21) Jakiego typu plany powinien umieć konstruować nauczyciel wychowania fizycznego i co każdy z tych planów powinien zawierać?
Nazywany przemyślenie doboru i kolejności przewidywanych działań z jednoczesnym postanowieniem podjęcia działań właśnie wg określonego toku (planowanie). Planujący przede wszystkim stwierdza cel działania i dobiera środki do osiągnięcia tego celu, oczywiście czynności te wyprzedza powstanie jakieś potrzeby i towarzyszy im rozpoznanie okoliczności działania. Tak powstaje projekt ,który po zaakceptowaniu i podjęciu decyzji wykonania staje się planem. Plan, program i projekt mogą mieć różne znaczenia lecz często stosowane są zamiennie. Plan pracy może być: 1)dobry- który jest sprawny (odpowiada wymaganiom sprawnego działania) i racjonalny oparty na elementach naukowo-uzasadnionych. 2)zły- którego nie możemy realizować w określonych warunkach i za pomocą określonych środków z reguły jest on nierealny.
Rodzaje planów:
1)plan dydaktyczno- wychowawczy szkoły z zakresu kultury fizycznej
2)plan gospodarczy szkoły
3)planowanie dydaktycznych czynności nauczyciela
4)rozkład materiału
5)przygotowanie lekcji
6)plan Szkolnego Klubu Sportowego.
22) Jakimi kompetencjami powinien charakteryzować się nauczyciel wychowania fizycznego?
Denek - kompetencje pragmatyczne, współdziałania, komunikacyjne, kreatywne i informatyczno – medialne
Żukowska – kompetencje merytoryczno – metodyczne, metodyczno – organizacyjne, społeczno – kulturotwórcze
Cieśliński – kompetencje dydaktyczno – metodyczne, opiekuńczo – wychowawcze, organizacyjno – sportowe, społeczne
Nauczyciel musi spełniać wiele wymogów, charakteryzować się obszerną wiedzą i umiejętnościami. Punktem wyjścia, fundamentem, na którym powinien budowany być styl kierowania, czynności w obszarze kontroli i oceny oraz w pozostałych elementach edukacji powinien być odpowiedni system wartości uniwersalnych – miłość do dzieci, sprawiedliwość, dobroć, obiektywność, tolerancja, odpowiedzialność, poświęcenie – to podstawowe wartości, bez których nauczyciel byłby nim samym tylko z nazwy. Nauczycielem powinno się by ć a nie nim nazywać.
23) Na co powinni zwrócić szczególną uwagę nauczyciele wychowania fizycznego w swojej pracy wychowawczej z uczniami?
Każdy nauczyciel, który chce pomagać swojemu uczniowi w drodze do jego indywidualnego szczęścia, powinien pamiętać, że uczeń jest rozwijającą się istotą ludzką, a dzieciństwo i dorastanie są okresami przejściowymi, przygotowującymi do stopniowego nabywania nawyku pracy i odpowiedzialności - czyli przejścia od zabawy do gry, która jest życiem. Nauczyciel nie może zapominać, że:
- wartość i godność człowieka są zawsze fundamentalnie takie same
- wartość człowieka i godność tkwi w nim samym
- osoba nie może być nigdy traktowana jako środek, podmiot, narzędzie w realizacji jakichkolwiek celów. Stanowi ona zawsze podmiot i cel
- egzystencję człowieka określają nie jego odniesienia do rzeczy i świata przyrody, ale relacje międzyosobowe
- osoba ludzka posiada w sobie walor niepowtarzalny, nadrzędność względem wszelkich innych wartości materialnych i struktur organizacyjnych czy społeczno- ekonomicznych (Furmanek)
24) Opisz założenia i sposób wykorzystana w wychowaniu fizycznym metody programowanego uczenia się.
