml (5 amp.)kapsułki 150 mg (16 kaps.)
TETRACYLKINY
· Doksycyklina
tetracyklina o przedłużonym działaniu, wywiera działanie bakteriostatyczne
-Streptococcus pyogenes-Streptococcus pneumoniae (szczepy wrażliwe na penicylinę)-Staphylococcus aureus -MRSA-Enterococcus sp. -Mycoplasma pneumoniae -Chlamydia sp.-Legionella pneumophila-Ureaplasma urealyticum-Listeria monocytogenes-Beztlenowe ziarenkowce-Heamophilus influenzae-Moraxella catarrhalis-Enterobacteriaceae-Bacteroides sp.-campylobacter sp.-yersinia sp.-Neisseria gonorrhoeae-Vibrio cholerae-Leptospira-Brucella-Pastereurella tularensis-Rikettsia
zakażenia układu oddechowego (Chlamydia, Mycoplasma, legionella)zakażenia układu moczowo-płciowego (Chlamydia, Ureaplasma) trądzik młodzieńczy leptospirozabrucellozatularemiacholerariketsjozagorączka Q
Dawkowanie: doustnie lub dożylnie (wlew trwający 1-4 godz.)
Dorośli : dawka początkowa 200 mg , następnie 100 mg co 12-24 godz.
Dzieci powyżej 8 r. ż.: dawka początkowa 4.4 mg/kg/dobę w 2 dawkach podzielonych, następnie 2.2 mg/kg/dobę w 1 lub 2 dawkach
Dawkowanie w niewydolności wątroby - jak wyżej
nudności, wymioty, biegunka, zapalenie jelita grubego o etiol. C. difficilezapalenie jamy ustnej, języka, przełykubóle w nadbrzuszunadwrażliwość na światłoprzebarwienie zębów (w okresie wzrostu)wzrost ciśnienia śródczaszkowegonasilanie istniejącej niewydolności nerekdziałania hepatotoksycznezaburzenia rytmu sercareakcje alergiczne
uczulenie na tetracyklinyciąża i karmienie piersiądzieci poniżej 8 r. ż.niewydolność wątrobymiastenia gravis
DOTUR - Biochemie
kapsułki 0.1 g (10 kaps.)
DOXYCYCLINUM - Polfa Tarchomin
kapsułki 0.1 g (10 kaps.) inj. 0.1 g/5ml (1 fiol.)
SUPRACYCLIN - Grunenthal
tabletki 0.1 g (10 tabl.)
UNIDOX SOLUTAB - Yamanouchi
tabl. rozpuszczalne 0.1 g (10 tabl.)
· Tetracyklina
Antybiotyk tetracyklinowy o działaniu bakteriostatycznym do stosowania doustnego
Enterobacteriaceae
Haemophilus influenzae
branhamella catarrhalis
Brucella
Pasteurella tularensis
Ureaplasma
Mycoplasma sp.
Leptospira
Rickettsia
yersinia
campylobacter
Vibrio
listeria
Branhamella catarrhalis
Neisseria gonorrhoeae
Streptococcus pyogenes
Streptococcus pneumoniae
Staphylococcus aureus w tym MRSA
beztlenowe ziarenkowce
Enterococcus sp.
Zastosowanie kliniczne:
-trądzik zwykły (postać grudkowo - krostkowa)
-bruceloza
-tularemia
-cholera
-riketsjoza
-leptospiroza
-gorączka Q
-zakażenia przewodu pokarmowego - biegunka podróżnych
-zakażenia dróg oddechowych - Mycoplasma pneumoniae
-zakażenia układu moczowo-płciowego - Chlamydia pneumoniae
-nieswoiste zapalenie cewki moczowej i stany -zapalne w miednicy mniejszej (Chlamydia trachomatis)
-zakażenia Ureaplasma
-trądzik młodzieńczy
Dawkowanie: początkowo 1,5g/dobę, a następnie 0.75g w dawkach podzielonych co 8 godz. preparat należy przyjmować 30 min. przed posiłkiem, nie wolno popijać mlekiem
Dorośli:0.25-0.5g co 6 godz. przez 14 dni - zakażenia dróg oddechowych 0.5g przez 3 lub 10 - 14 dni, w jednorazowej dawce dobowej
-0.5g w jednorazowej dawce dobowej przez 7 dni - nierzeżączkowe zapalenie cewki moczowej
początkowo: 1.5g/dobę , następnie: 0.75g/dobę w dawkach podzielonych co 8 godz. - postać grudkowo-krostkowa trądziku pospolitego
Dzieci powyżej 8-go roku życia 20 - 40mg/kg/dobę w dawkach podzielonych co 8 godz.
Leku nie wolno stosować w niewydolności nerek
W niewydolności wątroby nie ma potrzeby zmiany dawkowania, ale należy zachować ostrożność ze względu na możliwe działanie hepatotoksyczne.
Przeciwwskazania:
dzieci poniżej 8 roku życia
miastenia gravis
ciąża i okres karmienia
alergia na lek
zaburzenia żołądkowo-jelitowe: nudności, wymioty, biegunka, zapalenie j. grubego o etiologii Clostridium difficile, zapalenie jamy ustnej, języka lub przełyku, bóle w nadbrzuszu
nadwrażliwość na światło
odkładanie się w kościach i w zębach w okresie wzrostu
wzrost ciśnienia śródczaszkowego
nasilenie istniejącej niewydolności nerek
podwyższenie stężenia azotu pozabiałkowego
zaburzenia rytmu serca
reakcje alergiczne
uszkodzenie wątroby (przedawkowanie, stosowanie preparatów przeterminowanych)
TETRACYCLINE (Polfa Tarchomin, Chema-Elektromet)
tabl. 0.25g (16 tabl.) / 3% maść - tubka 10g
AMINOGLIKOZYDY
· Streptomycyna
naturalny antybiotyk aminoglikozydowy, wywiera działanie bakteriobójcze
Enterococcus sp. Staphylococcus aureus Staphylococcus epidermidisMRSAHaemophilus influenzaeMoraxella catarrhalis Enterobacteriaceae Pseudomonas aeruginosa Acinetobacter sp. BrucellaPasteurellayersiniaMycobacterium tuberculosisMycobacterium avium intacellulareMycobacterium kansasi
gruźlicazakażenia prątkami atypowymibrucelloza - w skojarzeniu z tetracyklinamitularemiazapalenie wsierdzia (tylko, gdy szczep jest wrażliwy) - w skojarzeniu z β-laktamem
Dawkowanie: domięśniowo ,
gruźlica :
Dorośli: 15 mg/kg raz na dobę (maks. 1 g) lub 25-30 mg/kg 2-3 razy w tyg. (maks. 1.5 g)
Dzieci: 20-40 mg/kg raz na dobę lub 25-30 mg/kg 2-3 razy w tyg....
paneth