T: „Nie damy pogrześć mowy”- przeciw germanizacji
Pod zaborem pruskim znajdowały się: Wielkopolska, Prusy Królewskie i Warmia, a także te ziemie, które Polska utraciła wcześniej, to znaczy-Pomorze Zachodnie ze Szczecinem oraz Śląsk.
Najsilniejszym ośrodkiem polskości pod zaborem pruskim była Wielkopolska, stara ziemia piastowska z Gnieznem i Poznaniem. Było tam dobrze zorganizowane szkolnictwo, rozwijała się nauka i literatura. Rolnictwo stało na wysokim poziomie. Wcześnie została tu zniesiona pańszczyzna. Po kongresie wiedeńskim ziemia ta otrzymała nazwę: Wielkie Księstwo Poznańskie.
Królowie pruscy od samego początku starali się zmienić zagarnięte przez siebie ziemie polskie w kraj niemiecki. Osiedlali na tych ziemiach Niemców, wprowadzali język niemiecki do urzędów, utrudniali wydawanie polskich książek i gazet. Taką działalność władz pruskich nazywamy niemczeniem kraju lub germanizacją.
Działalność germanizacyjna wzmogła się bardzo za rządów Ottona Bismarcka (czytaj: Bismarka ), zaciętego wroga Polaków. Usunięto wtedy język polski nawet ze szkół początkowych. Za mówienie w szkole po polsku groziła kara chłosty. W urzędach, sądach, na zebraniach publicznych wolno było mówić tylko po niemiecku. Zmieniano polskie nazwy miast na niemieckie.
Bismarck utworzył Komisję Kolonizacyjną, której zadaniem było wykupywanie ziem od Polaków i osiedlanie na niej Niemców. Utworzono też związek, nazwany przez Polaków „Hakatą” ( od pierwszych liter nazwisk założycieli ), którego zadaniem było popieranie rozwoju niemczyzny na ziemiach polskich. Hakatyści nawoływali niemieckich kolonistów, aby nie robili zakupów w polskich sklepach, nie kupowali polskich wyrobów ani nie dopuszczali Polaków do zajmowania nawet najniższych urzędów.
Kiedy wszystkie te poczynania nie dawały większych rezultatów, rząd pruski przystąpił do przymusowego usuwania Polaków z ich ziemi. Wywołało to oburzenie na całym świecie. Nawet postępowi Niemcy protestowali przeciwko tak brutalnemu postępowaniu rządu pruskiego.
Pytania:
1. W jaki sposób Prusacy starali się zniemczyć ziemie polskie?
2. Na czym polegało wywłaszczanie Polaków w zaborze pruskim?
maksiulo