Istota tej metody polega na opracowaniu odpowiedniego programu, który dzieli cały materiał nauczania na logicznie następujące po sobie fragmenty tzw. kroki (opanowanie jednego kroku umożliwia przejście do nauki następnego). każdy krok stanowi odrębne zadanie i przynosi określoną porcję informacji. układ kroków, czyli rodzaj programu może być dwojaki:
- program liniowy - zakłada jednakową kolejność kroków dla wszystkich uczniów, a indywidualizacja nauczania polega jedynie na różnym tempie ich opanowywania.
- program rozgałęziony - daje uczniowi znacznie większy wybór drogi uczenia, prowadzącej do tego samego celu końcowego (w wypadku trudności w rozwiązaniu, któregoś z kroków uczeń może wybierać różne kroki pomocnicze, dając znacznie szersze zastosowanie zasady indywidualizacji).
25) Opisz założenia i sposób wykorzystana w wychowaniu fizycznym metody programowanego usprawniania się.
Funkcjonuje na podobnych zasadach jakie obowiązują w metodzie programowego uczenia się, jednakże różnica sprowadza się do różnicy celów jakie pragnie osiągnąć za ich pomocą. Programowanie zadań usprawniających jest dużo łatwiejszą czynnością dla nauczyciela niż programowanie zadań, które mają doprowadzić do opanowania techniki ruchu. Przykładem zastosowania metody programowego usprawniania się jest "ścieżka zdrowia". W metodzie tej czynności nauczycielskie w ogóle nie występują, uczestnik ścieżki zdrowia we wszystkich sytuacjach podejmuje decyzje całkowicie samodzielnie. Jedynym ograniczeniem dla niego jest podana na tablicy informacja, chociaż zgodnie z zasadą samorealizacji uczestnik sam może stworzyć własny program i realizować go całkowicie samodzielnie. Rodzaje ścieżek: biegowa, sprawnościowa, ćwiczebna, testowa, obciążeniowa.
26) Na podstawie przeczytanej literatury przedstaw własną koncepcję oceny z wychowania fizycznego dla wybranego etapu edukacji.
Celująca: udział w zajęciach pozalekcyjnych SKS, UKS; reprezentuje klasę, szkołę na zawodach sportowych szczebla gminnego, powiatowego, wojewódzkiego; posiada sprawność, umiejętności i wiedzę ponad stawiane wymagania; aktywnie uczestniczy we wszystkich zajęciach wf, jest zdyscyplinowany; potrafi współorganizować i sędziować klasową imprezę rekreacyjno-sportową; rozumie sens uprawiania ćwiczeń ruchowych, rytmiczno-tanecznych i ich wpływ na rozwój organizmu; jest kulturalny na imprezach sportowych; obiektywny w samoocenie i ocenianiu innych
Bardzo dobra: bardzo dobrze opanował wymagania z zakresu dbałości o postawę ciała; wiedza na temat złego wpływu palenia papierosów na układ krążenia; znajomość nazewnictwa pozycji niskich w gimnastyce oraz umiejętności z zakresu opracowania rozgrzewki lekkoatletycznej; umiejętność poruszania się po boisku do gier zespołowych; aktywnie uczestniczy w lekcjach w-f i łatwo posługuje się przyborami; rozumie i stosuje zasady higieniczno-zdrowotne podczas nauki i wypoczynku; uczestniczy i współorganizuje zawody sportowe w grach i zabawach, w mini grach oraz przestrzega zasad „fair play”
Dobra: nie opuszcza zajęć w-f umie stosować podczas ich trwania elementy ochrony i samoochrony; przestrzega zasad higieny osobistej (posiada strój na lekcje wf , obuwie zmienne oraz posiada nawyk mycia się po wysiłku fizycznym); dobrze opanował wiadomości z zakresu dbałości o postawę ciała; wiedza na temat złego wpływu palenia papierosów na układ krążenia; znajomość nazewnictwa pozycji niskich w gimnastyce oraz umiejętności z zakresu opracowania rozgrzewki lekkoatletycznej; umiejętność poruszania się po boisku do gier zespołowych; potrafi dokonać obiektywnej samooceny sprawności swojej i oceny kolegów
Dostateczna: systematycznie pracuje na zajęciach w-f; opanował dostatecznie wymagania z wiadomości z zakresu dbałości o postawę ciała; wiedza na temat złego wpływu palenia papierosów na układ krążenia; znajomość nazewnictwa pozycji niskich w gimnastyce oraz umiejętności z zakresu opracowania rozgrzewki lekkoatletycznej; umiejętność poruszania się po boisku do gier zespołowych; posiada nawyki higieniczno-zdrowotne; uczestniczy w rekreacyjnych poczynaniach zespołu klasowego
Dopuszczająca: jest bliski spełnienia podstawowych wymagań z zakresu dbałości o postawę ciała; wiedza na temat złego wpływu palenia papierosów na układ krążenia; znajomość nazewnictwa pozycji niskich w gimnastyce oraz umiejętności z zakresu opracowania rozgrzewki lekkoatletycznej; umiejętność poruszania się po boisku do gier zespołowych; wykazuje niską aktywność na zajęciach w-f lub często je opuszcza; w ograniczonym stopniu opanował nawyki higieniczno-zdrowotne; nie uczestniczy w organizacji imprez rekreacyjnych
Niedostateczna: jest niesystematyczny na zajęciach w-f lub często je opuszcza; nie dba o fizyczny rozwój swojego organizmu i nie czyni żadnych postępów w sprawności fizycznej; wykazuje znaczące braki w integracji zespołowej i wychowaniu społecznym
27) Na tle trzech głównych zadań szkoły - nauczanie, wychowanie i kształcenie umiejętności- przedstaw ogólne cele i zadania wychowania fizycznego w reformowanej szkole.
- udział w aktywności fizycznej ukierunkowanej na zdrowie, wypoczynek i sport
- stosowanie zasad bezpieczeństwa podczas aktywności fizycznej
- poznawanie własnego rozwoju fizycznego i sprawności fizycznej oraz praktykowanie zachowań prozdrowotnych
- umiejętność oceny własnej sprawności fizycznej i przebiegu rozwoju fizycznego w okresie dojrzewania
- gotowość do uczestnictwa w rekreacyjnych i sportowych formach aktywności fizycznej oraz ich organizacji
- zrozumienie związku aktywności fizycznej ze zdrowiem
- umiejętności osobiste i społeczne sprzyjające zdrowiu i bezpieczeństwu
- uświadomienie potrzeby aktywności fizycznej przez całe życie
- stosowanie w życiu codziennym zasad prozdrowotnego stylu życia
- działanie jako krytyczny konsument sportu
- umiejętności sprzyjające zapobieganiu chorobom i doskonaleniu zdrowia fizycznego, psychicznego i społecznego
28) Określ przedmiot kontroli i oceny w wychowaniu fizycznym oraz przypisz formę oceny, jaką powinno się stosować w poszczególnych zakresach, uzasadnij swoją wypowiedź (ocena w szerokim i wąskim ujęciu).
- rozwój fizyczny (forma opisowa)
- umiejętności (forma opisowa)
- sprawność fizyczna (stopień)
- wiadomości o kulturze fizycznej (stopień)
- postawy, nastawienia, zachowania (stopień)
29) Omów i ustosunkuj się do zadań i celów edukacyjnych zawartych w podstawie programowej wybranego etapu edukacji.
Cele kształcenia – wymaganie ogólne – II etap edukacyjna (klasy IV-VI).
Bezpieczne uczestnictwo w aktywności fizycznej o charakterze rekreacyjnym i sportowym ze zrozumieniem jej znaczenia dla zdrowia, w szczególności:
30) Omów znaczenie i rolę SKS (lub rolę w UKS) na terenie szkoły oraz przedstaw przykładowe kierunki działania tej organizacji.
Rola i znaczenie:
- podnoszenie sprawności fizycznej ogółu dzieci i młodzieży w szkole
- upowszechnianie wzorów aktywnego spędzania czasu wolnego
- rozwijanie sportowych zainteresowań uczniów i stwarzanie możliwości rozwoju umiejętności sportowych
Kierunki działania:
- prowadzenie szkolnych igrzysk sportowych
- prowadzenie szkolnych lig (koszykówka, piłka nożna)
- organizowanie szkolenia sportowego w wybranych dyscyplinach sportu
- systematyczne uczestniczenie w rozgrywkach międzyszkolnych w wybranych dyscyplinach sportu
- udział uczniów w rajdach pieszych i rowerowych
- współudział w konserwacji przyszkolnych urządzeń sportowych
31) Opisz, co jest, a co powinno być przedmiotem kontroli i oceny w szkolnym wychowaniu fizycznym.
Przedmiotem kontroli i oceny są zazwyczaj sprawność fizyczna i umiejętności ruchowe, oceniane w postaci stopni – w takim przypadku uczniowie mniej sprawni nie mają szans na wyższą ocenę. Rzadko kiedy nauczyciel korzysta z innych form oceny i kontroli (plusy i minusy, aprobata i dezaprobata, opis, komentarz). Przedmiotem kontroli i oceny są zazwyczaj wyniki uzyskiwane w testach typu (oceniane w formie stopni): bieg na 60m, na 1000m, rzut piłeczką palantową, czy skok w dal, „pompki” na czas, „brzuszki” na czas.
Przedmiotem kontroli i oceny powinny być:
32) Opisz czynniki utrudniające oraz sprzyjające pracy nauczyciela wychowania fizycznego.
33) Opisz metodę problemową.
(najczęściej stosowana w klasach starszych) - jej istotą jest nauczanie problemowe - zespół takich czynności, jak zorganizowanie sytuacji problemowych, formułowanie problemów, udzielanie uczniom niezbędnej pomocy w rozwiązaniu ich i sprawdzanie tych rozwiązań oraz kierowanie przebiegiem, systematyzowanie i utrwalanie tak uzyskanej wiedzy. problem jest rodzajem zadania, którego podmiot nie może rozwiązać na podstawie posiadanych informacji i wiedzy, umiejętności i nawyków. rozwiązanie problemu wymaga wytworzenia informacji zupełnie nowych dla podmiotu (myślenie produktywne). fazy rozwiązywania problemów: 1.dostrzeganie problemów.
2. analiza sytuacji problemowej.
3. wytwarzanie pomysłów rozwiązania.
4. myślenie produkcyjne (twórcze).
34) Opisz metody reproduktywne.
Naśladowcza – ścisła - oparta jest na schemacie bodziec - reakcja, uczeń jest przedmiotem zabiegów dydaktycznych i wychowawczych, jest sterowany zewnętrznie bodźcami środowiskowymi, głównie przez nauczyciela. proces nauczania techniki ruchu przebiega wg określonej technologii, której istotą jest wielokrotne powtarzanie wzoru ruchowego, aż do ukształtowania się nawyku ruchowego. w tej sytuacji za motywację musi wystarczyć odpowiedni system kar i nagród, przy czym nagradzane jest wierne odtwarzanie ćwiczeń, a inwencja jest karana. stosowanie tej metody przez dłuższy czas kształtuje postawy bierne nie tylko wobec kultury fizycznej, ale także wobec ważnych spraw życia.
Zadaniowa – ścisła – dotyczy realizacji zadań ściśle określonych, takich, których celem jest opanowanie elementarnych technik ruchu, rozwój konkretnych sprawności motorycznych, wzmocnienie grup mięśniowych. Ma przewagę nad metodą naśladowczą-ścisłą, ponieważ uczeń w wyniku odpowiednich działań motywujących nauczyciela czuje się sytuacji zadaniowej, którą można wyrazić formułą Z W, tzn. jest wewnętrznie umotywowany na osiągnięcie określonego wyniku.
Programowanego uczenia się – uczeń samodzielnie uczy się określonego zadania ruchowego, korzystając z góry przygotowanego przez nauczyciela programu w postaci broszury lub tablic poglądowych z odpowiednimi instrukcjami. W tej metodzie wyeksponowane są samokontrola i samoocena, jednak samodzielność jest ograniczona przez fakt, iż uczeń w toku uczenia się ściśle odtwarza jednoznacznie określone przez twórcę programu zadania-ćwiczenia, czyli w rzeczywistości nie ma pełnej swobody działania.
35) Opisz metody usamodzielniające.
Zabawowa – naśladowcza – polega na naśladowaniu mechanizmów, zwierząt i ludzi będących w ruchu oraz takich zjawisk przyrodniczych, jak wiatr, grzmot, deszcz. W tym przypadku do aktywności ruchowej pobudzają dzieci tematy podsumowane przez nauczyciela posiadające duży ładunek emocjonalny.
Zabawowa – klasyczna – uczniowie stawiani są w sytuacji zadaniowej za pomocą fabuły (zabawy) lub przepisów (gry).
Bezpośredniej celowości ruchu – polega na tym, że nauczyciel stawia uczniów w sytuacji zadaniowej poprzez zalecenie wykonania prostych zadać wziętych z życia.
Programowanego usprawniania się - funkcjonuje na podobnych zasadach jakie obowiązują w metodzie programowego uczenia się, jednakże różnica sprowadza się do różnicy celów jakie pragnie osiągnąć za ich pomocą. programowanie zadań usprawniających jest dużo łatwiejszą czynnością dla nauczyciela niż programowanie zadań, które mają doprowadzić do opanowania techniki ruchu. przykładem zastosowania metody programowego usprawniania się jest "ścieżka zdrowia".
36. Opisz najczęstsze przyczyny powstawania wypadków na zajęciach wychowania fizycznego oraz przedstaw obowiązki nauczyciela w zakresie BHP.
St. Strzyżewski podzielił przyczyny powstawania wypadków na trzy grupy:Przyczyny powstałe z winy nauczyciela – przypadkowy podział uczniów lub jego brak, nieprzemyślany sposób przenoszenia przyborów lub przyrządów, rozmieszczenie ćwiczących zbyt blisko ścian, złe przygotowanie do zajęć sprzętu i przyrządów, brak przeglądu przyborów i przyrządów, brak dyscypliny.
Nauczyciel przed przystąpieniem do lekcji musi zapoznać dzieci z samoasekuracją, która wynika z metodyki, stopniować trudność wykonywanych ćwiczeń oraz zorganizować pomoc przy ćwiczeniach sprawiających trudność uczniom. Do wypadku może dojść w wyniku opóźnionej reakcji prowadzącego, na sytuacje zagrażające ćwiczącym reakcji Dzieci muszą mieć świadomość i przekonane co do bezpieczeństwa wykonywanych ćwiczeń.
Przyczyny wypływające z osobowości ćwiczącego – brak rozgrzewki, przeżycia osobiste, znużenie, strach, brak znajomości zasad samoochrony, uprzedzenie do wykonywania ćwiczenia
Przeprowadzone zajęcia z wychowania fizycznego powinny powodować prawidłowy rozwój psychomotoryczny. Uczeń na zajęciach wychowania fizycznego chciałby wykazać się swoja energią, naturalną skłonnością do ruchu jako takiego, jest bardzo impulsywny, nieprzewidywalny, nie posiada wyobraźni zapobiegającej powstawaniu zagrożeń. Nauczyciel wychowania fizycznego oprócz przygotowania merytorycznego musi być przewidywalny, musi być bardzo dobrym obserwatorem, powinien mieć dobry kontakt z podopiecznymi gdyż może to zaowocować zapobiegnięciem wypadkom.
...
bukajje